2 Vragenuur: Vragen Markuszower

Aan de orde is het mondelinge vragenuur, overeenkomstig artikel 136 van het Reglement van Orde. 

Vragen van het lid Markuszower aan de minister van Veiligheid en Justitie, bij afwezigheid van de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, over het bericht "Groningse Van Mesdagkliniek wilde verkrachting door tbs'er op onbegeleid verlof stilhouden". 

De voorzitter:

Ik heet de minister van Veiligheid en Justitie van harte welkom, en geef de heer Markuszower namens de PVV als eerste vragensteller het woord. 

De heer Markuszower (PVV):

Voorzitter. Ik ben slechts een half jaartje lid van deze Tweede Kamer. In die luttele 26 weken heb ik u, minister, bijna tien keer moeten zeggen dat het tbs-systeem een verschrikkelijk systeem is. Het is verschrikkelijk omdat levensgevaarlijke criminelen door u niet worden opgesloten, maar vooral heel veel op verlof mogen. Want als 1.500 tbs'ers in Nederland 40.000 keer per jaar op verlof mogen, dan is tbs geen strafmaatregel, maar een verlofsysteem, een vakantieparadijs voor de gevaarlijkste criminelen van Nederland. Nederland denkt dat gevaarlijke criminelen gestraft worden, maar eigenlijk worden ze door deze minister op verlof gestuurd, met steun van alle partijen hier in de Kamer, op mijn partij, de PVV, na. Al bijna tien keer in een halfjaar tijd heb ik u op de gevaren gewezen, minister. Want het is in dat halve jaartje al vele malen misgegaan. En vandaag staan we hier weer. Ik ga u wat vragen. U gaat mij wat antwoorden. Maar u en ik weten alle twee dat wij hier spoedig weer tegenover elkaar zullen staan als u al die enge criminelen niet gewoon opsluit en niet meer op verlof laat gaan. 

Afgelopen zondag was het weer raak. Een 22-jarige vrouw werd ernstig mishandeld en mogelijk verkracht door een tbs-crimineel die niet vastzat, maar op verlof was. Niet zomaar op verlof, nee, op onbegeleid verlof. Hoe verzin je het? Onbegeleid verlof! Mijn vragen aan de minister zijn de volgende. Waarom kwam deze crimineel in aanmerking voor verlof? Waarom was dit onbegeleid verlof? Klopt het bericht dat de tbs-kliniek deze verkrachting of mishandeling in de doofpot wilde stoppen? En zo ja, was dat in uw opdracht? 

De voorzitter:

Het woord is aan de minister. 

Minister Blok:

Dank u wel, voorzitter. De heer Markuszower begint ermee zijn onvrede over het tbs-systeem uit te leggen en bevraagt mij vervolgens over een ernstig misdrijf dat afgelopen zondag in Groningen heeft plaatsgevonden. Ik wil beginnen met het uitdrukken van mijn medeleven met het slachtoffer van het misdrijf van afgelopen zondag. Er is een verdachte in hechtenis genomen en er wordt nu onderzoek gedaan naar de precieze toedracht. Zodra er sprake is van een tenlastelegging, is het gebruikelijk dat dit in overleg met het Openbaar Ministerie naar buiten wordt gebracht. Er is dus geen enkele sprake van geheimhouding. Ik vind de suggestie van de heer Markuszower dat ik zelf opdracht gegeven zou hebben tot geheimhouding schandalig. 

Dan het tbs-systeem als zodanig. Het is in Nederland niet de minister die tbs oplegt. Dat weet de heer Markuszower ook. Nederland is een rechtsstaat. In Nederland legt de rechter dus straffen op en kan de rechter ook tbs opleggen. Tbs kan zelfs veel langer duren dan een gevangenisstraf. Het is absoluut niet zo dat tbs populair is bij misdadigers. Er is namelijk een reële mogelijkheid dat de rechter, die tweejaarlijks toetst, steeds tot de conclusie komt dat er geen reden is tot invrijheidstelling. Het kan dus zeer lang duren. Ik ben er zeer aan gehecht dat in Nederland de rechter dit doet en niet de minister. Als de partij van de heer Markuszower tbs uit de wet zou willen schrappen, kan ze een initiatiefwet opstellen. Dat lijkt mij bijzonder onverstandig. Tbs is een instrument dat naast gevangenisstraf grote waarde heeft, omdat het daarmee mogelijk is om mensen te behandelen, maar ook om mensen die onbehandelbaar blijken langdurig uit de samenleving te houden. Het zou zeer jammer zijn als het instrument niet meer beschikbaar was. 

De heer Markuszower (PVV):

De minister blijft pleiten voor het in stand houden van het tbs-systeem, een systeem dat vooral toeziet op de vele verloven. Wij hebben een motie ingediend, die niemand steunde, ook niet de partij van de minister, om het tbs-systeem af te schaffen. Kan de minister als hij dit systeem in stand wil houden in ieder geval in de tussentijd zorgen dat gevaarlijke criminelen niet meer op verlof en zeker niet op onbegeleid verlof gaan? Er wordt wel medeleven door de minister uitgesproken, en dat hebben wij natuurlijk allemaal, maar toch blijft de minister het risico nemen op een volgend slachtoffer als die verloven in stand blijven. 

Twee: ik neem van de minister aan dat er geen sprake is van een doofpotbeleid, maar ik vraag hem wel wat dan het beleid is als er incidenten plaatsvinden met criminelen die op verlof zijn geweest en toen een geweldsmisdrijf pleegden. 

Minister Blok:

De laatste vraag heb ik beantwoord. Ik heb aangegeven dat zodra er een tenlastelegging is dit gecommuniceerd wordt. 

De heer Markuszower (PVV):

Maar wat is het beleid van communicatie van de kliniek? 

De voorzitter:

Nee, de minister heeft het woord. 

Minister Blok:

Dat heb ik aangegeven. Zodra er een tenlastelegging is wordt dat gepubliceerd. 

Dan het verlof. Onderdeel van de tbs-regeling is dat er de mogelijkheid is tot begeleid of onbegeleid verlof. Dat wordt van tevoren getoetst door een commissie van deskundigen. Ik gaf al aan dat eens in de twee jaar de rechter toetst of de tbs verlengd kan worden of niet. De rechter kan ook beslissen dat dit niet zo is. Het is goed dat een rechter erover beslist. Als de heer Markuszower het zo ernstig vindt als hij het zegt te vinden, dan moet hij niet met een slappe motie komen, waarvan er meer dan 3.000 per jaar worden ingediend, maar met een initiatiefwet. 

De heer Markuszower (PVV):

Ik begrijp dat de minister in mijn huis wil vertellen hoe ik mijn werk moet doen, maar dat terzijde. De minister blijft het tbs-systeem propageren. Minister, u blijft criminelen beschermen ten koste van onschuldige mensen. Ik vraag u: stop nou in ieder geval met die verloven en verschuil u niet achter commissies of rechters. Ik stel nog één keer mijn vraag. Kunt u, behalve zich verschuilen achter commissies of rechters, niet zelf ook wat doen om die verloven, in ieder geval de onbegeleide verloven, te stoppen? En kunt u aan uw eigen partij vragen mijn motie — of mijn initiatiefwet, als ik die indien — om tbs te stoppen, te steunen? 

Minister Blok:

Een minister houdt zich aan de geldende wetgeving. Ik ben niet van plan om een eind te maken aan het tbs-systeem, omdat ik het een heel nuttige toevoeging vind aan het Nederlandse strafrecht. Nogmaals, als de heer Markuszower op dat punt een initiatief wil nemen, dan kan hij een wet indienen en die voorleggen aan deze Kamer. 

De voorzitter:

Dank u wel. Dan gaan we naar mevrouw Özütok namens GroenLinks.