21 501-07 Raad voor Economische en Financiële Zaken

Nr. 1005 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 4 februari 2013

Hierbij zend ik u de geannoteerde agenda voor de Eurogroep en de Ecofin Raad van 11 en 12 februari 2013 te Brussel en de geannoteerde agenda van de Raad van gouverneurs van het ESM van 11 februari 2013 te Brussel.

Het is mogelijk dat nog punten worden toegevoegd aan de agenda of dat bepaalde onderwerpen worden afgevoerd of worden uitgesteld tot de volgende vergadering.

De minister van Financiën, J.R.V.A. Dijsselbloem

Geannoteerde Agenda ten behoeve van de Eurogroep en Ecofin Raad van 11 en 12 februari 2013 te Brussel

1. Cyprus

Document: n.v.t.

Aard bespreking: gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: De Eurogroep zal spreken over de stand van zaken met betrekking tot de steunaanvraag van Cyprus in juni jl. Er is geen besluitvorming voorzien.

Nederland hecht eraan dat alle informatie over Cyprus beschikbaar moet zijn en dat alle mogelijke opties moeten worden bekeken voor het oplossen van de problemen, voor er een besluit genomen kan worden. De Tweede kamer wordt vooraf in de gelegenheid gesteld over het steunprogramma te oordelen alvorens het kabinet namens Nederland een definitief besluit kan nemen. De Tweede Kamer zal op de hoogte gehouden worden over de voortgang rond een mogelijk steunprogramma. Zoals toegezegd in het Algemeen Overleg Ecofin Raad van 17 januari jl. zou het kabinet voor het Algemene Overleg Ecofin in februari de Tweede Kamer informeren over de stand van zaken omtrent witwassen bij Cypriotische financiële instellingen. Zoals ook gemeld in de beantwoording van de Kamervragen van de leden Omtzigt en Van Hijum (d.d. 20 december 2012; Aanhangsel Handelingen II 2012/13, nr. 937) evalueert Moneyval als onderdeel van de Raad van Europa de wet- en regelgeving met betrekking tot de bestrijding van witwassen, conform de internationale standaard van de Financial Action Task Force (FATF). Cyprus staat niet op de zwarte of grijze lijst bij de FATF. Moneyval is positief over de inspanningen van Cyprus op dit gebied, getuige de meest recente evaluatie van Cyprus door Moneyval die dateert uit september 2011. De Moneyval-evaluatie ziet primair op de wet- en regelgeving en de instituties. Cyprus wisselt, voor zover dit te overzien is, fiscale informatie uit op basis van de Administratieve samenwerkingsrichtlijn en de Spaartegoedenrichtlijn.

Op dit moment heeft Cyprus met acht EU-lidstaten, waaronder Nederland, nog geen belastingverdrag. Cyprus heeft onlangs aangegeven een belastingverdrag met Nederland te willen sluiten en Nederland is voornemens om in de eerste helft van 2013 hierover in onderhandeling te treden met Cyprus.

Mocht Cyprus een financieel steunprogramma krijgen, en mocht geconstateerd worden dat er noodzaak toe is, dan sta ik positief tegenover conditionaliteit op het gebied van fiscale informatie-uitwisseling, het versterken van de operationele systemen voor de bestrijding van witwassen, en de bevordering van een integere en transparante financiële sector.

2. Griekenland

Document: n.v.t.

Aard bespreking: gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: De Eurogroep zal spreken over de stand van zaken omtrent de implementatie van het programma door Griekenland. Het IMF heeft op 16 januari ingestemd met de voortgang van het programma en heeft akkoord gegeven voor de uitkering van 3,2 miljard euro. Op 28 januari jl. heeft de EFSF Board definitief ingestemd met de uitkering van 9,2 miljard euro. Hiervan is 7,2 miljard euro geoormerkt voor het herkapitaliseren en afwikkelen van Griekse banken en 2 miljard euro voor de begroting, aflossingen en rentebetalingen. In februari staat de beslissing over de uitkering van 2,8 miljard euro gepland. Net als voor de 2 miljard euro waar in januari akkoord voor is gegeven, is ook aan de uitkering van deze subtranche een voorwaarde gekoppeld: Griekenland moet bindende uitgavenplafonds opnemen in de middellange termijn begroting De Trojka zal hierover rapporteren.

Tenslotte heb ik eind januari aan de Griekse belastingdienst een geactualiseerde lijst van de jachten van Griekse eigenaren die onder de Nederlands vlag varen verzonden.

3. ESM – directe banken herkapitalisatie

Toelichting: De Eurogroep spreekt mogelijk over directe banken herkapitalisatie door het ESM. Tijdens het AO bankenunie 24 januari jl. heb ik toegezegd om uw Kamer te informeren over de voortgang van de onderhandelingen over de vormgeving van de directe herkapitalisatie instrument van het ESM. Deze brief zal ik u voor het AO Ecofin op 7 februari a.s. doen toekomen.

4. Twopack

Documenten:

Aard bespreking: (mogelijk) politiek akkoord

Besluitvormingsprocedure: Gewone wetgevingsprocedure (gekwalificeerde meerderheid in de Raad, medebeslissingsrecht Europees Parlement).

Toelichting: De Ecofin Raad bespreekt mogelijk de voortgang bij de onderhandelingen met het Europees Parlement (EP) over de twee toezichtsverordeningen («twopack») voor eurolanden. Indien mogelijk kan een politiek akkoord worden bereikt. Deze conceptverordeningen vormen de basis voor een verdere versterking van met name de budgettaire afspraken binnen de Eurozone, bovenop het al aangescherpte Stabiliteits- en Groeipact. De Ecofin Raad nam over deze verordeningen in februari 2012 een gemeenschappelijk standpunt in. Het EP stelde op 13 juni 2012 definitief zijn amendementen vast, waarna de onderhandelingen tussen Raad en EP van start gegaan zijn. Er is sprake van de gewone besluitvormingsprocedure (codecisie) met het EP.

De onderhandelingen met het EP zitten in de eindfase. Het EP is op meerdere punten tegemoet gekomen door de Raad. In bepaalde besluitvormingsmomenten in de verordening die ziet op toezicht op (concept) nationale begrotingen en het versterken van begrotingsdiscipline, zal het EP bijvoorbeeld meer en frequenter geïnformeerd worden. Een akkoord kan tot op heden echter niet worden bereikt omdat nog een belangrijk laatste punt openstaat, namelijk de wens van een meerderheid van het EP om concrete stappen te zetten richting de introductie van gezamenlijke schuldfinanciering door eurolanden (Eurobonds). Zo wenst het EP een verklaring van de Commissie dat concrete vervolgstappen worden gezet in de vorm van bijvoorbeeld een vervolgonderzoek en daaropvolgende concrete (wets)voorstellen. Deze verklaring zou in de preambule of in een van de artikelen van de verordeningen van het twopack kunnen worden vastgelegd. Nederland is van mening dat niet te ver dient te worden afgedreven van de kern van de verordeningen van het twopack. De verordeningen van het twopack hebben primair tot doel het toezicht door met name de Commissie op (concept) nationale begrotingen en op eurolanden met grote problemen met financiële stabiliteit, te vergroten. Het past dus niet om de discussie over Eurobonds hier te voeren. Deze opvatting wordt door meerdere eurolanden gedeeld. Daarnaast hebben de staatshoofden en regeringsleiders tijdens de Europese Raad van 13 en 14 december jl. duidelijke afspraken gemaakt over welke onderwerpen de komende tijd verder kunnen worden onderzocht wat betreft het verder versterken van de architectuur van de EMU. Eurobonds zitten daar niet bij. Het is daarom niet wenselijk dat de Raad zou worden gecommitteerd aan concrete vervolgstappen in de richting van Eurobonds in de verordeningen van het twopack. Binnen deze grenzen zal Nederland het Ierse Voorzitterschap steunen bij het zoeken naar een snel akkoord met het EP over het twopack.

5. Decharge EU-begroting 2011

Document: concept raadsconclusies/Dechargeadvies van de Raad.

Aard bespreking: Beslissing.

Besluitvormingsprocedure: De Ecofin beslist over het Dechargeadvies van de Raad met gekwalificeerde meerderheid. Vervolgens beslist het Europees Parlement of zij overgaat tot het verlenen van kwijting aan de Europese Commissie.

Toelichting: Voor Nederland is het Jaarverslag van de Europese Rekenkamer een belangrijk element in de standpuntbepaling ten aanzien van Decharge van de EU begroting, alsmede de follow-up ten aanzien van de speerpunten bij de voorgaande kwijtingprocedure. NL kijkt bij de beoordeling naar meerdere zaken: is het aantal fouten toegenomen of afgenomen? Wat is het financieel belang dat hiermee gemoeid is? Is er verbetering zichtbaar in de beheers- en verantwoordingssystemen? Wat is de strekking van het Dechargeadvies van de Raad?

De Europese Rekenkamer geeft over het jaar 2011 geen goedkeurende verklaring af bij de uitgaven (geen positieve Déclaration d’Assurance). Het gemiddelde foutenpercentage van de gehele EU begroting 2011 berekent de Europese Rekenkamer op 3,9% waarmee een materieel belang gemoeid is van circa 5 miljard euro. Over 2010 waren deze cijfers respectievelijk 3,7% en circa 4,5 miljard euro. De begrotingscategorie «Cohesie/Energie/Vervoer» laat een verbetering zien (van 7,7% naar 6% fouten), maar er zijn ook verslechteringen zichtbaar in andere categorieën zoals Onderzoek en Landbouw. Wat betreft de werking van de beheers- en verantwoordingssystemen is het totaalbeeld stabiel, maar nog altijd niet toereikend («gedeeltelijk doeltreffend»). Hoewel het kabinet de verbetering op de begrotingscategorie «Cohesie/Energie/Vervoer» waardeert, is het kabinet teleurgesteld dat de overall verbeteringstrend zoals ingezet sinds 2006 is gestagneerd en dat er sprake is van een lichte terugval. Het kabinet dringt daarom aan op het doorvoeren van verbeteringen. Kernelementen daarvan zijn: meer transparantie, beter financieel management en verantwoording door lidstaten en strikte handhaving door de Europese Commissie. In het concept Dechargeadvies wordt nota genomen van alle ontwikkelingen, en uitgesproken dat de Raad streeft naar jaar-op-jaar verbeteringen waarbij zowel de rol van de Europese Commissie als de lidstaten genoemd worden. Echter, naar het oordeel van het kabinet ontbreekt het aan «sense of urgency» en actiebereidheid zodat het de vraag is of volgend jaar inderdaad sprake zal zijn van verbeteringen. De 2%-norm die de Europese Rekenkamer hanteert is niet dichterbij gekomen en voor diverse beleidsterreinen ligt het gemiddelde foutenpercentage op te hoog niveau.

6. Voorbereiding G20

Document: EU terms of reference for the G20 Finance and Central Bank Deputies» and Ministerial and Central Bank Governors meeting on 14–16 February 2013 in Moscow

Aard bespreking: aanname Terms of Reference

Besluitvormingsprocedure: gekwalificeerde meerderheid

Toelichting: Op 15 en 16 februari zal onder Russisch voorzitterschap in Moskou de G20 vergadering voor ministers van Financiën en centralebankpresidenten plaatsvinden. De voorbereiding van de EU-inbreng is vooraf gecoördineerd middels een Terms of Reference (ToR). De EU zal tijdens de G20 vergadering aandacht vragen voor diverse risico’s, die herstel van de wereldeconomie bedreigen. Ook zal de EU het belang van duurzame economische groei opbrengen en vragen op wat voor wijze de G20 hieraan kan bijdragen. Daarnaast zal gesproken worden over het financieren van investeringen, hervormingen van financiële markten en het monitoren van het naleven van eerder gemaakte beleidsafspraken op het gebied van financiële sector, regelgeving en toezicht. Ten aanzien van de herziening van de quotaformule van het IMF, zal de EU het besluit verwelkomen om deze discussie te continueren en samen te nemen met de 15de quota herziening waarvoor januari 2014 de deadline is. De EU zal hierbij aangeven dat de discussie omwille van legitimiteit in het IMF dient plaats te vinden en dat BBP en openheid de belangrijkste variabelen in de formule moeten blijven. Nederland kan zich goed vinden in de EU-inzet.

7. Annual Growth Survey

Document: Annual Growth Survey van de Commissie

Aard bespreking: gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: De Ecofin Raad zal spreken over de Annual Growth Survey van de Europese Commissie, met daarin onder andere de jaarlijkse prioriteiten voor het versterken van de groei in de EU, en een actualisering van de implementatie van de Europa 2020 strategie. Er zullen geen besluiten worden genomen. In aanloop naar de Voorjaarsraad waarin dit jaar de prioriteiten voor groei officieel vastgelegd worden, zal de Ecofin naar verwachting nog een keer over de Annual Growth Survey spreken en conclusies aannemen.

8. Alert Mechanism Report

Document: Alert Mechanism Report van de Commissie

Aard bespreking: aanname raadsconclusies

Besluitvormingsprocedure: consensus

Toelichting: De Ecofin Raad zal conclusies aannemen over het Alert Mechanism Report in het kader van het Europees Semester 2013. In het Alert Mechanism Report presenteerde de Commissie het scorebord voor het signaleren van onevenwichtigheden van de Macro-economische Onevenwichtighedenprocedure (MEOP). Op basis van dit scorebord heeft de Commissie 14 landen waaronder Nederland geselecteerd voor een diepteanalyse. Naar verwachting zullen in maart de diepteanalyses worden gepubliceerd. Naar aanleiding van de uitkomsten daarvan zal de Raad eventueel kunnen besluiten bij enkele landen met ernstige onevenwichtigheden over te gaan tot een Buitensporige Onevenwichtighedenprocedure.

9. Fiscal Sustainability Report

Document: Draft Council Conclusions

Aard bespreking: aanname raadsconclusies

Besluitvormingsprocedure:

Toelichting: De ministers zullen naar verwachting de raadsconclusies van het 2012 Sustainability Report van de Europese Commissie aannemen. Deze raadsconclusies beschrijven dat de crisis voor uitdagingen heeft gezorgd, dat in veel landen belangrijke en welkome stappen zijn gezet. De conclusies onderstrepen het belang hiervan voor houdbare overheidsfinanciën. De raadsconclusies nodigen lidstaten en de Europese Commissie uit om de ontwikkeling van de houdbaarheid van de overheidsfinanciën te betrekken bij de EU2020 strategie. Ook nodigen de raadsconclusies de Europese Commissie uit om samen met het EPC de methodologie om de houdbaarheid van de overheidsfinanciën in beeld te brengen, verder te ontwikkelen.

10. Begrotingsrichtsnoeren 2014

Document: Draft Council conclusions on the budget guidelines for 2014 (COMBUD 22/1/13 REV 1)

Aard bespreking: beslissing

Besluitvormingsprocedure: gekwalificeerde meerderheid

Toelichting: Ieder jaar, ruim voordat de onderhandelingen over de EU-begroting voor het volgend jaar van start gaan, worden er door de Raad richtsnoeren opgesteld. Hierin is opgenomen dat de EU-begroting voor 2014 rekening moet houden met de huidige economische situatie. De EU-begroting 2014 dient de bezuinigingsinspanningen van lidstaten te reflecteren. Tegelijkertijd geven de richtsnoeren aan dat de EU-begroting in 2014 kan worden ingezet om de negatieve effecten van de crisis te mitigeren door het stimuleren van groei en werkgelegenheid. Ook wordt er aandacht gevraagd voor het vergroten van de transparantie van het budgettaire proces, zo dient de Commissie de EU-begroting zo helder en simpel mogelijk te presenteren. Daarnaast wordt de Commissie verzocht regelmatig een overzicht te geven met uitstaande vastleggingen en betalingspatronen in een bepaalde periode. Tevens wordt er expliciet opgeroepen om de administratieve uitgaven van Europese instellingen en agentschappen in te perken.

Additioneel: toezegging AO bankenunie van 24 januari 2013

Zoals toegezegd tijdens het AO bankenunie van 24 januari jl. zou ik u nog informeren of en in hoeverre iets over claw back van beloningen is opgenomen in CRDIV. Tijdens het VAO van 31 januari jl. (Handelingen II 2012/13, nr. 47, behandeling VAO Bankenunie) heb ik in reactie op een motie over dit onderwerp van het lid Merkies (Kamerstuk 21 501-07, nr. 998) aangegeven dat de verplichting voor een bank om te beschikken over claw back bepalingen in contracten/beloningsbeleid reeds is opgenomen in CRDIII (geïmplementeerd in de Regeling beheerst beloningsbeleid Wft 2011, Stcrt 2010, 20931). Op nationaal niveau wordt dit geregeld voor beleidsbepalers van alle financiële ondernemingen in een wetsvoorstel dat op dit moment aanhangig is bij de Eerste Kamer (Kamerstukken I, 2012/13, 32 512, A). Mijn verwachting is dat in CRDIV een dergelijke verplichting zal blijven bestaan.

Geannoteerde Agenda van de vergadering van de Raad van gouverneurs ESM 11 februari 2013 te Brussel

Op 11 februari zal een vergadering van de Raad van gouverneurs van het ESM plaatsvinden in Brussel. De Raad van gouverneurs zal een nieuwe voorzitter kiezen. De heer Juncker was op 8 oktober 2012 benoemd als voorzitter van de Raad van gouverneurs van het ESM voor de rest van zijn termijn als voorzitter van de Eurogroep. Op 21 januari is Minister Dijsselbloem benoemd als opvolger van de heer Juncker als voorzitter van de Eurogroep en daarmee is de termijn van Juncker als voorzitter van de Eurogroep alsmede voorzitter van de Raad van gouverneurs van het ESM beëindigd.

De Raad van gouverneurs besluit met gekwalificeerde meerderheid, volgens artikel 5 lid 7(b) van het ESM-Verdrag, ofwel te worden voorgezeten door de voorzitter van de Eurogroep ofwel om uit de leden een voorzitter te kiezen. Aan de Raad van gouverneurs ligt ter besluitvorming voor om opnieuw de voorzitter van de Eurogroep te benoemen als voorzitter van de Raad van gouverneurs van het ESM. Nederland zal instemmen met de benoeming van de voorzitter van de Eurogroep, Minister Dijsselbloem, als voorzitter van de Raad van gouverneurs van het ESM voor een periode gelijk aan de termijn van het voorzitterschap van de Eurogroep.

Naar boven