Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 17 juni 2024
Tijdens de Milieuraad van 17 juni1 jl. heeft de Raad de Natuurherstelverordening (NHV) besproken en heeft het Belgisch
Voorzitterschap geconcludeerd dat er sprake is van een gekwalificeerde meerderheid
die het politiek akkoord steunt. Dat betekent dat, onverhoopt, hiermee het Europese
onderhandelingstraject over de NHV is afgerond, de verordening is aangenomen en twintig
dagen na publicatie in werking zal treden. Ook betekent aanname van de verordening
dat Nederland twee jaar na inwerkingtreding een nationaal natuurherstelplan zal moeten
indienen bij de Europese Commissie.
Het kabinet is verrast over deze uitkomst. Het kabinet heeft de ontwikkelingen rondom
de NHV de afgelopen maanden nauwgezet gevolgd en uw Kamer hier doorlopend over geïnformeerd.
Op 11 maart jl. heb ik u geïnformeerd over het uitvoeren van de motie Van der Plas-Hertzberger
en heb ik aangegeven dat Nederland tegen de verordening zal stemmen2. Op 5 juni heb ik de Kamer geïnformeerd over de agendering van de NHV in de Milieuraad
van 17 juni en de laatste informatie over de blokkerende minderheid3. In aanloop naar de Raad waren er tot zondag 16 juni bij ons geen signalen bekend
dat er een gekwalificeerde meerderheid tijdens deze stemming zou worden behaald (QMV).
Eerder waren er signalen dat de blokkerende minderheid groter zou worden, doordat
enkele lidstaten zich alsnog tegen het voorlopig akkoord zouden keren.
Nadat op 16 juni jl. middels een persconferentie bleek dat Oostenrijk, een lidstaat
uit de blokkerende minderheid, toch voornemens was voor de NHV stemmen, heeft het
kabinet conform motie Van der Plas-Hertzberger4 de inzet op het behoud van de blokkerende minderheid op politiek en hoogambtelijk
niveau voortgezet. Tijdens de bespreking in de Raad bleek dat, ondanks de tegenstem
van een deel van de lidstaten, de blokkerende minderheid wegviel. Nederland heeft
tegengestemd en in haar toelichting verwezen naar de aangenomen motie. De voorzitter
concludeerde dat de er een gekwalificeerde meerderheid in de zaal was, waarmee de
Raad heeft ingestemd met het politieke akkoord uit de triloog van de NHV. De NHV is
daarmee aangenomen.
In uw Kamer leven er zorgen over onderdelen van de NHV. Het kabinet deelde deze zorgen,
en heeft hier tijdens de onderhandelingen stevig op ingezet. Dit heeft geleid tot
een aantal belangrijke wijzigingen, die nu onderdeel zijn van het aangenomen wetsvoorstel.
Zo is het verslechteringsverbod aangepast van een resultaats- naar inspanningsverplichting.
Daarnaast is er flexibiliteit gekomen in de vereisten voor vernatting van veengronden
door rekening te mogen houden met nationale omstandigheden en doordat landeigenaren
niet verplicht worden om vernattingsmaatregelen te treffen. Ook is er in de doelen
voor mariene habitattypen meer ruimte gekomen om de omvang van de herstelopgave op
nationaal niveau te bepalen, en zijn de kwantitatieve doelen voor stedelijk groen
vervangen door de verplichting tot een stijgende trend na 2030, waarbij lidstaten
zelf vaststellen wat onder een bevredigend niveau moet worden verstaan.5
Het spreekt voor zich dat de uitvoering van de Natuurherstelverordening implicaties
zal hebben voor beleid en belangrijke keuzes gemaakt moeten worden door elke lidstaat.
Gelet op mijn demissionaire status laat ik keuzes hierover aan het volgend kabinet.
De Minister voor Natuur en Stikstof, Ch. van der Wal-Zeggelink