45 Uitvoeringswet EU-zeehavenverordening

Aan de orde is de behandeling van:

• het wetsvoorstel Uitvoering van Verordening (EU) 2017/352 van het Europees Parlement en de Raad van 15 februari 2017 tot vaststelling van een kader voor het verrichten van havendiensten en gemeenschappelijke regels inzake de financiële transparantie van havens (PbEU 2017, L 57) (Uitvoeringswet EU-zeehavenverordening) ( 35463 ). 

De voorzitter:

We gaan in een vloeiende beweging door met het volgende debat. Dat is het debat over de Uitvoeringswet EU-zeehavenverordening, Kamerstuk 35463.

De algemene beraadslaging wordt geopend.

De voorzitter:

We hebben twee mensen die nog even gaan vlammen vandaag. De eerste is de heer Van Aalst van de fractie van de Partij voor de Vrijheid.

Ik heb nog even wat mensen nodig. Twee is voldoende. O nee, eigenlijk maar eentje, want ik tel zelf ook mee. Meneer De Groot is zo vriendelijk om even het getal vijf vol te maken. Maar meneer De Groot, ik heb hier wel een topspreker voor u, dus gaat u er maar eens goed voor zitten. Hier komt het!

De heer Van Aalst (PVV):

Dat vind ik bijzonder: meneer De Groot is vandaag de redder in nood. Dat ik dat nog mee mag maken hier!

Voorzitter. Voor de meeste partijen had deze EU-verordening vandaag wel even afgetikt kunnen worden als een hamerstuk, maar voor de PVV natuurlijk niet. Ik zal u uitleggen waarom. Keer op keer merken we dat het ene na het andere Brusselse dictaat in de Nederlandse wet wordt verankerd. Hierdoor wordt onze vrijheid steeds verder aan de leiband gelegd. Dat geldt vandaag ook voor deze zeehavenverordening. De PVV staat hier daarom ook om te voorkomen dat er opnieuw een Brussels dictaat wordt ingewilligd.

Voorzitter. De PVV is van mening dat we deze EU-verordening niet nodig hebben. Vanuit onze prachtige havens varen al eeuwenlang schepen uit om alle wereldzeeën te bevaren. In de Gouden Eeuw hadden we het ook niet zo op met al die Brusselse regels die ons havenleven aan banden wilden leggen. Sterker nog, we gooiden die regels allemaal overboord en gingen verder met onze eigen toekomst. Wat de PVV betreft doen we dat vandaag ook.

Een punt waar volgens ons nu te makkelijk overheen wordt gekeken door deze minister, zijn de heffingen op de haveninfrastructuur. Lidstaten zijn op grond van artikel 13 van deze verordening verplicht ervoor zorg te dragen dat er aan de gebruikers een heffing op het gebruik van de haveninfrastructuur wordt opgelegd. Dat is dus nieuw. Tot nu toe bestaat er nog geen verplichting om een dergelijk tarief vast te stellen, zoals dat straks wel het geval zal zijn. In deze uitvoeringswet wordt bepaald dat de havenbeheerder of anders de bevoegde instantie deze heffing oplegt. Wij vragen de minister daarom om meer toelichting te geven op deze heffing. Wie zijn er straks de pineut en met hoeveel extra kosten gaan zij straks het schip in? Graag een reactie van de minister.

Voorzitter. De PVV eindigt hier vandaag met een krachtige oproep om ervoor te zorgen dat de soevereiniteit en de beslissingsbevoegdheid van de Nederlandse havens niet in het geding komen. Om dat te waarborgen zal de PVV vandaag ook in de tweede termijn met een motie komen, want de zeggenschap over onze prachtige Nederlandse havens mogen we nooit uit handen geven. Dank u wel.

De voorzitter:

Dank u wel. Dan zijn we alweer toe aan de laatste spreker van dit debat. Dat is de heer Remco Dijkstra van de fractie van de VVD.

De heer Remco Dijkstra (VVD):

Voorzitter, dank u wel. Bij wetgeving doen we altijd mee. De PVV moet ook af en toe wat repliek krijgen. Vaak ben ik het wel met ze eens, maar hier slaat de heer Van Aalst toch een beetje de plank mis. Dit behelst eigenlijk niet zo vreselijk veel. Dit is een juridisch raamwerk dat ervoor zorgt dat er een gelijk speelveld komt als het gaat om het vaststellen van tarieven en als het gaat om het vaststellen van overheidssteun. Daar hebben we juist baat bij, want we zien dat we dat in Nederland gewoon heel erg goed doen, maar dat er in andere landen vaak sprake is van een soort overheidssteun waardoor de haven van Rotterdam bijvoorbeeld niet goed kan concurreren met die andere havens. Voor dat gelijke speelveld is dit heel erg mooi.

Een ander mooi punt dat erin zit, is dat er transparantie komt over de financiële relaties die er zijn tussen de havendienst en de uitvoerders. We krijgen ook nog eens een klachtenregeling. Die hadden we nog niet. Dat is nieuw. Nou ja, dat je een klacht kan indienen, moet de PVV op zich ook best aanspreken.

En wat ook mooi is: we hebben in de schriftelijke voorbereiding een inbreng geleverd en we hebben dit wetsvoorstel ook verbeterd. Die inbreng heeft de PVV helaas niet geleverd, en dan hebben ze nu wel kritiek. We hebben dit wetsvoorstel dus verbeterd, want er zou sprake zijn van een soort almachtige toezichthouder. Nou, die is er gewoon uit gesloopt. Dus in plaats van zeggen dat dit een dictaat van Brussel is, denk ik dat het handiger is als de PVV voortaan meedoet aan zo'n debat, dat zij deelneemt aan de schriftelijke behandeling en er ook voor zorgt dat punten die zij niet in zo'n voorstel wil, eruit worden gehaald. Dat is ons wel gelukt, en de PVV niet. Dus ja, dat wilde ik toch even zeggen.

Voor de rest heb ik nog een aantal punten die ik graag even aan de minister wil voorleggen. Dat die havens belangrijk zijn voor de economie en dat daar hele mooie dingen gebeuren, daarover zijn wij het met elkaar eens. Maar er zijn ook een aantal problemen in de havens. Denk aan de migratiestromen die er weleens zijn. Denk aan de illegale inklimmers waar wij vorig jaar nog samen met collega Becker vragen over hebben gesteld. Dat moet niet zo zijn. Tegenwoordig is bij de Douane toch niet alles even pluis. Dat is natuurlijk iets wat we zelf moeten oplossen. Er is sprake van smokkel, van drugs en dat soort dingen.

En denk ook aan de kansen die we hebben om de economische waarde van de havens ook in de toekomst te waarborgen. We moeten ervoor zorgen dat die investeringen hier blijven door het gebruik van ICT. Denk aan blockchain, waarbij je heel mooi techniek kan inzetten om ervoor te zorgen dat zo'n schip op een bepaalde manier gaat varen, dat die op tijd is en dat al die havenfaciliteiten al klaar staan, inclusief de loodsen om het schip naar binnen te loodsen en een mooie logistiek.

Voorzitter. Ik denk dat het wat dat betreft een goed voorstel is. Het zal op onze steun kunnen rekenen. Ik ben heel benieuwd wat de heer Van Aalst hier nog tegen in te brengen heeft.

De voorzitter:

Dat gaat hij u nu bewijzen.

De heer Van Aalst (PVV):

Voorzitter. Tot zover de zelfbevlekking van de heer Dijkstra. Ik zou hem een schouderklopje willen geven. Heel goed! Hij kent de PVV als een partij die juist altijd wel een inbreng levert. Alleen als een voorstel zo dramatisch slecht is niet! U kent ons als het gaat om dit soort Brusselse dictaten. Ik vind het heel merkwaardig dat juist de VVD, die vrije marktpartij, Brussel nu laat bepalen hoe het eruit gaat zien. Dat is totale onzin. Dat is nou precies het punt dat de PVV vandaag maakt. Wij kunnen dat prima zelf oplossen. Daar hebben we Brussel niet bij nodig. Dus het idee dat het allemaal beter wordt … Nee, we gaan weer dingen uit handen geven en dat maakt u mogelijk. Maar ik ben blij dat u daarmee instemt. Het is campagnetijd.

De heer Remco Dijkstra (VVD):

Dat is het zeker. Daarom heeft u dit onthamerd. Er verandert eigenlijk helemaal niet zo veel. Als u de transponeringstabel bekijkt die achterin zit, op blz. 24 en 25, dan ziet u dat heel veel artikelen niet van toepassing zijn. Dan ziet u dat het allemaal lastenluwe implementaties zijn. En heel veel van die dingen hadden we al. We hadden al de ACM die toetst of er sprake is van transparantie en marktmeesterschap. We hadden al een toezichthouder in de haven. We hadden al die financiële transacties tussen de havenbeheerder en de uitvoerder. Dat was al netjes gescheiden, in tegenstelling tot hoe het bij andere landen gaat. Al die andere landen gaan dit nu wel doen. Die krijgen zo'n dictaat, zoals u het noemt, maar wij hadden dit al. We hebben het goed geregeld en op een manier geïmplementeerd die gewoon lean-and-mean is. Daar kun je gewoon niet op tegen zijn. Dit is dus alleen maar in ons voordeel in plaats van in ons nadeel.

De voorzitter:

Afrondend.

De heer Van Aalst (PVV):

Ik heb net de heer De Groot al bedankt voor zijn aanwezigheid, maar ik heb het gevoel dat de woordvoerder van D66 nu ook gebruikmaakt van zijn spreektijd om hier een Brussels dictaat te verdedigen. Dat is goed om te weten.

De voorzitter:

Helder. Tot zover.

De heer Remco Dijkstra (VVD):

Nee hoor, ik heb mijn werk gedaan en ik ben overigens van de VVD. Ik hoop dat u nog veel dingen gaat onthameren, want dan kan ik iedere keer blootleggen dat u eerder in het proces had moeten meedenken. Ik werk aan oplossingen en u heeft alleen maar kritiek en brengt hier verder niks.

De voorzitter:

Dank u wel. Tot zover dit debat. Dank aan de minister dat zij dit schouwspel even heeft willen bijwonen. O ja, u moet nog antwoorden. Ik dacht: de heren waren zo lekker aan het spelen; die hebben niemand meer nodig. Ik schors even twee minuten en dan gaan we naar de minister luisteren.

De vergadering wordt enkele ogenblikken geschorst.

De voorzitter:

Het woord is aan de minister.

Minister Van Nieuwenhuizen-Wijbenga:

Dank u wel, voorzitter. De heer Van Aalst vroeg om een toelichting op de heffing op het gebruik van die haveninfrastructuur. Dat gaat om artikel 13 van de verordening. De verordening heeft rechtstreekse werking en is al van kracht, dus dat geldt ook voor artikel 13. Meer toelichting daarop is te vinden in de memorie van toelichting, zoals dat gebruikelijk is. Het gaat erom dat overheden de tarieven voor de havengelden met publiek geld kunnen beïnvloeden. Door de verordening krijg je financiële transparantie en daarmee een gelijk speelterrein. Dat is dus in het voordeel van de Nederlandse havens. De Nederlandse havens steunen de verordening dan ook. Veel meer heb ik er niet aan toe te voegen.

De voorzitter:

Nee, helder. Ik dank de minister voor haar aanwezigheid en schors de vergadering voor drie kwartier. O, u wilt nog een tweede termijn. Ik wil maar steeds afhameren, maar u blijft maar doorgaan. Nou, take it away. Laat de sponningen nog even schudden.

De heer Van Aalst (PVV):

Voorzitter. Ik laat me niet zomaar wegsturen door deze minister. De PVV komt natuurlijk met een motie. Dat heeft er gewoon mee te maken dat wij dit niet willen overlaten aan Brussel. Het is allemaal leuk en aardig dat nu gesuggereerd wordt dat het allemaal mooier wordt voor Nederland, maar dat wordt het helemaal niet. Wij leveren ons gewoon over aan Brussel om het allemaal maar gelijk te trekken. Totale onzin. We kunnen onze havengebieden gewoon tegemoetkomen en dat doen we niet door dit over te dragen aan Brussel. Daarom de volgende motie.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat er steeds meer Brusselse regelgeving komt die zich bemoeit met de Nederlandse havens;

van mening dat Nederland altijd baas moet zijn over eigen haven;

verzoekt de regering er zorg voor te dragen dat de soevereiniteit en de beslissingsbevoegdheid van de Nederlandse havens niet in het geding komt,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door het lid Van Aalst. Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund.

Zij krijgt nr. 7 (35463).

De heer Van Aalst (PVV):

Voorzitter. Ik kan niet anders stellen dan dat ik alle partijen én de minister heb horen uitspreken dat er niets aan de hand is, dus óf ze geeft 'm oordeel Kamer óf ze verklaart 'm overbodig. Maar dat hoor ik dan graag.

De voorzitter:

Dank u wel. De minister kan meteen antwoorden.

Minister Van Nieuwenhuizen-Wijbenga:

Voorzitter. Deze motie is niet uitvoerbaar. Ik heb al uitgelegd dat de verordening gewoon rechtstreekse doorwerking heeft. Los van de inhoud waarover we het net al oneens waren, is de motie ook procedureel niet mogelijk. Ik ontraad de motie.

De voorzitter:

De heer Van Aalst, kort en puntig.

De heer Van Aalst (PVV):

Dit is precies waar het debat over ging. Als we blijkbaar niet zelf bepalen hoe onze soevereiniteit en onze beslissingsbevoegdheid in de haven eruitziet, dan dragen we dus dingen over aan Brussel. Dat is precies het punt. Ik hoop dat de rest van de collega's goed geluisterd heeft.

Minister Van Nieuwenhuizen-Wijbenga:

Met de financiële transparantie behalen we juist grote voordelen voor onze havens. Het is niet voor niks dat de havens er zelf voorstander van zijn. Ik denk dat ik het debat niet over hoef te doen. Ik ben het grondig oneens met de heer Van Aalst.

De voorzitter:

Heel goed. Dat is bij dezen genoteerd. Dank aan de minister.

De algemene beraadslaging wordt gesloten.

De voorzitter:

Ik schors voor drie kwartier tot 19.25 uur. Dan gaan we verder met het avonddebat.

De vergadering wordt van 18.40 uur tot 19.25 uur geschorst.

Voorzitter: Van der Lee