22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie

Nr. 1455 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 31 augustus 2012

Overeenkomstig de bestaande afspraken heb ik de eer u hierbij 9 fiches aan te bieden die werden opgesteld door de werkgroep Beoordeling Nieuwe Commissievoorstellen (BNC).

Fiche 1: Verordening financiële aansprakelijkheid bij

investeringsgeschillen van investeerders uit derde landen

(Kamerstuk 22 112, nr. 1452)

Fiche 2: Verordening betalingsbalansfaciliteit voor niet-eurolanden

(Kamerstuk 22 112, nr. 1453)

Fiche 3: Mededeling Europese strategie voor sleuteltechnologieën

(Kamerstuk 22 112, nr. 1454)

Fiche 4: Mededeling bestrijding belastingfraude en belastingontduiking

Fiche 5: Verordening handelsgerelateerde maatregelen visserijproducten

(Kamerstuk 22 112, nr. 1456)

Fiche 6: Pakket inzake technische controles voertuigen

(Kamerstuk 22 112, nr. 1457)

Fiche 7: Mededeling betere toegang tot wetenschappelijke informatie

(Kamerstuk 22 112, nr. 1458)

Fiche 8: Mededeling gezamenlijke strategie voor een partnerschap tussen

de EU en het caribisch gebied (Kamerstuk 22 112, nr. 1459)

Fiche 9: Mededeling ontwikkeling EU beleid voor Noordpoolgebied

(Kamerstuk 22 112, nr. 1460)

De staatssecretaris van Buitenlandse Zaken, H. P. M. Knapen

Fiche: Mededeling bestrijding belastingfraude en belastingontduiking

Titel voorstel

Mededeling van de commissie aan het Europees parlement en de raad over concrete manieren om de bestrijding van belastingfraude en belastingontduiking, ook in relatie tot derde landen, te versterken.

Datum Commissiedocument

27 juni 2012

Nr. Commissiedocument

COM(2012)351

Pre-lex

http://ec.europa.eu/prelex/detail_dossier_real.cfm?CL=nl&DosId=201768

Nr. impact assessment Commissie en Opinie Impact-assessment Board

N.v.t.

Behandelingstraject Raad

ECOFIN Raad

Eerstverantwoordelijk ministerie

Ministerie van Financiën

2. Essentie voorstel

Deze Commissiemededeling vloeit voort uit de Europese Raadsconclusies van 2 maart 2012, waarin de Europese Raad een oproep gedaan heeft om snel concrete stappen te zetten om belastingfraude en -ontduiking tegen te gaan, ook in relatie tot derde landen, en hierover terug te koppelen in juni 2012. In april 2012 heeft het Europees Parlement een resolutie aangenomen die oproept tot snelle actie op dit gebied.

Volgens de Europese Commissie moet de omvang van de schaduweconomie in verschillende lidstaten worden teruggedrongen¹. In de mededeling wordt daarom een drieledige aanpak (nationaal, EU-niveau en internationaal) voorgesteld die erop gericht is om belastingfraude en -ontduiking in Europa van alle kanten te bestrijden. Vanuit een totaalbenadering wordt bekeken hoe de bestaande maatregelen kunnen worden versterkt en worden mogelijke nieuwe initiatieven uiteengezet.

3. Wat is de Nederlandse grondhouding ten aanzien van de bevoegdheidsvaststelling, subsidiariteit en proportionaliteit van deze mededeling en de eventueel daarin aangekondigde concrete wet- en regelgeving? Hoe schat Nederland de financiële gevolgen in, alsmede de gevolgen op het gebied van regeldruk en administratieve lasten?

Voor eind 2012 zal de Europese Commissie een actieplan voor de bestrijding van belastingfraude en -ontduiking presenteren, met specifieke maatregelen die snel in de praktijk kunnen worden omgezet. De Europese Commissie zal in ieder geval een impact assessment uitvoeren over het gebruik van TIN-nummers (TAX Identification Number). Daarnaast zal de Europese Commissie ook met een initiatief in verband met belastingparadijzen en agressieve fiscale planning komen. Zeer recentelijk heeft de Europese Commissie haar voorstel voor een snellereactie mechanisme voor gevallen van btw-fraude gepubliceerd (COM(2012) 428); hierover zal een separaat fiche worden opgesteld.

De mededeling ziet primair op een versterking van bestaande instrumenten. Van enkele initiatieven die door de Commissie worden genoemd is reeds een BNC-fiche verschenen, zoals het FISCUS-programma², Wijziging van de Spaartegoedenrichtlijn³ en Bevordering van goed bestuur in belastingzaken⁴.

Eerste inschatting is dat de initiatieven die in de Commissiemededeling worden genoemd binnen de bevoegdheden van de EU blijven, want de initiatieven betreffen een gedeelde bevoegdheid of een aanvullende bevoegdheid. Daarnaast verwelkomt Nederland dat de Europese Commissie rekening houdt met het feit dat de lidstaten soeverein zijn als het gaat om het heffen van belasting, het functioneren van hun belastingwetgeving en hun uitvoeringsinstanties. De subsidiariteit en proportionaliteit van deze mededeling worden positief beoordeeld. Wel moet hierbij worden opgemerkt dat afhankelijk van de definitieve vormgeving en inhoud van toekomstige voorstellen, de uiteindelijke beoordeling van subsidiariteit en proportionaliteit kan afwijken.

Omdat nog niet duidelijk is hoe de vormgeving van sommige initiatieven zal zijn, zal Nederland de Commissie vragen precies aan te geven wat het financieel beslag zal zijn van de toekomstige voorstellen, en de invloed op de regeldruk en administratieve lasten.

4. Nederlandse positie over de mededeling

De Europese Commissie wil op drie niveaus maatregelen nemen om belastingfraude en -ontduiking tegen te gaan.

Nationaal niveau

Op nationaal niveau moeten de lidstaten zich gaan toeleggen op een verbetering van hun bestuurlijke capaciteit om de belastingen te innen, zoals (indien van toepassing) ook aangegeven in de landenspecifieke aanbevelingen die voortvloeien uit het Europees Semester. Het kabinet verwelkomt deze aandacht voor dit onderwerp. Volgens de mededeling dienen de lidstaten ook de naleving van de belastingwetgeving gemakkelijker te maken. Het kabinet verwelkomt dit initiatief. Wel moet hierbij bedacht worden dat initiatieven op dit gebied uitvoerbaar moeten blijven binnen de grenzen van de belastingdienst en het bedrijfsleven. Initiatieven zoals het éénloketsysteem bij de BTW of de verbetering van de uitwisseling van informatie kunnen rekenen op de steun van Nederland.

Europees niveau

Hierbij gaat het vooral om een snelle aanname van de wijziging van de Spaartegoedenrichtlijn. Verder worden enkele nieuwe ideeën gepresenteerd zoals een eventueel Europees grensoverschrijdend fiscaal identificatienummer (TIN-nummer), een uitbreiding van het Early Warning System voor BTW-fraude en EU minimumregels en -sancties voor fraude en ontduiking. Het kabinet wil eerst duidelijkheid over de inhoud en vormgeving van deze initiatieven. Identificatienummers en sancties hebben mede betrekking op justitiële aangelegenheden, waarvoor andere EU-regelgeving geldt dan voor fiscale aangelegenheden. De privacywetgeving, maar ook het bestuursrecht en strafrecht vertonen grote verschillen tussen de lidstaten.

Internationaal niveau

De Europese Commissie benadrukt het belang van de mandaten die zij gevraagd heeft om te onderhandelen over strengere overeenkomsten over de belastingheffing van spaartegoeden met de belangrijkste buurlanden. Voor eind 2012 komt de Europese Commissie ook met een aanpak voor belastingparadijzen en met maatregelen tegen agressieve fiscale planning. Het kabinet ondersteunt deze initiatieven en wacht de daadwerkelijk plannen af.

---

1 Gemiddeld bedraagt de schaduweconomie bijna 20% van het Bruto Binnenlands Product, al verschilt dit sterk tussen lidstaten (tussen 8% BBP en 32% BBP).

2 Kamerstukken II 2011/12, 22 112, nr. 1287

3 Kamerstukken II 2008/09, 22 112, nr. 786

4 Kamerstukken II 2008/09, 22 112, nr. 883