33 835 Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA)

Nr. 35 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG

Vastgesteld 30 mei 2016

De vaste commissie voor Economische Zaken heeft een aantal vragen en opmerkingen voorgelegd aan de Minister van Economische Zaken over de brief van 7 april 2016 over het BIT-advies inzake programma «Blik op NVWA 2017» (Kamerstuk 33 835, nr. 32).

De vragen en opmerkingen zijn op 28 april 2016 aan de Minister van Economische Zaken voorgelegd. Bij brief van 27 mei 2016 zijn de vragen, voorzien van een inleiding, beantwoord.

De voorzitter van de commissie, Vermeij

Adjunct-griffier van de commissie, Konings

Inhoudsopgave
I	Vragen en opmerkingen vanuit de fracties	2
	Vragen en opmerkingen van de leden van de VVD-fractie	2
	Vragen en opmerkingen van de leden van de PvdA-fractie	4
	Vragen en opmerkingen van de leden van de SP-fractie	5
	Vragen en opmerkingen van de leden van de CDA-fractie	5
	Vragen en opmerkingen van de leden van de D66-fractie	6
II	Antwoord / Reactie van de Minister	6

I Vragen en opmerkingen vanuit de fracties

Vragen en opmerkingen van de leden van de VVD-fractie

De leden van de VVD-fractie hebben met zorgen het definitieve advies van het Bureau ICT-toetsing (BIT) inzake programma «Blik op NVWA 2017» (BLIK) ontvangen en gelezen. Naar aanleiding van het BIT-advies hebben deze leden de volgende vragen aan de Minister van Economische Zaken.

De leden van de VVD-fractie willen vragen waarom het BIT-advies inzake het programma BLIK pas op 7 april 2016 naar de Kamer is gezonden, terwijl het definitieve advies op 29 oktober 2015 gereed was. Waarom is de Kamer na een kritisch BIT-advies niet eerder geïnformeerd over de uitkomst en de te verwachte vertraging, terwijl ICT een belangrijk onderdeel van het Verbeterplan NVWA is?

De leden van de VVD-fractie willen de Minister vragen naar een reactie op de opmerkingen van het BIT in het advies op het project NVWA dat het programmaplan naar haar mening nog onvoldoende concreet is waardoor de haalbaarheid van het programma niet goed te beoordelen is. Volgens het BIT is de beoogde einddatum (ultimo 2017) onhaalbaar. Wat is de reactie van de Minister op deze opmerkingen van het BIT? Welke gevolgen heeft dit voor het programmaplan BLIK en het Plan van Aanpak?

Waarom moet een BIT-advies concluderen dat er geen concrete doelen zijn gesteld die achteraf gemeten zouden kunnen worden? Wat is de reden waarom de Minister deze doelen niet heeft opgesteld?

De leden van de VVD-fractie willen vooral aandacht vragen voor de opmerkingen van het BIT dat het programmaplan geen concrete doelen beschrijft die achteraf gemeten kunnen worden, en dat het programma BLIK geen implementatiestrategie heeft gedefinieerd. Het BIT-advies concludeert daarnaast dat in het programmaplan alleen de politiek-bestuurlijke uitkomsten zijn beschreven. Kan de Minister hierop een nadere reactie geven? Hoe passen de stevige opmerkingen van het BIT binnen de opmerkingen van de Auditdienst Rijk (ADR) bij de derde voortgangsrapportage van het Plan van Aanpak NVWA (Kamerstuk 33 835, nr. 17) dat er geen bijzondere aandachtspunten naar voren zijn gekomen, en dat er nadrukkelijk gekeken is naar de governance van het programma? Kan de Minister ingaan op hoe deze opmerkingen op elkaar aan te sluiten zijn? Daarnaast geeft de ADR in de derde voortgangsrapportage aan dat het programma BLIK kwalitatief goed is. Deze leden willen de Minister vragen naar een reactie op de opmerkingen van de ADR gezien de woorden van het BIT en de lacunes in het programmaplan die worden geconstateerd in het BIT-advies.

De leden van de VVD-fractie willen vragen welke aanpassingen er aan het programma BLIK zijn gedaan sinds het definitieve BIT-advies van 29 oktober 2015. Wat betekenen deze eventuele aanpassingen voor de haalbaarheid van het programma BLIK? Welke concrete doelen zijn gedefinieerd?

Welke kosten voor bijsturing, nadere definiëring en implementatie zijn er gemaakt en worden er naar de toekomst verwacht? Kan de Minister aangeven waarom op 7 april 2016 het verzoek aan de Minister voor Wonen en Rijksdienst gedaan moest worden om het programmaplan opnieuw te laten toetsen? Is het programmaplan nu aangepast en gereed om te toetsen? Kan de Kamer het aangepaste programmaplan ontvangen? Kan de Kamer een actuele planning over de implementatie ontvangen, inclusief een kostenoverzicht (langere doorlooptijd, deelprojecten, enzovoorts)? Wanneer verwacht de Minister een definitief oordeel van het BIT? Kan hij de Kamer na ommekomst van het advies informeren?

Deze leden willen de Minister vragen wat de gevolgen van het BIT-advies zijn voor de haalbaarheid van het Plan van Aanpak NVWA zoals gepresenteerd op 19 december 2013 (Kamerstuk 33 835, nr. 1)?. Zij willen de Minister vragen hierbij zowel in te gaan op de financiële gevolgen, als op de gevolgen voor het behalen van de doelstellingen in de tijd.

De leden van de VVD-fractie willen vragen naar de uitwerking van Plateau 3 van het programma BLIK. Dit onderdeel van het programma BLIK moet kennelijk nog nader uitgewerkt en afgerond worden. Wanneer wordt de uitwerking van Plateau 3 verwacht? Wordt het vervolg van het programmaplan voorgelegd aan het BIT voor advies op onder meer de concrete doelstellingen en de haalbaarheid?

Het programma BLIK is aangemerkt als groot ICT-project. Meer informatie over dit project is te vinden op het Rijks ICT-Dashboard (zie: https://www.rijksictdashboard.nl/projecten/260544/beheer-onderhoud). Hieruit valt op te maken dat de geschatte meerjarige kosten van dit project op 31 december 2015, bij de laatste update, nog steeds zijn vastgesteld op € 36 miljoen. Sinds 10 juli 2014 zijn deze totale kosten van het project niet aangepast. Deze leden willen de Minister vragen of het, gezien het BIT-advies, reëel is om te verwachten dat de totale meerjarige kosten binnen de gestelde € 36 miljoen blijven. Zo ja, kan de Minister aangeven hoe dit concreet vast te stellen valt gezien de opmerkingen van het BIT bij het BLIK-programmaplan?

Kan de Minister aangeven of de informatievoorziening op de website van het Rijks ICT Dashboard klopt dat er na 1 april 2015 geen externe kwaliteitstoetsen zijn uitgevoerd?

De leden van de VVD-fractie willen dezelfde vraag stellen ten aanzien van de beoogde einddatum van het project. Op het Rijks ICT Dashboard staat deze op 31 december 2015 nog steeds vastgesteld op 31 december 2017. De laatste update aan het Rijks ICT Dashboard heeft plaatsgevonden na het BIT-advies. Is de beoogde realisatiedatum gezien het BIT-advies realistisch? Het BIT geeft zelfs aan dat de realisatiedatum van ultimo 2017 onhaalbaar is.

Uit het Rijks ICT Dashboard bij het programma BLIK blijkt ook dat er sinds 31 december 2014 geen extra investeringen meer zijn gedaan aan de modernisering van de hardware en de software. Kan de Minister aangeven of dit klopt?

De leden van de VVD-fractie willen vragen in hoeverre de beoogde investering in de modernisering van de ICT tot nu toe heeft geleid tot een efficiëntere en effectievere inzet van inspecteurs in het toezicht, zoals geformuleerd in het Plan van Aanpak van 19 december 2013 (Kamerstuk 33 835, nr. 1)?

In de Najaarsnota bij de begroting over het jaar 2015 (Kamerstuk 34 350-XIII, nr. 2) wordt aangegeven dat de uitvoering van het Plan van Aanpak achter blijft met € 6,4 miljoen en dat dit vooral ligt bij de uitgaven voor de modernisering van de ICT. In de beantwoording bij de feitelijke vragen over de Najaarsnota bij de begroting van Economische Zaken over 2015 (Kamerstuk 34 350-XIII, nr. 3, pagina 5) wordt aangegeven: «Dit betreft voor het overgrote deel uitgaven voor ICT-modernisering, die later plaatsvinden dan in het Plan van Aanpak was voorzien. Middelen die door deze niet gerealiseerde omzet bij EZ vrijvallen worden ingezet voor de financiering van de in de 2^e suppletoire begroting verwerkte versterking van het eigen vermogen van de NVWA». Wat betekent het inzetten van de vrijgevallen middelen voor het aansterken van het eigen van vermogen van de NVWA voor de beoogde investeringen op de ICT-modernisering en het behalen van de doelen zoals gesteld in het Plan van Aanpak NVWA van 19 december 2013 (Kamerstuk 33 835, nr. 1)?

De vrijgevallen middelen worden ingezet voor het aansterken van het eigen vermogen van de NVWA, terwijl deze waren aangemerkt voor de modernisering van het ICT-landschap. Welke gevolgen heeft dit voor de financiële paragraaf van het Plan van Aanpak NVWA?

De leden van de VVD-fractie willen de Minister vragen welke besparingen, die zijn gevraagd aan de NVWA te doen vooruitlopend op de toegezegde herijking en doorlichting, er zijn doorgevoerd, en welke gerelateerd zijn aan de modernisering van de ICT (Kamerstuk 33 835, nr. 18).

Recent zijn de tarieven van de NVWA verhoogd. Deze leden hebben daarover reeds schriftelijke vragen gesteld. In hoeverre is het billijk om kosten voor het bedrijfsleven te verhogen terwijl de organisatie niet op orde is en naar aanleiding van het kritische BIT-advies nog eens vertraging op zal lopen waardoor de effectiviteit langer op zich laat wachten?

Vragen en opmerkingen van de leden van de PvdA-fractie

De leden van de fractie van de Partij van de Arbeid hebben met belangstelling kennisgenomen van het BIT-advies inzake het programma «Blik op NVWA 2017». Deze leden zijn van mening dat de NVWA de sterke en zelfstandige autoriteit op haar gebied zou moeten zijn en prijzen de NVWA voor de stappen die reeds zijn gezet.

De leden van de fractie van de Partij van de Arbeid lezen in het programmaplan dat het implementatiedeel nog verder moet worden uitgewerkt en dat de tijd die ervoor staat om dit programma af te kunnen ronden wellicht te krap bemeten is. Dit sluit aan bij de zorgen die deze leden hierover al hadden. Zij vragen zich af wanneer de Minister voor Wonen en Rijksdienst het programma opnieuw laat toetsen en de Kamer informeert over de implementatie van de aangestipte verbeterpunten. De leden van de Partij van de Arbeid-fractie vragen hierbij met name aandacht voor de verduidelijking van de kosten en doorlooptijd. Deze leden begrijpen dat er nu minimaal drie departementen betrokken zijn bij de NVWA; zij willen graag weten of de leiding van de NVWA hier niet tureluurs van wordt en hoe de taakverdeling tussen de departementen ligt.

Voorts zijn deze leden benieuwd wanneer de toegezegde scan van het takenpakket van de NVWA naar de Kamer wordt gestuurd.

Vragen en opmerkingen van de leden van de SP-fractie

De leden van de SP-fractie hebben kennisgenomen van BIT-advies inzake programma «Blik op NVWA 2017».

Deze leden hebben geconstateerd dat het BIT van mening is dat het programmaplan BLIK op dit moment nog onvoldoende concreet is waardoor het BIT de haalbaarheid van het programma niet goed kan beoordelen omdat concreet meetbare doelen en een implementatiestrategie ontbreken. Zij vragen de Minister of hij de geconstateerde lacunes wil laten aanvullen door de NVWA en deze vervolgens opnieuw wil voorleggen aan het BIT. De leden van de SP-fractie vragen tevens om geen onomkeerbare stappen (investeringsbeslissingen) te nemen voordat het BIT haar oordeel heeft geveld. Het BIT verwacht dat de beoogde einddatum (ultimo 2017) onhaalbaar is. Wil de Minister hierop reageren? Welke gevolgen heeft een latere implementatiedatum (ook financieel gezien)?

Deze leden vragen of de Minister de BIT-adviezen gaat opvolgen, te weten: 1) zet concrete verifieerbare doelen in het plan; 2) knip BLIK op in overzichtelijke en haalbare deelprojecten per inspectiedomein, per hoofdproces; en 3) richt de sturing in op twee niveaus.

Wat is de geplande financiële omvang van het programma BLIK, uit welke onderdelen bestaat het, en met welke doelstellingen? Wanneer wordt begonnen met de realisatie, zo vragen zij.

Vragen en opmerkingen van de leden van de CDA-fractie

De leden van de CDA-fractie hebben kennisgenomen van het BIT-advies inzake programma «Blik op NVWA 2017».

Waarom is het advies van het BIT op het programma «Blik op NVWA 2017», gezien deze 29 oktober 2015 verstuurd is naar het Ministerie van Economische Zaken, niet voorafgaand aan het algemeen overleg NVWA op 10 december 2015 naar de Kamer gestuurd, zo vragen deze leden.

Deelt u de mening dat gezien voor twee van de vier doelstellingen van het verbeterplan (te weten de vernieuwing en de uniformering van de werkwijze van de NVWA, die bovendien meer risico- en kennis-gedreven moet worden, en de complete vernieuwing van de ICT-ondersteuning (applicaties) ten behoeve van kernprocessen) het programma «Blik op NVWA 2017» ter verbetering van de procesinrichting en de vernieuwing van de ICT-ondersteuning, essentieel is? Zo nee, waarom niet? Vindt u het dan ook niet zeer verontrustend dat volgens het BIT in 2015 dit programma dat dateert van het jaar 2013 onvoldoende concreet was om te toetsen? Wat is uw reactie op de conclusie van het BIT dat de realisatie van het programma niet haalbaar is in 2017?

De leden van de CDA-fractie vragen de Minister hoe het advies van het BIT wordt opgevolgd, aangezien de bijgevoegde brief niet ingaat op hoe uitvoering gegeven wordt aan de specifieke adviezen van het BIT betreffende de verbetering van het programma «Blik op de NVWA 2017». Zorgt u ervoor dat het plan concreet meetbare doelen en een implementatiestrategie krijgt? Zo ja, op welke wijze? Zorgt u ervoor dat de omvang van de projecten duidelijker wordt? Zo ja, op welke wijze? Zorgt u ervoor dat er een onderverdeling in concrete implementatieprojecten komt? Zo ja, op welke wijze? Bent u voornemens om het programmaplan in navolging van het advies te verfijnen en vervolgens opnieuw te laten toetsen door het BIT, zo vragen deze leden. Wordt het programma «Blik op de NVWA» opgedeeld tijdens de realisatiefase? Welke onderdelen van het programma «Blik op de NVWA» worden nu geïmplementeerd, zoals aangegeven in het algemeen overleg NVWA op 15 december 2015? Wanneer gaat de realisatiefase van het programma in? Kunt u aangeven wat de precieze financiële omvang is van het «Blik op de NVWA 2017»-programma? Bent u voornemens het verbeterde programma «Blik op de NVWA 2017» te delen met de Kamer, zodat de voortgang door de Kamer gemonitord kan worden?

Op welke wijze wordt het advies van het BIT meegenomen in de huidige efficiencydoorlichting en vervolgstappen, zo vragen de leden van de CDA-fractie. Wat is de opdracht geweest bij de efficiencydoorlichting, zoals aangekondigd in uw brief van 30 november 2015 (Kamerstuk 33 835, nr.18), zo vragen deze leden. Welke maatregelen om het ICT-verbeterplan te realiseren, en daarmee ook de beoogde efficiency, bent u voornemens te nemen?

De leden van de CDA-fractie vernemen graag wat het achterblijven van het programma «Blik op de NVWA 2017» concreet financieel betekent voor het bedrijfsleven, nu blijkt dat de verbetering van de ICT van de NVWA achterblijft en in een deplorabele staat verkeert.

Vragen en opmerkingen van de leden van de D66-fractie

De leden van de D66-fractie maken zich zorgen over de reactie van de Minister op het advies van het Bureau ICT-toetsing inzake het programma «Blik op NVWA 2017». Op een in kapitalen en met onderlijn geschreven waarschuwing dat het programmaplan incompleet is en de tijdslijn waarschijnlijk te kort, wordt slechts met een brief bestaande uit vier zinnen gereageerd. Een bewindspersoon die de reorganisatie van de NVWA en het BIT serieus neemt, hoort daar uitgebreider op te reageren. Temeer nu deze reactie lijkt neer te komen op: «Het advies zint mij niet, dus doe maar opnieuw». Graag worden deze leden op dit punt gerustgesteld.

Het BIT constateert lacunes in het programmaplan: doelen waren nog niet concreet genoeg en konden daardoor niet achteraf gemeten worden. De geconstateerde aandachtspunten vragen volgens de leden van de D66-fractie om opvolging. Deze leden vragen de Minister een overzicht te geven van alle wijzigingen en aanvullingen aan het programmaplan, de implementatiestrategie en het tijdspad naar aanleiding van het BIT-advies. Voor een goede beoordeling daarvan zouden zij ook graag een nadere onderbouwing van het advies van het BIT verkrijgen, zoals deze ook naar de NVWA gecommuniceerd is ten behoeve van het aanpakken van concrete probleempunten in het programmaplan en de implementatiestrategie.

II Antwoord / Reactie van de Minister

Inleiding

Het programma «Blik op NVWA 2017» is in juli 2014 van start gegaan. Het programma is onderdeel van het Plan van Aanpak uit 2013 tot versterking van de NVWA. Doel is om de werkprocessen van de NVWA te uniformeren en te vernieuwen, onder meer door vernieuwing en verbetering van het ICT-landschap van de NVWA. Door de fusie tot de NVWA in 2013 waren er namelijk diverse applicaties van de oude diensten naast elkaar in gebruik bij de NVWA.

Het programma «Blik op NVWA 2017» kent 4 doelen:

• 1. verbetering van de informatiepositie van de inspecteur en andere medewerkers van de NVWA;

• 2. verbetering van de producten van en processen binnen de NVWA. Een belangrijke verandering is daarbij de overgang van het werken vanuit domein-specifieke bedrijfsprocessen naar circa 20 gestandaardiseerde bedrijfsprocessen;

• 3. aanschaf van hardware ICT-systemen;

• 4. sanering van bestaande applicaties. Van de 370 oude applicaties zijn er inmiddels zo’n 160 uitgefaseerd.

Het programma bestaat uit drie plateaus (fases):

• 1. het bepalen van de huidige situatie (de analyse);

• 2. het herontwerpen van de processen en het inrichten van de ICT-voorziening;

• 3. ondersteuning van de implementatie.

Per plateau zijn aparte plateauplannen opgesteld, waarin de programmadoelen nader zijn uitgewerkt. Dit is gebeurd voor plateau 1 en 2. Voor plateau 3 wordt momenteel de laatste hand gelegd aan de nadere invulling. Deze zal in de zomer van 2016 klaar zijn. Daarna wordt gestart met de uitvoering van de implementatie.

In het programmaplan van «Blik op NVWA 2017» is voor plateau 3 aanvankelijk een globale planning opgesteld. De ervaring leert namelijk dat het jaren vooruit plannen van grote ICT-projecten bij de rijksoverheid de flexibiliteit beperkt om in te spelen op een dynamische omgeving en projecten succesvol tot een einde te brengen. In lijn met deze aanpak wordt momenteel gewerkt aan de uitwerking van de implementatiestrategie, incl. bijbehorende planning. Deze planning zal door middel van periodieke herijking worden aangepast, indien nodig, om de gestelde doelen uit het programmaplan zo effectief mogelijk te kunnen behalen. Het plan voor plateau 3 is, zoals gezegd, deze zomer gereed.

Op 29 oktober 2015 heeft het BIT zijn advies uitgebracht aan de NVWA over het programma. Het advies is waardevol omdat het adviezen geeft voor de verdere voortgang van het programma; met name om steeds de doelen en termijnen scherp te concretiseren.

Het BIT-rapport stelt dat de implementatie in 2017 geheel zou zijn afgerond, Dit is echter een misverstand. Het tijdspad voor de implementatie in plateau 3 is gesteld op 2017 en verder. Hierbij was het niet de opzet dat de implementatie in 2017 geheel zou zijn afgerond.

Het BIT-rapport stelt ook dat de doelen nader geconcretiseerd moeten worden. Voor plateau 1 en 2 is dit reeds gebeurd. Momenteel wordt de laatste hand gelegd aan de concretisering van de doelen voor plateau 3.

In de implementatiestrategie en planning van plateau 3 die binnenkort verschijnen worden de aanbevelingen uit het BIT- advies opgevolgd. Voorzien is in een implementatieperiode tot en met 2019. Deze valt samen met de organisatieverandering (reorganisatie) van de NVWA.

Conform de toezegging in de brief van de Minister van Economische Zaken van 7 april 2016 (Kamerstuk 33 835, nr. 32) is de Minister voor Wonen en Rijksdienst gevraagd het programma «Blik op 2017» opnieuw te laten toetsen door het BIT. Dit verzoek is gedaan en gehonoreerd. De nieuwe toetsing zal in de tweede helft van 2016 plaatsvinden. Daarnaast blijft het programma meedoen in de periodieke toetsing door de ADR in het kader van het Plan van Aanpak NVWA en de jaarlijkse toetsing door de ADR in het kader van de grootschalige ICT-projecten (Rijks ICT-dashboard).

Vragen en opmerkingen van de leden van de VVD-fractie

De leden van de VVD-fractie hebben met zorgen het definitieve advies van het Bureau ICT-toetsing (BIT) inzake programma «Blik op NVWA 2017» (BLIK) ontvangen en gelezen. Naar aanleiding van het BIT-advies hebben deze leden de volgende vragen aan de Minister van Economische Zaken.

De leden van de VVD-fractie willen vragen waarom het BIT-advies inzake het programma BLIK pas op 7 april 2016 naar de Kamer is gezonden, terwijl het definitieve advies op 29 oktober 2015 gereed was. Waarom is de Kamer na een kritisch BIT-advies niet eerder geïnformeerd over de uitkomst en de te verwachte vertraging, terwijl ICT een belangrijk onderdeel van het Verbeterplan NVWA is?

Bij de proef voorafgaand aan de start van het Bureau ICT-toetsing (BIT) in 2015 is aan ieder ministerie verzocht ICT-projecten aan te leveren voor beoordeling door het BIT. De Minister van Economische Zaken heeft onder andere het NVWA-programma «Blik op NVWA 2017» aangeleverd. Het BIT heeft dit programma in 2015 beoordeeld. Op 29 oktober 2015 is advies uitgebracht aan de NVWA. De uitkomsten en aanbevelingen van dit advies zijn meegenomen door de NVWA. Conform de toezegging van de Minister van Wonen en Rijksdienst zijn alle BIT-adviezen voorafgaand aan het Algemeen Overleg ICT van 7 april 2016 (Kamerstuk 26 643, nr. 407) aan de Tweede Kamer gestuurd. Daarnaast heb ik uw Kamer tijdens het Algemeen Overleg NVWA van 10 december jl. (Kamerstuk 33 835, nr. 30) toegezegd bij de vierde voortgangsrapportage Plan van Aanpak NVWA het BIT-advies mee te nemen. Ik verwijs u naar de voortgangsrapportage die vandaag eveneens aan uw Kamer is aangeboden.

De leden van de VVD-fractie willen de Minister vragen naar een reactie op de opmerkingen van het BIT in het advies op het project NVWA dat het programmaplan naar haar mening nog onvoldoende concreet is waardoor de haalbaarheid van het programma niet goed te beoordelen is. Volgens het BIT is de beoogde einddatum (ultimo 2017) onhaalbaar. Wat is de reactie van de Minister op deze opmerkingen van het BIT? Welke gevolgen heeft dit voor het programmaplan BLIK en het Plan van Aanpak?

Inmiddels zijn de doelen van het programma plateau 3 aangescherpt, zijn de kaders voor de inrichting van de informatievoorziening bepaald en is er een gedetailleerde planning en strategie voor de implementatie volgens plateau 3 opgesteld. Dit heeft betrekking op de voorbereiding van de implementatiefase die vanaf tweede helft 2016 gaat plaatsvinden. Daarmee heeft de NVWA de aanbevelingen van het BIT verwerkt in haar plannen.

Waarom moet een BIT-advies concluderen dat er geen concrete doelen zijn gesteld die achteraf gemeten zouden kunnen worden? Wat is de reden waarom de Minister deze doelen niet heeft opgesteld?

De leden van de VVD-fractie willen vooral aandacht vragen voor de opmerkingen van het BIT dat het programmaplan geen concrete doelen beschrijft die achteraf gemeten kunnen worden, en dat het programma BLIK geen implementatiestrategie heeft gedefinieerd. Het BIT-advies concludeert daarnaast dat in het programmaplan alleen de politiek-bestuurlijke uitkomsten zijn beschreven. Kan de Minister hierop een nadere reactie geven?

In het programma «Blik op NVWA 2017» zijn vier algemene doelen gesteld. In de inleiding zijn deze genoemd. Per plateau wordt vervolgens een nadere invulling gegeven aan deze doelen. Hier vindt de concretisering plaats. Voor de implementatiefase, plateau 3, worden deze in juni 2016 vastgesteld. Daarbij is het BIT-advies meegenomen.

Hoe passen de stevige opmerkingen van het BIT binnen de opmerkingen van de Auditdienst Rijk (ADR) bij de derde voortgangsrapportage van het Plan van Aanpak NVWA (Kamerstuk 33 835, nr. 17) dat er geen bijzondere aandachtspunten naar voren zijn gekomen, en dat er nadrukkelijk gekeken is naar de governance van het programma? Kan de Minister ingaan op hoe deze opmerkingen op elkaar aan te sluiten zijn? Daarnaast geeft de ADR in de derde voortgangsrapportage aan dat het programma BLIK kwalitatief goed is. Deze leden willen de Minister vragen naar een reactie op de opmerkingen van de ADR gezien de woorden van het BIT en de lacunes in het programmaplan die worden geconstateerd in het BIT-advies.

De aard van beide onderzoeken verschilt. De ADR heeft onderzoek gedaan naar de beheersing van het Plan van Aanpak van de NVWA. Dit Plan uit 2013 heeft als doel het toezicht van de NVWA structureel te verbeteren (Kamerstuk 33 835, nr. 1). Het BIT kijkt vooral naar de inhoudelijke planning en realisatie van het programma «Blik op NVWA 2017». Ze onderzoekt de risico’s en kijkt of de doelen gehaald kunnen worden. Het programma «Blik op NVWA 2017» is onderdeel van het overkoepelende Plan van Aanpak, namelijk op het gebied van procesinrichting en vernieuwing van de ICT-ondersteuning

De leden van de VVD-fractie willen vragen welke aanpassingen er aan het programma BLIK zijn gedaan sinds het definitieve BIT-advies van 29 oktober 2015. Wat betekenen deze eventuele aanpassingen voor de haalbaarheid van het programma BLIK? Welke concrete doelen zijn gedefinieerd?

De NVWA heeft de implementatie langs de lijn van de domeinen en typen werk opgeknipt in lijn met de aanbeveling van het BIT. Voorbeelden zijn: «inspecties horeca» of «inspecties natuur». Per onderdeel worden aparte plannen van aanpak gemaakt.

Welke kosten voor bijsturing, nadere definiëring en implementatie zijn er gemaakt en worden er naar de toekomst verwacht?

Voor de implementatie van de ondersteuning in het kader van plateau 3 is voorzien in een bedrag aan € 6,9 miljoen.

Kan de Minister aangeven waarom op 7 april 2016 het verzoek aan de Minister voor Wonen en Rijksdienst gedaan moest worden om het programmaplan opnieuw te laten toetsen?

De eerste toetsing door het BIT van het programma «Blik op NVWA 2017» was in het kader van de proefprojecten voor de opstart van het BIT. Naar aanleiding van de adviezen van het BIT heeft de Minister van Economische Zaken in zijn brief van 7 april jl. besloten om de Minister van Wonen en Rijksdienst, onder wiens verantwoordelijkheid dergelijke grote ICT-projecten valt, te verzoeken dit programma opnieuw te laten toetsen door het BIT. Dit verzoek is gedaan en gehonoreerd. De nieuwe toetsing zal in de tweede helft van 2016 plaatsvinden.

Is het programmaplan nu aangepast en gereed om te toetsen? Kan de Kamer het aangepaste programmaplan ontvangen? Kan de Kamer een actuele planning over de implementatie ontvangen, inclusief een kostenoverzicht (langere doorlooptijd, deelprojecten, enzovoorts)? Wanneer verwacht de Minister een definitief oordeel van het BIT? Kan hij de Kamer na ommekomst van het advies informeren?

Het BIT is gevraagd om in juni/juli 2016 een review te doen op het programma om te toetsen of de eerdere aanbevelingen zijn opgevolgd. Daarnaast blijft het programma «Blik op NVWA 2017» meedoen in de periodieke toetsing door de ADR in het kader van het Plan van Aanpak en de jaarlijkse toetsing door de ADR in het kader van de grootschalige ICT-projecten (Rijks ICT-dashboard).

Deze leden willen de Minister vragen wat de gevolgen van het BIT-advies zijn voor de haalbaarheid van het Plan van Aanpak NVWA zoals gepresenteerd op 19 december 2013 (Kamerstuk 33 835, nr. 1)?. Zij willen de Minister vragen hierbij zowel in te gaan op de financiële gevolgen, als op de gevolgen voor het behalen van de doelstellingen in de tijd.

Het BIT-advies heeft geen gevolgen voor de haalbaarheid van het Plan van Aanpak. Evenmin heeft het financiële gevolgen. Het BIT-advies wordt verwerkt in de implementatiefase (plateau 3) die momenteel wordt gemaakt. Voorzien is in een implementatieperiode tot en met 2019. Deze valt samen met de organisatieverandering (reorganisatie) van de NVWA.

De leden van de VVD-fractie willen vragen naar de uitwerking van Plateau 3 van het programma BLIK. Dit onderdeel van het programma BLIK moet kennelijk nog nader uitgewerkt en afgerond worden. Wanneer wordt de uitwerking van Plateau 3 verwacht? Wordt het vervolg van het programmaplan voorgelegd aan het BIT voor advies op onder meer de concrete doelstellingen en de haalbaarheid?

Ik verwijs u hiervoor naar de inleiding.

Het programma BLIK is aangemerkt als groot ICT-project. Meer informatie over dit project is te vinden op het Rijks ICT-Dashboard (zie: https://www.rijksictdashboard.nl/projecten/260544/beheer-onderhoud). Hieruit valt op te maken dat de geschatte meerjarige kosten van dit project op 31 december 2015, bij de laatste update, nog steeds zijn vastgesteld op € 36 miljoen. Sinds 10 juli 2014 zijn deze totale kosten van het project niet aangepast. Deze leden willen de Minister vragen of het, gezien het BIT-advies, reëel is om te verwachten dat de totale meerjarige kosten binnen de gestelde € 36 miljoen blijven. Zo ja, kan de Minister aangeven hoe dit concreet vast te stellen valt gezien de opmerkingen van het BIT bij het BLIK-programmaplan?

De € 36 miljoen voor «Blik op de NVWA» heeft betrekking op het herontwerp van de bedrijfsprocessen, de aanschaf en inrichting van de nieuwe ICT en de inzet van interne en externe medewerkers. De financiering van de ondersteuning van de implementatie door het programma (€ 6,9 miljoen) maakt geen onderdeel uit van deze begroting. Er is vooralsnog geen aanleiding om aan te nemen dat het bedrag van € 36 miljoen onvoldoende is voor de realisatie van de doelen van «Blik op de NVWA 2017». Wel is het zo dat voor de totale transitie van de NVWA in de komende jaren meer kosten gemaakt zullen worden ten behoeve van ICT. Ze zijn aanvullend op de kosten voor «Blik op NVWA 2017». Ik verwijs u hiervoor naar de brief die vandaag eveneens aan uw Kamer is gestuurd met de aanbieding van de rapporten herijking takenanalyse en doorlichting efficiency potentieel.

Kan de Minister aangeven of de informatievoorziening op de website van het Rijks ICT Dashboard klopt dat er na 1 april 2015 geen externe kwaliteitstoetsen zijn uitgevoerd?

Vanaf 1 april 2015 heeft een aantal externe reviews plaatsgevonden. Vanuit de overheid zijn reviews uitgevoerd door het audit-comité van de NVWA en het BIT, vanuit niet-overheid door het bedrijf SIG. Deze audits zijn onlangs opgenomen in het Rijks ICT-dashboard

De leden van de VVD-fractie willen dezelfde vraag stellen ten aanzien van de beoogde einddatum van het project. Op het Rijks ICT Dashboard staat deze op 31 december 2015 nog steeds vastgesteld op 31 december 2017. De laatste update aan het Rijks ICT Dashboard heeft plaatsgevonden na het BIT-advies. Is de beoogde realisatiedatum gezien het BIT-advies realistisch? Het BIT geeft zelfs aan dat de realisatiedatum van ultimo 2017 onhaalbaar is.

Ik verwijs u hiervoor naar de inleiding.

Uit het Rijks ICT Dashboard bij het programma BLIK blijkt ook dat er sinds 31 december 2014 geen extra investeringen meer zijn gedaan aan de modernisering van de hardware en de software. Kan de Minister aangeven of dit klopt?

Op het Rijks-ICT-dashboard staat een bedrag vermeld voor hard- en software voor het programma «Blik op NVWA 2017» van € 1,8 miljoen. Dit was de stand van zaken op 31 december 2015. Op dit moment is voor een bedrag van € 3,5 miljoen aan verplichtingen aangegaan.

De leden van de VVD-fractie willen vragen in hoeverre de beoogde investering in de modernisering van de ICT tot nu toe heeft geleid tot een efficiëntere en effectievere inzet van inspecteurs in het toezicht, zoals geformuleerd in het Plan van Aanpak van 19 december 2013 (Kamerstuk 33 835, nr. 1)?

De voorbereiding van implementatie (plateau 3) is gestart. Wel wordt in het kader van de continue verbeteringen in het reguliere werkproces gestreefd naar efficiënte inzet van medewerkers, ook op het gebied van ICT-ondersteuning

In de Najaarsnota bij de begroting over het jaar 2015 (Kamerstuk 34 350 XIII, nr. 2) wordt aangegeven dat de uitvoering van het Plan van Aanpak achter blijft met € 6,4 miljoen en dat dit vooral ligt bij de uitgaven voor de modernisering van de ICT. In de beantwoording bij de feitelijke vragen over de Najaarsnota bij de begroting van Economische Zaken over 2015 (Kamerstuk 34 350 XIII, nr. 3, pagina 5) wordt aangegeven: «Dit betreft voor het overgrote deel uitgaven voor ICT-modernisering, die later plaatsvinden dan in het Plan van Aanpak was voorzien. Middelen die door deze niet gerealiseerde omzet bij EZ vrijvallen worden ingezet voor de financiering van de in de 2^e suppletoire begroting verwerkte versterking van het eigen vermogen van de NVWA». Wat betekent het inzetten van de vrijgevallen middelen voor het aansterken van het eigen vermogen van de NVWA voor de beoogde investeringen op de ICT-modernisering en het behalen van de doelen zoals gesteld in het Plan van Aanpak NVWA van 19 december 2013 (Kamerstuk 33 835, nr. 1)?

Het inzetten van de door de vertraging vrijgevallen middelen voor de versterking van het eigen vermogen heeft geen effect op de ICT-modernisering en het behalen van de doelen uit het Plan van Aanpak. De middelen voor de ICT-modernisering betreffen namelijk geoormerkte gelden die gedurende de looptijd van het programma beschikbaar blijven voor de uitvoering daarvan en dus niet geraakt worden door ontwikkelingen op andere gebieden van de NVWA.

De vrijgevallen middelen worden ingezet voor het aansterken van het eigen vermogen van de NVWA, terwijl deze waren aangemerkt voor de modernisering van het ICT-landschap. Welke gevolgen heeft dit voor de financiële paragraaf van het Plan van Aanpak NVWA?

De middelen blijven in totaliteit beschikbaar voor de modernisering van het ICT-landschap. Wel is er sprake van vertraging met betrekking tot de aanwending van deze middelen in en door het programma «Blik op NVWA 2017». Deze vertraging wordt in 2016 ingelopen.

De leden van de VVD-fractie willen de Minister vragen welke besparingen, die zijn gevraagd aan de NVWA te doen vooruitlopend op de toegezegde herijking en doorlichting, er zijn doorgevoerd, en welke gerelateerd zijn aan de modernisering van de ICT (Kamerstuk 33 835, nr. 18).

De resultaten van de herijking van het takenpakket van de NVWA en doorlichting van de efficiency van NVWA zijn separaat aan uw Kamer aangeboden. Deze staan los van het BIT-advies van oktober 2015.

Recent zijn de tarieven van de NVWA verhoogd. Deze leden hebben daarover reeds schriftelijke vragen gesteld. In hoeverre is het billijk om kosten voor het bedrijfsleven te verhogen terwijl de organisatie niet op orde is en naar aanleiding van het kritische BIT-advies nog eens vertraging op zal lopen waardoor de effectiviteit langer op zich laat wachten?

Uit het BIT-advies kan niet worden geconcludeerd dat de organisatie niet op orde is. Het programma «Blik op NVWA 2017» is juist ingesteld om de bedrijfsprocessen van de NVWA te verbeteren. Ik verwijs u tevens naar de beantwoording van de schriftelijke vragen en de brief met de aanbieding van de rapporten herijking takenanalyse en doorlichting efficiency potentieel.

Vragen en opmerkingen van de leden van de PvdA-fractie

De leden van de fractie van de Partij van de Arbeid hebben met belangstelling kennisgenomen van het BIT-advies inzake het programma «Blik op NVWA 2017». Deze leden zijn van mening dat de NVWA de sterke en zelfstandige autoriteit op haar gebied zou moeten zijn en prijzen de NVWA voor de stappen die reeds zijn gezet.

De leden van de fractie van de Partij van de Arbeid lezen in het programmaplan dat het implementatiedeel nog verder moet worden uitgewerkt en dat de tijd die ervoor staat om dit programma af te kunnen ronden wellicht te krap bemeten is. Dit sluit aan bij de zorgen die deze leden hierover al hadden. Zij vragen zich af wanneer de Minister voor Wonen en Rijksdienst het programma opnieuw laat toetsen en de Kamer informeert over de implementatie van de aangestipte verbeterpunten.

Ik verwijs u hiervoor naar de inleiding en de antwoorden op eerdere vragen van de VVD-fractie.

De leden van de Partij van de Arbeid-fractie vragen hierbij met name aandacht voor de verduidelijking van de kosten en doorlooptijd. Deze leden begrijpen dat er nu minimaal drie departementen betrokken zijn bij de NVWA; zij willen graag weten of de leiding van de NVWA hier niet tureluurs van wordt en hoe de taakverdeling tussen de departementen ligt.

Zie voor het antwoord op de vragen over de nieuwe toets door het BIT, de kosten en doorlooptijden van het programma «Blik op NVWA 2017» en de informatievoorziening aan de Tweede Kamer de inleiding en de antwoorden die ik heb gegeven op de eerdere vragen van de VVD-fractie.

Het programma «Blik op NVWA 2017» valt onder de verantwoordelijkheid van het Ministerie van Economische Zaken. Omdat het hier gaat om een groot ICT-project is ook de coördinerend Minister voor het ICT-beleid betrokken, zijnde de Minister van Wonen en Rijksdienst. Een taak daarbij is de bewaking van de afgesproken kaders en uitgangspunten van de rijksbeleid ten aanzien van ICT.

Voorts zijn deze leden benieuwd wanneer de toegezegde scan van het takenpakket van de NVWA naar de Kamer wordt gestuurd.

Vandaag zijn de rapporten herijking takenanalyse en doorlichting efficiency potentieel aan uw Kamer gezonden.

Vragen en opmerkingen van de leden van de SP-fractie

De leden van de SP-fractie hebben kennisgenomen van BIT-advies inzake programma «Blik op NVWA 2017».

Deze leden hebben geconstateerd dat het BIT van mening is dat het programmaplan BLIK op dit moment nog onvoldoende concreet is waardoor het BIT de haalbaarheid van het programma niet goed kan beoordelen omdat concreet meetbare doelen en een implementatiestrategie ontbreken. Zij vragen de Minister of hij de geconstateerde lacunes wil laten aanvullen door de NVWA en deze vervolgens opnieuw wil voorleggen aan het BIT.

Ik verwijs u hiervoor naar de inleiding en de antwoorden op eerdere vragen van de VVD-fractie.

De leden van de SP-fractie vragen tevens om geen onomkeerbare stappen (investeringsbeslissingen) te nemen voordat het BIT haar oordeel heeft geveld.

De uitvoering van het programma «Blik op NVWA 2017» vindt plaats conform het financiële kader. Er is geen aanleiding om aan te nemen dat de vastgestelde begroting niet toereikend zal zijn. Wel is het zo dat voor de totale transitie van de NVWA in de komende jaren meer kosten gemaakt zullen worden ten behoeve van ICT. Ze zijn aanvullend op de kosten voor «Blik op NVWA 2017». Ik verwijs u hiervoor naar mijn brief die vandaag eveneens aan uw Kamer is gestuurd met de aanbieding van de rapporten herijking takenanalyse en doorlichting efficiency potentieel.

Het BIT verwacht dat de beoogde einddatum (ultimo 2017) onhaalbaar is. Wil de Minister hierop reageren? Welke gevolgen heeft een latere implementatiedatum (ook financieel gezien)?

Deze leden vragen of de Minister de BIT-adviezen gaat opvolgen, te weten: 1) zet concrete verifieerbare doelen in het plan; 2) knip BLIK op in overzichtelijke en haalbare deelprojecten per inspectiedomein, per hoofdproces; en 3) richt de sturing in op twee niveaus.

Wat is de geplande financiële omvang van het programma BLIK, uit welke onderdelen bestaat het, en met welke doelstellingen? Wanneer wordt begonnen met de realisatie, zo vragen zij.

Ik verwijs u hiervoor naar de eerdere antwoorden op soortgelijke vragen.

Vragen en opmerkingen van de leden van de CDA-fractie

De leden van de CDA-fractie hebben kennisgenomen van het BIT-advies inzake programma «Blik op NVWA 2017».

Waarom is het advies van het BIT op het programma «Blik op NVWA 2017», gezien deze 29 oktober 2015 verstuurd is naar het Ministerie van Economische Zaken, niet voorafgaand aan het algemeen overleg NVWA op 10 december 2015 naar de Kamer gestuurd, zo vragen deze leden.

De rapportage over verbeteringen bij de NVWA, waaronder die op het gebied van de ICT, vindt conform afspraak met de Tweede Kamer plaats via de halfjaarlijkse rapportage over het Plan van Aanpak NVWA.

Deelt u de mening dat gezien voor twee van de vier doelstellingen van het verbeterplan (te weten de vernieuwing en de uniformering van de werkwijze van de NVWA, die bovendien meer risico- en kennis-gedreven moet worden, en de complete vernieuwing van de ICT-ondersteuning (applicaties) ten behoeve van kernprocessen) het programma «Blik op NVWA 2017» ter verbetering van de procesinrichting en de vernieuwing van de ICT-ondersteuning, essentieel is? Zo nee, waarom niet? Vindt u het dan ook niet zeer verontrustend dat volgens het BIT in 2015 dit programma dat dateert van het jaar 2013 onvoldoende concreet was om te toetsen? Wat is uw reactie op de conclusie van het BIT dat de realisatie van het programma niet haalbaar is in 2017?

Ik deel de mening dat een adequaat ICT-systeem ter ondersteuning van de bedrijfsprocessen van de NVWA essentieel is voor het goed functioneren van de NVWA. Het programma «Blik op NVWA 2017 « is daarvoor cruciaal.

Zie voor de beantwoording van de andere vragen en reactie op de opmerkingen de inleiding en eerde gegeven antwoorden.

De leden van de CDA-fractie vragen de Minister hoe het advies van het BIT wordt opgevolgd, aangezien de bijgevoegde brief niet ingaat op hoe uitvoering gegeven wordt aan de specifieke adviezen van het BIT betreffende de verbetering van het programma «Blik op de NVWA 2017». Zorgt u ervoor dat het plan concreet meetbare doelen en een implementatiestrategie krijgt? Zo ja, op welke wijze? Zorgt u ervoor dat de omvang van de projecten duidelijker wordt? Zo ja, op welke wijze? Zorgt u ervoor dat er een onderverdeling in concrete implementatieprojecten komt? Zo ja, op welke wijze? Bent u voornemens om het programmaplan in navolging van het advies te verfijnen en vervolgens opnieuw te laten toetsen door het BIT, zo vragen deze leden. Wordt het programma «Blik op de NVWA» opgedeeld tijdens de realisatiefase? Welke onderdelen van het programma «Blik op de NVWA» worden nu geïmplementeerd, zoals aangegeven in het algemeen overleg NVWA op 15 december 2015? Wanneer gaat de realisatiefase van het programma in?

Ik verwijs u hiervoor naar de eerdere antwoorden op soortgelijke vragen.

Bent u voornemens het verbeterde programma «Blik op de NVWA 2017» te delen met de Kamer, zodat de voortgang door de Kamer gemonitord kan worden?

Over het programma «Blik op NVWA 2017» wordt op drie manieren gerapporteerd:

• via het Rijks-ICT-dashboard van de grote rijks-ICT-projecten (rapportage over kosten en baten, leveranciers en adviezen BIT);

• via de halfjaarlijkse voorgangsrapportage Plan van Aanpak NVWA (rapportage over de realisatie);

• via de BIT-rapportages (rapportage over de haalbaarheid en uitvoerbaarheid van de planningen en doelen).

Op welke wijze wordt het advies van het BIT meegenomen in de huidige efficiencydoorlichting en vervolgstappen, zo vragen de leden van de CDA-fractie. Wat is de opdracht geweest bij de efficiencydoorlichting, zoals aangekondigd in uw brief van 30 november 2015 (Kamerstuk 33 835, nr.18), zo vragen deze leden. Welke maatregelen om het ICT-verbeterplan te realiseren, en daarmee ook de beoogde efficiency, bent u voornemens te nemen?

Voor de uitkomsten van de efficiencydoorlichting van de NVWA verwijs ik u naar de brief die vandaag aan uw Kamer is gezonden met de aanbieding van de rapporten herijking takenanalyse en doorlichting efficiency potentieel.

De leden van de CDA-fractie vernemen graag wat het achterblijven van het programma «Blik op de NVWA 2017» concreet financieel betekent voor het bedrijfsleven, nu blijkt dat de verbetering van de ICT van de NVWA achterblijft en in een deplorabele staat verkeert.

De uitvoering van het programma «Blik op NVWA 2017» verloopt vooralsnog conform planning. Plateau 1 is afgerond, de uitvoering van plateau 2 en de voorbereiding van plateau 3 verlopen volgens de planning. Uitgangspunt bij de implementatie is dat het bedrijfsleven bij de implementatie geen hinder zal ondervinden. Er zullen dus geen financiële consequenties zijn voor het bedrijfsleven.

De leden van de D66-fractie maken zich zorgen over de reactie van de Minister op het advies van het Bureau ICT-toetsing inzake het programma «Blik op NVWA 2017». Op een in kapitalen en met onderlijn geschreven waarschuwing dat het programmaplan incompleet is en de tijdslijn waarschijnlijk te kort, wordt slechts met een brief bestaande uit vier zinnen gereageerd. Een bewindspersoon die de reorganisatie van de NVWA en het BIT serieus neemt, hoort daar uitgebreider op te reageren. Temeer nu deze reactie lijkt neer te komen op: «Het advies zint mij niet, dus doe maar opnieuw». Graag worden deze leden op dit punt gerustgesteld.

De strekking van de zin in de brief van 7 april jl. is niet, zoals gesteld, dat het advies de Minister van Economische Zaken niet zint. Integendeel, gevraagd wordt juist om een tweede beoordeling door het BIT om straks opnieuw te kijken of er nog aanpassingen en verbeteringen nodig zijn.

Het BIT constateert lacunes in het programmaplan: doelen waren nog niet concreet genoeg en konden daardoor niet achteraf gemeten worden. De geconstateerde aandachtspunten vragen volgens de leden van de D66-fractie om opvolging. Deze leden vragen de Minister een overzicht te geven van alle wijzigingen en aanvullingen aan het programmaplan, de implementatiestrategie en het tijdspad naar aanleiding van het BIT-advies.

Ik verwijs u hiervoor naar de eerdere antwoorden op soortgelijke vragen.

Voor een goede beoordeling daarvan zouden zij ook graag een nadere onderbouwing van het advies van het BIT verkrijgen, zoals deze ook naar de NVWA gecommuniceerd is ten behoeve van het aanpakken van concrete probleempunten in het programmaplan en de implementatiestrategie.

Er is mij geen verdere rapportage of onderbouwing van het BIT-advies van 29 oktober 2015 bekend.