35 481 Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (VIII) voor het jaar 2020 (Derde incidentele suppletoire begroting inzake aanvullende ondersteuning lokale informatievoorziening in verband met COVID-19)

Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikelen 1 tot en met 3

Wetsartikel 1

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2020 wijzigingen aan te brengen in de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

Normaliter wordt nieuw beleid in uitvoering genomen nadat de Staten-Generaal de begrotingswet heeft geautoriseerd. Aangezien uitvoering van de spoedeisende maatregelen die in deze derde incidentele suppletoire begroting zijn opgenomen in het belang van het Rijk zijn, niet kan wachten tot formele autorisatie van beide Kamers der Staten-Generaal, zal het kabinet de uitvoering van de maatregelen starten. Hiermee wordt gehandeld conform lid 2 van artikel 2.27 van de Comptabiliteitswet 2016. Voor de indiening van deze derde incidentele suppletoire begroting is uw Kamer vooraf geïnformeerd via de brief van 28 mei 2020 (Kamerstukken II 2019/20, 35 420, nr. 43).

De in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht.

Wetsartikel 2

De vaststelling van de begrotingsstaat geschiedt in duizenden euro's.

Wetsartikel 3

Dit artikel regelt de inwerkingtreding van deze wet.

De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, I.K. van Engelshoven

De Minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media, A. Slob

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1. Inhoudelijke toelichting

Dit onderdeel van de memorie van toelichting bestaat uit een inhoudelijk deel en een artikelsgewijs deel. Vervolgens wordt per beleidsartikel een overzicht van de wijzigingen gegeven, inclusief toelichting. Daarbij worden mutaties groter of gelijk aan onderstaande staffel toegelicht:

Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting in € miljoen)	Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen)	Technische mutaties (ondergrens in € miljoen)
< 50	1	2
=> 50 en < 200	2	4
=> 200 < 1.000	5	10
=> 1.000	10	20

Deze Incidentele Suppletoire Begroting heeft betrekking op de uitbraak van het coronavirus/COVID-19 en de daarmee gepaarde grote gevolgen voor de lokale informatievoorziening. Door de gedaalde inkomsten uit reclame en advertenties staat de continuïteit van lokale informatievoorziening door bijvoorbeeld lokale publieke omroepen en huis-aan-huiskranten onder druk, terwijl deze juist nu van vitaal belang is. Het kabinet heeft daarom besloten om een tijdelijk Steunfonds Lokale Informatievoorziening op te zetten. Hiervoor was voor de periode 15 maart tot 15 juni € 11,0 miljoen beschikbaar. U bent hierover geïnformeerd per brief van 7 april jl. (Kamerstukken II 2019/20, 32 827, nr. 186).

De gevolgen van de coronacrisis zijn na afloop van deze periode naar verwachting niet verdwenen, waardoor de druk op de lokale informatievoorziening blijft bestaan. Om die reden heeft het kabinet uw Kamer per brief van BZK van 28 mei 2020 (Kamerstukken II 2019/20, 35 420, nr. 43) geïnformeerd over het besluit om het Steunfonds te verlengen met een periode van 6 maanden, tot eind 2020, en hiervoor eenmalig € 24,0 miljoen extra beschikbaar te stellen. De verlenging van het Steunfonds geldt in ieder geval voor lokale publieke omroepen, HAH-kranten die tenminste negen keer per jaar verschijnen en lokale betaalde nieuwsbladen. Afhankelijk van de resultaten van de uitbreiding van het huidige Steunfonds naar lokale nieuwswebsites (digitale hyperlocals), wordt bezien in hoeverre de verlenging van het Steunfonds ook geldt voor deze doelgroep.

2. Budgettaire consequenties beleidsartikelen

Beleidsartikel 15 Media

Tabel 1 Budgettaire gevolgen van beleid art. 15 (bedragen x € 1.000)

		Stand vastgestelde begroting 2020 incl. NvW en amendementen	Stand na suppletoire begroting 2020 (inclusief ISB's)[1]	Mutaties 3e ISB 2020	Stand 3e ISB 2020	Mutatie 2021	Mutatie 2022	Mutatie 2023	Mutatie 2024
Verplichtingen		1.023.125	1.050.483	24.000	1.074.483	0	0	0	0
Totale uitgaven		1.023.125	1.050.483	24.000	1.074.483	0	0	0	0
waarvan juridisch verplicht (%)		98,3%	98,3%
Bekostiging		1.009.493	1.022.636	0	1.022.636	0	0	0	0
Publieke Omroep (omroepinstellingen)		893.658	935.775	0	935.775	0	0	0	0
	Landelijke publieke omroep	736.205	785.708		785.708
	Regionale omroep	157.453	150.067		150.067
Beheertaken landelijke publieke omroep		39.880	40.423	0	40.423	0	0	0	0
	Stichting Omroep Muziek	16.484	16.708		16.708
	Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (NIBG)	23.396	23.715		23.715
Dotaties, bijdragen publieke omroep		18.894	14.029	0	14.029	0	0	0	0
	Stimuleringsfonds voor de Journalistiek	2.190	2.220		2.220
	Onderzoeksjournalistiek (RA-middelen)	5.138	0		0
	Filmfonds van de omroep en Telefilm (CoBO)	8.399	8.596		8.596
	Mediawijsheid Expertisecentrum (Bewust mediagebruik)	1.558	1.581		1.581
	Stichting Nederlandse Lokale Publieke Omroepen (NLPO)	1.609	1.632		1.632
	Dotatie/onttrekking Algemene Mediareserve	56.281	31.618		31.618
	Overige bekostiging media	780	791		791
Subsidies (regelingen)		8.411	22.562	24.000	46.562	0	0	0	0
Subsidies		8.411	22.562	– 11.000	11.562
Steunfonds Lokale Informatievoorziening		0	0	35.000	35.000
Opdrachten		442	442	0	442	0	0	0	0
Opdrachten		442	442		442
Bijdragen aan ZBO's/RWT's		4.718	4.782	0	4.782	0	0	0	0
Commissariaat voor de Media		4.718	4.782		4.782
Bijdragen aan (inter-)nationale organisaties		61	61	0	61	0	0	0	0
European Audiovisual Observatory		61	61		61
Ontvangsten		147.854	160.200	0	160.200	0	0	0	0

1 Kamerstukken II 2019/20, 35 441, nr. 1, Kamerstukken II 2019/20, 35 464, nr. 1.

Toelichting

Het financieel instrument «Subsidies» wordt in 2020 incidenteel verhoogd met € 24,0 miljoen. Hiermee wordt het huidige Steunfonds met zes maanden verlengd. De uitvoering van het Steunfonds is belegd bij het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek. Tevens wordt de € 11,0 miljoen die eerder beschikbaar was gesteld voor hetzelfde doel op hetzelfde subsidiebudget gezet. Hierdoor staan alle middelen voor het Steunfonds bij elkaar.