6 Stemming motie Uitvoering motie-Kox c.s.

Aan de orde is de stemming over een motie, ingediend bij de interpellatie-Kox over het alsnog op enigerlei wijze uitvoeren van de motie-Kox c.s. over een tijdelijke huurstop voor zowel de sociale sector als de vrije sector,

te weten:

• de motie-Kox c.s. over de afkeuring van het gevoerde beleid van de minister van BZK inzake een gevraagde tijdelijke huurstop (35431, letter K).

(Zie vergadering van 16 juni 2020.)

De voorzitter:

Ik heet de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, die namens de regering bij de stemmingen aanwezig is, van harte welkom in de Eerste Kamer.

Hebben alle leden de presentielijst getekend? Dat is het geval.

We beginnen met de stemming over de motie 35431, letter K, motie van het lid Kox cum suis over de afkeuring van het gevoerde beleid van de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties inzake een gevraagde tijdelijke huurstop. Er is vorige week om een hoofdelijke stemming gevraagd. Dat gaan wij nu doen.

Ik geef gelegenheid tot het afleggen van stemverklaringen vooraf.

U kunt uw stemverklaring bij de interruptiemicrofoon afleggen. Ik geef het woord aan mevrouw Vos.

Mevrouw Vos (PvdA):

Voorzitter, dank u wel. De PvdA-fractie maakt zich ook zorgen over de huurders. Daarom hebben wij de motie medeondertekend. Wij hebben ook redelijke tussenvarianten voorgesteld, zoals eenmalige bevriezing, verhoging van de huurgrens en de toeslagen, aftopping van 1% of 2% in plaats van 0%, beperking tot de huren tot €1.500 en nog een aantal andere voorstellen. Wij hebben daar niet eens specifieke antwoorden op gekregen, maar een categorisch "nee". Dit beleid keuren we af. We hadden een meer creatieve oplossing van de minister verwacht.

Dank u wel.

De voorzitter:

Nog andere stemverklaringen? Mevrouw Faber.

Mevrouw Faber-van de Klashorst (PVV):

Voorzitter. Deze minister legt tot twee keer toe een aangenomen motie van deze Kamer naast zich neer zonder steekhoudende argumenten aan te voeren. Dat is in lijn met de eerder door deze minister tentoongestelde minachting voor de democratie, zoals het afschaffen van het referendum en het ertoe aanzetten om de verkiezingen uit te stellen. De PVV-fractie had daarom ook liever een motie van wantrouwen gezien, maar wij kunnen leven met deze motie van afkeuring om ons wantrouwen te uiten. We zullen uiteraard vóór de motie stemmen.

De voorzitter:

Wensen meer leden een stemverklaring af te leggen? De heer Verkerk.

De heer Verkerk (ChristenUnie):

Voorzitter. De ChristenUniefractie stemt tegen deze motie van afkeuring om staatsrechtelijke en inhoudelijke redenen. Staatsrechtelijk vinden we het onwenselijk dat deze Kamer middels een motie tegenover de Tweede Kamer komt te staan op een punt dat de actualiteit zeer raakt. Dat maakt de positie van de Eerste Kamer niet sterker.

Inhoudelijk is de ChristenUnie van harte voorstander van maatwerk voor huurders die in de knel komen door de huidige crisis. Met instemming hebben we gezien dat de minister daar werk van maakt. We vragen haar om met een oplettend oog te blijven zien of de maatregelen de mensen die echt in de knel zitten, helpen. Dat is iets anders dan een huurstop, waar iedereen onder valt, ook de mensen die geen enkel gevolg ervaren van de crisis.

De strikte interpretatie van zijn motie en het volledig inhoudelijke verzoek van collega Kox c.s. steunt mijn fractie niet.

De voorzitter:

Nog meer stemverklaringen? De heer Nicolaï niet? Dan kijk ik verder. De heer Pijlman.

De heer Pijlman (D66):

Voorzitter. Het kabinet heeft al veel gedaan om huurders die door COVID-19 in de problemen komen, te helpen. En maatwerk is daarbij het uitgangspunt conform eerdere uitspraken van de overkant. Bovendien heeft de minister toegezegd dat ze in augustus/september nog met nieuwe afwegingen komt, zoals ze hier nog eens heeft benadrukt, waarbij een huurstop ook tot de mogelijkheden hoort.

En toch ligt hier een motie van afkeuring, die dan weer gezien moet worden, volgens de indieners, als een motie van optreden. Daar is staatsrechtelijk gezien heel veel op af te dingen. Wij menen dat dit hele proces de positie van deze Kamer schaadt. Wij zullen deze motie uiteraard niet steunen.

De voorzitter:

Dank u wel, meneer Pijlman. Dan kijk ik even hier op links. De heer Van Rooijen.

De heer Van Rooijen (50PLUS):

Voorzitter. In de motie van afkeuring staat, na de afkeuring, het verzoek om toch een tijdelijke huurstop of andere tijdelijke preventieve maatregelen te overwegen. Mijn fractie zal, zoals ook de afgelopen tijd, de motie van afkeuring steunen, maar blijft de oproep die aan het slot van de motie staat, bloedserieus nemen, waarbij het doel vele middelen heiligt.

De voorzitter:

Dank u wel, meneer Van Rooijen. Dan ga ik naar de heer Van der Burg.

De heer Van der Burg (VVD):

Voorzitter. Een motie van afkeuring in de Eerste Kamer is een buitengewoon uitzonderlijk en een buitengewoon zwaar middel, zodanig dat het een uitspraak van ieder Kamerlid rechtvaardigt. Ieder Kamerlid dient te beseffen wat zij of hij in dezen doet: het primaat van de Tweede Kamer met betrekking tot politieke overwegingen en afwegingen ter discussie stellen. Wij horen verder te kijken dan het toevallige momentum waarin we al dan niet lid zijn van een coalitie en het toevallige momentum waarin we in de Eerste Kamer een andere meerderheid hebben dan in de Tweede Kamer. Het kabinet en individuele ministers dienen steun te hebben van een meerderheid van de direct gekozen volksvertegenwoordigers in de Tweede Kamer. Wij zijn er om buiten de hectiek van alledag wetten te beoordelen, geen ministers. De VVD zal dan ook tegen deze motie stemmen.

De voorzitter:

Dank u wel, meneer Van der Burg. De heer Cliteur.

De heer Cliteur (FvD):

Voorzitter. Op 9 juni 2020 is in dit huis de motie-Kox aangenomen, waarin de minister wordt opgeroepen in deze coronacrisis op enigerlei wijze een tijdelijke huurstop mogelijk te maken. Hoe? Dat is niet eenvoudig. Daarover verschillen veel partijen in dit huis politiek van mening. Zo zijn wij bijvoorbeeld tegen overheidsingrijpen in de private huursector en tegen huursteun aan evident scheefwonende sociale huurders.

Maar waar het hier om gaat, is de verhouding tussen het kabinet en dit huis, de Eerste Kamer. De motie van 9 juni is aangenomen en is daarmee politieke realiteit. Dat de minister dat verzoek niet honoreert, staat haar vrij, maar dat is wel een keuze met politieke consequenties. Wanneer dit huis lichtzinnig omgaat met aangenomen moties die niet worden uitgevoerd, zet dat de bijl aan de wortels van de verhouding tussen Kamer en kabinet. Je zou dat met enig gevoel voor drama een sluipmoord op de parlementaire mores kunnen noemen. Dat is onwenselijk en daarom zal mijn fractie deze motie steunen.

De voorzitter:

Dank u wel, meneer Cliteur. Ik neem aan dat dit niet persoonlijk bedoeld was aan de indieners. Het woord is aan de heer Rietkerk.

De heer Rietkerk (CDA):

Voorzitter. Het CDA is voor huurmatiging en aftopping van de huur met de inflatiecorrectie, zoals de Woonbond namens de huurders en de woningbouwcorporaties in het Sociaal Huurakkoord hebben afgesproken. Hierdoor komen er namelijk meer duurzame huurwoningen voor starters, studenten en ouderen. De motie-Kox c.s. zorgt ervoor dat er 400 miljoen euro minder geïnvesteerd kan worden in de sociale volkshuisvesting. Hierdoor komen er minder duurzame huurwoningen voor starters, studenten en ouderen. In deze motie gaat het noch om wetmatigheid, noch om doelmatigheid, noch om uitvoerbaarheid. Het gaat om een politiek oordeel in een bij uitstek politiek vraagstuk, namelijk een verdelingsvraagstuk. Daar hebben wij naar ons idee de Tweede Kamer voor. Het CDA zal daarom tegen deze motie stemmen.

De voorzitter:

Dank u wel. De heer Schalk.

De heer Schalk (SGP):

Voorzitter. De SGP heeft sympathie voor de eerste motie-Kox, waarin gevraagd werd om steun voor huurders. Bij de behandeling van de tweede motie-Kox heeft mijn fractie aangegeven dat wij niet gaan voor een generieke maatregel, maar wel voor generiek maatwerk. Dat biedt de minister ook, al is het tot nu toe mondjesmaat en al is het deels op termijn. Inhoudelijk steunt de fractie van de SGP die tweede motie dus niet. Op basis van die motie echter ligt er nu een motie van afkeuring. Dat kan op zich, maar de fractie van de SGP ziet deze motie als een staatsrechtelijk novum, omdat de Kamer na het uitspreken van haar afkeuring niet overgaat tot de orde van de dag, maar vervolgens een oproep doet aan de minister om alsnog over de brug te komen. Dat heeft nogal wat consequenties. Immers, als de minister doorgaat op de ingeslagen weg, zoals zij reeds heeft gezegd, voert zij opnieuw een motie niet uit en dat kan deze Kamer in het logische spoor van een motie van wantrouwen brengen. Die climax leidt tot een ingewikkelde verhouding tussen Eerste en Tweede Kamer, want daar ligt immers het politieke primaat. Kortom, de SGP-fractie zal deze motie van afkeuring geen steun geven.

De voorzitter:

Dank u wel, meneer Schalk. Nog meer stemverklaringen? Ik stel vast dat dit niet het geval is.

Ik verzoek de leden — voor velen van u is dit de eerste keer dat u een hoofdelijke stemming meemaakt — om zo dadelijk, nadat uw naam genoemd wordt, duidelijk uw stem met het woord "voor" dan wel "tegen" uit te brengen, zonder enige toevoeging.

In stemming komt de motie-Kox c.s. (35431, letter K).

Vóór stemmen de leden: Pouw-Verweij, Recourt, Van Rooijen, Rosenmöller, Sent, Van Strien, Teunissen, Veldhoen, Vendrik, Vos, Van Wely, Van Apeldoorn, Baay-Timmerman, Beukering, Bezaan, De Boer, Cliteur, Crone, Dessing, Faber-van de Klashorst, Frentrop, Ganzevoort, Gerbrandy, Gerkens, Van Gurp, Van Hattem, Hermans, Janssen, Karimi, Ton van Kesteren, Kluit, Koffeman, Koole, Kox, Van der Linden, Nanninga, Nicolaï, Nooren en Van Pareren.

Tegen stemmen de leden: Prins-Modderaar, Rietkerk, Rombouts, Schalk, Stienen, Verkerk, Van der Voort, De Vries, Wever, Adriaansens, Arbouw, Atsma, Backer, Van Ballekom, Bikker, De Blécourt-Wouterse, Bredenoord, Bruijn, De Bruijn-Wezeman, Van der Burg, Van Dijk, Dittrich, Doornhof, Essers, Ester, Geerdink, Huizinga-Heringa, Jorritsma-Lebbink, Niek Jan van Kesteren, Klip-Martin, Knapen, Meijer, Moonen, Oomen-Ruijten, Otten en Pijlman.

De voorzitter:

Ik constateer dat deze motie met 39 stemmen voor en 36 stemmen tegen is aangenomen.