22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie

Nr. 1240 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 10 oktober 2011

Overeenkomstig de bestaande afspraken heb ik de eer u hierbij zeven fiches aan te bieden die werden opgesteld door de werkgroep Beoordeling Nieuwe Commissievoorstellen (BNC).

Fiche 1: mededeling voorstel Gemeenschappelijk standpunt Busan (kamerstuk 22 112, nr. 1236)

Fiche 2: verordening inzake gemeenschappelijke regels voor de tijdelijke herinvoering van grenstoezicht aan de binnengrenzen in uitzonderlijke omstandigheden (kamerstuk 22 112, nr. 1237)

Fiche 3: verordening instelling Schengen-evaluatiemechanisme (kamerstuk 22 112, nr. 1238)

Fiche 4: verordening Interne Markt Informatiesysteem (IMI) (kamerstuk 22 112, nr. 1239)

Fiche 5: wijziging verordening elektronische identificatie (EID) van runderen

Fiche 6: Verordening registratiesysteem voor vervoerder van radioactief materiaal (kamerstuk 22 112, nr. 1241)

Fiche 7: verordening gearomatiseerde wijnbouwproducten (kamerstuk 22 112, nr. 1242)

De staatssecretaris van Buitenlandse Zaken,

H. P. M. Knapen

Fiche: wijziging verordening elektronische identificatie (EID) van runderen

1. Algemene gegevens

Titel voorstel: Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1760/2000 wat betreft de elektronische identificatie van runderen en tot schrapping van de bepalingen inzake de facultatieve etikettering van rundvlees.

Datum Commissiedocumenten: 30 augustus 2011

Nr. Commissiedocumenten: COM (2011) 524 en 525

Prelex: http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2011:0525:FIN:NL:PDF

http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2011:0524:FIN:NL:PDF

Nr. Impact Assessment Commissie en Opinie Impact Assessment Board:SEC(2011) 1 108 final

Behandelingstraject Raad: Landbouw en Visserij Raad.

Eerstverantwoordelijk ministerie: Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie

Rechtsbasis, besluitvormingsprocedure Raad, rol Europees Parlement, gedelegeerde en/of uitvoeringshandelingen:

• a) Rechtsbasis

  Artikel 43, lid 2 en artikel 168, lid 4, onder b, van Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie.

• b) Besluitvormingsprocedure Raad en rol Europees Parlement

  Gewone wetgevingsprocedure: gekwalificeerde meerderheid in de Raad, Europees Parlement medebeslissingsrecht.

• c) Gedelegeerde en/of uitvoeringshandelingen

  Het voorstel bevat een aantal gedelegeerde en uitvoeringsbehandelingen.

2. Samenvatting BNC-fiche

• Korte inhoud voorstel

Het doel is om met de invoering van elektronische identificatie (EID) van runderen de lasten, die voortvloeien uit de identificatie- en registratieverplichtingen, te verminderen. Het toepassen van EID kan helpen de administratieve lasten en de hoeveelheid papierwerk te verminderen. De huidige uitwisseling van diergegevens vindt plaats op basis van papieren paspoorten die de dieren begeleiden bij intracommunautair handelsverkeer, hetgeen tot hoge administratieve lasten leidt. Op dit moment zijn de technische standaarden voor EID nog niet geharmoniseerd, wat in de toekomst internationale uitwisseling van de diergegevens tussen de lidstaten in de weg kan staan en daarmee worden de voordelen van EID-systemen teniet gedaan. Het voorstel maakt EID niet verplicht: elke lidstaat kan zelf de keuze maken of gebruik van EID verplicht of facultatief wordt toegepast op haar grondgebied.

Naast de invoering van EID beoogt het aangedragen voorstel om de buitensporige administratieve lasten op het gebied van de facultatieve etikettering van rundvlees te verminderen.

Verder moet de Verordening 1760/2000 worden aangepast aan het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie. Dit verdrag voorziet in procedures voor de vaststelling van gedelegeerde en uitvoeringshandelingen.

Het voorstel heeft geen financiële gevolgen voor de begroting van de Europese Unie.

• Bevoegdheidsvaststelling en subsidiariteits- en proportionaliteitsoordeel

Het subsidiariteitsoordeel is positief. Harmonisatie is vanuit Nederland alleen niet te bereiken.

Het proportionaliteitsoordeel is ook positief. De insteek is vermindering van de administratieve lasten en elke lidstaat kan zelf de keuze maken of gebruik van EID verplicht of facultatief wordt toegepast.

• Implicaties/risico’s/kansen

Er zitten geen negatieve implicaties aan het voorstel en het biedt mogelijkheden om in de toekomst de administratieve lasten te verminderen.

• Nederlandse positie en eventuele acties

Nederland is voorstander van het harmoniseren van de mogelijkheden voor toepassing van EID in de rundersector. Nederland zet voorlopig in op het invoeren van EID met vrijwillige deelname.

3. Samenvatting voorstel

• Inhoud voorstel

Op basis van het actieplan van de nieuwe strategie voor diergezondheid voor de Europese Unie is het doel om met de invoering van elektronische identificatie (EID) van runderen de lasten voortvloeiend uit de identificatie- en registratieverplichtingen te verminderen. Het toepassen van EID door middel van radiofrequentie-identificatie (RFID) biedt de mogelijkheid om individuele diercodes sneller en nauwkeuriger rechtstreeks in gegevensverzamelingen in te lezen, wat arbeidskosten voor handmatige inlezing bespaart. Het toepassen van EID kan helpen de administratieve lasten en de hoeveelheid papierwerk te verminderen. De huidige uitwisseling van diergegevens vindt plaats op basis van papieren paspoorten die de dieren begeleiden bij intracommunautair handelsverkeer, hetgeen tot hoge administratieve lasten leidt. Op dit moment zijn de technische standaarden voor EID nog niet geharmoniseerd, wat in de toekomst internationale uitwisseling van de diergegevens tussen de lidstaten in de weg kan staan en daarmee de voordelen van EID-systemen verloren zou kunnen laat gaan.

Het voorstel maakt EID niet verplicht: elke lidstaat kan zelf de keuze maken of gebruik van EID verplicht of facultatief wordt toegepast op haar grondgebied.

Naast de invoering van EID beoogt het aangedragen voorstel om de buitensporige administratieve lasten op het gebied van de facultatieve etikettering van rundvlees te verminderen. Het voorstel is om het deel over facultatieve etikettering te schrappen.

Verder moet de Verordening 1760/2000 worden aangepast aan het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie. Dit verdrag voorziet in procedures voor de vaststelling van gedelegeerde en uitvoeringshandelingen.

Het voorstel heeft geen financiële gevolgen voor de begroting van de Europese Unie.

• Impact assessment Commissie

In de impact assessment worden 3 opties met elkaar vergeleken, deze zijn:

Optie 1: Niets doen.

Het nadeel van deze optie is dat er geen harmonisatie van de technische standaarden plaatsvindt. Uitwisseling van dieren tussen de lidstaten kan dan tot problemen leiden en deze optie biedt geen mogelijkheden om te komen tot vermindering van de administratieve lasten.

Optie 2: Vrijwillige invoering

De verwachting is dat vrijwillig gebruik van EID alleen toegepast zal worden op de bedrijven waarbij de extra kosten worden gecompenseerd door voordelen op het gebied van arbeidsvermindering. Dit zullen vooral de grotere bedrijven zijn waar al gebruik gemaakt wordt van ondersteunende bedrijfsmanagementsystemen. Voor de verzamelplaatsen van vee en slachthuizen is het verminderen van de administratieve lasten alleen mogelijk indien alle dieren zijn voorzien van EID. Het werken met 2 systemen (conventioneel en EID) naast elkaar werkt niet motiverend om te investeren in EID.

Optie 3. Verplichte invoering

Om te komen tot de grootste reductie van de administratieve lasten heeft deze optie de voorkeur. Het punt is echter dat de groep die de kosten moeten dragen voor de duurdere EID, de melkveehouders, deze niet gecompenseerd krijgen door verlaging van de arbeidskosten. De verzamelplaatsen en slachthuizen krijgen de voordelen van vermindering van de arbeidskosten.

4. Bevoegdheidsvaststelling en subsidiariteits- en proportionaliteitsoordeel

a) Bevoegdheid: De Europese Commissie baseert haar bevoegdheid tot het doen van een voorstel op artikel 43, lid 2 van het VWEU. Nederland kan zich vinden in deze rechtsbasis.

b) Subsidiariteits- en proportionaliteitsoordeel

Het subsidiariteitsoordeel is positief. Harmonisatie is vanuit Nederland alleen niet te bereiken.

Het proportionaliteitsoordeel is ook positief. De insteek is vermindering van de administratieve lasten en elke lidstaat kan zelf de keuze maken of gebruik van EID verplicht of facultatief wordt toegepast.

c) Nederlands oordeel over de voorstellen op het gebied van gedelegeerde en/of uitvoeringshandelingen

Nederland is van oordeel dat voor enkele maatregelen (artikel 4, lid 5 en artikel 19) uitgegaan dient te worden van uitvoeringshandelingen in plaats van gedelegeerde handelingen.

5. Financiële implicaties, gevolgen voor regeldruk en administratieve lasten

a) Consequenties EU-begroting

Het voorstel heeft geen effect op de EU-begroting.

b) Financiële consequenties (incl. personele) voor rijksoverheid en/of decentrale overheden

Het voorstel heeft geen directe gevolgen voor de rijksoverheid en/of decentrale overheden. Het is mogelijk dat in de toekomst op het gebied van handhaving een besparing op de uitvoeringskosten is te behalen. Mochten er toch eventuele kosten komen dan zijn deze voor rekening van het beleidsverantwoordelijke departement, conform de regels budgetdiscipline.

c) Financiële consequenties (incl. personele) voor bedrijfsleven en burger

Bij een verplichte invoering van EID zullen de kosten voor een deel van het bedrijfsleven toenemen terwijl bij andere gebruikers de kosten kunnen afnemen. Bij vrijwillige invoering zal de ondernemer de keuze afhankelijk maken van de voordelen. De ervaring bij de invoering van EID bij schapen en geiten heeft laten zien dat de prijzen van de elektronische identificatiemiddelen in Nederland door de concurrentie tussen de verschillende aanbieders zijn afgenomen en waardoor de meerprijs van de EID ten opzichte van de conventionele merken gering is geworden.

d) Gevolgen voor regeldruk/administratieve lasten voor rijksoverheid, decentrale overheden, bedrijfsleven en burger

Het voorstel heeft voor Nederland beperkte impact aangezien Nederland op een aantal terreinen, zoals het niet uitgeven van runderpaspoorten voor de Nederlandse markt, de uitvoering van identificatie en registratie al met minimale administratieve lasten heeft opgezet. Het laten vervallen van de verplichting tot het bijhouden van een bedrijfsregister indien de gegevens zijn gemeld aan de centrale databank leidt wel tot een aanzienlijke vermindering van de administratieve lasten. Op basis van eerder uitgevoerde berekeningen van de administratieve lasten komt dit neer op een vermindering van 5,2 mln. euro. Daarmee lijkt een aanzienlijk synergievoordeel te kunnen worden bereikt, in de vorm van een nationale besparing door efficiënter in Europees verband samen te werken (ref. motie Ormel c.s. van 26 mei 2011; Kamerstuk 32 502, nr. 8). Internationale uitwisseling van de diergegevens zonder begeleiding van de papieren paspoorten van de runderen bij verplaatsingen tussen de EU-lidstaten vermindert de administratieve lasten sterk.

6. Implicaties juridisch

a) Consequenties voor nationale en decentrale regelgeving en/of sanctionering beleid (inclusief toepassing van de lex silencio positivo)

Niet aan de orde.

b) Voorgestelde implementatietermijn (bij richtlijnen), dan wel voorgestelde datum inwerkingtreding (bij verordeningen en beschikkingen) met commentaar t.a.v. haalbaarheid

Door de opzet van het voorstel is de termijn waarop een lidstaat gebruik wil maken van EID zelf te bepalen en ligt er geen druk op een verplichte invoering.

c) Wenselijkheid evaluatie-/horizonbepaling

Geen wenselijkheid tot evaluatie en horizonbepaling.

7. Implicaties voor uitvoering en handhaving

a) Uitvoerbaarheid

De implicaties voor de uitvoerbaarheid zijn sterk afhankelijk van de uiteindelijke keuze voor een van de genoemde opties. Een keuze voor een van de voornoemde opties dient eerst nader onderzocht te worden.

b) Handhaafbaarheid

Ook hierbij is de implicatie afhankelijk van de gekozen optie.

8. Implicaties voor ontwikkelingslanden

Niet van toepassing.

9. Nederlandse positie

Nederland is voor het harmoniseren van de mogelijkheden voor toepassing van EID in de rundersector op Europees niveau. Nederland zet voorlopig in op het invoeren van EID met vrijwillige deelname. Afhankelijk van de keuze van andere lidstaten kan Nederland later kiezen voor verplichte deelname. Dit zal in goed overleg met de rund sector verder besproken moeten worden.

Aangezien de Tweede Kamer meermaals aandacht vraagt voor het creëren van mogelijkheden voor I&R gewetensbezwaarden om hun dieren zonder ingrepen zoals oormerken te identificeren, is het mogelijk om vanuit Nederland bij dit voorstel ruimte te vragen voor het onder voorwaarden toestaan van alternatieve identificatiemethoden met minder ingrepen, zoals EID middels een maagbolus en één oormerk. Wel dient bij eventuele inzet voor deze alternatieve I&R-methodes in het oog gehouden te worden dat deze methoden niet in de weg mogen staan aan de rol van I&R in de bescherming van de volksgezondheid, diergezondheid en voedselveiligheid in Europa.

Nederland ziet het schrappen van voorschriften tot facultatieve etikettering als een positieve bijdrage aan het verminderen van de administratieve lasten.