Regeling van de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit van 19 juni 2024, nr. WJZ/ 59138107, tot wijziging van de Regeling veterinaire maatregelen specifieke dierziekten of zoönosen en de Regeling diergezondheid vanwege een aanpassing van het verbod op evenementen met vogels, een aanpassing van het bezoekverbod vogelverblijfplaatsen en enkele technische wijzigingen

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit,

Gelet op 5.1, 5.4, derde lid, en 5.6, tweede lid, van de Wet dieren;

Besluit:

ARTIKEL I

In artikel 2.1 en artikel 2.5 van de Regeling diergezondheid wordt ‘avaire’ vervangen door ‘aviaire’.

ARTIKEL II

De Regeling veterinaire maatregelen specifieke dierziekten of zoönosen wordt als volgt gewijzigd:

A

Voor de tekst van artikel 3.5 wordt de aanduiding 1. geplaatst en er wordt een lid toegevoegd, luidende:

• 2. Het verbod, bedoeld in het eerste lid, is niet van toepassing op wedstrijden en tentoonstellingen van risicovogels, met uitzondering van markten, onder de volgende voorwaarden:

  • a. vogels worden niet verzameld met andere zoogdieren, met uitzondering van gedomesticeerde konijnen of knaagdieren;

  • b. watervogels worden niet verzameld met loopvogels of hoenderachtigen;

  • c. op de plaats van de verzameling zijn de vogels van maximaal dertig houders aanwezig;

  • d. de inrichting waarvan de vogels afkomstig zijn is niet gelegen in een regio als bedoeld in bijlage 1b;

  • e. de plaats van verzameling bevindt zich niet in een regio als bedoeld in bijlage 1b; en

  • f. de vogels gaan na de verzameling terug naar de inrichting en blijven aldaar voor minimaal zeven dagen.

B

Artikel 3.8 komt te luiden:

• 1. Het is bezoekers verboden een vogelverblijfplaats die onderdeel is van een inrichting met commercieel gehouden vogels of een niet deugdelijk fysiek van die verblijfplaats afgescheiden woonruimte of een ander deel van een inrichting te betreden.

• 2. In afwijking van het eerste lid is het toegestaan een vogelverblijfplaats te betreden, indien:

  • a. er geen risicovogels in de vogelverblijfplaats aanwezig zijn;

  • b. sprake is van een acute noodsituatie die het betreden noodzaakt; of

  • c. het bezoek plaatsvindt overeenkomstig een hygiëneprotocol en de bezoeker, indien die geen onderdeel uitmaakt van het personeel van de inrichting waarvan de vogelverblijfplaats onderdeel uitmaakt, zich registreert.

• 3. Het is een exploitant van vogels verboden om een bezoeker toe te laten tot de in het eerste lid bedoelde ruimtes, tenzij het bezoek op grond van het tweede lid is toegestaan.

• 4. Het eerste tot en met derde lid zijn van overeenkomstige toepassing op het vervoermiddel van een bezoeker.

C

Hoofdstuk 5 vervalt.

D

De bijlage, behorende bij deze regeling, wordt na bijlage 1a toegevoegd als bijlage 1b.

ARTIKEL III

• 1. Deze regeling treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin zij wordt geplaatst, met uitzondering van artikel II, onderdelen A, C en D.

• 2. Artikel II, onderdelen A en D, treden in werking met ingang van 1 september 2024.

• 3. Artikel II, onderdeel C, treedt in werking met ingang werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin zij wordt geplaatst en werkt terug tot en met 1 januari 2023.

Deze regeling zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

’s-Gravenhage, 19 juni 2024

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, P. Adema

BIJLAGE ALS BEDOELD IN ARTIKEL II, ONDERDELEN A EN D

BIJLAGE 1B. REGIO’S ALS BEDOELD IN ARTIKEL 3.5, TWEEDE LID

Regio 7

• 1. Vanaf de kruising van de A27 met het Eemmeer, het Eemmeer volgend in oostelijke richting overgaand in de Nijkerkernauw, overgaand in de Nuldernauw, overgaand in de Wolderwijd, overgaand in het Veluwemeer, overgaand in het Drontermeer overgaand in het Vossemeer tot aan de rivier de IJssel

• 2. De rivier de IJssel volgend in zuidelijke richting tot aan de Kruising A1 met de rivier de IJssel bij Deventer (vlakbij de afslag 23 Deventer)

• 3. De A1 volgend in westelijke richting tot aan de kruising van de A1 met de A27, bij Knooppunt Eemnes.

• 4. De A27 volgend in noordelijke richting tot aan de kruising van de A27 met het Eemmeer.

Regio 10

• 1. Vanaf de kruising van de A27 en de A1 (Knooppunt Eemnes), de A1 volgend in oostelijke richting tot aan de Kruising A1 met de rivier de IJssel bij Deventer (vlakbij de afslag 23 Deventer).

• 2. De rivier de IJssel volgend in zuidelijke richting tot aan de kruising van de rivier de IJssel en de rivier de Rijn.

• 3. De rivier de Rijn volgend in westelijke richting, overgaand in de rivier de Nederrijn tot aan het Amsterdam Rijn Kanaal.

• 4. Het Amsterdam Rijn Kanaal volgend in noordwestelijke richting tot aan de Afslag 29 Houten van de A27.

• 5. Vanaf Afslag 29 Houten de A27 volgend in noordelijke richting tot aan de A1 Knooppunt Eemnes.

Regio 19

• 1. Vanaf de Kruising van de Landgrens van België met Nederland en de A67 de A67 volgend in noordoostelijke richting tot aan de Landgrens van Nederland met Duitsland ter hoogte van de plaats Herungerberg.

• 2. De Landgrens van Nederland met Duitsland volgend in zuidelijke richting tot aan de N68 (bij de plaats Asenray)

• 3. De N68 volgend in westelijke richting tot aan de Sint Wirosingel (Roermond)

• 4. De Sint Wirosingel volgend in noordelijke richting tot aan de N280.

• 5. De N280 volgend in westelijke richting tot aan de kruising van de N280 met de rivier de Maas.

• 6. De rivier de Maas volgend in zuidelijke richting tot aan de Landgrens van Nederland met België.

• 7. De Landgrens van Nederland met België volgend in westelijke richting tot aan de Kruising van de Landgrens van Nederland met België met de A67.

TOELICHTING

1. Inleiding

Deze regeling voorziet in een aantal wijzigingen van maatregelen ter preventie van hoogpathogene vogelgriep (HPAI). Zo is het verbod op wedstrijden en tentoonstellingen met vogels aangepast. Er kunnen, mits wordt voldaan aan de in de regeling genoemde eisen, weer evenementen worden gehouden met risicovogels. Deze aanpassing is opgenomen in artikel 3.5 van de Regeling veterinaire maatregelen specifieke dierziekten of zoönosen. Ook is in de Regeling veterinaire maatregelen specifieke dierziekten of zoönosen artikel 3.8 over het bezoekverbod van vogelverblijfplaatsen herschreven en is hoofdstuk 5, dat gebaseerd was op een inmiddels ingetrokken uitvoeringsbesluit van de Europese Commissie¹ en ging over verplaatsingen van salamanders, ingetrokken. Tot slot is van de gelegenheid gebruik gemaakt om een verschrijving in de Regeling diergezondheid te herstellen.

Deze regels worden hieronder toegelicht.

2. Inhoud regeling

Verbod wedstrijden en tentoonstellingen met vogels

Sinds 26 oktober 2021 geldt een landelijk verbod op wedstrijden en tentoonstellingen voor hoenderachtigen, watervogels en loopvogels.² Op 22 april 2024 heeft de Deskundigengroep Dierziekten aangegeven dat de kans op een vogelgriep besmetting laag is. Ook hebben ze specifiek voor tentoonstelling aangegeven dat de kans op een besmetting aldaar klein is, maar de consequenties ervan (mogelijke verspreiding naar zeer veel locaties) zeer groot is. Dat afwegende tegen de belangen die de hobbyhouders vertegenwoordigen, zoals de instandhouding van bepaalde (zeldzame) rassen vogels, is besloten het verbod te gaan versoepelen.³

Naast de wedstrijden en tentoonstellingen worden ook de volgende evenementen genoemd: jaarbeurzen, markten, wedvluchten, culturele evenementen, keuringen of andere tijdelijke verzamelingen (hierna: evenementen). Alle evenementen zijn per 1 september 2024 toegestaan, mits wordt voldaan aan in de regeling genoemde eisen. Dit betekent dat in de praktijk markten niet zijn toegestaan, omdat bij een markt dieren worden verhandeld en dus niet zeven dagen na de verkoop op een markt teruggaan naar hun eigen plaats van herkomst. De eisen worden hieronder toegelicht.

Tijdens de evenementen mogen naast de risicovogels alleen gedomesticeerde konijnen of knaagdieren worden verzameld. Er zijn geen gevallen bekend van gedomesticeerde konijnen of knaagdieren met vogelgriep. Daarnaast worden tentoonstellingen met deze dieren in de praktijk veel gehouden en is het voor houders van deze dieren een belangrijke ontmoetingsmogelijkheid voor mensen die affiniteit hebben met de kleindierhouderij. Gezien er steeds vaker bij nieuwe (zoog)dierensoorten vogelgriep wordt vastgesteld, zijn andere dieren niet toegestaan.

Daarnaast mogen watervogels niet gelijktijdig met de andere risicovogels (hoenderachtigen of loopvogels) op een evenement aanwezig zijn. De Deskundigengroep Dierziekten heeft 22 april 2024⁴ aangegeven dat het introductierisico van vogelgriep tijdens een tentoonstelling het grootst is voor watervogels. Watervogels hebben meer kans op blootstelling aan het vogelgriepvirus door contact met wilde vogels, omdat deze dieren vaak in hetzelfde water zwemmen als wilde watervogels.

Er wordt een grens aangehouden van maximaal 30 houders die aan een evenement mogen deelnemen. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (hierna ‘NVWA’) moet in het geval er bekend wordt dat een dier na het deelnemen aan een evenement besmet is met het vogelgriepvirus, alle andere deelnemende dieren traceren. Ook moet de NVWA vervolgens op al deze locaties controles uitvoeren. Omwille van de traceerbaarheid en de uitvoerbaarheid voor de NVWA mogen daarom maximaal 30 houders deelnemen aan een evenement.

Ook mogen risicovogels uit de pluimveedichte regio’s (de Gelderse Vallei of de Peel) niet naar een evenement komen en mogen evenementen niet plaatsvinden in de pluimveedichte regio’s. Voor de pluimveedichte regio’s geldt dat er bij een uitbraak met vogelgriep kans is op het uit de hand lopen van een besmetting door tussenbedrijfstransmissie.

Na terugkomst van een evenement moeten de dieren minstens zeven dagen op plaats van herkomst blijven. Na infectie met het vogelgriepvirus worden vogels snel ziek. Vaak al binnen enkele uren, maar soms kan dit enkele dagen duren. Door te verplichten dat de dieren minsten zeven dagen terug moeten naar de plaats van herkomst, wordt voorkomen dat er dieren die besmet zijn maar nog geen verschijnselen vertonen, verder door het land verspreiden en daarmee mogelijk andere dieren besmetten. Daarnaast moet de NVWA-controles op locatie uitvoeren bij een besmetting met vogelgriep. Zoals eerder aangegeven is omwille van de traceerbaarheid en de uitvoerbaarheid voor de NVWA dit maximaal bij 30 houders mogelijk.

Bezoekverbod vogelverblijfplaatsen

Het artikel over het bezoekverbod van vogelverblijfplaats is herschreven. Door een aantal wijzigingen van dit artikel is het mogelijk geworden deze eenvoudiger te beschrijven. Er hebben geen inhoudelijke wijzigingen plaatsgevonden.

Verplaatsingen salamanders

Hoofdstuk 5 van de Regeling veterinaire maatregelen specifieke dierziekten of zoönosen is gebaseerd op een ingetrokken uitvoeringsbesluit van de Europese Commissie. Nu deze Europese regels niet meer gelden per 1 januari 2023 worden ook de regels in hoofdstuk 5 ingetrokken en werkt deze bepaling terug tot en met 1 januari 2023.

Verschrijvingen in Regeling diergezondheid

In artikel 2.1 en artikel 2.5 stond een verschrijving. Deze worden met deze wijziging hersteld.

De regels ten aanzien van het verbod op wedstrijden en tentoonstellingen met vogels treden in werking op 1 september 2024. De andere regels treden in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin zij wordt geplaatst. Daarmee wordt afgeweken van de systematiek van vaste verandermomenten voor regelgeving, die inhoudt dat ministeriële regelingen met ingang van de eerste dag van elk kwartaal in werking treden en minimaal twee maanden voordien bekend worden gemaakt. Dat kan ten aanzien van het wedstrijden en tentoonstellingen met vogels worden gerechtvaardigd, omdat de doelgroep gebaat is bij spoedige inwerkingtreding maar dat de NVWA het niet eerder kan implementeren in haar werkzaamheden dan per 1 september 2024.

Aangezien deze regels zijn vastgesteld in het kader van de aanpak van dierziektecrises, is afgezien van een adviesaanvraag aan het Adviescollege toetsing regeldruk, en van publicatie en inwerkingtreding op een vast verandermoment. Ook is er geen notificatie bij de Europese Commissie vereist in het kader van richtlijn 2015/1535⁵ en van de Dienstenrichtlijn⁶.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, P. Adema

---

1 Uitvoeringsbesluit (EU) 2021/361 van de Commissie van 22 februari 2021 tot vaststelling van noodmaatregelen voor verplaatsingen tussen lidstaten en de binnenkomst in de Unie van zendingen salamanders in verband met infectie met Batrachochytrium salamandrivorans (PbEU L 69).

2 Kamerstukken II 2021/22, 28 807, nr. 239.

3 Kamerstukken II 2023/24, 28 807, nr. 299

4 Kamerstukken II, 2023/24, 28 807, nr. 299.

5 Richtlijn 2015/1535 van het Europees Parlement en de Raad van 9 september 2015 betreffende een informatieprocedure op het gebied van technische voorschriften en regels betreffende de diensten van de informatiemaatschappij (PbEU 2015, L 241).

6 Richtlijn 2006/123/EG van het Europees Parlement en de Raad van 12 december 2006 betreffende diensten op de interne markt (PbEU 2006, L 376).