Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 6 oktober 2014
Tijdens het Algemeen Overleg over de Raad Algemene Zaken van 19 juni 2014 (Kamerstuk
21 501-31, nr. 348) heeft Minister Timmermans toegezegd om in overleg te treden met de Europese Commissie.
Het doel van dit overleg is het verkennen van de mogelijkheden voor financiële steun
bij de saneringskosten van het Thermphosterrein in Terneuzen. Hierbij zou ook specifiek
gekeken worden naar het flexibiliteitsinstrument en het Globaliseringsfonds. Mede
namens de Minister van Buitenlandse Zaken geef ik gevolg aan dit verzoek en informeer
ik uw Kamer over de uitkomsten van dit overleg.
In 2013 heeft het kabinet met de Europese Commissie de mogelijkheden verkend voor
de ondersteuning van een doorstart van Thermphos op basis van de productie van groene
fosfor. Zoals aan uw Kamer aangegeven in de brief van 23 september 2013 (Kamerstuk
29 826, nr. 56) ontbrak uiteindelijk een haalbare business case voor een doorstart. Naar aanleiding van het verzoek van uw Kamer hebben de afgelopen
maanden opnieuw verschillende gesprekken plaatsgevonden met de Europese Commissie.
Hierbij zijn de mogelijkheden voor financiële steun bij de sanering van het Thermphosterrein
verkend. In deze gesprekken is de problematiek van Thermphos toegelicht, inclusief
de achterliggende oorzaken van het faillissement van Thermphos in relatie tot import
uit Kazachstan, en aangegeven dat Nederland de zaak Thermphos als een gedeelde zorg
van Nederland en de EU beschouwt. Vanuit dit perspectief zijn met de Europese Commissie
verschillende instrumenten besproken.
De Europese Commissie heeft aangegeven dat het Globaliseringsfonds geen mogelijkheid
biedt voor financiële steun voor de saneringskosten. Het Globaliseringsfonds is bedoeld
om werknemers die als gevolg van globalisering hun baan verliezen te helpen. Het fonds
is niet bedoeld voor het saneren van bedrijfsterreinen. Het biedt daar dan ook geen
ondersteuning voor. De Europese Commissie geeft verder aan dat het flexibiliteitsinstrument
alleen kan worden ingezet als een project deel uitmaakt van een regulier programma
binnen de EU-begroting. Daarnaast is het budget voor dit programma uitgeput en zijn
er geen mogelijkheden voor herschikking om het project te financieren.
De sanering van het Thermphosterrein past hier niet in, omdat het vooralsnog geen
onderdeel uitmaakt van een (uitgeput) regulier programma binnen de EU-begroting. Het
kabinet is ten aanzien van de EU-begroting bovendien erg terughoudend waar het de
inzet van speciale instrumenten als het flexibiliteitsinstrument betreft, omdat dit
kan leiden tot extra EU-afdrachten.
Verder heeft de Europese Commissie in de gesprekken naar voren gebracht dat voor de
financiering van de saneringskosten er mogelijk een aanknopingspunt ligt bij het zogenaamde
LIFE-programma. LIFE is het programma van de Europese Unie voor de ontwikkeling en
uitvoering van het Europese natuur- en milieubeleid. Het programma ondersteunt zogenaamde
geïntegreerde projecten op het gebied van milieu en kent ook voorbeelden van projecten
gericht op bodem(sanering). De Europese Commissie adviseert een aanvraag in het kader
van LIFE te overwegen. Hier heeft de Europese Commissie bij aangetekend dat goedkeuring
van LIFE-projecten plaatsvindt in competitie, waarbij projectvoorstellen op basis
van vaste criteria onafhankelijk worden beoordeeld. De Europese Commissie heeft dan
ook geen uitspraak gedaan over de slaagkans van een eventuele projectaanvraag.
Deze informatie is doorgegeven aan de provincie Zeeland. De provincie kijkt op dit
moment in hoeverre het mogelijk is om tot een projectvoorstel te komen voor het LIFE-programma.
Hierbij zal men geholpen worden door de experts van de Rijksdienst voor Ondernemend
Nederland. De provincie Zeeland heeft aangegeven tevreden te zijn met de ondernomen
acties.
De Minister van Economische Zaken,
H.G.J. Kamp