4 Afscheid van het lid Duisenberg

Aan de orde is het afscheid van het lid Duisenberg (VVD). 

De voorzitter:

De heer Duisenberg heeft een afscheidsbrief geschreven. Die ga ik nu voorlezen. Waar zit de heer Duisenberg? Ja, ik zie hem. 

"Geachte voorzitter, beste Khadija, 

Hoewel ik uitkijk naar mijn volgende stap is het ook met pijn in het hart dat ik u moet informeren dat ik per 1 oktober aanstaande voorzitter word van de Vereniging van Universiteiten en de Tweede Kamer per 6 september ga verlaten. 

De afgelopen vijf jaar in de Kamer waren voor mij een geweldige mix van nieuwe ervaringen, met interessante en bevlogen mensen en collegialiteit door alle partijen heen. Maar niet in de laatste plaats: het waren vijf jaren met resultaat. Nederland is sterker uit de crisis gekomen en op lange termijn zijn vele wissels goed gezet. 

Op mijn gebied, hoger onderwijs en wetenschap, heb ik hier samen met collega's van andere partijen aan mogen bijdragen. Zo is het leenstelsel tot stand gekomen in een constructieve coalitie met Mohammed Mohandis, Paul van Meenen en natuurlijk Jesse Klaver onder de terrasverwarmer in mijn achtertuin." 

Nu komen alle geheimen naar buiten! 

"Bijna Kamerbreed werd mijn motie gesteund voor meer academici voor de klas. Met de heren Jasper van Dijk, Beertema en Grashoff knokten we voor kwaliteitsborging bij opleidingen. En met de heren Rog en Bruins voor techniekonderwijs. 

Naast de eigen commissie heb ik geprobeerd bij te dragen aan de Tweede Kamerorganisatie zelf. De meeste Kamercommissies zijn gaan werken met de vaste methode voor een betere controle en verantwoording van uitgaven en effecten van beleid. Samen met uw Kamerorganisatie heb ik de V-100 georganiseerd om meer aandacht te krijgen voor Verantwoordingsdag en mensen meer te betrekken bij de politiek. 

Als voorzitter van de commissie voor Financiën heb ik geprobeerd om de professionaliteit en collegialiteit van de commissie te ondersteunen. Hoogtepunten in professionele zin waren de vele debatten over Griekenland, de banken, de Belastingdienst en het bezoek van Draghi. 

En dan toch de moeilijke beslissing om de Kamer te verlaten. Waarom? Vijf jaar geleden heb ik de bewuste keuze gemaakt om het bedrijfsleven te verlaten om bij te dragen aan het publieke belang. Dat heb ik de afgelopen vijf jaar hier in de Kamer met hart en ziel gedaan. 

Ook in mijn nieuwe rol als voorzitter van de Vereniging van Universiteiten ben ik van plan dit met dezelfde overtuiging te doen. De Nederlandse universiteiten hebben de gezamenlijke ambitie om prominent bij te dragen aan Nederland als kennissamenleving en zich gezamenlijk sterk te maken voor een toppositie, zowel in het hart van onze samenleving als op het internationale speelveld. Ik mag helpen deze ambitie verder vorm te geven en ten uitvoer te brengen. En natuurlijk, u kent mij, net als in de Kamer is het belangrijk dat we daarbij transparant zijn over wat we doen en wat we bereiken. 

Ik hoop dat ik met mijn beweegredenen heb aangegeven dat dit geen gemakkelijk besluit is geweest, maar het is een kans die ik niet voorbij wil laten gaan om op deze wijze aan de universiteiten te kunnen bijdragen. 

Tot slot een paar woorden van dank. Ik wil de leden danken met wie heb ik mogen samenwerken. Ik wil een speciaal woord van dank uitspreken aan mijn fractiegenoten en aan mijn partij, de VVD, voor de bijzondere periode sinds 2012 waarin we niet doorschoven maar aanpakten. Ook voor de nieuwe ploeg was ik zeer gemotiveerd en ik begrijp volledig dat mijn besluit ook voor jullie onverwacht is. 

Tot slot, Khadija, nog een dankwoord aan jou. Wij hebben de afgelopen jaren een aantal keren achter de schermen samengewerkt voor de Kamerorganisatie. Ik respecteer dat je vanuit jouw rol kritisch bent geweest over mijn vertrek. Ik wil je danken voor onze samenwerking en via jou alle medewerkers van de Tweede Kamer: een warme organisatie, boordevol van persoonlijke en professionele betrokkenheid. In het bijzonder wil ik noemen: de griffier van de commissie Financiën, René Berck, de griffier van de commissie OCW, Eveline de Kler, alle medewerkers van het hardwerkende en o zo nuttige Bureau Onderzoek Rijksuitgaven en alle andere medewerkers die ons bij ons werk ondersteunen. 

En vast niet onverwacht, mijn laatste woorden in deze Kamer zijn: blijf altijd scherp op een goede besteding van ons belastinggeld. 

Hartelijke groet, 

Pieter Duisenberg". 

De overgang is een beetje raar, maar van dit ontslag is mededeling gedaan aan de voorzitter van het centraal stembureau en aan de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Ik stel voor deze brief voor kennisgeving aan te nemen. 

Daartoe wordt besloten. 

(Geroffel op de bankjes) 

De voorzitter:

Nu ga ik iets terugzeggen, en u houdt uw hart vast, denk ik! Het valt wel mee. 

Geachte heer Duisenberg, beste Pieter, 

Een halfjaar nadat je opnieuw bent gekozen als VVD-Kamerlid verlaat je de Kamer. Het is geen geheim dat ik dat jammer vind. Natuurlijk omdat je partij en kiezers méér van je hadden verwacht, maar zeker ook omdat je nog veel meer had kunnen betekenen voor de Kamer als geheel. Je hebt laten zien dat je de kennis- en informatiepositie van de Kamer een warm hart toedraagt. Zo was je onder meer onderdeel van de klankbordgroep met de pakkende naam KVKO, ofwel de groep Kamerleden die zich in opdracht van het Presidium heeft gebogen over het versterken van de kennis- en onderzoekspositie van de Kamer. 

Maar ik denk ook aan de methode-Duisenberg. Eind 2012 maakte je als nieuweling in de Kamer voor het eerst een begrotingsbehandeling van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap mee. Opgeleid als macro-econoom en monetair econoom had je de onderwijsbegroting van a tot z doorgenomen. Maar bij je collega's zag je veel minder belangstelling voor het huishoudboekje van de overheid. Samen met D66-Kamerlid Paul van Meenen bedacht je daarom een nieuwe methodiek, waarbij twee commissieleden –- een van de coalitie en een van de oppositie — de begrotingen controleren en daarover aan de rest van de commissie rapporteren. Inmiddels maken acht commissies gebruik van deze methode. Daar mag je trots op zijn. 

Je ging ook verder. Je vond dat de begroting en vooral ook de verantwoording geen Haagse aangelegenheid zijn. Dat is waarom de Kamer op initiatief van de commissie Financiën, waar jij voorzitter van was, eerder dit jaar de V100 organiseerde. Dat was een groot succes: een bijeenkomst waarbij 100 burgers uit alle lagen van de bevolking mochten meekijken in de jaarverslagen, die zo saai en taai zijn, van de ministeries en daar vragen over formuleerden. Ik heb begrepen dat de bewindspersonen al die vragen hebben beantwoord. 

Pieter, je stapt een wereld binnen die je goed kent. Je hebt de minister menigmaal kritisch bevraagd over de numerus fixus bij technische studies en ook op een minder luidruchtige toon wist je dingen voor elkaar te krijgen voor de wetenschap en het onderwijs. Zo speelde je een belangrijke rol bij de ontwikkeling van het leenstelsel voor studenten. Je was nauw betrokken bij de onderhandelingen met GroenLinks, waarover je net al iets gezegd hebt. Mede door de steun van die partij haalde het voorstel uiteindelijk een meerderheid in beide Kamers, wat een prestatie van formaat is. Deze onderhandelingen kostten je, naar eigen zeggen, wel een jaar van je leven. 

Nogmaals, ik vind het ontzettend jammer dat je weggaat. Met jou vertrekt ook een actief en betrokken Kamerlid en een commissievoorzitter. Ik wens jou heel veel succes met deze nieuwe stap, en het ga je goed. Dank je wel. 

(Geroffel op de bankjes) 

De vergadering wordt enkele ogenblikken geschorst.