35 970 Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI) voor het jaar 2021 (Dertiende incidentele suppletoire begroting)

Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

A Artikelgewijze toelichting bij het wetsvoorstel

Wetsartikelen 1 tot en met 3

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2021 wijzigingen aan te brengen in:

de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport;

Normaliter wordt nieuw beleid in uitvoering genomen nadat de Staten-Generaal de begrotingswet heeft geautoriseerd. Aangezien uitvoering van de spoedeisende maatregelen die in deze dertiende incidentele suppletoire begroting zijn opgenomen in het belang van het Rijk zijn, en niet kan wachten tot formele autorisatie van beide Kamers der Staten-Generaal, zal het kabinet de uitvoering van de maatregelen starten. Hiermee wordt gehandeld conform artikel 2.27, tweede lid, van de Comptabiliteitswet 2016. Voor de indiening van deze incidentele suppletoire begroting is uw Kamer vooraf geïnformeerd via de Stand van zakenbrief Covid-19van 3 november 2021 (Kamerstukken II, 2020/21, 25295, nr. 1468), de Maatregelenbrief COVID-19van 12 november 2021 met kenmerk 3282104–1019852-PDC19 (20212021Z20310) en Kamerbrief versnellen boostervaccinatie van 12 november 2021 met kenmerk 3283449–1020035-PDC19 (2021Z20278).

De in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, H.M. de Jonge

B Artikelgewijze toelichting bij de begrotingsartikelen

1. Leeswijzer

Uitgangspunt bij de tabel budgettaire gevolgen van beleid is dat per artikel de beleidsmatige- en technische mutaties toegelicht worden vanaf € 2,5 miljoen of wanneer deze politiek relevant zijn.

Alle verplichtingen met betrekking tot 2022 zijn geboekt in deze dertiende incidentele suppletoire begroting 2021, omdat deze verplichtingen in 2021 worden aangegaan. De daaraan verbonden kasmutaties worden verwerkt in de eerstvolgende nota van wijziging.

2. Beleid

2.1 Overzicht belangrijke uitgaven- en ontvangstenmutaties

Tabel 1 Belangrijkste mutaties 13e incidentele suppletoire begroting 2021 (bedragen x € 1 mln.)

Maatregel	Bedrag 2021	Bedrag 2022	Bedrag 2023	Bedrag 2024	Bedrag 2025
A. Begrotingsgefinancierd
1) Aanschaf en distributie medische beschermingsmiddelen	– 3,3
2) GGD'en en veiligheidsregio's	264,1
3) IC-capaciteit
4) Ondersteuning sportsector	– 85,0
5) Ondersteuning zorgpersoneel
6) Onderzoek inzake COVID-19	– 10,0
7) Testcapaciteit	– 2.400,1
8) Vaccin ontwikkeling, implementatie en medicatie	– 230,9
9) Zorgbonus	– 95,5
10) Omscholen personeel voor arbeidsmarkt zorg
11) Zorgkosten en bijstand Caribisch Nederland	– 0,6
12) Overige maatregelen (plafond Rijksbegroting)	– 0,4
13) Garanties	387,8
Totaal A	– 2.174,0	0,0	0,0	0,0	0,0
B. Premiegefinancierd
14) Meerkosten COVID-19 Wlz (plafond Zorg)	0,0
15) Overige maatregelen (plafond Zorg)	0,6
Totaal B	0,6	0,0	0,0	0,0	0,0
Totaal A+B=C	– 2.173,3	0,0	0,0	0,0	0,0

Tabel 2 Totaal COVID-19 gerelateerde uitgaven- en ontvangsten (bedragen x € 1 mln.)

Maatregel	Bedrag 2021[1]	Bedrag 2022	Bedrag 2023	Bedrag 2024	Bedrag 2025
A. Begrotingsgefinancierd
1) Aanschaf en distributie medische beschermingsmiddelen	3	51	28
2) GGD'en en veiligheidsregio's	2.822	411
3) IC-capaciteit	191	162
4) Ondersteuning sportsector	306
5) Ondersteuning zorgpersoneel	22
6) Onderzoek inzake COVID-19	15	62	32	6	2
7) Testcapaciteit	3.524	753
8) Vaccin ontwikkeling, implementatie en medicatie	1.754	623	400
9) Zorgbonus	928	12	1
10) Omscholen personeel voor arbeidsmarkt zorg	96
11) Zorgkosten en bijstand Caribisch Nederland	91
12) Overige maatregelen (plafond Rijksbegroting)	512	51	5	4
13) Garanties	388
Totaal A	10.653	2.125	466	10	2
B. Premiegefinancierd
14) Meerkosten COVID-19 Wlz (plafond Zorg)	162
15) Overige maatregelen (plafond Zorg)	100	29
Totaal B	262	29	0	0	0
Totaal A+B=C	10.915	2.153	466	10	2

1 1 ISB1 Kamerstukken II 2020/21, 35 678, nr. 1, ISB2 Kamerstukken II 2020/21, 35 684, nr. 1, ISB3 Kamerstukken II 2020/21, 35 703, nr. 1, ISB4 Kamerstukken II 2020/21, 35 763, nr. 1, ISB6 Kamerstukken II 2020/21, 35 815, nr. 1, ISB7 Kamerstukken II 2020/21, 35 841, nr. 1, ISB8 Kamerstukken II 2020/21, 35 854, nr. 1, ISB9 Kamerstukken II 2020/21, 35 884, nr. 1, ISB 10 Kamerstukken II 2020/21, 35 895, nr. 1, ISB11 Kamerstukken II 2020/21, 35 906, nr. 1, ISB12 Kamerstukken 2020/21, 35 944, nr. 1, ISB13 Kamerstuk volgt

Bovenstaand overzicht geeft het totaal van alle COVID-19 gerelateerde uitgaven en ontvangsten op de VWS-begroting weer, zoals verwerkt in de relevante begrotingsstukken. Het betreft de corona gerelateerde mutaties zoals opgenomen in de eerste, tweede, derde, vierde, zesde¹, zevende, achtste, negende, tiende, elfde, twaalfde en dertiende incidentele suppletoire begroting 2021. Er is voor gekozen om een uitsplitsing te maken in begrotingsgefinancierde uitgaven en premiegefinancierde uitgaven en een totaaltelling.

3. Beleidsartikelen

3.1 Artikel 1 Volksgezondheid

Tabel 3 Budgettaire gevolgen van beleid incidentele suppletoire begroting (ISB) (bedragen x € 1.000)

	Vastgestelde begroting incl. NvW, amendementen en ISB's	Mutaties 13e ISB	Stand 13e ISB	Mutatie 2022	Mutatie 2023	Mutatie 2024	Mutatie 2025	Mutatie 2026
Verplichtingen	12.276.113	– 770.337	11.505.776	0	0	0	0	0
Uitgaven	12.103.587	– 2.052.943	10.050.644	0	0	0	0	0
waarvan juridisch verplicht (percentage)
1. Gezondheidsbeleid	594.833	0	594.833	0	0	0	0	0
Subsidies	24.311	0	24.311	0	0	0	0	0
(Lokaal) gezondheidsbeleid	23.943	0	23.943	0	0	0	0	0
Overige	368	0	368	0	0	0	0	0
Opdrachten	3.663	0	3.663	0	0	0	0	0
(Lokaal) gezondheidsbeleid	3.663	0	3.663	0	0	0	0	0
Bijdragen aan agentschappen	122.115	0	122.115	0	0	0	0	0
Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit	99.165	0	99.165	0	0	0	0	0
RIVM: wettelijke taken en beleidsondersteuning zorgbreed	22.199	0	22.199	0	0	0	0	0
Overige	751	0	751	0	0	0	0	0
Bijdragen aan ZBO's/RWT's	436.611	0	436.611	0	0	0	0	0
ZonMw: programmering	436.611	0	436.611	0	0	0	0	0
Overige	0	0	0	0	0	0	0	0
Bijdragen aan medeoverheden	8.133	0	8.133	0	0	0	0	0
Aanpak Gezondheidsachterstanden	8.000	0	8.000	0	0	0	0	0
Overige	133	0	133	0	0	0	0	0
2. Ziektepreventie	11.348.083	– 2.052.943	9.295.140	0	0	0	0	0
Subsidies	578.820	– 9.697	569.123	0	0	0	0	0
Ziektepreventie	356.619	– 9.697	346.922	0	0	0	0	0
Bevolkingsonderzoeken	152.156	0	152.156	0	0	0	0	0
Vaccinaties	70.045	0	70.045	0	0	0	0	0
Overige	0	0	0	0	0	0	0	0
Opdrachten	8.715.027	– 2.532.811	6.182.216	0	0	0	0	0
Ziektepreventie	8.715.027	– 2.532.811	6.182.216	0	0	0	0	0
Overige	0	0	0	0	0	0	0	0
Bijdrage aan agentschappen	518.981	– 32.112	486.869	0	0	0	0	0
RIVM: Opdrachtverlening aan kenniscentra	348.920	– 32.112	316.808	0	0	0	0	0
RIVM: Bevolkingsonderzoeken	40.795	0	40.795	0	0	0	0	0
RIVM: Vaccinaties	129.253	0	129.253	0	0	0	0	0
Overige	13	0	13	0	0	0	0	0
Bijdrage aan medeoverheden	1.528.255	148.189	1.676.444	0	0	0	0	0
Overige	1.528.255	148.189	1.676.444	0	0	0	0	0
Bijdragen aan andere begrotingshoofdstukken	7.000	– 7.000	0	0	0	0	0	0
Overige	7.000	– 7.000	0	0	0	0	0	0
Garanties	0	380.488	380.488	0	0	0	0	0
Overige	0	380.488	380.488	0	0	0	0	0
3. Gezondheidsbevordering	129.367	0	129.367	0	0	0	0	0
Subsidies	105.047	0	105.047	0	0	0	0	0
Preventie van schadelijk middelengebruik	18.726	0	18.726	0	0	0	0	0
Gezonde leefstijl en gezond gewicht	22.271	0	22.271	0	0	0	0	0
Letselpreventie	4.689	0	4.689	0	0	0	0	0
Bevordering van seksuele gezondheid	58.473	0	58.473	0	0	0	0	0
Overige	888	0	888	0	0	0	0	0
Opdrachten	8.029	0	8.029	0	0	0	0	0
Gezondheidsbevordering	8.029	0	8.029	0	0	0	0	0
Overige	0	0	0	0	0	0	0	0
Bijdragen aan agentschappen	1.452	0	1.452	0	0	0	0	0
Overige	1.452	0	1.452	0	0	0	0	0
Bijdragen aan ZBO's/RWT's	134	0	134	0	0	0	0	0
Overige	134	0	134	0	0	0	0	0
Bijdragen aan medeoverheden	14.705	0	14.705	0	0	0	0	0
Heroïnebehandeling op medisch voorschrift	14.705	0	14.705	0	0	0	0	0
Overige	0	0	0	0	0	0	0	0
4. Ethiek	31.304	0	31.304	0	0	0	0	0
Subsidies	28.142	0	28.142	0	0	0	0	0
Abortusklinieken	17.881	0	17.881	0	0	0	0	0
Medische Ethiek	10.261	0	10.261	0	0	0	0	0
Opdrachten	688	0	688	0	0	0	0	0
Medische Ethiek	688	0	688	0	0	0	0	0
Bijdragen aan agentschappen	2.474	0	2.474	0	0	0	0	0
CIBG: Uitvoeringstaken medische ethiek	2.474	0	2.474	0	0	0	0	0
Ontvangsten	74.603	– 41.400	33.203	0	0	0	0	0
Overige	74.603	– 41.400	33.203	0	0	0	0	0

Uitgaven

2. Ziektepreventie

Subsidies

Entvergoedingen

De uitbetaling van de subsidieregeling voor ziekenhuizen heeft vertraging opgelopen, waardoor € 11,7 miljoen vrijvalt in 2021. De subsidieregeling voor ziekenhuizen betreft vaccinaties in het kader van COVID-19 van personeel en patiënten. In 2022 is reeds budget beschikbaar.

C-support

Meer mensen hebben, na een besmetting met het coronavirus, te kampen met long covid klachten. Er melden zich hierdoor meer patiënten bij C-support dan verwacht. In 2021 is daarom een aanvulling benodigd op het budget voor C-support van € 2 miljoen wat voldoende is voor de aanmelding van 3000 extra patiënten.

Opdrachten

Ziektepreventie

Brede inzet zelftesten

Dit betreft een bijstelling van € 5,2 miljoen op de brede inzet zelftesten. In de zomer konden o.a. huishoudens zelftesten bestellen en zijn er zelftesten uitgedeeld op luchthavens. Hier is minder gebruik van gemaakt dan vooraf werd ingeschat. Daarom kan er budget vrijvallen.

Spoor 2b: Werkgevers

Er is minder gebruik gemaakt van de regeling om werknemers preventief (met en zonder klachten) te testen. Daarnaast is er een meevaller geweest omdat er ten tijde van het opzetten van regeling rekening was gehouden dat er btw betaald diende te worden, maar dit bleek in de uitvoering niet het geval. Op het totaal beschikbare budget van € 544,5 miljoen valt er € 379,5 miljoen vrij.

Spoor 2a: Testen voor toegang

De afrekening over de reeds afgeronde fasen (tot en met september) vindt op dit moment plaats. Doordat er minder gebruik is gemaakt van het systeem voor Testen voor Toegang is er een initiële meevaller van € 176 miljoen.

Daarnaast blijkt dat de middelen (€ 107,8 miljoen) voor testen voor toegang (fase 3a) op het instrument bijdragen aan medeoverheden zijn geboekt in plaats van op het instrument opdrachten. Dit wordt bij deze incidentele suppletoire begroting gecorrigeerd.

Quarantaineplicht

De middelen voor de quarantaineplicht zijn op het instrument Opdrachten geboekt. Echter er is voor de handhaving door gemeenten een overboeking aan het gemeentefonds gedaan (€ 3 miljoen). Dit wordt bij deze incidentele suppletoire begroting gecorrigeerd.

Aanschaf vaccins

Vanwege de timing van de levering van de vaccins is er aanpassing nodig van de raming, aangezien de betaling pas plaats vindt wanneer de vaccins zijn geleverd. Daarnaast wordt het totale budget aangepast om aan te sluiten bij de actuele kasverwachting. In het kader van vertrouwelijkheid van de prijsafspraken zijn de bedragen afgerond. Dit leidt in 2021 tot een neerwaartse bijstelling van € 128 miljoen, en in 2022 tot een opwaartse bijstelling van € 95 miljoen en in 2023 tot een neerwaartse bijstelling van € 55 miljoen.

BTW op vaccins

De btw-vrijstelling voor coronavaccins vervalt per 1 oktober 2021. Als gevolg daarvan wordt 9% btw betaald op vaccins die vanaf dat moment worden ontvangen. Dit leidt in 2021, 2022 en 2023 tot een opwaartse bijstelling van het budget van respectievelijk € 24 miljoen, € 47,5 miljoen en € 32,5 miljoen in de jaren 2021, 2022 en 2023.

Implementatiebudget boosterprik

De implementatie van de boosterprik zal leiden tot extra randvoorwaardelijke kosten, zoals de beveiliging van de vaccins en de communicatiecampagne. Dit bedraagt in 2021 een bedrag van € 8,3 miljoen.

Entvergoedingen

Er zijn middelen verkregen voor entvergoedingen (in totaal € 899 miljoen) voor de implementatie van de COVID-19 vaccinaties. Dit was bedoeld voor de vaccinatiekosten die door huisartsen, ziekenhuizen, de GGD-GHOR en andere uitvoerders gemaakt zouden worden. De vaccinatiecampagne is grotendeels vanuit de meerkosten GGD'en gefinancierd, waardoor een deel van de verwachtte kosten niet bij de entvergoedingen zijn opgenomen. Om die reden valt op dit budget € 124,5 miljoen vrij.

Testcapaciteit

Dit betreffen diverse bijstellingen (mee- en tegenvallers) op het budget voor testcapaciteit. Uit de realisatie van de testvraag blijkt onder andere dat er minder testen zijn afgenomen dan geraamd (€ 1,3 miljard). Binnen dat bedrag is rekening gehouden met een extra uitgave van € 88,1 miljoen voor laboratoriumcapaciteit. Daarnaast wordt een deel van de middelen doorgeschoven naar komend jaar omdat facturen later binnen komen dan initieel verwacht en er middelen beschikbaar blijven voor de aanschaf van zelftesten (€ 314,7 miljoen). De totale bijstelling is € 1,6 miljard 2021.

BTW op testen

Voor testdiensten en producten gold een nultarief tot 1 oktober 2021, maar het is op dit moment onduidelijk of het nultarief ook van toepassing is op laboratoriumcapaciteit. Er wordt daarom een bedrag gereserveerd van € 260,8 miljoen, zodat als voor deze diensten wel een btw-plicht is deze kan worden afgedragen.

GGD GHOR

De kosten voor het bron en contactonderzoek tot en met 1 juli 2021 vallen hoger uit dan eerder was geraamd. Dit levert een tegenvaller op van € 23 miljoen. Daartegenover zijn de kosten voor het klant contact centrum coronatesten over het jaar 2020 (€ 4,5 miljoen) en de kosten van de GGD GHOR voor de COVID-19 maatregelen van de landelijke en regionale corona-organisatie (€ 7,4 miljoen) lager uitgevallen dan eerder was geraamd. Dit levert een meevaller op van totaal € 11,1 miljoen.

Innovatieve behandelingen

Dit betreft een kasschuif van € 5 miljoen. In 2021 konden de middelen nog niet benut worden omdat er geen geneesmiddelen beschikbaar zijn gekomen. Deze middelen zijn nodig om medicijnen in te kopen indien er een goedkeuring van de EMA is gegeven. Daarom zijn de budgettaire middelen naar 2022 verschoven, zodat de aanschaf van medicijnen doorgang kan vinden.

Kosten personeel en inhuur

Dit betreft middelen voor eigen personeel en inhuur, die op het verkeerde instrument en artikel staan (€ 22,5 miljoen). Dit wordt bij deze incidentele suppletoire begroting gecorrigeerd. De middelen worden overgeboekt naar artikel 10.

Bijdrage aan agentschappen

Bijdrage RIVM Coronaprogramma

Er wordt een correctie van € 5 miljoen ingeboekt voor de uitgaven aan het coronaprogramma van het RIVM omdat er al reeds middelen beschikbaar waren voor kiemsurveillance, wat een onderdeel is van het coronaprogramma van het RIVM.

Aanschaf Remdesivir

De geplande aankoop Remdesivir voor 2021 is niet doorgegaan omdat de vraag sterk is afgenomen (€ 11,3 miljoen). Doordat de geplande aankoop niet is doorgegaan, zullen er ook geen ontvangsten zijn (€ 11,4 miljoen).

Innovatieve behandelingen (Aanschaf Anti-lichamen)

Planning was dat de EMA-registratie in mei zou worden afgegeven. Vanaf dat moment zou declaratie via verzekeraars mogelijk zijn. Nu blijkt dat de EMA weliswaar is gestart met een rolling review afgelopen februari maar dat er nog steeds geen registratie is. Dit leidt tot een tegenvaller bij de ontvangsten van € 30 miljoen in 2021 en overloop van een deel van het geraamde bedrag voor de aanschaf van antilichamen naar 2022 (€ 15,8 miljoen).

Bijdragen aan medeoverheden

Spoor 2a: Testen voor toegang

Het blijkt dat de middelen (€ 107,8 miljoen) voor testen voor toegang (fase 3a) op het instrument bijdragen aan medeoverheden zijn geboekt in plaats van op het instrument opdrachten. Dit wordt bij deze incidentele suppletoire begroting gecorrigeerd.

Quarantaineplicht

De middelen voor de quarantaineplicht zijn op het instrument Opdrachten geboekt. Echter de handhaving is door gemeenten uitgevoerd. Hiervoor is een tegemoetkoming door het Rijk beschikbaar gesteld en een overboeking aan het gemeentefonds gedaan (€ 3 miljoen). Dit wordt bij deze incidentele suppletoire begroting gecorrigeerd.

Vergoeding meerkosten GGD'en

De meerkostenafspraak GGD’en vergoedt de extra kosten die voortvloeien uit het directe bevel dat gegeven is onder de Wet Publieke Gezondheid. De meerkosten worden tot het einde van 2021 bijgesteld met € 247,9 miljoen. Dit is het gevolg van een bijgestelde raming van de vaccinatie-, test- en traceerkosten en van de intensivering die de GGD’en moeten inzetten voor de boosterprik die door hen gezet zullen worden. Tevens is er een afrekening van de GGD meerkostenregeling over 2020 geweest, dit bedraagt een additionele tegemoetkoming van € 5,1 miljoen.

Bijdragen aan andere begrotingshoofdstukken

Ondersteuning defensie bij teststraten

Er was voorzien dat Defensie ondersteuning zou kunnen bieden bij de test- en vaccinatiestraten. Daarvoor was een bijdrage aan Defensie voorzien. De beoogde inzet bleek niet nodig waardoor er € 7 miljoen vrijvalt.

Garanties

Testcapaciteit

De uitgaven aan testcapaciteit zijn bij het verkrijgen van de middelen geboekt op het instrument Opdrachten. Echter een deel van de uitgaven aan testcapaciteit (€ 385 miljoen) dient als garantie betaald te worden, waardoor er een verschuiving naar het instrument Garanties plaats moet vinden.

3.2 Artikel 2 Curatieve Zorg

Tabel 4 Budgettaire gevolgen van beleid incidentele suppletoire begroting (ISB) (bedragen x € 1.000)

	Vastgestelde begroting incl. NvW, amendementen en ISB's	Mutaties 13e ISB	Stand 13e ISB	Mutatie 2022	Mutatie 2023	Mutatie 2024	Mutatie 2025	Mutatie 2026
Verplichtingen	894.865	8.900	903.765	0	0	0	0	0
Uitgaven	3.625.750	4.300	3.630.050	0	0	0	0	0
waarvan juridisch verplicht (percentage)
1. Kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van de zorg	606.736	4.300	611.036	0	0	0	0	0
Subsidies	250.773	– 500	250.273	0	0	0	0	0
Medisch specialistische zorg	72.274	0	72.274	0	0	0	0	0
Curatieve ggz	31.525	0	31.525	0	0	0	0	0
Eerste lijnszorg	29.757	0	29.757	0	0	0	0	0
Lichaamsmateriaal	24.821	0	24.821	0	0	0	0	0
Medische producten	92.396	– 500	91.896	0	0	0	0	0
Overige	0	0	0	0	0	0	0	0
Opdrachten	284.088	– 3.400	280.688	0	0	0	0	0
Medisch specialistische zorg	773	0	773	0	0	0	0	0
Curatieve ggz	3.554	0	3.554	0	0	0	0	0
Eerste lijnszorg	89	0	89	0	0	0	0	0
Lichaamsmateriaal	3.627	0	3.627	0	0	0	0	0
Medische producten	276.045	– 3.400	272.645	0	0	0	0	0
Overige	0	0	0	0	0	0	0	0
Bijdragen aan agentschappen	70.692	900	71.592	0	0	0	0	0
aCBG	2.292	900	3.192	0	0	0	0	0
aCBG	2.521	0	2.521	0	0	0	0	0
CIBG	64.366	0	64.366	0	0	0	0	0
Overige	1.513	0	1.513	0	0	0	0	0
Bijdragen aan ZBO's/RWT's	1.183	0	1.183	0	0	0	0	0
Overige	1.183	0	1.183	0	0	0	0	0
Bijdragen aan medeoverheden	0	0	0	0	0	0	0	0
Overige	0	0	0	0	0	0	0	0
Bijdragen aan (inter)nationale organisaties	0	0	0	0	0	0	0	0
Overige	0	0	0	0	0	0	0	0
Garanties	0	7.300	7.300	0	0	0	0	0
Overige	0	7.300	7.300	0	0	0	0	0
3. Ondersteuning van het zorgstelsel	3.019.014	0	3.019.014	0	0	0	0	0
Subsidies	118.874	0	118.874	0	0	0	0	0
Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeringen	1.337	0	1.337	0	0	0	0	0
Regeling medisch noodzakelijke zorg onverzekerden	37.924	0	37.924	0	0	0	0	0
Regeling veelbelovende zorg	10.299	0	10.299	0	0	0	0	0
Medisch-specialistische zorg	43.796	0	43.796	0	0	0	0	0
Curatieve ggz	12.938	0	12.938	0	0	0	0	0
Eerste lijnszorg	12.569	0	12.569	0	0	0	0	0
Overige	11	0	11	0	0	0	0	0
Bekostiging	2.847.304	0	2.847.304	0	0	0	0	0
Rijksbijdrage Zorgverzekeringsfonds voor financiering van verzekerden 18-	2.796.504	0	2.796.504	0	0	0	0	0
Zorg illegalen en andere onverzekerbare vreemdelingen	50.800	0	50.800	0	0	0	0	0
Overige	0	0	0	0	0	0	0	0
Inkomensoverdrachten	22.364	0	22.364	0	0	0	0	0
Overgangsregeling FLO/VUT ouderenregeling ambulancepersoneel	22.238	0	22.238	0	0	0	0	0
Overige	126	0	126	0	0	0	0	0
Opdrachten	12.220	0	12.220	0	0	0	0	0
Risicoverevening	2.019	0	2.019	0	0	0	0	0
Uitvoering zorgverzekeringstelsel	566	0	566	0	0	0	0	0
Medisch-specialistische zorg	6.210	0	6.210	0	0	0	0	0
Curatieve ggz	424	0	424	0	0	0	0	0
Eerste lijnszorg	102	0	102	0	0	0	0	0
Overige	2.899	0	2.899	0	0	0	0	0
Bijdragen aan agentschappen	10.640	0	10.640	0	0	0	0	0
CJIB: Onverzekerden en wanbetalers	10.640	0	10.640	0	0	0	0	0
				0	0	0	0	0
Bijdragen aan ZBO's/RWT's	7.612	0	7.612	0	0	0	0	0
SVB: Onverzekerden	3.877	0	3.877	0	0	0	0	0
Overige	3.735	0	3.735	0	0	0	0	0
Bijdragen aan andere begrotingshoofdstukken	0	0	0	0	0	0	0	0
JenV: Bijdrage C2000	0	0	0	0	0	0	0	0
Ontvangsten	373.705	0	373.705	0	0	0	0	0
Overige	373.705	0	373.705	0	0	0	0	0

Uitgaven

1. Kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van de zorg

Subsidies

Medische producten

Leveringszekerheid Small Business Innovation Research (SBIR)

De uitgaven voor de SBIR’s in verband met leveringszekerheid kennen een andere dan voorziene spreiding van de subsidies over de jaren. De uitgaven zijn in 2021 lager dan eerder voorzien en de SBIR’s leiden in 2022 tot hogere uitgaven, (minus € 0,5 miljoen voor 2021 en plus € 0,9 miljoen voor 2022).

Opdrachten

Medische producten

Persoonlijke beschermingsmiddelen

Door de leveringen van eerder bestelde mondmaskers op een later tijdstip te laten plaatsvinden wordt de houdbaarheid van de voorraad verlengd. Daardoor is het nodig om een deel van het reeds toegekende budget naar 2022 te verschuiven (€ 3,4 miljoen). Ten opzichte van de ontwerpbegroting 2022 ontstaat deze verschuiving doordat nog een fabrikant zich heeft aangemeld voor een latere levering.

Bijdragen aan agentschappen

Hogere uitgaven aCBG voor vaccinbeoordeling

De extra uitgaven door het aCBG voor de (her)beoordeling van vaccins vallen hoger uit dan geraamd, omdat er meer inzet nodig is dan verwacht. Ook de komende jaren worden nog extra uitgaven verwacht in verband met mutaties van het virus, en daarop aan te passen vaccins (€ 0,9 miljoen voor 2021 en 2022).

Garanties

Afkoop garantiestelling

In het voorjaar van 2020 zijn afspraken gemaakt met onder andere DSM voor de opstart van productie in Nederland van beschermingsmiddelen. VWS heeft destijds garant gestaan voor de investeringsrisico’s voor het in productie brengen van een meltblown machine, bedoeld voor de levering van een essentiële grondstof van medische mondkapjes. Door gedaalde grondstofprijzen heeft DSM aangegeven dat de exploitatie niet kostendekkend tot stand kan worden gebracht. Er wordt op basis van de afgegeven garantie een beroep gedaan op het Rijk om tegemoet te komen in de investeringsrisico’s. Met de garantie is een verplichting opgenomen in 2020 opgenomen van € 7,1 miljoen, die in 2021 afgewikkeld zal worden.

3.3 Artikel 3 Langdurige zorg en ondersteuning

Tabel 5 Budgettaire gevolgen van beleid incidentele suppletoire begroting (ISB) (bedragen x € 1.000)

	Vastgestelde begroting incl. NvW, amendementen en ISB's	Mutaties 13e ISB	Stand 13e ISB	Mutatie 2022	Mutatie 2023	Mutatie 2024	Mutatie 2025	Mutatie 2026
Verplichtingen	2.512.872	– 4.900	2.507.972	0	0	0	0	0
Uitgaven	13.374.681	– 4.900	13.369.781	0	0	0	0	0
waarvan juridisch verplicht (percentage)
1. Participatie en zelfredzaamheid van mensen met beperkingen	425.087	– 4.900	420.187	0	0	0	0	0
Subsidies	62.199	0	62.199	0	0	0	0	0
Toegang tot zorg en ondersteuning	8.592	0	8.592	0	0	0	0	0
Passende zorg en levensbrede ondersteuning	25.586	0	25.586	0	0	0	0	0
Inclusieve samenleving	13.587	0	13.587	0	0	0	0	0
Kennis en informatiebeleid	10.649	0	10.649	0	0	0	0	0
Overige	3.785	0	3.785	0	0	0	0	0
Opdrachten	294.125	– 4.900	289.225	0	0	0	0	0
Bovenregionaal gehandicaptenvervoer	61.204	0	61.204	0	0	0	0	0
Toegang tot zorg en ondersteuning	1.780	0	1.780	0	0	0	0	0
Passende zorg en levensbrede ondersteuning	4.487	0	4.487	0	0	0	0	0
Inclusiviteit	214.507	– 4.900	209.607	0	0	0	0	0
Kennis, informatie en innovatiebeleid	1.525	0	1.525	0	0	0	0	0
Aanbesteden Sociaal Domein	2.569	0	2.569	0	0	0	0	0
Overige	8.053	0	8.053	0	0	0	0	0
Bijdragen aan agentschappen	0	0	0	0	0	0	0	0
Overige	0	0	0	0	0	0	0	0
Bijdragen aan ZBO's/RWT's	13.714	0	13.714	0	0	0	0	0
Doventolkvoorzieningen	13.714	0	13.714	0	0	0	0	0
Bijdragen aan medeoverheden	8.921	0	8.921	0	0	0	0	0
Overige	8.921	0	8.921	0	0	0	0	0
Storting/onttrekking begrotingsreserve	42.628	0	42.628	0	0	0	0	0
Stimulerings regeling wonen en zorg	42.628	0	42.628	0	0	0	0	0
2. Zorgdragen voor langdurige zorg tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten	12.949.594	0	12.949.594	0	0	0	0	0
Subsidies	191.550	0	191.550	0	0	0	0	0
Zorg merkbaar beter maken	115.788	0	115.788	0	0	0	0	0
Kennis, informatie en innovatiebeleid	35.090	0	35.090	0	0	0	0	0
Palliatieve zorg en ondersteuning	40.672	0	40.672	0	0	0	0	0
Overige	0	0	0	0	0	0	0	0
Bekostiging	12.573.600	0	12.573.600	0	0	0	0	0
Bijdrage in de kosten van kortingen (BIKK)	4.073.600	0	4.073.600	0	0	0	0	0
Bijdrage Wlz	8.500.000	0	8.500.000	0	0	0	0	0
Opdrachten	37.007	0	37.007	0	0	0	0	0
Zorgdragen voor langdurige zorg	37.007	0	37.007
Overige	0	0	0	0	0	0	0	0
Bijdragen aan agentschappen	441	0	441	0	0	0	0	0
Overige	441	0	441
Bijdragen aan ZBO's/RWT's	146.996	0	146.996	0	0	0	0	0
Uitvoeringskosten Sociale Verzekerings Bank	43.596	0	43.596	0	0	0	0	0
Uitvoeringskosten Centrum Indicatiestelling Zorg	103.400	0	103.400	0	0	0	0	0
Ontvangsten	5.691	0	5.691	0	0	0	0	0
Overige	5.691	0	5.691	0	0	0	0	0

Uitgaven

1. Participatie en zelfredzaamheid van mensen met beperkingen

Opdrachten

Compensatie meerkosten sociaal domein

De VNG en het Rijk hebben afgesproken dat meerkosten binnen het sociaal domein (Jeugdwet en Wmo) als gevolg van de coronapandemie in 2021 door het Rijk worden gecompenseerd. Op basis van onderzoek is de totale hoogte van de compensatie met betrekking tot de Jeugdwet en Wmo 2015 vastgesteld op € 136,1 miljoen. Dit is € 4,9 miljoen lager dan de oorspronkelijk geraamde € 141 miljoen.

3.4 Artikel 4 Zorgbreed beleid

Tabel 6 Budgettaire gevolgen van beleid incidentele suppletoire begroting (ISB) (bedragen x € 1.000)

	Vastgestelde begroting incl. NvW, amendementen en ISB's	Mutaties 13e ISB	Stand 13e ISB	Mutatie 2022	Mutatie 2023	Mutatie 2024	Mutatie 2025	Mutatie 2026
Verplichtingen	2.010.129	– 42.708	1.967.421	0	0	0	0	0
Uitgaven	2.484.182	– 90.108	2.394.074	0	0	0	0	0
waarvan juridisch verplicht (percentage)
1. Positie cliënt en transparantie van zorg	69.699	0	69.699	0	0	0	0	0
Subsidies	35.760	0	35.760	0	0	0	0	0
Patiënten- en gehandicaptenorganisaties	17.000	0	17.000	0	0	0	0	0
Transparantie van zorg	18.610	0	18.610	0	0	0	0	0
Overige	150	0	150	0	0	0	0	0
Opdrachten	27.326	0	27.326	0	0	0	0	0
Ondersteuning cliëntorganisaties	4.000	0	4.000	0	0	0	0	0
Transparantie van zorg	2.935	0	2.935	0	0	0	0	0
Overige	20.391	0	20.391	0	0	0	0	0
Bijdragen aan agentschappen	6.613	0	6.613	0	0	0	0	0
CIBG	6.613	0	6.613	0	0	0	0	0
2. Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt	1.790.419	– 95.500	1.694.919	0	0	0	0	0
Subsidies	1.767.092	– 95.500	1.671.592	0	0	0	0	0
Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt	1.767.092	– 95.500	1.671.592	0	0	0	0	0
Overige	0	0	0	0	0	0	0	0
Opdrachten	8.774	0	8.774	0	0	0	0	0
Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt	8.774	0	8.774	0	0	0	0	0
Bijdragen aan agentschappen	14.553	0	14.553	0	0	0	0	0
CIBG	14.553	0	14.553		0	0	0	0
Bijdragen aan ZBO's/RWT's	0	0	0	0	0	0	0	0
ZiNL	0	0	0	0	0	0	0	0
Bijdragen aan (inter)nationale organisaties	0	0	0	0	0	0	0	0
Overige	0	0	0	0	0	0	0	0
3. Informatiebeleid	136.682	5.392	142.074	0	0	0	0	0
Subsidies	47.667	0	47.667	0	0	0	0	0
Informatiebeleid	18.404	0	18.404		0	0	0	0
Maatschappelijke diensttijd	19.256	0	19.256
Overige	10.007	0	10.007	0	0	0	0	0
Opdrachten	50.781	– 3.613	47.168	0	0	0	0	0
Informatiebeleid	49.178	– 3.613	49.178	0	0	0	0	0
Overige	6.905	0	6.905	0	0	0	0	0
Bijdragen aan agentschappen	38.234	9.005	47.239	0	0	0	0	0
Informatiebeleid	38.234	9.005	47.239	0	0	0	0	0
Overige	0	0	0	0	0	0	0	0
4. Inrichting Zorgstelsel	254.319	0	254.319	0	0	0	0	0
Subsidies	550	0	550	0	0	0	0	0
Programma's Zorgstelsel	550	0	550	0	0	0	0	0
Opdrachten	1.823	0	1.823	0	0	0	0	0
Programma's Zorgstelsel	1.275	0	1.275	0	0	0	0	0
Overige	548	0	548	0	0	0	0	0
Bijdragen aan ZBO's/RWT's	251.946	0	251.946	0	0	0	0	0
CAK	117.547	0	117.547	0	0	0	0	0
NZa	63.116	0	63.116	0	0	0	0	0
Zorginstituut Nederland	68.636	0	68.636	0	0	0	0	0
CSZ	1.900	0	1.900	0	0	0	0	0
Overige	747	0	747	0	0	0	0	0
Bijdragen aan medeoverheden	0	0	0	0	0	0	0	0
Overige	0	0	0	0	0	0	0	0
Bijdragen aan andere begrotingshoofdstukken	0	0	0	0	0	0	0	0
EZK: ACM	0	0	0	0	0	0	0	0
Overige	0	0	0	0	0	0	0	0
Bijdragen aan medeoverheden	0	0	0	0	0	0	0	0
Overige	0	0	0	0	0	0	0	0
5. Zorg, welzijn en jeugdzorg op Caribisch Nederland	233.063	0	233.063	0	0	0	0	0
Subsidies	3.548	0	3.548	0	0	0	0	0
Zorg en Welzijn	3.548	0	3.548	0	0	0	0	0
Bekostiging	225.262	– 645	224.617	0	0	0	0	0
Zorg en Welzijn	225.262	– 645	224.617	0	0	0	0	0
Bijdragen aan medeoverheden	4.253	645	4.898	0	0	0	0	0
Overige	4.253	645	4.898	0	0	0	0	0
Ontvangsten	11.153	0	11.153	0	0	0	0	0
Wanbetalers en onverzekerden	0	0	0	0	0	0	0	0
Overige	11.153	0	11.153	0	0	0	0	0

Uitgaven

2. Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt

Subsidies

Zorgbonus

In 2021 is op het beschikbare budget voor de zorgbonus een onderschrijding van € 73,5 miljoen omdat budgethouders pgb (Wlz, Wmo en Jeugdwet) minder bonussen hebben aangevraagd dan verwacht.

Sectorplanplus

Voor Sectorplanplus is er een bedrag van € 22,5 miljoen beschikbaar gesteld voor COVID-activiteiten. Sectorplanplus heeft aangegeven dat de hiermee samenhangende uitgaven niet in 2021 maar in 2022 zullen plaatsvinden. Met het oog daarop wordt het beschikbare bedrag voor 2021 bijgesteld en vindt een doorschuiving plaats van € 7,5 miljoen van 2021 naar 2022.

3. Informatiebeleid

Opdrachten

Realisatie Digitale Oplossingen

Op het budget voor het realiseren van digitale oplossingen die kunnen bijdragen aan de bestrijding van het coronavirus is in 2021 sprake van een onderschrijding. In totaal was er dit jaar een budget beschikbaar van € 63,2 miljoen, maar daarvan wordt circa € 8,5 miljoen niet uitgegeven. Belangrijke oorzaken van deze onderschrijding: de noodzakelijke inhuur van externen bleek geringer dan verwacht, daarnaast bracht de opschaling van het KCC minder kosten met zich dan vanuit het Ministerie van I&W wordt vergoed. De neerwaartse bijstelling van € 8,5 miljoen is onderverdeeld in € 3,6 miljoen op artikel 4 en € 4,9 miljoen op artikel 10.

Bijdragen aan agentschappen

Corona DigiD tikken

VWS financiert de kosten voor Generieke Digital Infrastructuur (GDI) voorzieningen ten behoeve van de zorg. De beheer- en exploitatie kosten voor het gebruik van GDI voorzieningen (zoals DigiD en MijnOverheid) worden sinds 2018 doorbelast aan de gebruiker. In verband met corona wordt DigiD gebruikt voor het maken van afspraken om burgers te laten testen op corona, het inzien door burgers van uitslagen van deze testen en het maken van vaccinatieafspraken. Voor het gebruik van DigiD in de zorg is als voorschot een aanvullend incidenteel budget benodigd van € 10 miljoen in 2021 en € 5,7 miljoen in 2022. De definitieve afrekening volgt pas in 2022.

3.5 Artikel 6 Sport en bewegen

Tabel 7 Budgettaire gevolgen van beleid incidentele suppletoire begroting (ISB) (bedragen x € 1.000)

	Vastgestelde begroting incl. NvW, amendementen en ISB's	Mutaties 13e ISB	Stand 13e ISB	Mutatie 2022	Mutatie 2023	Mutatie 2024	Mutatie 2025	Mutatie 2026
Verplichtingen	715.924	– 83.421	632.503	0	0	0	0	0
Uitgaven	775.906	– 85.000	690.906	0	0	0	0	0
waarvan juridisch verplicht (percentage)
1. Passend sport- en beweegaanbod	360	0	360	0	0	0	0	0
Subsidies	360	0	360	0	0	0	0	0
Passend sport- en beweegaanbod	360	0	360	0	0	0	0	0
Opdrachten	0	0	0	0	0	0	0	0
Overige	0	0	0	0	0	0	0	0
2. Uitblinken in sport	0	0	0	0	0	0	0	0
Subsidies	0	0	0	0	0	0	0	0
Uitblinken in sport	0	0	0	0	0	0	0	0
4. Sport verenigt Nederland	775.546	– 85.000	690.546	0	0	0	0	0
Subsidies	314.791	– 59.000	255.791	0	0	0	0	0
Sportakkoord	228.463	– 59.000	169.463		0	0	0	0
Duurzame en toegankelijke sportaccommodaties	76.113	0	76.113	0	0	0	0	0
Kennis en innovatie	10.215	0	10.215	0	0	0	0	0
Inkomensoverdrachten	13.778	0	13.778	0	0	0	0	0
Financiële voorziening topsporters	13.778	0	13.778	0	0	0	0	0
Opdrachten	3.672	0	3.672	0	0	0	0	0
Sportakkoord	3.320	0	3.320		0	0	0	0
Kennis en innovatie	140	0	140	0	0	0	0	0
Overige	212	0	212	0	0	0	0	0
Bijdragen aan ZBO's/RWT's	2.932	0	2.932	0	0	0	0	0
Dopingautoriteit	2.932	0	2.932	0	0	0	0	0
Bijdragen aan medeoverheden	439.983	– 26.000	413.983	0	0	0	0	0
Duurzame en toegankelijke sportaccommodaties	187.586	0	187.586	0	0	0	0	0
Sportakkoord	252.397	– 26.000	226.397		0	0	0	0
Bijdragen aan (inter)nationale organisaties	325	0	325	0	0	0	0	0
Dopingbestrijding	325	0	325	0	0	0	0	0
Bijdragen aan andere begrotingshoofdstukken	65	0	65	0	0	0	0	0
Sportakkoord	65	0	65	0	0	0	0	0
Ontvangsten	71.740	0	71.740	0	0	0	0	0
Overige	71.740	0	71.740	0	0	0	0	0

Uitgaven

4. Sport verenigt Nederland

Subsidies/Bijdragen aan medeoverheden

Sportakkoord

Tegemoetkomingsregelingen Sport TASO, TVS en SPUK

De COVID-19-tegemoetkomingsregelingen voor 2021 zijn ingericht om mee te ademen met het niveau van beperkende maatregelen en financiële schade in de sector. Door versoepelingen in de beperkende maatregelen is er door minder instellingen en voor lagere bedragen aan steun aangevraagd dan er aan budget beschikbaar is gesteld. Daardoor ontstaat een onderbesteding. Het betreft € 59 miljoen op het instrument subsidies en € 26 miljoen op instrument bijdragen aan medeoverheden.

4. Niet-beleidsartikelen

4.1 Artikel 10 Apparaatsuitgaven

Tabel 8 Apparaatsuitgaven Kerndepartement (bedragen x € 1.000)

	Vastgestelde begroting incl. NvW, amendementen en ISB's	Mutaties 13e ISB	Stand 13e ISB	Mutatie 2022	Mutatie 2023	Mutatie 2024	Mutatie 2025	Mutatie 2026
Verplichtingen	545.533	17.633	563.166	0	0	0	0	0
Uitgaven	505.449	13.923	519.372	0	0	0	0	0
Personele uitgaven	407.839	15.140	422.979	0	0	0	0	0
waarvan eigen personeel	322.241	5.235	327.476	0	0	0	0	0
waarvan inhuur externen	82.206	9.905	92.111	0	0	0	0	0
waarvan overige personele uitgaven	3.392	0	3.392	0	0	0	0	0
Materiële uitgaven	97.610	– 1.217	96.393	0	0	0	0	0
waarvan ICT	16.159	0	16.159	0	0	0	0	0
waarvan bijdrage aan SSO's	52.338	0	52.338	0	0	0	0	0
waarvan overige materiële uitgaven	29.113	– 1.217	27.896	0	0	0	0	0
Ontvangsten	9.939	0	9.939	0	0	0	0	0
Overige	9.939	0	9.939	0	0	0	0	0

Apparaatsuitgaven kerndepartement

Personele uitgaven kerndepartement

Eigen personeel

Dit betreft middelen voor eigen personeel, die op het verkeerde instrument bij artikel 1 geboekt waren. Het gaat om een bedrag van € 6 miljoen. Daarnaast heeft een kasschuif naar 2022 plaatsgevonden van € 0,9 miljoen.

Externe inhuur

Dit betreft middelen voor externe inhuur van personeel voor de covid-directie, die op het verkeerde instrument bij artikel 1 geboekt waren. Het gaat om een bedrag van € 16 miljoen. Daarnaast heeft een kasschuif plaatsgevonden van € 1,6 miljoen en een neerwaartse bijstelling van het budget voor externe inhuur met betrekking tot realisatie van digitale oplossingen van € 4,6 miljoen.

---

1 De vijfde incidentele suppletoire begroting betreft een bijstelling vanwege kwijtschelden van publieke schulden n.a.v. Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK). Derhalve heeft deze vijfde incidentele suppletoire begroting geen invloed op de corona gerelateerde uitgaven op de VWS-begroting.