7 Besluit verlaagde omzetdrempels zorg

Besluit verlaagde omzetdrempels zorg

Aan de orde is het tweeminutendebat Besluit verlaagde omzetdrempels zorg (32620, nr. 276).

De voorzitter:

Aan de orde is het tweeminutendebat Besluit verlaagde omzetdrempels zorg. Ik heet de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport welkom, evenals de woordvoerders, de mensen op de publieke tribune en de mensen die dit debat mogelijk via internet volgen.

Ik geef als eerste het woord aan de heer Hijink. Hij spreekt namens de fractie van de SP.

De heer Hijink (SP):

Dank u wel, voorzitter. In het verleden hebben wij in de zorg hele nare, grote overnames en fusies gezien, die er uiteindelijk toe leidden dat er hele grote instellingen zijn ontstaan, in de ggz, maar bijvoorbeeld ook in de ouderenzorg. Te grote zorgaanbieders zijn vaak niet de beste aanbieders. Ze kennen vaak veel bureaucratie en managementlagen en dat levert uiteindelijk niet de beste zorg op voor de cliënten en de patiënten. Nu wil de minister de regels die gelden voor instellingen die willen fuseren, veranderen. De omzetdrempel die geldt voor het moment waarop je naar de toezichthouder moet om een fusie te melden, gaat omhoog. Dat betekent dat het fusietoezicht in die zin minder scherp wordt. Wij zien daar een risico in. Daarom hebben wij samen met het CDA een motie gemaakt om het toezicht op fusies in de zorg scherp te houden, om in de gaten te blijven houden of bijvoorbeeld private-equityinvesteerders en buitenlandse investeerders geen misbruik gaan maken van ons zorgsysteem en geld gaan verdienen aan de zorg, terwijl dat geld natuurlijk bedoeld is voor zorgverleners om te zorgen voor hun patiënten en cliënten.

Daarom dien ik de volgende motie in.

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat de verlaagde omzetdrempels van het concentratietoezicht op zorginstellingen per 1 januari 2023 vervallen;

overwegende dat het echter van belang blijft om zicht te blijven houden op fusies van zorginstellingen;

verzoekt de regering om per zorgsector de fusies te monitoren en hierbij in het bijzonder aandacht te besteden aan overnames door private equity;

verzoekt de regering om de AMvB voor de omzetdrempels van het concentratietoezicht op zorginstellingen achter de hand te houden,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door de leden Hijink en Van den Berg.

Zij krijgt nr. 278 (32620).

Dank u wel, meneer Hijink. Dan geef ik het woord aan mevrouw Van den Berg van het CDA.

Mevrouw Van den Berg (CDA):

Dank u wel, voorzitter. Zoals meneer Hijink al aangaf, maakt ook het CDA zich zorgen over hele grote organisaties die too big to fail zijn, dus die te groot zijn om nog echt aan te pakken en waar veel bureaucratie is; vandaar dat wij de motie hebben medeondertekend. Wij vinden het belangrijk dat de minister dit gaat monitoren, dat hij voor de zomer van volgend jaar een eerste indruk geeft en dat we in geval van nood de algemene maatregel van bestuur weer gewoon zouden kunnen invoeren.

Voorzitter. Wij zien regelmatig investeerders in de zorg die niet investeren omdat ze zich bekommeren om onze volksgezondheid, maar puur omdat ze denken dat ze er een mooie boterham mee kunnen verdienen en een dikke winst mee kunnen halen. Net als de SP vinden wij dat geld voor de zorg ook echt aan de zorg besteed moet worden. Daarom nog even deze nadere toelichting.

De voorzitter:

Dank u wel, mevrouw Van den Berg. Dan geef ik het woord aan alweer de laatste spreker van de Kamer, mevrouw Tielen. Zij spreekt namens de VVD.

Mevrouw Tielen (VVD):

Dank u wel, voorzitter. Dit tweeminutendebat houden wij op basis van een schriftelijk overleg. Het nadeel van een schriftelijk overleg is dat je maar één kant opgaat. Er was wat verwarring, bij mij en volgens mij ook bij een aantal andere deelnemers aan dat schriftelijke overleg, over samenvoeging en samenwerking. Omdat samenwerking zo belangrijk is, maar de minister dat hier en daar wat leek te verwarren met samenvoeging, en omdat we graag, vanuit het belang van die samenwerking, wat inzicht willen hebben in wat nou de drempels zijn, heb ik een motie opgesteld. In een mondeling debat had dit misschien gewoon als een toezegging gekund, maar nu dien ik dus toch deze motie in. Ik ga horen wat de minister ervan vindt.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

overwegende dat samenwerken in de gezondheidszorg door zorgorganisaties nodig is om de kwaliteit hoog te houden en de toegankelijkheid te verbeteren;

overwegende dat voor samenwerking tussen zorgorganisaties samenvoeging niet nodig is, maar dat samenvoeging sommige soorten drempels weg kan nemen;

verzoekt de regering om in kaart te brengen welke soorten drempels er zijn tussen zorgorganisaties die samenwerking in de weg staan en aan te geven welke soorten drempels via landelijk beleid kunnen worden geslecht,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door het lid Tielen.

Zij krijgt nr. 279 (32620).

Dank u wel, mevrouw Tielen. De minister gaf al non-verbaal aan dat hij die drempels van een schriftelijk overleg herkent. Hij heeft geen bedenktijd nodig; hij kan meteen verder.

Ik geef het woord aan de minister van VWS.

Minister Kuipers:

Dank u wel, voorzitter. We staan in de zorg voor grote uitdagingen en dat vergt dat we alle beschikbare capaciteit zo goed mogelijk benutten. In veel gevallen kan samenwerking inderdaad een uitstekende manier zijn om schaalvoordelen en bundeling van expertise te benutten. We hebben er zojuist in het kader van de acute zorg in een commissiedebat uitgebreid bij stilgestaan. Soms, maar dat zijn over het algemeen de uitzonderingen, hebben fusies meerwaarde. Denk daarbij aan mogelijkheden voor het optimaal inzetten van schaars personeel binnen een organisatie, het werken met één ICT-systeem of bijvoorbeeld het vergemakkelijken van de samenwerking vanuit één organisatie met andere partijen in de regio.

Gezien de uitdagingen waar we voor staan, wil ik dat meerdere oplossingsrichtingen beschikbaar zijn om te kunnen samenwerken met zo min mogelijk administratieve last, ook een onderwerp dat vaak voorbijkomt. Ook gezien het beperkte aantal risicovolle fusies in het verleden en in de afgelopen jaren in het verlaagdeomzetsegment, gemiddeld één per jaar, weeg ik dat laatste zwaarder dan het risico op eventuele nadelen van fusies in dat segment.

Alles overwegende heb ik besloten de verlaging van omzetdrempels voor melding van concentraties bij de ACM niet langer in stand te houden. Ik heb u daarover per brief op 15 juli geïnformeerd. Daar is later, op 10 oktober, een schriftelijk overleg uit gevolgd.

Zoals ik ook al heb laten weten zullen we de ontwikkelingen in het omzetsegment tussen de verlaagde en de reguliere omzetdrempels monitoren om zo nodig te kunnen ingrijpen als zich negatieve marktontwikkelingen voordoen. Die monitor zijn we nu samen met de NZa en de ACM aan het uitwerken.

Dan brengt mij bij de moties, voorzitter. Ten eerste de motie van de heer Hijink en mevrouw Van den Berg op stuk nr. 278. Ik wil die motie graag oordeel Kamer geven. Ik deel de mening van de indieners dat we de risico's op negatieve effecten op het zorglandschap van buitenlandse en private-equityinvesteerders moeten beperken. Daarom zullen we de ontwikkelingen in deze sector monitoren, zoals ik ook al in mijn brief van 15 juli heb aangegeven. Ik wil ook van harte toezeggen — mevrouw Van den Berg noemde dat — om voor de zomer van volgend jaar al een update te geven van waar we op dat moment staan. Als we ongewenste effecten zien, dan zal ik bezien hoe we daarop ingrijpen. Zo nodig kunnen we die verlaagde omzetdrempels opnieuw per AMvB opleggen. Daarom oordeel Kamer.

Datzelfde geldt, voorzitter, voor de motie van mevrouw Tielen op stuk nr. 279. Ik ben het zeer eens met de indiener dat samenwerking tussen zorgorganisaties van groot belang is om tegemoet te komen aan de uitdagingen waar de sector voor staat. In dat kader heb ik de Kamer eerder al een brief toegezegd over de mogelijkheden voor samenwerking in relatie tot mededingingsregels. Ik zal in die brief graag het verzoek van deze motie meenemen.

Tot zover, voorzitter.

De voorzitter:

Dank u wel. Er zijn dus twee moties ingediend en die hebben allebei oordeel Kamer gekregen.

De beraadslaging wordt gesloten.

De voorzitter:

Over de moties zal worden gestemd op dinsdag 15 november. Dan schors ik de vergadering voor een enkel moment, maar de minister kan blijven zitten, want hij zal ook bij het volgende tweeminutendebat zijn. Dan wordt hij vergezeld door de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.

De vergadering wordt enkele ogenblikken geschorst.