4 Milieuraad van 20 december 2021

Aan de orde is het tweeminutendebat Milieuraad van 20 december 2021.

De voorzitter:

De aftrap is het tweeminutendebat inzake de Milieuraad van 20 december jongstleden. Wij hebben vijf deelnemers aan het debat, waarvan er vier gaan spreken. De eerste is mevrouw Hagen van de fractie van D66. Zij heeft, zoals iedereen, twee minuten spreektijd. Het woord is aan haar.

Mevrouw Hagen (D66):

Voorzitter. Veel dank. Complimenten en ook dank aan beide staatssecretarissen voor een heel goed inhoudelijk debat. We hebben gister met elkaar een aantal belangrijke stappen gezet naar de Milieuraad van 20 december, onder andere over ontbossing en afvalexport, waarvoor dus veel dank.

Op een gegeven moment was er een korte wisseling tussen de heer Bontenbal en anderen. Daarover heb ik een motie voorbereid, de motie Sluiting kolencentrale en ETS-rechten.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat de sluiting van de Onyx-kolencentrale naar verwachting jaarlijks 3 megaton CO₂-reductie oplevert in Nederland;

overwegende dat in het Duitse coalitieakkoord is besloten om gebruik te maken van artikel 12(4) van de EU ETS-richtlijn en op basis daarvan minder emissierechten te veilen na het sluiten van kolencentrales;

verzoekt de regering daarbij te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om deze rechten uit de markt te halen met inachtneming van de wetsvoorstellen in Fit for 55, inclusief de voorstellen ter herziening van de EU ETS-richtlijn en de regels voor het Market Stability Reserve, en de Tweede Kamer over de uitkomsten in het eerste kwartaal van 2022 te informeren,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door de leden Hagen, Boucke, Thijssen, Kröger, Bontenbal en Grinwis.

Zij krijgt nr. 840 (21501-08).

Heel goed. Dan geef ik graag het woord aan de heer Bontenbal van de fractie van het CDA.

De heer Bontenbal (CDA):

Voorzitter. Ik heb een motie en een vraag. Ik begin met mijn motie.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat in de implementatie van RED II in Nederland de productie van bio-LNG uit groen gas dat via het gasnetwerk is getransporteerd, wordt uitgesloten;

constaterende dat het vloeibaar maken van groen gas is gebaat bij voldoende schaalgrootte en het uitsluiten van transport via het gasnet leidt tot onnodige complexiteit en onnodige kosten;

constaterende dat bij het gebruik van CNG het wel mogelijk blijft om onder RED II het gasnetwerk te gebruiken voor transport van biomethaan en om vervolgens HBE's te creëren;

overwegende dat bio-LNG nodig zal zijn voor het verduurzamen van zwaar transport en scheepvaart;

overwegende dat gebruikmaken van het gasnetwerk een lock-in voorkomt en zorgt voor flexibiliteit om ook gemakkelijk de gebouwde omgeving en industrie van groen gas te voorzien;

verzoekt de regering te heroverwegen om groen gas dat via het gasnetwerk is getransporteerd, in aanmerking te laten komen voor HBE's, zodat bio-LNG kan meetellen met het behalen van de nationale doelstellingen voor hernieuwbare brandstoffen,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door de leden Bontenbal en Hagen.

Zij krijgt nr. 841 (21501-08).

De heer Bontenbal (CDA):

Mijn vraag gaat over bio-ethanol en het Besluit energievervoer. Ik stel die vraag hier omdat ik daarmee wellicht kan voorkomen dat we volgende week een tweeminutendebat hebben. Wat is het geval? Er zijn partijen die bio-ethanol produceren en die ook een bepaalde maximumdoelstelling meekrijgen. Daarbij wordt het basisjaar 2020 gebruikt, maar 2020 is een raar jaar, omdat dat een coronajaar was en ook het eerste jaar met de E10-verplichting. Die partijen vinden dat dus heel lastig, omdat ze denken dat ze daarmee tekort worden gedaan. Ik snap dat wel. Ik zou de staatssecretaris eigenlijk willen vragen: wilt u daar nog een keertje naar kijken en overwegen of er een andere vorm van basis te bedenken is, wellicht door een ander jaar te kiezen of door twee jaren bij elkaar te trekken? Zou u daar nog eens goed naar willen kijken, zodat we deze bedrijven niet onnodig benadelen?

Dank u wel, voorzitter.

De voorzitter:

Helder. Dank u wel. De volgende spreker is mevrouw Bouchallikh van de fractie van GroenLinks, maar ik zie haar niet zitten. Dan geef ik graag het woord aan de heer Thijssen van de fractie van de Partij van de Arbeid. Hij is de laatste spreker. Daarna gaan we luisteren naar de staatssecretarissen of naar een van hen.

De heer Thijssen (PvdA):

Dank u wel, voorzitter. Ik heb geen moties vandaag, maar ik heb wel twee vragen. Die gaan over de taxonomie. De taxonomie in Europa is bedoeld om bij financiële instellingen aan te geven wat nou groen is of niet. Er is nu weer een mooi ingezonden stuk verschenen van een aantal financiële instellingen. Zij willen heel graag dat de taxonomie niet misbruikt kan worden voor greenwashing. Verder willen zij er graag geen gas in, zoals deze Kamer ook wil, en ook geen kernenergie. Dat laatste wil deze Kamer helaas wel. Mijn vraag aan de staatssecretaris is hoe zij dit signaal vanuit de financiële sector ziet. Moeten we niet met elkaar een debat hebben over de vraag of we een ander standpunt moeten innemen over wat nu wel en niet in de taxonomie past? Dat is mijn eerste vraag.

Dan heb ik nog een tweede vraag. In Het Financieele Dagblad wordt er nog verder gepraat over dit signaal van de financiële sector. Het gaat dan over een soort tussenvoorstel, namelijk het Spaanse voorstel. Kan de staatssecretaris meer vertellen over dit Spaanse voorstel? Is het voor de Nederlandse regering misschien een goede optie om zich daarbij aan te sluiten?

Dank u, voorzitter.

De voorzitter:

Heel goed. De staatssecretarissen vragen om vijf minuten bedenktijd. Bij dezen. Dat mag ook iets korter als de goede antwoorden al bekend zijn. Ik schors even.

De vergadering wordt enkele ogenblikken geschorst.

De voorzitter:

Ik geef het woord aan de staatssecretaris.

Van Weyenberg:

Dank u wel. Mag de katheder nog ietsje omhoog? Ik ga in op een vraag en ook op de motie van de heer Bontenbal. De vraag ging over bio-ethanol en het feit dat het basisjaar 2020 is. Hij zei dat dat op meer dan één vlak een bijzonder jaar was en dat zijn we denk ik allemaal met hem eens. Moeten we niet nog een keer kijken of dat het representatieve jaar is voor een goede basis? Ik wil de heer Bontenbal voorstellen dat ik nog een keer heel goed ga kijken naar de cijfers over 2021. Die komen ergens medio volgend jaar. Dan kunnen we even bezien of 2020 representatief is, zoals wij nu denken, of toch niet. Ik laat dat dan aan uw Kamer weten. Ik zie de heer Bontenbal knikken, voorzitter, dus dat is fijn. Dank daarvoor.

Dan kom ik op de motie op stuk nr. 841 over bio-LNG. Er staan veel initiatieven op stapel. Ik snap goed wat de heer Bontenbal hier zoekt, maar tegelijkertijd moeten we er wel voor zorgen dat het om echte verduurzaming gaat. Dat willen we allemaal. Brandstoffen vervaardigd uit het gasnet zijn fysiek fossiele brandstoffen. Die zijn vergroend met een vorm van biogas. De NEa, die hier toezicht op houdt, ziet mogelijke handhavingsrisico's als je deze route bewandelt, bijvoorbeeld de vergroening van schaliegas. Daar is de heer Bontenbal niet op uit en ik ook niet. Het vergroenen van LNG is onderdeel van de Regeling energie vervoer. Ik herken dit punt uit de internetconsultatie. Ik snap de zoektocht van mevrouw Hagen en de heer Bontenbal echt, maar ik zou willen vragen om deze motie even aan te houden. Dan ga ik er nog even goed naar kijken. Ik stuur u dan een brief met mijn appreciatie voor de stemmingen voor het kerstreces, want ik snap dat u het dan wilt hebben. Ik wil met name ook even de NEa er nog goed naar laten kijken, zodat ik hier niet per ongeluk luikjes openzet die we met elkaar niet open willen zetten.

De heer Bontenbal (CDA):

Ik ben bereid om haar aan te houden, maar ik zou wel een antwoord op de vraag willen. Op het moment dat er aan het ene eind van het gasnet voldoende wordt ingevoerd en er aan de andere kant uit wordt gehaald, is daar volgens mij niets mis mee. Ik ben bang dat we in Nederland een aantal irrationele dingen gaan doen. Dit gaat over gas, maar ik zou hetzelfde verhaal kunnen houden over brandstoffen, bijvoorbeeld dat er straks duurzame brandstoffen worden geproduceerd die je met een leiding vanuit Rotterdam naar Schiphol zou kunnen brengen, maar dat er dan — dit is echt een serieuze optie — vrachtwagens, tankwagens, heen en weer gaan rijden met duurzame brandstoffen, omdat ze niet via dat leidingnet mogen. Moeten we dat niet iets rationeler aanpakken met elkaar?

Van Weyenberg:

Een beroep op rationaliteit: wie kan het daar niet mee eens zijn? Maar volgens mij heeft de heer Bontenbal mijn ondersteunende grondhouding op deze motie goed verstaan. Ik wil wel zeker weten dat ik geen brokken maak. Dat begrijpt hij denk ik van mij. U krijgt voor de stemmingen voor het kerstreces een brief. Dat is dus uiterlijk donderdagochtend, maar ik probeer het echt even eerder. Ik wil echt even met de NEa kijken, zodat we niet ook daar iets irrationeels doen.

Dank u wel, voorzitter.

De voorzitter:

Op verzoek van de heer Bontenbal stel ik voor zijn motie (21501-08, nr. 841) aan te houden.

Daartoe wordt besloten.

Tot zover dit debat. Dinsdag gaan we erover stemmen. O, mevrouw Yeşilgöz nog. Natuurlijk!

Yeşilgöz-Zegerius:

Heel jammer dit, voorzitter.

De voorzitter:

Dat ik u nou kan vergeten … Ik ga blozend het kerstreces in.

Yeşilgöz-Zegerius:

U heeft zo meteen nog twee debatten met mij te gaan, dus een hoop tijd om het goed te maken. Ik heb één motie en een vraag. Ik zal beginnen met de motie van mevrouw Hagen en collega's op stuk nr. 840, over de rechten die uit de markt gehaald kunnen worden nu we een kolencentrale gaan sluiten. Zij vragen om een onderzoek, ook in relatie tot de marktstabiliteitsreserve en wat onze buurlanden doen. Dat kan ik toezeggen, dus oordeel Kamer.

Dan had ik nog een vraag van de heer Thijssen, over de taxonomie in relatie tot kernenergie en gas. Het eerste pakket is inmiddels al aangenomen door de Commissie. Daar zijn kernenergie en gas nog uit gelaten. Ik heb een duidelijke opdracht van de Kamer, namelijk: volg de wetenschap. Ons standpunt op gas is sinds de zomer, sinds dit speelt, heel duidelijk: gas valt er wat Nederland betreft niet onder. De Kamer is ook heel duidelijk geweest over kernenergie: volg de wetenschap en sluit je ook aan bij landen die die lijn hebben. Dus ik zeg tegen de heer Thijssen en collega's: laten we onze lijn goed vasthouden. Laten we de wetenschap volgen en kijken naar waar de Commissie mee komt. Zodra de Commissie met iets komt, zullen we dat uiteraard hier agenderen. Dan kunnen we erbij stilstaan.

De voorzitter:

De heer Thijssen nog even, heel kort.

De heer Thijssen (PvdA):

Het punt is dat de Commissie volgens mij met niks komt. Volgens mij gaat het nu in de Raad besproken worden. Het tweede is dat er geen groep landen is die zegt: we doen gas eruit en kernenergie erin. Er is een groep landen die zegt: allebei erin. En er is een groep landen die zegt: allebei eruit. Kunt u daarom nog iets meer zeggen over het Spaanse voorstel? Want dat lijkt een middenweg te zoeken. Is dat dan niet een plek waar Nederland zich bij zou kunnen aansluiten?

Yeşilgöz-Zegerius:

Ik zou het bij dit soort onderwerpen zo min mogelijk politiek maken. De Commissie komt met een voorstel. Nederland heeft daarbij een heel zuiver standpunt. We zeggen steeds: volg de wetenschap. Maak het nou niet politiek, zeker als het heel breed gaat over klimaatbeleid, technieken, oplossingen en mogelijkheden. Laten we dat ook niet in de Kamer doen. Dat zal ook onze boodschap in Europa blijven. Volg de feiten; volg de wetenschap. Dan zien we waar we op uitkomen.

De voorzitter:

Prima, dank u wel. Tot zover dit debat. We danken de heer Van Weyenberg voor zijn aanwezigheid en wensen hem een veilige thuisreis, of waar hij ook naartoe gaat.

De beraadslaging wordt gesloten.

De voorzitter:

Maar mevrouw Yeşilgöz blijft. Van u ga ik nog geen afscheid nemen.