Vraag 2, 3, 5
Schrikt ook u van de constatering dat het aantal minderjarige asielzoekers dat alleen
naar Nederland komt en van de radar verdwijnt in twee jaar tijd ruim verdubbeld is?
Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?
Hoe komt het dat eerder genomen maatregelen om het weglopen van asielkinderen te voorkomen
blijkbaar niet afdoende zijn?
Bent ook u bezorgd dat deze kinderen in de criminaliteit te werk worden gesteld of
slachtoffers van mensenhandelaren of seksueel misbruikt worden? Zo ja, waarom en wat
gaat u doen om deze kinderen voortaan beter te beschermen? Zo nee, waarom niet?
Antwoord 2, 3, 5
Wanneer kinderen in Nederland asiel aanvragen dan is het van belang dat zij in een
veilige omgeving worden opgevangen. Dat geldt ook voor alleenstaande minderjarige
asielzoekers. Hiertoe zijn al verschillende maatregelen getroffen, waaronder de beschermde
opvang, een opvang specifiek ingericht voor amv die slachtoffer of potentieel slachtoffer
zijn van mensenhandel. Uw Kamer is over deze maatregelen onder meer bij brief van
29 juni 2017 (Kamerstuk 28 638, nr. 159) geïnformeerd. Helaas komt het nog steeds voor dat kinderen de opvang verlaten zonder
dat de overheid weet waar deze kinderen naartoe gaan. Vanzelfsprekend baart mij dit
zorgen.
Naar aanleiding van een onderzoek van de Inspectie veiligheid en Justitie zijn verschillende
maatregelen genomen om de beschermde opvang te verbeteren. Hierover is uw Kamer geïnformeerd
bij brieven van 5 september 2016 (Kamerstuk 27 062, nr. 103) en 6 september 2017 (Kamerstuk 27 062, nr. 106). Het COA heeft in september 2017 de laatste verbetermaatregelen doorgevoerd.
Uit de cijfers over de beschermde opvang blijkt dat er na de stijging die er in 2015
en 2016 plaatsvond, in 2017 sprake was van een duidelijke daling van het aantal verdwijningen
van minderjarigen uit de beschermde opvang. Deze daling is deels verklaarbaar doordat
de amv’s die zonder toezicht de beschermde opvang hebben verlaten tussen 2015 en 2017
overwegend de Vietnamese nationaliteit hadden en de instroom van deze groep sinds
2017 sterk is afgenomen. Deze trend zet zich door in 2018. Daarnaast lijken de maatregelen
voor de beschermde opvang effect te hebben gehad.
De cijfers van de nationaal rapporteur mensenhandel zien grotendeels op amv’s, waarbij
op voorhand geen reëel vermoeden van voortijdig vertrek en/of sprake van een verdachte
situatie was, en die in reguliere amv-opvang verblijven. In het nieuwe amv-opvangmodel
worden amv’s kleinschalig opgevangen en worden zij, gericht op het bieden van maatwerk,
intensief begeleid. De medewerkers in de amv-opvanglocaties spannen zich dagelijks
in om voor de bewoners een zo veilig mogelijke omgeving te creëren. Hierbij hebben
de medewerkers ook oog voor signalen van mensenhandel. Amv’s die aangeven te willen
vertrekken worden geïnformeerd over de verschillende perspectieven die er zijn en
worden gewezen op risico’s van illegaal verblijf, zoals mensenhandel en seksueel geweld.
Zowel de beschermde opvang als de reguliere kleinschalige opvang voor amv’s zijn echter
geen gesloten setting. Dat betekent dat amv’s zich vrij kunnen bewegen in Nederland
en dus ook de opvang kunnen verlaten. Het is niet mogelijk en wenselijk om van iedereen,
dus ook van kinderen, bij te houden waar iedereen op welk moment van de dag verblijft.
Als een jongere de opvang verlaat en het niet bekend is dat hij of zij elders op een
veilige plek verblijft, bijvoorbeeld bij familie of vrienden, wordt dit binnen 24
uur gemeld aan Nidos en de politie.
Vraag 4
Deelt u de mening van de Nationaal rapporteur mensenhandel dat er geen zicht is op
waar deze kinderen terechtkomen? Zo ja, hoe komt het dat er geen zicht op is? Zo nee,
waar komen deze kinderen dan terecht?
Antwoord 4
Het is van de kinderen die de opvang verlaten veelal niet bekend waar zij naartoe
gaan. Er zijn signalen dat amv’s doorreizen naar vrienden of familie in Nederland
of in andere lidstaten. Een deel van de amv’s die uit de opvang vertrekt is bijna
18 jaar. Meestal zijn dit uitgeprocedeerde amv’s die na hun 18e geen recht meer hebben
op opvang.
Vraag 6
Deelt u de mening van Defence for Children dat de opvang deze kinderen in pleeggezinnen
kan voorkomen dat zij met onbekende bestemming en ongewisse toekomst verdwijnen? Zo
ja, hoe gaat u hiervoor zorgen? Zo nee, waarom niet?