Subsidieregeling werkzaamheden ten behoeve van rechtsbijstand project Rotterdam

Het bestuur van de Raad voor Rechtsbijstand,

gelet op artikel 37b, van de Wet op de rechtsbijstand, waarin is bepaald dat het bestuur van de Raad ten behoeve van de verlening van rechtsbijstand subsidie kan verstrekken voor bijzondere doeleinden en projecten,

besluit:

de volgende regeling vast te stellen

HOOFDSTUK I ALGEMEEN

Artikel 1 Begripsbepalingen

In deze subsidieregeling wordt verstaan onder:

a. de wet:

de Wet op de rechtsbijstand;

b. de regeling:

onderhavige subsidieregeling;

c. bestuur:

het bestuur van de Raad, bedoeld in artikel 3 van de wet;

d. rechtsbijstandverlener:

de advocaat die ingeschreven is bij de Raad voor rechtsbijstand en die rechtsbijstand verleent in het kader van het project;

e. rechtsbijstandverlening:

het verlenen van rechtsbijstand in het kader van het project uitsluitend bestaande uit:

• het geven van advies na consultatie door een eerstelijns professional die deelneemt aan het project, of

• het deelnemen aan een casusbespreking.

f. het project:

De werkwijze en het samenwerkingsverband binnen de gemeente Rotterdam tussen de wijkteams, Sociaal Raadslieden en het Juridisch Loket die tot stand is gekomen in het verlengde van de pilot waarvoor eerder de subsidieregeling werkzaamheden ten behoeve van rechtsbijstand pilot Feijenoord¹ is vastgesteld;

g. deelnemers:

de overige bij het project betrokken partijen, te weten de wijkteams in Rotterdam, Sociaal Raadslieden in Rotterdam en het Juridisch Loket vestiging Rotterdam;

h. rechtzoekende:

klant van een wijkteam, Sociaal Raadslieden of het Juridisch Loket die te maken heeft met zowel sociale- als juridische problematiek;

i. casusbespreking:

plenaire bespreking tussen de rechtsbijstandverlener en de overige deelnemers over meerdere casussen waarin rechtsbijstand is verleend.

Artikel 2 Doel

Deze subsidieregeling heeft tot doel een kader te stellen onder welke voorwaarden een vergoeding verleend kan worden voor rechtsbijstandverlening in het kader van het project en de hoogte van deze vergoeding vast te stellen.

HOOFDSTUK II VOORWAARDEN

Artikel 3 Kwaliteitscriteria, deelname en beëindiging deelname

• 1. Het bestuur stelt de volgende kwaliteitscriteria vast:

  • a. de rechtsbijstandverlener is ingeschreven bij de Raad voor Rechtsbijstand;

  • b. de rechtsbijstandsverlener heeft in de vijf kalenderjaren voorafgaande aan het verzoek tot deelname aan het project:

    • i. geen tuchtrechtelijk veroordeling opgelegd gekregen wegens een tekortkoming in de kwaliteit van de dienstverlening, als bedoeld in artikel 46 van de Advocatenwet;

    • ii. geen maatregel opgelegd gekregen in het kader van het Maatregelbeleid van de Raad.

  • c. er is geen sprake van een van de situaties als genoemd in art. 17 van de wet.

  • d. de rechtsbijstandverlener is qua dienstverlening aan rechtzoekenden in hoofdzaak gericht op Rotterdam en directe omgeving;

  • e. de rechtsbijstandverlener is bij de Raad voor Rechtsbijstand ingeschreven op één of meerdere van de volgende rechtsgebieden: personen- en familierecht, sociaal zekerheidsrecht, arbeidsrecht, huurrecht, jeugdrecht, strafrecht en vreemdelingenrecht;

  • f. de rechtsbijstandverlener heeft minimaal 50 afgegeven toevoegingen in 2022 of 2023 in de rechtsgebieden genoemd onder e;

• 2. De rechtsbijstandsverlener die aan de in lid 1 genoemde criteria voldoet, maakt voor het verzoek tot deelname aan de regeling gebruik van een door de Raad opgesteld deelnameformulier.

• 3. De Raad bevestigt deelname aan de regeling schriftelijk.

• 4. Het bestuur kan de deelname aan de regeling beëindigen indien:

  • a. wijziging van het beleid daar aanleiding toe geeft;

  • b. wijziging van de aan de regeling ten grondslag liggende wettelijke bepalingen of wijziging van andere wettelijke bepalingen daar aanleiding toe geeft;

  • c. de rechtsbijstandverlener niet of niet meer aan de in lid 1 genoemde criteria voldoet.

Artikel 4 De vergoeding

• 1. De vergoeding voor de rechtsbijstandverlening bedraagt één punt per maand, te vermenigvuldigen met het basisbedrag genoemd in het eerste lid van artikel 3 van het Besluit vergoedingen rechtsbijstand 2000.

• 2. De in lid 1 bedoelde vergoeding wordt met één punt verhoogd, indien aan de rechtsbijstandverlening in het project meer dan één uur per maand is besteed.

• 3. De vergoeding voor een casusbespreking bedraagt € 140,– exclusief btw per bijgewoonde bijeenkomst.

• 4. De vergoeding voor een uit het project voortkomende toevoeging wordt vergoed volgens de geldende vergoedingensystematiek in de gesubsidieerde rechtsbijstand.

• 5. Voor de additionele kosten die voortkomen uit de aanvraag van een vergoeding zoals bedoeld in lid 1, 2 en 3, ontvangt de rechtsbijstandverlener ten hoogste één maal per kwartaal de administratieve kostenvergoeding zoals die is geregeld in het eerste lid van artikel 27 van het Besluit vergoedingen rechtsbijstand 2000. Die vergoeding wordt bij de toekenning van een vergoeding aan de rechtsbijstandverlener vergoed.

Artikel 5 Aanvragen vergoeding en besluit

• 1. De vergoeding zoals bedoeld in artikel 5 wordt door de deelnemende rechtsbijstandverlener binnen drie maanden na de verrichte werkzaamheden gedeclareerd op een door de Raad voor Rechtsbijstand voorgeschreven formulier. In dit formulier wordt toegelicht waaruit de werkzaamheden hebben bestaan en hoeveel tijd daaraan is besteed.

• 2. Het bestuur neemt op basis van het declaratieformulier een besluit over de vergoeding. Het besluit wordt binnen dertig dagen na ontvangst van het declaratieformulier kenbaar gemaakt. Indien de vergoeding wordt toegekend zal dit geschieden door het uitbetalen van de vergoeding. Bij het niet toekennen van de vergoeding ontvangt de rechtsbijstandverlener een schriftelijk besluit tot afwijzing van die vergoeding.

• 3. De vergoeding wordt direct vastgesteld.

HOOFDSTUK III TOEPASSING

Artikel 6 Inwerkingtreding, duur en overgangsrecht

• 1. Deze subsidieregeling treedt in werking op de dag na publicatie daarvan in de Staatscourant, werkt terug tot 1 januari 2024 en vervalt met ingang van 1 jaar na de datum van publicatie in de Staatscourant.

• 2. Deze subsidieregeling is van toepassing op rechtsbijstandverlening die is aangevangen op en na 1 januari 2024.

Artikel 7 Aanhalen subsidieregeling

Deze subsidieregeling wordt aangehaald als ‘Subsidieregeling werkzaamheden ten behoeve van rechtsbijstand project Rotterdam’

Deze subsidieregeling zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

’s-Hertogenbosch, 4 april 2024

I.D. Nijboer Algemeen directeur/bestuurder Raad voor Rechtsbijstand

TOELICHTING

Algemeen

In het kader van het Programma stelselvernieuwing rechtsbijstand heeft vanaf 2019 in Rotterdam Zuid een tweetal opeenvolgende pilots gedraaid, respectievelijk in de wijk Hillesluis en het grotere gebied Feijenoord (zes wijken). In de pilots is ervaring opgedaan met intensievere samenwerking tussen het sociaal en juridisch domein (i.e. de wijkteams, Sociaal Raadslieden, het Juridisch Loket en de sociale advocatuur). De vergoeding voor de inzet van de sociale advocatuur in deze pilot is geregeld in twee opeenvolgende subsidieregelingen².

Rotterdam Zuid kent een specifieke bewonersgroep, waarvan relatief veel mensen in aanraking komen met (juridische) problemen en gesubsidieerde rechtsbijstand. In de wijkteams zijn verschillende disciplines (denk aan jeugdhulp, schulden, verslavingszorg) vertegenwoordigd, maar is weinig of geen kennis aanwezig van juridische problematiek. Daarom is vanaf 2019 in de opeenvolgende pilots in Rotterdam Zuid in de praktijk getoetst hoe laagdrempelige hulp kan worden versterkt door een betere samenwerking tussen het sociaal en juridisch domein. Binnen de pilots is een overlegstructuur tot stand gebracht tussen de wijkteams, Sociaal Raadslieden en het Juridisch Loket. Een poule van sociaal advocaten was beschikbaar voor ruggespraak bij lastige of urgente juridische problematiek.

De pilots hebben ertoe geleid dat er meer samenwerking is tussen het sociaal en juridisch domein (eerste en tweede lijn) in een gebied met relatief veel kwetsbare inwoners. De wijkteammedewerkers zijn beter in staat juridische problematiek te herkennen en deze in een vroeger stadium te adresseren. Hierdoor is juridische hulp en ondersteuning de facto laagdrempeliger toegankelijk voor de inwoners van Feijenoord.

Vanaf 1 januari 2023 is de in de pilot ontwikkelde werkwijze gefaseerd uitgebreid naar heel Rotterdam met gemeentelijke financiering uit de zgn. POK-middelen. Sinds 1 september is de werkwijze geheel uitgerold over de stad. Sociaal Raadslieden zijn nauwer betrokken bij de wijkteams. Hiermee zit meer juridische expertise aan de voorkant direct in de wijken. Met het Juridisch Loket wordt gekeken op welke wijze zij aansluiting kunnen vinden bij deze werkwijze. Deelname van de sociale advocatuur is net als in de pilot een gewenst onderdeel van de werkwijze, maar wordt niet vanuit de gemeente gefinancierd.

De werkwijze per 1 september 2023 sluit in vele opzichten aan bij een aantal (sub)doelen van de stelselvernieuwing rechtsbijstand:

• de betere verbinding en samenwerking tussen sociaal en juridisch domein,

• de aansluiting van landelijk opererende partijen als het Juridisch Loket op de lokale voorzieningen zoals Sociaal Raadslieden en wijkteams.

• een werkwijze waarbij juridische hulp en ondersteuning de facto dichterbij (vaak) kwetsbare burgers is en er een grotere kans is om onderliggende problematiek te herkennen en in een vroeg stadium te voorzien van of verwijzen naar adequate hulp.

• een nauwe samenwerking tussen eerste en tweedelijns professionals.

Omdat de pilot heeft uitgewezen dat de werkwijze succesvol is, lokaal bestendigd en ingebed wordt met behulp van gemeentelijke middelen én duidelijk aansluit bij de doelen van de stelselvernieuwing, wordt de subsidieregeling die deelname van de sociale advocatuur mogelijk maakt tijdelijk verlengd. Hiermee wordt ervoor gezorgd dat ook de sociale advocatuur vooreerst betrokken kan blijven bij de (opgeschaalde) werkwijze en wordt voorkomen dat de opgebouwde onderlinge samenwerkingsverbanden verloren gaan.

Tegelijkertijd is deze verlenging niet een definitieve bestendiging van de werkwijze, omdat binnen het Programma Stelselvernieuwing Rechtsbijstand nog moet worden uitgekristalliseerd op welke wijze de eerste lijn en specifiek de betrokkenheid van de sociale advocatuur hierbinnen vorm moet krijgen. Daarom wordt de regeling vooreerst met een jaar verlengd. In de loop van 2025 is denkbaar meer zicht op de inrichting van de toekomstige eerste lijn en kan beter beoordeeld worden of een meer structurele voortzetting van de werkwijze opportuun is met het oog op het toekomstige stelsel.

Rechtsbijstandverlening

De bijdrage van de advocaat in de hulpverlening is gedurende de pilot van meerwaarde gebleken. Die bijdrage bestaat er onder andere uit dat deze wanneer nodig advies verleent aan het sociale wijkteam of aan een andere (eerstelijns juridisch) hulpverlener. Daarnaast kan een bijdrage worden verstrekt voor casusbesprekingen. Dat zijn plenaire bijeenkomsten waarin de rechtsbijstandverlener en eerstelijns professionals casussen bespreken waarin rechtsbijstand is verleend. Dit versterkt de onderlinge samenwerking en zorgt ook voor voortschrijdend inzicht bij de betrokken professionals.

Deze subsidieregeling is bedoeld om advocaten de gelegenheid te geven werkzaamheden uit te voeren in het kader van dit project en een vergoeding te krijgen voor de aan dit project bestede uren.

De keuze is gemaakt voor een invulling waarbij op signaal van de wijkteams, de raadslieden of het Loket ruggespraak plaatsvindt. Is de zaak complex en kan deze niet binnen de eerste lijn worden afgedaan, dan vindt verwijzing plaats naar een advocaat. Er kan dan een toevoeging worden aangevraagd onder de reguliere voorwaarden van de Wrb. De deelnemende advocaten nemen op toerbeurt de adviestaak op zich indien voornoemde partijen dit nodig of wenselijk achten.

Financiering

De Raad voor Rechtsbijstand is verantwoordelijk voor de financiering van de inzet van de advocaten tijdens dit project. De financieringsstructuur is opgesteld specifiek voor dit project en geldt dus ook alleen voor dit project.

De activiteiten die vergoed worden binnen dit project zijn: deelname aan bijeenkomsten ter bevordering van de samenwerking en/of kennis, adviesverlening aan de eerste lijn.

• Voor deelname aan bijeenkomsten wordt aangesloten bij de vacatiegelden van de Raad voor Rechtsbijstand (€ 140,– exclusief btw per bijeenkomst).

• Voor de adviesverlening in de eerste lijn wordt het geldende forfaitaire basis uurtarief in de gesubsidieerde rechtsbijstand gehanteerd. Er geldt een vergoeding van één punt per maand. Indien blijkt dat de tijdsbesteding in een maand (aantoonbaar via tijdschrijfgegevens) meer dan een uur bedraagt, dan kan de vergoeding oplopen tot maximaal twee punten per maand.

• Voor toevoegingen die voortkomen uit het project wordt aangesloten bij het reguliere vergoedingenstelsel zoals dat is neergelegd in de Wrb en de daar onderliggende regelgeving. In deze subsidieregeling wordt derhalve niet afzonderlijk voorzien in uit het project voortkomende toevoegingen.

• De vergoeding voor de activiteiten in het project dient de rechtsbijstandverlener te declareren op een door de Raad voorgeschreven formulier. Het besluit hierop wordt kenbaar gemaakt door het uitbetalen van de vergoeding en wordt direct vastgesteld. Dit zal gebeuren binnen dertig dagen na ontvangst van het declaratieformulier.

  In het geval van een afwijzing neemt het bestuur een schriftelijk besluit tot afwijzing.

Artikelsgewijze toelichting

Artikel 1

Artikel 1 bevat de begripsbepalingen.

Artikel 2

In dit artikel is de doelstelling van deze subsidieregeling geformuleerd.

Artikel 3

Dit artikel geeft de voorwaarden weer voor de verlening van de vergoeding.

In het eerste lid is geformuleerd aan welke kwalitatieve kenmerken de deelnemende rechtsbijstandverlener moet voldoen. Deze bijzondere aanvraag- en vergoedingsregels voor te verlenen rechtsbijstand zien louter op zaken die in dit project worden behandeld.

De onderdelen a t/m c bevatten een aantal kwalitatieve criteria. Onderdeel d ziet specifiek op de gerichtheid van de rechtsbijstandsverlener op de regio Rotterdam. Die verbondenheid en gerichtheid op de regio is met het oog op de aard van de werkzaamheden en de samenwerking met professionals uit de regionale eerste lijn van belang. Sub e bevat een opsomming van de vereiste specialisaties met het oog op de veelvoorkomende (multi)problematiek vanuit het project. Sub f regelt dat de rechtsbijstandsverlener minimaal beschikt over 50 afgegeven toevoegingen in 2022 of 2023 in de rechtsgebieden. Het is belangrijk dat de rechtsbijstandsverlener binnen zijn praktijk voor een groot deel werkt op basis van gesubsidieerde rechtsbijstand.

Het tweede lid regelt de deelname aan de regeling. De rechtsbijstandverlener maakt bij de Raad via het deelnameformulier kenbaar deel te willen nemen aan het project en te (willen) voldoen aan de gestelde condities in de regeling. Als de rechtsbijstandverlener voldoet aan de voorwaarden, dan bevestigt de Raad de deelname via een bevestigingsbrief.

Artikel 4

In dit artikel worden de verschillende vergoedingen binnen het project geformuleerd. De tarieven zijn in het algemeen deel van de toelichting te vinden.

Artikel 5

In dit artikel is de vaststelling van de vergoeding beschreven. Er is beschreven dat een rechtsbijstandverlener in aanmerking komt voor een vergoeding als gebruik wordt gemaakt van het door de Raad vastgestelde formulier met daarin een toelichting op de verleende rechtsbijstand. Dit formulier wordt aan de deelnemende rechtsbijstandverleners toegestuurd. De vergoeding wordt direct vastgesteld.

Artikel 6

In dit artikel is beschreven dat de subsidieregeling in werking treedt op de dag van publicatie in de Staatscourant en terug werkt tot 1 januari 2024. De regeling vervalt 1 jaar na de datum van publicatie in de Staatscourant.

De subsidieregeling is met inachtneming van de werking met terugwerkende kracht van toepassing op rechtsbijstandverlening die is aangevangen op of na 1 januari 2024.

---

1 Stcr. 2022, 1907

2 Subsidieregeling werkzaamheden ten behoeve van rechtsbijstand pilot Hillesluis, Stcrt. 2020, 36290 en Subsidieregeling werkzaamheden ten behoeve van rechtsbijstand pilot Feijenoord Rotterdam, Stcrt. 2022, 1907