21 501-07 Raad voor Economische en Financiële Zaken

Nr. 1267 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 12 juni 2015

Hierbij zend ik u de geannoteerde agenda voor de Eurogroep en Ecofinraad van 18 en 19 juni te Luxemburg.

Het is mogelijk dat nog punten worden toegevoegd aan de agenda of dat bepaalde onderwerpen worden afgevoerd of worden uitgesteld tot de volgende vergadering.

De Minister van Financiën, J.R.V.A. Dijsselbloem

Geannoteerde agenda ten behoeve van de Eurogroep en Ecofinraad van 18 en 19 juni te Luxemburg

ESM Raad van gouverneurs

Op 18 juni zal voorafgaand aan de Eurogroep de jaarvergadering van de Raad van gouverneurs van het ESM plaatsvinden. Het jaarverslag over 2014 van het ESM, het toevoegen van het netto resultaat van het ESM aan het reservefonds en het aanvullende Memorandum of Understanding (MoU) van Cyprus liggen ter goedkeuring voor aan de Raad van gouverneurs van het ESM.

De Raad van Bewind heeft op 20 mei jl. gesproken over het jaarverslag en heeft deze goedgekeurd. Ook de Board of Auditors en de externe accountant hebben een verklaring afgegeven dat zij akkoord kunnen gaan met het jaarverslag. Het jaarverslag beschrijft het beleid en de activiteiten van het ESM, de instrumenten van het ESM, de investeringsstrategie, de financieringsstrategie en het risicobeleid. Daarnaast bevat het jaarverslag de Financial statements, de verklaring van de externe accountant en de verklaring van de Board of Auditors dat zij kunnen instemmen met de Financial statements van het ESM over 2014. Het ESM heeft in 2014 een positief resultaat van circa 444 miljoen euro behaald. In lijn met artikel 24(2) van het ESM-Verdrag zal dit netto resultaat over 2014 worden toegevoegd aan het reservefonds. De Nederlandse gouverneur van het ESM kan instemmen met het jaarverslag en het toevoegen van het netto resultaat aan het reservefonds. Volgens artikel 24(6) van de by-laws van het ESM-Verdrag kan de Board of Auditors een eigen jaarverslag opstellen waarin zij rapporteert over de audit werkzaamheden van het afgelopen jaar.

Het MoU van Cyprus zal, naar aanleiding van de uitkomsten van de zesde voortgangsmissie van de Trojka, op enkele punten aangepast worden. Uw Kamer wordt separaat geïnformeerd over de uitkomst van de voortgangsmissie naar Cyprus en het bijbehorende voortgangsrapport. De Raad van gouverneurs zal met onderlinge overeenstemming een besluit nemen over het aangepaste MoU. Nederland is voornemens in te stemmen met het aangepaste MoU voor Cyprus.

Eurogroep

1. Griekenland

Document: n.v.t.

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: De Eurogroep zal van gedachten wisselen over de stand van zaken van het leningenprogramma voor Griekenland. Tot op heden is er, ondanks de voortgang die de afgelopen weken is geboekt in de onderhandelingen (zie verslag Eurogroep en Ecofinraad van 11 en 12 mei met kenmerk Tweede Kamer vergaderjaar 2014–2015, 21 501-07 nr. 1260), nog geen overeenstemming bereikt tussen de autoriteiten en de instituties. In het kader van de onderhandelingen vinden voortdurend gesprekken plaats op alle politieke niveaus om dichter tot elkaar te komen.

Zoals eerder met u gedeeld heeft de Eurogroep op 27 februari jl. het leningenprogramma van het EFSF met vier maanden verlengd, tot 1 juli aanstaande. De Eurogroep heeft op 20 februari jl. afgesproken dat de Griekse autoriteiten en de instituties binnen het huidige kader overeenstemming moeten bereiken en de overeenkomst aan de Eurogroep zullen voorleggen. Het is van belang dat de onderhandelingen tussen de instituties en de Griekse autoriteiten nu eerst worden afgerond. Zodra deze onderhandelingen zijn afgerond en de Eurogroep een voorlopig akkoord heeft bereikt – onder voorbehoud van parlementaire procedures – zal ik de Tweede Kamer informeren.

2. Cyprus

Document: nog niet beschikbaar

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: De Eurogroep zal van gedachtes wisselen over de uitkomsten van de zesde voortgangsmissie van de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank, en het IMF betreffende het leningenprogramma van het ESM en het IMF aan Cyprus.

Aan de prior action behorende bij de eerdere vijfde voortgangsmissie is voldaan. Dit betrof de inwerkingtreding van een nieuw juridisch raamwerk voor de regulering en afhandeling van executoire verkoop van vastgoed (Foreclosure Bill).¹ Nadat deze wet herhaaldelijk was uitgesteld, is op zaterdag 18 april in een buitengewone sessie van het Cypriotische parlement een pakket met insolventiewetgeving aangenomen. Aangezien deze insolventiewetgeving samenhing met bovenstaand juridisch raamwerk, was van verder uitstel van dit raamwerk geen sprake meer.

De zesde voortgangsmissie vond plaats van 26 april t/m 8 mei jl. De voortgangsrapportage zelf is op dit moment nog niet beschikbaar. De Cypriotische economie laat in 2015 weer lichte groei zien na enkele jaren van krimp. Deze groei is met name gedreven door private consumptie en meer export; de werkloosheid blijft met 16% wel hoog. De begrotingsdoelstellingen worden, net als bij eerdere reviews, ruimschoots gehaald. Ook de schuldquote is verbeterd: deze is gepiekt in 2014 en zal vanaf 2015 (106%) afnemen. Tot slot zijn op 6 april jongstleden zonder negatieve gevolgen de laatste externe kapitaalrestricties opgeheven.

Het hoge aantal leningen waarop een achterstand berust (non-performing loans) blijven een punt van zorg. Met het oog op dit laatste punt zijn er twee prior actions geformuleerd.

Pas na afronding van deze prior actions zal de Board of Directors van het ESM uiteindelijk een besluit nemen over de uitkering van de bijbehorende zevende leningentranche uit het ESM ter waarde van 100 miljoen euro. Binnenkort zal ik de Tweede Kamer uitgebreider informeren over de uitkomst van de voortgangsrapportage.

3. Portugal – 2^e post programme review

Document: n.v.t.

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: De Eurogroep zal mogelijk spreken over de uitkomsten van de tweede post programme missie in Portugal. De post programme missie van de Europese Commissie, ECB, IMF en ESM vindt plaats van 4 tot 12 juni. De Commissie komt naar verwachting op 12 juni met een statement naar aanleiding van de missie. Een rapport zal ten tijde van de Eurogroep nog niet beschikbaar zijn.

In het two-pack is vastgelegd dat na afloop van een leningenprogramma van het EFSF, EFSM of ESM een lidstaat onder versterkte monitoring, de zogenaamde post programme surveillance (PPS), komt te staan. Dit duurt tot minimaal 75% van de leningen is terug betaald. Het doel van post programme monitoring is het verkleinen van het risico dat een land terugvalt op oud beleid om zo een financiële stabiliteit en de terugbetaalcapaciteit van het land te waarborgen. Onder PPS zullen o.a. reguliere missies worden gehouden en kan de Raad aanbevelingen over correctieve maatregelen aannemen, mocht dit nodig zijn. De bevoegde commissie van het Europees parlement wordt over de missies geïnformeerd.

Van mei 2011 tot juni 2014 ontving Portugal financiële steun van de EU en het IMF in het kader van een overeengekomen leningenprogramma. Het leningenpakket had een omvang van in totaal 78 miljoen euro, waarvan de laatste tranche van 2,6 miljard euro niet is uitgekeerd, omdat Portugal besloot in juni jl. het programma vroegtijdig te verlaten en Portugal staat sindsdien onder post programme surveillance.

4. IMF Artikel IV Eurozone

Document: n.v.t.

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: In de Eurogroep zal ter gedachtewisseling worden gesproken over de jaarlijkse Artikel IV consultatie van het IMF over de financieel-economische situatie in de eurozone. Het IMF zal een korte terugkoppeling geven over haar belangrijkste bevindingen en aanbevelingen voor de eurozone. Het IMF momenteel is tot 3 juni bezig geweest met de consultatie. Er is tot op heden geen inhoudelijke informatie beschikbaar over de conclusies van het IMF. Het hele Artikel IV rapport zal vermoedelijk over een aantal werken worden gepubliceerd. Vooralsnog is de Nederlandse inzet dan ook om de bevindingen van het IMF ter kennisgeving aan te nemen.

5. Europees Semester

Document: n.v.t.

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: In het kader van het Europees Semester zal de Eurogroep spreken over de aanbevelingen voor de eurozone die zijn voorgesteld door de Commissie. De Commissie heeft haar aanbevelingen voor de eurozone gepresenteerd, samen met de lidstaatspecifieke aanbevelingen naar aanleiding van de in april door de lidstaten ingediende Stabiliteits- en Convergentieprogramma’s en de Nationale Hervormingsprogramma’s. De aanbevelingen roepen de leden van de Eurogroep op om elkaar aan te sporen om structurele hervormingen door te voeren die van belang zijn voor stabiliteit en economische groei van de lidstaten. Ook wordt de Eurogroep opgeroepen om thematische discussies te blijven voeren over essentiële structurele hervormingen. De aanbevelingen roepen tot slot op tot een goede coördinatie van budgettair beleid, de voltooiing van de afgesproken stappen richting een bankenunie en het verbeteren van economisch bestuur in de eurozone in het kader van de verdieping van de Economische en Monetaire Unie. De Kamer is bij brief van 22 mei jl. (Kamerstuk 2015Z09372) geïnformeerd over de kabinetsappreciatie van de aanbevelingen.

6. Thematische discussie: lage rente

Document: niet openbaar

Aard bespreking: gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: De Eurogroep zal ter gedachtewisseling spreken over de implicaties van de lage rentes voor staatsobligaties. De rentes op staatsobligaties zijn de laatste jaren sterk gedaald. In de Eurogroep zal worden besproken hoe lidstaten zijn omgesprongen met de mogelijke meevallers als gevolg van de lage rentes en in hoeverre de huidige Stabiliteitsprogramma’s rekening houden met een eventuele stijging van de rentelasten in de komende jaren. Het kabinet is van mening dat de lagere rentelasten niet als structureel mogen worden beschouwd en dat lidstaten in hun Stabiliteitsprogramma’s afdoende rekening moeten houden met de mogelijkheid van oplopende rentelasten in de komende jaren. Een politieke discussie over de beleidsreacties van verschillende lidstaten kan tevens bijdragen aan overeenstemming over het verstandig gebruik van rentemeevallers.

7. Voorbereiding Europese Raad

Document: N.v.t.

Aard bespreking: N.v.t.

Besluitvormingsprocedure: N.v.t.

Toelichting: Mogelijk zal worden gesproken over het verbeteren van het economisch bestuur in de Eurozone. Tijdens de Eurozonetop van 24 oktober jl. is de Commissievoorzitter opgeroepen om, samen met de voorzitters van de Eurozonetop, de Eurogroep en de ECB, volgende stappen voor te bereiden op weg naar beter economisch bestuur in de Eurozone. Deze oproep is bij de Europese Raad van 18 december jl. herhaald. Een eerste discussie heeft plaats gevonden tijdens de informele Europese Raad op 12 februari. Voor Nederland staat naleving van bestaande EMU afspraken voorop, daarvoor moet op korte termijn het bestaande raamwerk optimaal worden benut. Nederland heeft schriftelijke input ingestuurd met daarin als speerpunten: (1) moderne economieën door structurele hervormingen, (2) verdere verdieping van de interne markt en (3) kwalitatief hoogwaardig en betrouwbaar openbaar bestuur in de lidstaten (Better Governance). Deze schriftelijke bijdragen zijn met uw Kamer gedeeld middels een brief van de Minister van Buitenlandse Zaken, mede namens de Minister-President en de Ministers van Financiën en Economische Zaken d.d. 8 juni jongstleden (referentie: Minbuza-2015.284863). Het eindrapport zal worden gepresenteerd aan de Europese Raad van juni. Voor Nederland is het van belang dat lidstaten nauw worden betrokken bij het opstellen van het rapport, conform de conclusies van de Europese Raad van 18 december jl.

8. Bankenunie

Document: n.v.t.

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure; n.v.t.

Toelichting: De afgelopen jaren is in het kader van de bankenunie gewerkt aan de verdere harmonisatie van de wet- en regelgeving voor banken (het zogenaamde Single Rulebook). Voor een effectief functionerende bankenunie is het van belang dat de lidstaten de overeengekomen regelgeving zo snel mogelijk en op adequate wijze implementeren. Zowel de Eurogroep als de Ecofinraad zullen naar verwachting spreken over de voortgang van nationale implementatieprocedures en in het bijzonder de implementatie van de richtlijn voor herstel en afwikkeling van banken (BRRD) en de ratificatie van de intergouvernementele overeenkomst betreffende de overdracht en mutualisatie van de bijdragen aan het gemeenschappelijk afwikkelingsfonds (SRF). Met het oog op de volledige inwerkingtreding van het gemeenschappelijk afwikkelingsmechanisme (SRM) op 1 januari 2016 is het van groot belang dat lidstaten bovengenoemde regelgeving dan hebben geïmplementeerd. Nederland hecht hier ook veel belang aan en werkt hard om zowel de implementatie van de BRRD/SRM als de ratificatie van de IGA zo snel mogelijk af te ronden.

9. Finland

Document: n.v.t.

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: Na de verkiezingen in april j.l. is er een nieuwe regering gevormd met Alexander Stubb van de Coalitiepartij als Minister van financiën. Naar verwachting zal hij de nieuwe plannen voor de Finse economie kort toelichten.

10. AIIB

Document: n.v.t.

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: Tijdens dit agendapunt wordt gesproken over de stand van zaken met betrekking tot de AIIB. De laatste onderhandelingsbijeenkomst vond eind mei plaats in Singapore. De onderhandelaars bereikten overeenstemming over de oprichtingsartikelen en het startkapitaal van de AIIB. De Kamer wordt op korte termijn middels een brief geïnformeerd over de uitkomst van de onderhandelingen. Tijdens dit agendapunt zal hoogstwaarschijnlijk ook gesproken worden over de vorming van kiesgroepen. Een mogelijke uitkomst kan zijn dat er een gezamenlijke stoel voor de betrokken eurogroeplanden wordt gevormd.

11. Voorzitterschap Eurogroep

Document: niet van toepassing

Aard bespreking: besluitvorming

Besluitvormingsprocedure: meerderheid van stemmen

Toelichting: In protocol 14 bij het werkingsverdrag van de EU is vastgelegd dat Ministers van de lidstaten die de euro als munt hebben met een meerderheid van die lidstaten een voorzitter kiezen voor de duur van tweeënhalf jaar. Minister Dijsselbloem werd in januari 2013 benoemd. Kandidaten kunnen zich melden tot 16 juni aanstaande. Minister Dijsselbloem heeft zich verkiesbaar gesteld voor een tweede termijn als voorzitter van de Eurogroep. Het kabinet ondersteunt de kandidatuur van Dijsselbloem volledig.

EIB Raad van gouverneurs

Voorafgaand aan de Ecofinraad zal de jaarlijkse vergadering van de Raad van gouverneurs (RvG) van de Europese Investeringsbank (EIB) plaatsvinden. Nederland is daarbij de (roulerend) voorzitter. Op de agenda staat een verklaring van de president van de EIB over de resultaten van het afgelopen jaar, en een aansluitende discussie met de gouverneurs. Daarnaast staat bespreking van de jaarrapportage van de Audit Committee geagendeerd. Ten slotte wordt tijdens de vergadering het de voorzitterschap van de RvG overgedragen aan Oostenrijk.

Ecofinraad

1. Automatische uitwisseling van rulings

Document: COM(2015) 135, 2015/68 (CNS)

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: Op 18 maart 2015 heeft de Commissie een voorstel gedaan om op automatische basis informatie over rulings uit te wisselen. De lidstaten sturen in eerste instantie globale informatie naar alle andere lidstaten over elke afgesloten grensoverschrijdende ruling. Als een andere lidstaat kan aantonen dat het hier gaat om relevante informatie voor dat land, kan dat land om nadere informatie over die ruling vragen. Op deze manier wil de Commissie een globaal overzicht creëren van de rulings die lidstaten afsluiten, met de mogelijkheid voor de lidstaten om extra informatie op te vragen als ze kunnen aantonen dat de ruling effect op hen heeft. Omdat elk land een ander soort rulingpraktijk kent, gebruikt het voorstel een zeer brede definitie van een ruling.

Dit voorstel ziet niet alleen op informatie over nieuwe rulings die na de inwerkingtreding van deze richtlijn worden afgesloten maar ook op informatie over rulings die de afgelopen 10 jaar zijn afgegeven en nog geldig zijn op de datum dat de richtlijn in werking treedt. Deze laatste categorie moet binnen een jaar worden uitgewisseld. De informatie over nieuwe rulings dient een maand na afloop van het kwartaal waarin ze zijn afgegeven, te worden uitgewisseld.

Het kabinet steunt het voorstel van de Commissie. Dit voorstel sluit goed aan bij de inzet van NL om een voortrekkersrol te vervullen in het vergroten van transparantie bij de aanpak van belastingontwijking door bedrijven. Wel dient het voorstel haalbaar en werkbaar te zijn voor de uitvoering. Belangrijke punten daarbij zijn een inperking van de terugwerkende kracht en een vrijstelling voor het MKB.

2. Interest en Royalty Richtlijn (mogelijk agendapunt)

Document: Niet openbaar

Aard bespreking: Politiek akkoord

Besluitvormingsprocedure: Unanimiteit

Toelichting: Het doel van de Interest en Royalty Richtlijn is om te voorkomen dat rente- en royaltyuitkeringen tussen ondernemingen uit verschillende lidstaten aan minder gunstige belastingvoorschriften worden onderworpen dan soortgelijke transacties tussen binnenlandse ondernemingen. Deze richtlijn strekt ertoe grensoverschrijdende en binnenlandse rente- en royaltybetalingen op gelijke voet te plaatsen door een eind te maken aan de bronheffingen. Dit voorkomt juridisch dubbele belasting, omslachtige administratieve formaliteiten en kasstroomproblemen voor de vennootschappen in kwestie.

Het Voorzitterschap stelt voor om akkoord te gaan over de opname van een algemene anti misbruik maatregel in de Interest en Royalty Richtlijn. Deze anti misbruik maatregel is ook in de Moeder Dochter Richtlijn opgenomen. Nederland steunt dit voorstel.

Niet alle lidstaten zijn positief over het voorstel en zetten in op een beperktere reikwijdte van de richtlijn. Nederland deelt deze gedachte niet. Om een gelijk speelveld binnen de EU te realiseren, is juist een brede werking nodig.

3. Investeringsplan voor Europa

Document: Commissievoorstel Verordening Europees Fonds voor Strategische Investeringen (http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/HTML/?uri=CELEX:52015PC0010&rid=1)

Aard bespreking: Informatievoorziening door Voorzitterschap

Besluitvormingsprocedure: Gekwalificeerde meerderheid.

Toelichting: Het Voorzitterschap zal de Raad bijpraten over het onderhandelingsakkoord, zoals gesloten door de onderhandelaars van Raad en Europees parlement over de Verordening voor het EFSI op 28 mei jl. Daarmee zal de Ecofinraad officieus instemmen met dit akkoord. Formeel zal besluitvorming door de Raad schriftelijk eind juni plaatsvinden, nadat het Europees parlement over het onderhandelingsakkoord heeft gestemd. Het kabinet is tevreden over het onderhandelingsakkoord en is voornemens ermee in te stemmen. Meer informatie over en een uitgebreidere appreciatie van het onderhandelingsakkoord is u per brief toegezonden op 9 juni jl. (kenmerk BFB 2015–1248M).

4. Banking Structural Reform (BSR)

Document: Commissievoorstel betreffende structurele maatregelen ter verbetering van de weerbaarheid van EU-kredietinstellingen (Banking Structural Reform): http://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52014PC0043&from=EN

Aard bespreking: Het Letse voorzitterschap heeft de ambitie een (partieel) Raadsakkoord voor besluitvorming voor te leggen aan de ECOFIN-raad.

Besluitvormingsprocedure: Gekwalificeerde meerderheid (artikel 114 VWEU)

Toelichting: Het Letse voorzitterschap heeft de ambitie om een raadsakkoord (general approach) voor te leggen aan de ECOFIN op het dossier van Banking Structural Reform (BSR) verordening.

Deze verordening ziet op het afscheiden van excessief risicovolle handelsactiviteiten van banken waaronder handel voor eigen rekening. Hoewel belangrijke voortgang is geboekt op het dossier, is in de Raad tot op heden nog geen sprake van een (partial) general approach op het dossier. Het is daarom twijfelachtig of op de ECOFIN een (partial) general approach kan worden besproken.

Nederland zet in op een geloofwaardig Europees voorstel op het gebied van structurele hervormingen voor grote banken met een substantieel aandeel aan handelsactiviteiten.

Het belangrijkste nog openstaande punt in de onderhandelingen is de positie van het Verenigd Koninkrijk onder de BSR-verordening. Het Verenigd Koninkrijk (VK) wil dat haar eigen en op punten meer verreikende structuurhervorming van de financiële sector (Vickers) overeind kan blijven onder het Europese regime.

5. Bankenunie

Document: n.v.t.

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure; n.v.t.

Toelichting: Zie toelichting bij Eurogroep

6. Kapitaalmarktunie

Document: Concept-Raadsconclusies over kapitaalmarktunie, niet openbaar.

Aard bespreking: aanname Raadsconclusies

Besluitvormingsprocedure: consensus

Toelichting: Tijdens de Ecofin van 19 juni staan concept-Raadsconclusies geagendeerd die het initiatief van de Europese Commissie om te werken aan een kapitaalmarktunie verwelkomen. Het verbeteren van de financieringsmogelijkheden voor de reële economie is een van de speerpunten van de nieuwe Europese Commissie. In Europa is momenteel nog sprake van fragmentatie van markten voor financiering en zijn bedrijven in sterke mate afhankelijk van bancaire financiering. Er is vraag naar versterking en verbreding van de mogelijkheden voor financiering. Het is daarom cruciaal voor de groei en werkgelegenheid in Europa dat de Europese kapitaalmarkt verder wordt ontwikkeld. In de concept-Raadsconclusies wordt ingegaan op de mogelijkheden tot het verbeteren en verbreden van de financieringsmogelijkheden en wordt specifiek gesproken over securitisaties, venture capital, crowdfunding, kredietinformatie, private placements, mini-bonds en prospectussen. Ook zal de Europese Commissie onder de noemer van de kapitaalmarktunie ongerechtvaardigde en onevenredige belemmeringen voor het vrije verkeer van kapitaal identificeren en aankaarten. Zij wil in het najaar van 2015 haar actieplan voor de totstandkoming van een kapitaalmarktunie presenteren, mede op basis van de consultaties eerder dit voorjaar. Nederland is voorstander van het verbeteren en verbreden van de financieringsmogelijkheden in Europa en kan zich vinden in de voorgestelde Raadsconclusies.

7. Voorbereiding ER

Document: De aanbevelingen van de Commissie zijn te vinden op: (http://ec.europa.eu/europe2020/making-it-happen/country-specific-recommendations/index_en.html)

Aard bespreking: Besluitvorming

Besluitvormingsprocedure: Gekwalificeerde Meerderheid

Toelichting: In het kader van het Europees Semester en ter voorbereiding van de Europese Raad zal er in de Ecofin worden gesproken over de aanbevelingen die zijn voorgesteld door de Commissie. De Europese Raad van 26 en 27 juni zal de aanbevelingen bekrachtigen.

De Commissie heeft zowel lidstaatspecifieke als eurozonebrede aanbevelingen gepresenteerd. De lidstaatspecifieke aanbeveling volgen op de in april door de lidstaten ingediende Stabiliteits- en Convergentieprogramma’s en de Nationale Hervormingsprogramma’s. Voor Nederland heeft de Europese Commissie dit jaar drie landenspecifieke aanbevelingen: het waarborgen van investeringen in onderzoek en innovatie en de randvoorwaarden daarvoor, het opvoeren van de hervormingen op de woningmarkt en de heroverweging van de pensioenopbouw.

De Commissie heeft daarnaast haar aanbevelingen voor de eurozone gepresenteerd. De aanbevelingen roepen de leden van de Eurogroep op om elkaar aan te sporen om structurele hervormingen door te voeren die van belang zijn voor stabiliteit en economische groei van de lidstaten. Ook wordt de Eurogroep opgeroepen om thematische discussies te blijven voeren over essentiële structurele hervormingen. De aanbevelingen roepen tot slot op tot een goede coördinatie van budgettair beleid, de voltooiing van de afgesproken stappen richting een bankenunie en het verbeteren van economisch bestuur in de eurozone in het kader van de verdieping van de Economische en Monetaire Unie.

De Kamer is bij brief van 22 mei jl. (Kamerstuk 2015Z09372) geïnformeerd over de inzet van het Kabinet ten aanzien van de aanbevelingen. De meer gefocuste aanbevelingen sluiten goed aan bij de ambitie van het kabinet om het Europees Semester meer te stroomlijnen en te versterken. Hoewel het kabinet zich kan vinden in de aandachtspunten die de Commissie voor Nederland heeft geformuleerd, is het kabinet het niet eens met het tempo dat de Commissie aanbeveelt ten aanzien van de afbouw van de hypotheekrenteaftrek. Het kabinet is van mening dat de koopwoningmarkt gebaat is bij duidelijkheid en rust, daarom zijn er geen plannen om de afbouw van de hypotheekrenteaftrek te versnellen. Ook is het kabinet ten aanzien van de pensioenaanbeveling van mening dat er meerdere oplossingen denkbaar zijn om de door de Commissie gesignaleerde uitdaging op het gebied van de verdeling van kosten en risico’s binnen en tussen generaties aan te pakken.

Daarnaast zal mogelijk worden gesproken over het verbeteren van het economisch bestuur in de Eurozone. Voor een toelichting wordt verwezen naar de Geannoteerde Agenda voor het agendapunt «Voorbereiding Europese Raad» van de Eurogroep.

8. Broad Economic Policy Guidelines

Document: Voorstel voor een AANBEVELING VAN DE RAAD betreffende de globale richtsnoeren voor het economisch beleid van de lidstaten en de Unie; http://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/?qid=1425992188577&uri=COM:2015:99:FIN

Aard bespreking: Besluitvorming

Besluitvormingsprocedure: Gekwalificeerde meerderheid

Toelichting: De Ecofin zal spreken over de richtsnoeren voor economisch beleid. De Commissie heeft hier voorstellen voor gedaan. Tezamen met de richtsnoeren voor werkgelegenheidsbeleid vormen zij de geïntegreerde richtsnoeren, die de basis vormen voor de coördinatie van het economisch en werkgelegenheidsbeleid van lidstaten, waaronder de Europa 2020 strategie voor economische groei en de jaarlijkse landenspecifieke aanbevelingen. De Raad stelt de richtsnoeren vast op grond van artikelen 121 en 148 van het EU-Werkingsverdrag. De richtsnoeren worden nu herzien op basis van de vernieuwde focus op investeringen, structurele hervormingen en verantwoordelijk begrotingsbeleid zoals vastgelegd in de Annual Growth Survey voor 2015 en de consultatie over de Europa 2020-strategie. De geïntegreerde richtsnoeren moeten de verwezenlijking van slimme, duurzame en inclusieve groei en de doelstellingen van het Europees semester voor coördinatie van het economisch beleid ondersteunen.

De Commissie stelt voor om vier richtsnoeren voor economisch beleid vast te stellen. Zij zien op het bevorderen van investeringen, het stimuleren van groei door de implementatie van structurele hervormingen door de lidstaten, het wegnemen van de belangrijkste belemmeringen voor groei en werkgelegenheid op EU-niveau en het verbeteren van de duurzaamheid en groeivriendelijkheid van overheidsfinanciën. De Tweede Kamer is eerder door middel van een fiche geïnformeerd over het kabinetsstandpunt t.a.v. de nieuwe richtsnoeren (Kamerstuk 22 112, nr. 1956). Het kabinet kan de richtsnoeren ten algemene ondersteunen, maar is kritisch ten aanzien van de opmerking van de Commissie in het vierde richtsnoer dat een gemeenschappelijke geconsolideerde belastinggrondslag moet worden nagestreefd. Over het voorstel van de Commissie voor een gemeenschappelijke geconsolideerde grondslag (CCCTB) uit 2011 heeft de Tweede Kamer een negatief subsidiariteitsoordeel geveld. Het kabinet steunt wel het principe dat winst wordt belast waar waarde wordt gecreëerd en heeft recentelijk de Tweede Kamer door middel van een brief geïnformeerd over het kabinetsstandpunt over de CCCTB (Kamerstukken 2014/15, 25 087, nr. 100 en bijlage).

9. Implementatie SGP

Document: te vinden op: http://ec.europa.eu/economy_finance/economic_governance/sgp/corrective_arm/index_en.htm

Aard bespreking: Raadsbesluit

Besluitvormingsprocedure: Gekwalificeerde meerderheid (op basis van het Fiscal Compact hebben eurolanden zich gecommitteerd de Commissie te steunen, tenzij een gekwalificeerde meerderheid tegen het voorstel is)

Toelichting: Naar aanleiding van de lenteraming heeft de Europese Commissie procedurele stappen gezet voor Malta, Polen en VK. Voor Malta heeft de Commissie voorgesteld de lopende buitensporigtekortprocedure te beëindigen. Malta heeft in 2013 het tekort teruggebracht tot onder de 3% en voldoet ook aan de schuldenbenchmark. De Commmissie stelt ook voor om de buitensporigtekortprocedure van Polen te beëindigen. Het EMU-saldo van Polen kwam in 2014 uit op 3,2%. Desalniettemin komt Polen in aanmerking voor ontslag uit de buitensporigtekortprocedure op basis van een pensioenhervorming. De regels van het SGP voorzien in de mogelijkheid om een buitensporigtekortprocedure te beëindigen wanneer de overschrijding van de tekortnorm direct te relateren is aan een pensioenhervorming, het tekort dicht bij de norm van 3% blijft en de schuld onder de 60% ligt. Voor het VK stelt de Commissie een nieuwe deadline om het buitensporig tekort te beëindigen voor van 2016/2017 (het begrotingsjaar loopt in het VK niet gelijk met het kalenderjaar). Het VK had 2014/2015 als oorspronkelijke deadline. De Commissie doet daarnaast een voorstel aan de Raad om te concluderen dat het VK geen effectief gevolg heeft gegeven aan de vorige aanbeveling uit 2009, omdat het VK de vereiste gemiddelde jaarlijkse structurele verbetering van 1¾% niet heeft behaald. De volgende stap in de procedure, een aanmaning eventueel gecombineerd met een sanctie, is echter alleen van toepassing op eurolanden. Nederland kan instemmen met de voorstellen van de Commissie.

---

1 De Tweede Kamer is bij brief van 3 december 2014 geïnformeerd over de vijfde voortgangsrapportage en deze prior action (kenmerk BFB 2014–12218M).