6 AIVD en criminele ondermijning

AIVD en criminele ondermijning

Aan de orde is het tweeminutendebat AIVD en criminele ondermijning (CD d.d. 14/05).

De voorzitter:

Dan gaan we meteen door naar het tweeminutendebat AIVD en criminele ondermijning, met dezelfde afvaardiging vanuit het kabinet. Ik geef als eerste het woord aan mevrouw Mutluer. Zij spreekt namens GroenLinks-Partij van de Arbeid.

Mevrouw Mutluer (GroenLinks-PvdA):

Voorzitter. Vandaag vervang ik hier collega Kathmann. Ik heb één motie namens ons. Die gaat over de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten. Die is er om de bevoegdheden van de AIVD duidelijk in te kaderen. Nu is er tussen de toezichthouders op de AIVD aan de ene kant en de minister aan de andere kant een verschil van mening ontstaan over de vraag wat de AIVD wel en niet mag doen in onderzoeken naar criminele organisaties. De toezichthouders vrezen dat het recht op een eerlijk proces in het geding kan komen, omdat de AIVD zijn bevoegdheden op dit punt zou overschrijden. Een dergelijk verschil van mening moet wat ons betreft uit de weg geruimd worden.

Vandaar de volgende motie.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

overwegende dat de CTIVD en de TIB de zorg hebben dat door vermenging van opsporing en inlichtingen het recht op een eerlijk proces en het recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer in het geding komen;

overwegende dat deze toezichthouders van mening zijn dat de AIVD met betrekking tot het onderwerp criminele ondermijning bredere activiteiten onderneemt dan die passen onder de taakomschrijving in de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten;

overwegende dat de minister van BZK te kennen heeft gegeven ervan overtuigd te zijn dat er voldoende waarborgen bestaan om het risico op ongewenste neveneffecten van de samenloop tussen opsporing en inlichtingen te voorkomen;

van mening dat het ongewenst is dat de CTIVD, de TIB en de minister op dit punt van mening blijven verschillen;

verzoekt de regering bij de herziening van de Wiv nadrukkelijk stil te staan bij de taken van de AIVD en bij de onderzoeken naar criminele netwerken daarbinnen, alsmede stil te staan bij waarborgen om het risico op ongewenste neveneffecten van de samenloop tussen opsporing en inlichtingen te voorkomen, en deze waarborgen expliciet te betrekken bij de adviesaanvraag bij de Raad van State,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door de leden Mutluer en Kathmann.

Zij krijgt nr. 294 (30821).

Mevrouw Mutluer (GroenLinks-PvdA):

De volgende keer doen we het gewoon op B1-niveau, want dit was best lastig te volgen.

De voorzitter:

Nou, het ging u goed af. Dank u wel, mevrouw Mutluer. Ik geef het woord aan mevrouw Rajkowski van de VVD. O, zij ziet af van haar spreektijd in deze termijn. Dan is het woord aan mevrouw Wijen-Nass van de BoerBurgerBeweging. Gaat uw gang.

Mevrouw Wijen-Nass (BBB):

Dank u wel, meneer de voorzitter. Eén motie van mijn kant.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

overwegende dat de AIVD een essentiële rol speelt in het beschermen van de nationale veiligheid tegen criminele netwerken;

overwegende dat de minister in haar brief van 14 maart 2025 heeft aangegeven dat er een verschil van inzicht bestaat tussen de AIVD en de TIB over de inzet van inlichtingenmiddelen, wat ertoe leidt dat de AIVD momenteel minder middelen kan inzetten dan noodzakelijk wordt geacht voor het normbeeldonderzoek;

overwegende dat de minister heeft aangegeven dat er patstellingen zoals in het normbeeldonderzoek ontstaan en dat een beroepsmogelijkheid tegen oordelen van de TIB wenselijk is;

overwegende dat de herziening van de Wiv 2017 nog enige jaren in beslag zal nemen, terwijl de dreiging vanuit onder meer criminele netwerken onverminderd groot is;

verzoekt de regering te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om, vooruitlopend op de herziening van de Wiv 2017, een beroepsmogelijkheid tegen oordelen van de TIB te regelen, en de Kamer daarover te informeren,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door de leden Wijen-Nass en Rajkowski.

Zij krijgt nr. 295 (30821).

Mevrouw Wijen-Nass (BBB):

Dank u wel, meneer de voorzitter.

De voorzitter:

Dank u wel, mevrouw Wijen-Nass. Ik schors de vergadering tot 11.20 uur voor de appreciatie van de twee ingediende moties.

De vergadering wordt van 11.14 uur tot 11.21 uur geschorst.

De voorzitter:

Ik heropen de vergadering voor de appreciatie van de twee ingediende moties en de beantwoording van mogelijk gestelde vragen. Het woord is aan de minister.

Minister Uitermark:

Dank, voorzitter. Het zijn twee moties. Ik zal ze alle twee oordeel Kamer geven, dus ik kan er kort over zijn. Ik wil er nog wel een paar woorden aan wijden.

De motie op stuk nr. 294. Ik neem de zorgen van de CTIVD en de toetsingscommissie, de TIB, en ook de zorgen van het lid Kathmann zeg ik erbij, echt serieus. Het lijkt mij goed om dit en specifiek ook de genoemde waarborgen daarom te betrekken in de adviesaanvraag aan de Raad van State, straks bij de herziening van de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten.

De motie op stuk nr. 295 krijgt ook oordeel Kamer. Met betrekking tot de beroepsprocedure die hierin wordt voorgesteld, heb ik tijdens het debat aangegeven dat ik daar zelf op dit moment nog niet voor heb gekozen. Maar ik kan me erin vinden dat de Kamer op basis van de situatie anders kan voorstellen, ook met het oog op de doorlooptijd van de herziening, die nog langere tijd duurt. Daarom laat ik het oordeel aan de Kamer en is het aan u. Wat de termijn van informeren betreft, zou een brief daarover in september naar de Kamer kunnen worden gestuurd.

De voorzitter:

Dan krijgen beide ingediende moties de appreciatie oordeel Kamer. Daarmee zijn we aan het einde gekomen van dit tweeminutendebat.

De beraadslaging wordt gesloten.

De voorzitter:

Over de ingediende moties zal dinsdag worden gestemd. Ik dank de minister voor haar aanwezigheid nu, maar ze blijft bij ons, namelijk voor de wetsbehandeling die zal aanvangen om 11.35 uur. Ik schors de vergadering tot 11.35 uur.

De vergadering wordt van 11.22 uur tot 11.37 uur geschorst.