Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 23 maart 2015
Tijdens het Algemeen Overleg van 10 september 2013 naar aanleiding van de kabinetsvisie
op e-privacy (Kamerstuk 32 761, nr. 49) heb ik toegezegd om de privacybeleving van burgers op het internet nader in kaart
te brengen. Naar aanleiding van deze toezegging heb ik TNO onderzoek laten uitvoeren.
Bijgaand stuur ik uw Kamer de resultaten van dit onderzoek, die zijn gebundeld in
het rapport «Privacybeleving op het internet in Nederland».
Het onderzoek bevestigt het belang van drie randvoorwaarden die in de kabinetsvisie
op e-privacy zijn genoemd voor een goede bescherming van de persoonsgegevens en persoonlijke
levenssfeer van de eindgebruiker van online diensten, namelijk (1) controle van de
eindgebruiker over het gebruik van hun persoonsgegevens, (2) transparantie over de
verzameling en verwerking van gegevens en (3) verantwoordelijkheid van bedrijven voor
een correcte verwerking van persoonsgegevens. Uit het onderzoek blijkt dat de burger
belang hecht aan privacy, en waar mogelijk probeert controle te houden over zijn persoonsgegevens.
De mogelijkheid tot controle leidt tot meer vertrouwen, maar is niet altijd aanwezig.
Ook transparantie is van belang; de bereidheid om informatie te geven hangt voor een
groot deel af van duidelijkheid over het doel waarvoor deze informatie moet worden
gegeven. Daarnaast stemmen burgers vaak in met het delen van informatie omdat een
dienst anders niet toegankelijk is. Ondanks een gebrek aan vertrouwen gebruiken burgers
een dienst dan toch, onder andere omdat de omgeving daarom vraagt.
In lijn met de uitgangspunten van de kabinetsvisie op e-privacy heb ik met marktpartijen
twee initiatieven ontplooid die een bijdrage moeten leveren aan het vergroten van
de transparantie en controle voor de burger, en een beroep doen op de verantwoordelijkheid
van bedrijven. Deze initiatieven zijn gericht op het creëren van duidelijker privacyvoorwaarden
en cookie-meldingen.
Transparante privacyvoorwaarden
Het onderzoek bevestigt dat er nog een wereld te winnen valt bij het leesbaar maken
van privacyvoorwaarden, die duidelijk zouden moeten maken voor welk doel en gebruik
gegevens worden verzameld. Circa de helft van de burgers geeft in het onderzoek aan
de algemene voorwaarden en/of het privacyreglement van een dienst te lezen. Van deze
groep geeft een groot deel (43,5%) aan dat de voorwaarden en reglementen niet genoeg
informatie geven. Redenen voor het niet lezen van voorwaarden zijn het feit dat deze
te lang of te moeilijk zijn of een andere weergave zouden moeten hebben. Mijn ministerie
heeft vorig jaar een samenwerking tussen overheid en marktpartijen geïnitieerd, waarmee
in 2014 een aantal goede voorbeelden van transparante privacyvoorwaarden in kaart
is gebracht. Deze zullen als basis dienen voor een online instrument, waarmee bedrijven
op laagdrempelige wijze een goede (basis) privacyvoorwaarde kunnen genereren. Dit
instrument zal medio 2015 worden getest en daarna beschikbaar worden gesteld via de
site www.veiliginternetten.nl. Naast het creëren van transparante privacyvoorwaarden voor klanten en websitebezoekers
moet de beschikbaarheid van het instrument gaan bijdragen aan het vergroten van het
privacybewustzijn van ondernemers.
Cookie-meldingen
In de Telecommunicatiewet is vastgelegd dat de eindgebruiker op internet, duidelijk
en in begrijpelijke taal, informatie over het gebruik van cookies moet krijgen en
vooraf om toestemming moet worden gevraagd voor het gebruik van de cookies. Op 11 maart
2015 is een wijziging van deze cookie-bepaling in werking getreden. Door de wijziging
is voor cookies die geen of geringe gevolgen hebben voor de persoonlijke levenssfeer
van de betrokken abonnee of gebruiker, geen voorafgaande toestemming meer nodig. Hierdoor
wordt voorkomen dat de cookiebepaling zijn doel voorbijschiet. Internetgebruikers
worden beter in staat gesteld om hun privacy te beschermen als zij alleen in gevallen
waarin dit hun persoonlijke levenssfeer raakt, om toestemming worden gevraagd. Als
ook toestemming wordt gevraagd voor cookies die de privacy niet schenden, verliest
het verzoek om toestemming aan betekenis.
Marktpartijen hebben, mede naar aanleiding van verzoeken uit uw Kamer, aangegeven
bereid te zijn in gezamenlijkheid een standaard te ontwikkelen voor eenduidiger cookie-meldingen,
dit met het doel de vrij abstracte wettelijke regels te concretiseren en deze interpretatie
voor te leggen aan de toezichthouders, om gebruikers meer transparantie en bedrijven
meer rechtszekerheid te bieden. Het eerste concept zal nog voor de zomer aan het CBP
en de ACM worden voorgelegd. Na verwachting zal de eerste conceptversie met input
van het CBP en de ACM na de zomer of in het najaar door de partijen worden opgeleverd.
Ik zal uw Kamer op de hoogte houden van de voortgang van deze publiek-private initiatieven.
De Minister van Economische Zaken,
H.G.J. Kamp