Beleidswijzigingen in het ‘Beleid inzake maaischouw, herprofilering en dempen van sloten’

[Deze bekendmaking is slechts een tekstplaatsing. De oorspronkelijke publicatie is op 29 april 2020 bekendgemaakt, beschikbaar via Waterschapsblad 2020, 4594.]

Het college van Dijkgraaf en Heemraden heeft ingestemd met de wijziging van het ‘Beleid inzake maaischouw, herprofilering en dempen van sloten’,onderdeel ‘Beleid herprofileren sloten’ en onderdeel ‘Beleid maaischouw sloten.

Onderdeel ‘beleid herprofileren sloten’

Onderstaande tekst vervangt het huidige onderdeel ‘beleid herprofileren sloten’.

Algemeen

Een stelsel van watergangen, hoofdwatergangen, vaarten, tochten en sloten vormt de infrastructuur voor de uitvoering van de watersysteemtaak binnen het beheersgebied. Bij de totstandkoming van de Flevopolders, met name de Noordoostpolder, is de inrichting van het waterhuishoudkundig stelsel, het watersysteem, afgestemd op de primaire gebruiksfunctie: het ingepolderde land diende zoveel mogelijk voor landbouwkundig gebruik te worden ingericht. De bij de inrichting van het stelsel aangenomen droogleggingsnormen (hoogteverschil tussen het plaatselijk oppervlaktewaterpeil en het maaiveld) en slootprofielen zijn toen op dat gebruik afgestemd.

De Keur zegt (artikel 3.9 Buitengewoon onderhoud):

De onderhoudsplichtigen van oppervlaktewaterlichamen zijn verplicht tot instandhouding daarvan overeenkomstig het in de legger bepaalde omtrent ligging, vorm, afmeting en constructie. Dit verlangt zowel van het waterschap (zorgplicht) als van de aangelanden een inspanningsverplichting.

Kavelsloten

Kavelsloten zijn bij aanleg van de polder zodanig gedimensioneerd dat een goede ontwatering en afwatering wordt gerealiseerd. In de legger is het profiel, waaraan kavelsloten moeten voldoen, vastgelegd. Door grondbewerking, bodemdaling en/of niet optimaal onderhoud van kavelsloten voldoet in de loop van de tijd een deel van de watergangen niet meer aan de in de legger vastgelegde profielen. Consequentie kan zijn dat de afwatering van het gebied is verminderd en de bergingscapaciteit is afgenomen.

Weg- en erfsloten

Veel delen van weg- en erfsloten zijn gedempt of voldoen niet meer aan de benodigde afmetingen (profiel). Wegsloten hebben in de praktijk vaak hun afmetingen verkregen door de hoeveelheid grond die nodig was om de naastgelegen weg aan te leggen. Erfsloten zijn in bepaalde delen van het gebied gedempt of verondiept, met name het deel tussen het erf en de weg.

Beleid profilering kavelsloten, wegsloten en erfsloten

Definitie

Onder (her)profileren wordt verstaan het (opnieuw) op leggerprofiel brengen van watergangen.

Doel

Doel van herprofileren is invulling geven aan artikel 3.9 Buitengewoon onderhoud van de Keur. Concreet betekent dit het op profiel brengen van sloten in het beheergebied om een goede afwatering te realiseren en het vasthouden/bergen van piekneerslag duurzaam te borgen.

Juridische basis

Het profiel van watergangen is vastgelegd in de legger watergangen. In de Keur (art. 1.1, 3.4, 3.8 en 3.9) is vastgelegd wat onder ‘oppervlaktewaterlichamen’ wordt verstaan, wie onderhoudsplichtigen zijn en wat onder ‘gewoon onderhoud’ en ‘buitengewoon onderhoud’ wordt verstaan.

Criteria herprofileren sloten

Niet herprofileren weg- en erfsloten

Jegens weg- en erfsloten wordt geen actief beleid profileringsschouw gevoerd. Omdat weg- en erfsloten (ook al zijn deze op profiel) in het algemeen geen wezenlijke waterhuishoudkundige functie hebben, wordt de huidige profielsituatie van weg- en erfsloten gedoogd respectievelijk geacht met ontheffing aanwezig te zijn. Deze sloten hoeven, vermits ze geen aangewezen waterhuishoudkundige functie hebben, niet te worden geherprofileerd.

Bij verschil van mening over niet vergunde situaties (b.v. indien de wegbeheerder verder verondiepen van de wegsloot in strijd acht met de vereiste ontwatering van het aangrenzende wegcunet) zijn de leggerprofielen van weg- en erfsloten het formele uitgangspunt.

Indien een niet vergunde situatie vanuit waterschapsoogpunt niet strijdig is met het gangbare beleid (geen nadelig effect op de waterhuishouding), dan kan alsnog vergunning worden verleend. Indien de niet vergunde situatie strijdig is met het gangbare beleid, dan kan alsnog - veelal na aanpassing van de situatie (b.v. betreffende het lozingspunt van een IBA) - vergunning verleend worden.

In deze afweging dient jegens wegsloten het belang van de wegbeheerder (met name gericht op de ontwatering van het wegcunet) te worden meegewogen. Alvorens in het kader van de Keur een besluit te nemen, dient daarom vooraf overleg te worden gepleegd met de wegbeheerder.

Herprofileren kavelsloten

Kavelsloten moeten voldoen aan de vastgestelde leggerprofielen. Het waterschap heeft een adviserende rol en communiceert met onderhoudsplichtigen over het op orde brengen van kavelslootprofielen.

Jegens kavelsloten wordt geen actief beleid profileringsschouw gevoerd. Het waterschap onderneemt actie zodra de kavelsloot voor overlast bij andere aangelanden zorgt. Indien dit het geval is dan worden de volgende acties ondernomen:

• Het profiel van de kavelsloot wordt beoordeeld en indien noodzakelijk worden bij gerede twijfel profielmetingen uitgevoerd. De profielmetingen worden door en op kosten van het waterschap uitgevoerd.

• Onderschrijdt een kavelsloot qua volume/berging het geldende leggerprofiel dan spreekt het waterschap de onderhoudsplichtige hierop aan.

• De onderhoudsplichtige wordt per brief erop geattendeerd dat hij ervoor moet zorgdragen dat binnen een afgesproken termijn de watergang weer aan het leggerprofiel voldoet.

De aangeland is zelf verantwoordelijk voor de uitvoering van de profilering. De aangeland dient de herprofilering op zijn kosten uit te voeren. Dit houdt ook in het verlagen of anderszins aanpassen van dammen, duikers en andere elementen. Ook is het de verantwoordelijkheid van de aangeland om te overleggen met zijn buurman in het geval van een scheidingssloot.

Wanneer de tekortkoming, binnen de afgesproken termijn, niet wordt verholpen, dan zet het waterschap zijn handhavingsinstrumentarium in.

Onderdeel ‘Beleid maaischouw sloten’

Onderstaande tekst vervangt de alinea ‘Toezicht en handhaving’ onder ‘Beleid maaischouw sloten’, de rest blijft ongewijzigd.

Toezicht en handhaving

Indien aan een watergang in het geheel geen of niet voldoende onderhoud is gepleegd op de desbetreffende schouwdatum, dan wordt een brief met voornemen tot het opleggen van een last onder bestuursdwang (bestuursrechtelijke handhaving) naar de onderhoudsplichtige (overtreder) verzonden. In deze brief staat ook aangegeven dat een buitengewoon opsporingsambtenaar (BOA) een bestuurlijke strafbeschikking of een proces-verbaal (strafrechtelijke handhaving) kan opmaken. Vervolgens heeft de overtreder 14 dagen de tijd om het onderhoud (maaien en schonen) uit te voeren. Hierna vindt de eerste herschouw plaats en als dan blijkt dat de situatie nog niet in orde is, wordt een aangetekende brief met de opgelegde last onder bestuursdwang naar de overtreder verzonden. De overtreder krijgt nog 3 keer 24 uur (werkdagen) de tijd om het onderhoud (maaien en schonen) alsnog uit te voeren. Hierna vindt de tweede herschouw plaats en als dan blijkt dat de situatie nog steeds niet in orde is, past het college van Dijkgraaf en Heemraden bestuursdwang toe. Dit betekent dat het waterschap het onderhoud aan de watergang laat uitvoeren door een aannemer. Dit werk komt voor rekening van de desbetreffende onderhoudsplichtige en de kosten worden verhaald door het waterschap.

Is het maaionderhoud na de eerste of tweede herschouw in orde, dan is de schouw afgerond en wordt de bestuursrechtelijke handhavingsprocedure beëindigd.

In het geval van een notoire overtreder of een uitzonderlijke situatie zal de BOA van het waterschap na de eerste herschouw een bestuurlijke strafbeschikking of een proces-verbaal opmaken. De bestuurlijke strafbeschikking is een strafrechtelijke sanctie (geldboete), die wordt opgelegd door het waterschap en wordt geïnd door het Centraal Justitieel Incassobureau. Een proces-verbaal wordt opgemaakt als het onder andere gaat om een overheidsorganisatie. Het proces-verbaal wordt afgehandeld door het Openbaar Ministerie.