3 Informele Raad Buitenlandse Zaken Handel

Aan de orde is het tweeminutendebat Informele Raad Buitenlandse Zaken Handel (CD d.d. 07/03).

De voorzitter:

Ik heet de minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, mevrouw Schreinemacher, welkom, evenals de leden van de Kamer. Als eerste is het woord aan mevrouw Teunissen. Zij spreekt namens de fractie van de Partij voor de Dieren.

Mevrouw Teunissen (PvdD):

Voorzitter, dank u wel. We hebben gisteren een goed debat gehad over onder andere het Mercosur-verdrag. Wat de Partij voor de Dieren betreft moeten we echt voorkomen dat dit een EU-only-verdrag wordt. Dat wil zeggen dat nationale parlementen niet meer over het goedkeuren van dit verdrag gaan. Het heeft grote gevolgen voor de Nederlandse economie, ook voor de Nederlandse boeren. Daarom is het van belang dat wij als parlement nog steeds over Mercosur kunnen stemmen. Vandaar de volgende motie.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat het kabinet de verwachting heeft uitgesproken dat het EU-Mercosur-verdrag het nationale ratificatieproces gaat doorlopen;

constaterende dat vijftien EU-lidstaten, waaronder Nederland, de Europese Commissie hebben verzocht vaart te maken met de implementatie van EU-Mercosur;

overwegende dat de Europese Commissie naar verluidt onderhandelt met de Mercosur-landen over het splitsen van het verdrag in een handelsdeel en een politiek deel, waardoor nationale parlementen het verdrag niet langer hoeven goed te keuren en inwerkingtreding bespoedigd wordt;

overwegende dat het Mercosur-verdrag ook effect heeft op de Nederlandse economie en specifiek op het toekomstperspectief van de Nederlandse boeren;

verzoekt het kabinet zich helder uit te spreken tegen splitsing van het EU-Mercosur-verdrag, voor deze positie actief brede steun te zoeken bij andere lidstaten en hierover binnen een maand een terugkoppeling aan de Kamer te geven,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door de leden Teunissen, Van der Graaf, Van Weerdenburg en Jasper van Dijk.

Zij krijgt nr. 2616 (21501-02).

Mevrouw Teunissen (PvdD):

Dank u wel.

De voorzitter:

Dank u wel, mevrouw Teunissen. Dan is het woord aan de heer Hammelburg. Hij spreekt namens de fractie van D66.

De heer Hammelburg (D66):

Voorzitter. Wij hebben gisteravond een debat gehad over vele onderwerpen. Een van die onderwerpen was de gigantische impact die de Russische agressie in Oekraïne heeft op landen in voornamelijk Afrika en Azië. Ook daar gaan de prijzen omhoog, zeker van voedsel en basisproducten, en is er gigantische inflatie. Dat brengt met zich mee dat de armoede in lage- en middeninkomenslanden gigantisch toeneemt. Nu weet ik dat we sowieso een apart handelsbeleid hebben voor bijvoorbeeld de importtarieven voor de armste landen in de wereld. Dat neemt niet weg dat ik graag aan het kabinet wil vragen om alsnog in gezamenlijkheid in Europa te kijken welke handelsinstrumenten nog meer kunnen worden ingezet om de lage- en middeninkomenslanden, die de gigantische impact voelen van de oorlog in Oekraïne, nog meer te steunen. Dat is in het belang van de mensen daar en in ons belang. Daarom de volgende motie.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat de oorlog in Oekraïne ook een groot effect heeft op de voedselzekerheid in lage- en middeninkomenslanden door hoge prijzen voor levensmiddelen;

verzoekt de regering in Europees verband te bezien welke handelsinstrumenten nog inzetbaar zijn om lage- en middeninkomenslanden te steunen die het hardst door de impact van de Russische agressie worden geraakt,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door het lid Hammelburg.

Zij krijgt nr. 2617 (21501-02).

Dank u wel, meneer Hammelburg. Dan is het woord aan de heer Amhaouch. Nee, die ziet af van zijn spreektijd. Dan is het woord aan de heer Klink, die spreekt namens de fractie van de VVD.

De heer Klink (VVD):

Voorzitter. Ik heb geen moties, maar ik wil nog wel aangeven dat handel heel belangrijk is voor Nederland met zijn open economie. Veel Nederlandse bedrijven, grote en kleine, doen zaken in het buitenland. De export zorgt voor een derde van de welvaart en voor 2,1 miljoen banen. Daarnaast dienen handelsverdragen een steeds groter politiek belang.

Gisteravond hebben we het lange tijd gehad over Mercosur. Dit is een belangrijk handelsverdrag. Jaarlijks is de handel tussen de EU en de Mercosur-landen tientallen miljarden euro's waard. Sinds januari van dit jaar hebben de Brazilianen een nieuwe president, Lula, die de illegale houtkap, de andere misstanden in de landbouwsector en de klimaatverandering tegen wil gaan. Daarom is het een ideaal moment om juist nu tot een handelsakkoord te komen. Hierin kunnen de Europese Unie en de Zuid-Amerikaanse landen sociale en ecologische afspraken maken om dierenwelzijn te garanderen en milieuschade tegen te gaan. Bijkomend voordeel is dat na een handelsakkoord beide blokken elkaar in de toekomst aan deze afspraken kunnen gaan houden, om zo met elkaar bijvoorbeeld klimaatverandering tegen te gaan. De Mercosur-landen exporteren daarnaast veel belangrijke grondstoffen, zoals koper, lithium en nikkel. Onze grondstofvoorziening is essentieel voor de productie van elektronische voertuigen, zonnepanelen en windmolens. Ook voor de productie van geavanceerde technologieën is een goede grondstofvoorziening cruciaal. Door het akkoord uit te stellen of geen akkoord te sluiten, spelen we China en Rusland in de kaart. Zeker nu er oorlog op het Europese continent is, moeten we ons weerbaarder maken. Nederland moet zich sterk maken voor de duurzame economie met behoud van toekomstig verdienvermogen en strategische samenwerking met andere handelsblokken zoals Zuid-Amerika. Laten we daarom met elkaar op basis van feiten en inhoud het debat voeren over Mercosur en dit doen wanneer het volledige akkoord ter beoordeling op tafel ligt.

Tot zover.

De voorzitter:

Dank u wel, meneer Klink. Dan schors ik de vergadering voor twee minuten waarna de minister haar appreciatie van de twee moties kan geven.

De vergadering wordt enkele ogenblikken geschorst.

De voorzitter:

Het woord is aan minister Schreinemacher die een appreciatie zal geven van de twee moties.

Minister Schreinemacher:

Dank u wel, voorzitter. We hebben gisteren inderdaad een goed debat gevoerd over verschillende onderwerpen op het gebied van handel, waaronder het Mercosur-verdrag en de motie die daaromtrent is aangenomen. Nu ligt er weer een nieuwe motie van mevrouw Teunissen die zich uitspreekt tegen splitsing van het verdrag. Ik heb gisteren ook aangegeven dat er op dit moment nog wordt onderhandeld over een additioneel instrument. Er wordt nu dus nog onderhandeld over de inhoud van de te maken afspraken met de Mercosur-landen en over de vorm is nog niks besloten. In een van de overwegingen van de motie staat dat de Commissie naar verluidt onderhandelt met de Mercosur-landen over het splitsen van het verdrag. De Europese Commissie heeft aangegeven dat ze op dit moment gewoon met de inhoud bezig zijn en dus niet met de vorm. Dus dat is gewoon onjuist. De Commissie kan als onderhandelaar een voorstel doen om het onderhandelingsresultaat in meerdere akkoorden voor te leggen. Dus de aard van het akkoord, gemengd of niet, wordt vervolgens bepaald door de inhoud ervan. Welke vorm het ook krijgt, het is uiteindelijk aan de Raad om de voorstellen van de Commissie wel of niet goed te keuren, zoals ook is vastgelegd in het Verdrag van Lissabon. Ik moet de motie dan ook ontraden want ik ga er niet over speculeren hoe het verdrag eruit komt te zien en ik wil ook niet vooruitlopen op de besluitvorming daarover. Maar ik vind het wel belangrijk om te zeggen: de Tweede Kamer wordt natuurlijk in alle gevallen erbij betrokken op het moment van besluitvorming en Nederland neemt geen positie in zonder de Kamer daaraan voorafgaand daarbij te betrekken. Dus wat dat betreft komt gewoon het moment nog waarop de Kamer zich erover kan uitspreken. Daarom ontraad ik deze motie.

De voorzitter:

De motie op stuk nr. 2616 wordt ontraden.

Minister Schreinemacher:

Ontraden, ja.

De motie op stuk nr. 2617 van de heer Hammelburg krijgt oordeel Kamer.

De voorzitter:

De motie op stuk nr. 2617 krijgt oordeel Kamer.

Dan kijk ik rond. Dan zijn we ook rond en dan dank ik de minister hartelijk voor de appreciatie en de leden van de Kamer voor hun inbreng.

De beraadslaging wordt gesloten.

De voorzitter:

Ik schors de vergadering voordat we beginnen aan het volgende debat.

De vergadering wordt van 10.26 uur tot 10.49 uur geschorst.