28 345 Aanpak huiselijk geweld

31 015 Kindermishandeling

31 839 Jeugdzorg

Nr. 187 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 17 mei 2018

In het algemeen overleg over huiselijk geweld, kindermishandeling en loverboys op 4 april jongstleden (Kamerstukken 28 345 en 31 015 en 31 839, nr. 186) heb ik uw Kamer toegezegd een kopie van de brief van de Minister BZK over het interbestuurlijk programma (IBP) toe te sturen, en uw Kamer te informeren over de groei van het gemeentefonds en de afspraken die op het terrein van de zorg met het IBP hierover zijn gemaakt (een zorgsamenvatting). Met deze brief voldoe ik aan deze toezegging.

Interbestuurlijk programma

Op 14 februari jongstleden hebben de voorzitters van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), het Interprovinciaal Overleg, de Unie van Waterschappen en het kabinet de bestuurlijke afspraken voor de komende kabinetsperiode in de vorm van het IBP ondertekend. De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft op dezelfde dag de programmastart van het IBP aan de Tweede Kamer aangeboden. Als bijlagen bij deze brief treft u een afschrift van deze brief en het IBP zelf aan (Kamerstuk 29 362, nr. 266).

Extra middelen gemeentefonds

In het Regeerakkoord is opgenomen dat sprake zal zijn van een nieuwe normeringsystematiek voor het gemeente- en provinciefonds. Deze nieuwe normeringsystematiek houdt in dat de grondslag waaraan de trap op/trap af systematiek is gekoppeld, is verbreed met de zorguitgaven en sociale zekerheidsuitgaven. Gemeenten ontvangen hierdoor meer middelen in de vorm van aanvullend accres zonder oormerk in de algemene uitkering van het gemeentefonds. Het gaat om extra middelen die gemeenten niet hadden gehad als geen sprake zou zijn geweest van een wijziging in de normeringsystematiek.

Zorgsamenvatting

Met het IBP hebben de VNG en het Rijk ook overeenstemming bereikt over de door gemeenten ervaren tekorten in het sociaal domein. Met de door de gemeenten ervaren financiële problematiek op het terrein van de zorg wordt gedoeld op: de tekorten sociaal domein, de indexering, de nieuwe loonschaal huishoudelijke hulp, het abonnementstarief eigen bijdragen en Veilig Thuis.

In het bijzonder licht ik hieronder een drietal afspraken toe. Het gaat om:

• A. Een voorziening voor de door gemeenten ervaren knelpunten;

• B. Procesafspraak onderzoek overgang middelen jeugd naar algemene uitkering;

• C. Extra middelen voor de taak van Veilig Thuis.

A. Een voorziening voor de door gemeenten ervaren knelpunten

Met het IBP is afgesproken om een tijdelijke voorziening te treffen voor gemeenten, die geconfronteerd worden met een stapeling van tekorten bij de uitvoering van de taken in het sociaal domein. De omvang van de voorziening is € 200 miljoen. De voorziening wordt gevuld met € 100 miljoen in 2018 vanuit de VWS-begroting en € 100 miljoen in 2018 uit de algemene uitkering. De verdeling van de middelen over de gemeenten zal worden aangeleverd door de VNG.

Onder voorbehoud van instemming tijdens de Algemene ledenvergadering (ALV) in juni door de leden van de VNG worden in de circulaire de middelen voor de voorziening apart gezet binnen het gemeentefonds in een decentralisatie-uitkering. Als er middelen overblijven in de decentralisatie-uitkering dan vloeien deze middelen naar de algemene uitkering. Verdere informatie over deze voorziening en de verdeling van de middelen over de gemeenten volgt in de septembercirculaire 2018.

Naast bovengenoemde voorziening is in het Regeerakkoord voor de drie jaren 2018, 2019 en 2020 € 18 miljoen aanvullend beschikbaar gesteld voor het transformatiefonds Jeugd. Deze bedragen komen bovenop de reeds gereserveerde bedragen, waardoor in totaal voor de periode 2018–2020 een bedrag van € 36 miljoen per jaar beschikbaar is. Verdere informatie over de uitwerking en verdeling van het transformatiefonds volgt in de septembercirculaire 2018.

B. Procesafspraak onderzoek overgang middelen jeugd naar algemene uitkering

Gemeenten zijn sinds 2015 verantwoordelijk voor de jeugdhulp. Nu afgesproken is dat de integreerbare middelen van de integratie-uitkering Sociaal domein per 2019 overgaan naar de algemene uitkering, is met het IBP afgesproken dat een eenduidig beeld van de feiten met betrekking tot het onderdeel Jeugd kan helpen deze overgang naar de algemene uitkering verder vorm te geven. Afgesproken is om een onderzoek uit te voeren naar de verschillen tussen de uitgaven van gemeenten, de bestemming daarvan en de verdeling. Dit onderzoek zal worden meegenomen in het lopende onderzoekstraject naar de verdeelmodellen in het sociaal domein van het Ministerie van BZK. Het onderzoek heeft geen betrekking op de hoogte van het macrobudget en een onafhankelijke stuurgroep zal de resultaten toetsen om de objectiveerbaarheid te waarborgen. Verdere informatie over de uitwerking en verdeling van het transformatiefonds volgt in de septembercirculaire 2018.

C. Extra middelen voor de taak van Veilig Thuis

Met de aanscherping van de Wet Meldcode en de radarfunctie Veilig Thuis wordt de taak van Veilig Thuis verder geïntensiveerd. Specifiek voor de taak Veilig Thuis is met het IBP bestuurlijk afgesproken om vanuit het aanvullend ontvangen accres middelen toe te voegen aan de decentralisatie-uitkering Vrouwenopvang, zodat het geld terechtkomt bij de gemeenten die de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling vormgeven. Veilig Thuis maakt hier onderdeel van uit. Het gaat om een bedrag van € 11,9 miljoen in 2018 oplopend tot € 38,6 miljoen structureel vanaf 2021. De mutatie is verwerkt in de recent verschenen maartcirculaire waarvan u ook een afschrift heeft ontvangen.

Ik hoop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, H.M. de Jonge