Regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat van 26 mei 2025, nr. IENW/BSK-2025/121678, tot wijziging van de Omgevingsregeling in verband met de verlenging van de tijdelijke overbruggingsregeling windturbineparken (Wijzigingsregeling verlenging tijdelijke overbruggingsregeling windturbineparken) [KetenID WGK27782]

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat,

Gelet op artikel 4.3, vierde lid, van de Omgevingswet;

BESLUIT:

ARTIKEL I

In artikel 4.12a, eerste lid, aanhef, van de Omgevingsregeling wordt ‘tot en met 30 juni 2025’ vervangen door ‘tot en met 31 december 2026 of zoveel eerder als bij ministerieel besluit is bepaald’.

ARTIKEL II

Deze regeling treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin zij wordt geplaatst.

ARTIKEL III

Deze regeling wordt aangehaald als: Wijzigingsregeling verlenging tijdelijke overbruggingsregeling windturbineparken.

Deze regeling zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat – Openbaar Vervoer en Milieu, C.A. Jansen

TOELICHTING

§ 1. Inleiding

Sinds de inwerkingtreding van artikel II van de tijdelijke overbruggingsregeling windturbineparken¹ bevat afdeling 4.3a van de Omgevingsregeling rechtstreeks werkende algemene milieuregels voor windparken waarvoor op 30 juni 2021 al definitieve toestemmingen in het milieuspoor en het ruimtelijke spoor waren verleend en waarover sindsdien geen besluitvorming heeft plaatsgevonden (hierna: bestaande windparken). Deze algemene milieuregels gelden tot en met 30 juni 2025. Deze regels sluiten aan bij de tijdelijke algemene milieuregels die als gevolg van de tijdelijke overbruggingsregeling windturbineparken op grond van artikel 3.14b van het Besluit activiteiten leefomgeving gelden.²

Bij de totstandkoming van de beide overbruggingsregelingen werd ervan uitgegaan dat voor 1 juli 2025 de voor die milieuregels benodigde strategische milieubeoordeling (hierna: plan-mer) zou zijn afgerond en dat de op de plan-mer gebaseerde nieuwe milieuregels voor windparken voor die datum zouden zijn vastgesteld. Inmiddels is de plan-mer verricht en is aan eenieder de gelegenheid geboden een zienswijze naar voren te brengen over een ontwerp van de nieuwe milieuregels en het bijbehorende plan-MER (het rapport dat het resultaat van de plan-mer is).³

De verdere totstandkoming van de algemene maatregel van bestuur waarin de nieuwe milieuregels worden opgenomen, heeft vertraging opgelopen waardoor inwerkingtreding van die regels per 1 juli 2025 niet meer haalbaar is. Dit heeft te maken met het feit dat een afstandsnorm die in acht moet worden genomen tussen windturbines en windturbinegevoelige gebouwen een politiek gevoelig onderwerp is waarover de meningen uiteenlopen, ook in relatie tot bepaalde maatschappelijke opgaven.

Om per die datum een rechtsvacuüm te voorkomen, voorziet deze wijzigingsregeling in een verlenging van de geldigheid van de huidige algemene milieuregels voor de bestaande windparken.

De informatie in het hiervoor bedoelde plan-MER geeft in het algemeen geen aanleiding voor veranderingen in de regelgeving voor bestaande windparken. Kennis en inzichten over de milieueffecten van windturbines waarop de algemene milieuregels voor bestaande windparken zijn gebaseerd, blijken nog in hoge mate actueel. Om die reden is deze verlenging tot de inwerkingtreding van de nieuwe milieuregels inhoudelijk aanvaardbaar.

Om per 1 juli 2025 een rechtsvacuüm te voorkomen, wordt ook de geldigheid van de hiervoor bedoelde tijdelijke algemene milieuregels in het Besluit activiteiten leefomgeving verlengd. Deze verlenging wordt bij algemene maatregel van bestuur geregeld.

§ 2. Achtergrond

De tijdelijke overbruggingsregelingen windturbineparken hadden tot doel de als gevolg van de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak (hierna: Afdeling bestuursrechtspraak) inzake Windpark Delfzijl Zuid⁴ weggevallen milieubescherming te herstellen en zo het ontstane rechtsvacuüm te herstellen. In die uitspraak oordeelde de Afdeling bestuursrechtspraak dat voor de destijds geldende algemene regels voor windturbines (in paragraaf 3.2.3 van het Activiteitenbesluit milieubeheer en in paragraaf 3.2.3 van de Activiteitenregeling milieubeheer) een plan-mer had moeten worden verricht op grond van de smb-richtlijn.⁵ Omdat hiervoor geen plan-mer was verricht, moesten de windturbinebepalingen voor zover zij betrekking hadden op windturbineparken (met ten minste drie windturbines) buiten toepassing worden gelaten.

Omdat ook bij de voorbereiding van de regelgeving op grond van de Omgevingswet, die onder meer een omzetting is van de windturbinebepalingen uit het Activiteitenbesluit milieubeheer en de Activiteitenregeling milieubeheer, geen plan-mer was verricht, konden ook de daarop betrekking hebbende bepalingen niet van kracht worden. Daarom voorzag afdeling 4.3a van de Omgevingsregeling, waarin een deel van de hiervoor bedoelde windturbinebepalingen in de plaats is gekomen, in tijdelijke regels voor bestaande windturbines.

Om dezelfde dwingende redenen waarom na die uitspraak een tijdelijke voortzetting van de windturbinebepalingen voor bestaande windturbineparken via een overbruggingsregeling onvermijdelijk werd geacht⁶, is ook een verlenging van de in afdeling 4.3a van de Omgevingsregeling opgenomen regels onvermijdelijk.

Als gevolg van artikel I van deze wijzigingsregeling blijven de regels hun geldigheid behouden tot en met 31 december 2026 of zoveel eerder als bij ministerieel besluit is bepaald. Bij ministerieel besluit zal een eerder tijdstip worden bepaald, als de nieuwe regels voor windparken eerder dan op 1 januari 2027 in werking kunnen treden.

De geldigheidsduur van de tijdelijke algemene milieuregels voor bestaande windparken op grond van artikel 3.14b van het Besluit activiteiten leefomgeving zal eveneens tot en met 31 december 2026 worden verlengd, met de mogelijkheid om, vanwege dezelfde reden als hiervoor is aangegeven, bij koninklijk besluit een eerder tijdstip te bepalen.

§ 3. Gevolgen

Deze wijzigingsregeling voorziet slechts in een verlenging van de geldigheidsduur van regels die al de Omgevingsregeling zijn opgenomen. Deze wijzigingsregeling brengt daarom geen wijzigingen mee ten opzichte van het huidige recht. Dit betekent dat deze wijzigingsregeling vergeleken met de huidige situatie ook geen wijzigingen meebrengt wat betreft de regeldruk, de uitvoering, het toezicht of de handhaving. Om deze redenen is afgezien van publieksparticipatie over een ontwerp van deze regeling.

§ 4. Inwerkingtreding

Gelet op het feit dat deze wijzigingsregeling ertoe strekt een te krap gebleken termijn te verlengen, is vanwege het spoedeisende karakter van deze regeling niet aangesloten bij de vaste verandermomenten, bedoeld in aanwijzing 4.17, eerste lid, van de Aanwijzingen voor de regelgeving, maar is gekozen voor inwerkingtreding met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin de regeling zal worden geplaatst.

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat – Openbaar Vervoer en Milieu, C.A. Jansen

---

1 Regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat van 15 juni 2022, nr. IENW/BSK-2022/137206, tot wijziging van de Activiteitenregeling milieubeheer en de Omgevingsregeling in verband met jurisprudentie over windturbineparken (tijdelijke overbruggingsregeling windturbineparken) (Stcrt. 2022, 15886). Artikel II is in werking getreden op 1 januari 2024 (Strct. 2023, 11246).

2 Besluit van 3 mei 2022 tot wijziging van het Activiteitenbesluit milieubeheer en enkele besluiten op grond van de Omgevingswet in verband met jurisprudentie over windturbineparken (tijdelijke overbruggingsregeling windturbineparken) (Stb. 2022, 181). Artikel II is in werking getreden op 1 januari 2024 (Stb. 2023, 113).

3 https://www.platformparticipatie.nl/windturbinesleefomgeving/default.aspx.

4 ABRS 30 juni 2021, nr. 202003882/1/R3 (ECLI:NL:RVS:2021:1395). Deze uitspraak is te vinden op https://www.raadvanstate.nl/@125875/202003882-1-r3/.

5 Richtlijn 2001/42/EG van het Europees Parlement en de Raad van 27 juni 2001 betreffende de beoordeling van de gevolgen voor het milieu van bepaalde plannen en programma’s.

6 Zie paragraaf 3 van de nota van toelichting bij het Besluit van 3 mei 2022 tot wijziging van het Activiteitenbesluit milieubeheer en enkele besluiten op grond van de Omgevingswet in verband met jurisprudentie over windturbineparken (tijdelijke overbruggingsregeling windturbineparken).