Regeling van het bestuur van de Dienst voor het kadaster en de openbare registers tot vrijgave van de real-time GNSS-data

Het bestuur van de Dienst voor het kadaster en de openbare registers,

Gelet op artikel 3.1 van de Wet open overheid, artikelen 3, eerste lid, onder c en j, 108, eerste lid, en 109 van de Kadasterwet;

Besluit:

Artikel 1

Het bestuur gaat, na afstemming hierover met de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties en diverse marktpartijen, over tot openbaarmaking van de real-time GNSS-data van stations voor satellietbepaling, met ingang van 1 juli 2024. De openbaarmaking van de real-time GNSS-data vindt plaats op de wijze zoals op de website van de Dienst bekend wordt gemaakt.

Artikel 2

De openbaarmaking van de real-time GNSS-data heeft tot doel om hergebruik van de real-time GNSS-data onder voorwaarden mogelijk te maken.

Artikel 3

De Tarievenregeling Kadaster wordt als volgt gewijzigd:

A

Aan artikel 19 worden de volgende leden toegevoegd:

• 3. Voor het beschikbaar stellen van real-time GNSS-data van stations voor satellietbepaling is, per jaar, verschuldigd:

  • a. tot en met het vijfde station, per station: € 445,–;

  • b. van het zesde tot en met het tiende station, per station: € 356,–;

  • c. van het elfde tot en met het vijftiende station, per station: € 267,–;

  • d. van het zestiende tot en met het twintigste station, per station: € 178,–;

  • e. vanaf het eenentwintigste station, per station: € 89,–.

• 4. De ruwe data van stations die deel uitmaken van het AGRS.NL, evenals de ruwe GNSS-data met een waarnemingsinterval van één seconde, zijn kosteloos beschikbaar.

Artikel 4

Dit besluit treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin het wordt geplaatst, met uitzondering van artikel 3 dat in werking treedt per 1 juli 2024.

Deze regeling zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

Apeldoorn, 7 juni 2024

Raad van Bestuur Namens deze, F.L.V.P.L. Tierolff

Bezwaarclausule

Als u het niet eens bent met het bepaalde in artikel 1 en 2 van dit besluit en uw belang hierdoor rechtstreeks is betrokken, kunt u binnen zes weken na de dag van dagtekening van de Staatscourant waarin het wordt geplaatst, een bezwaarschrift indienen bij de Raad van Bestuur van het Kadaster, postbus 9046, 7300 GH Apeldoorn. Het bezwaarschrift moet van een datum en van uw naam en adres zijn voorzien. U moet duidelijk aangeven waarom u bezwaar maakt tegen dit besluit en zo mogelijk een kopie van het besluit meezenden. Op het bezwaar zal een besluit worden genomen door de Raad van Bestuur van het Kadaster.

Let wel: het indienen van een bezwaarschrift schort de werking van het besluit niet op. Naast het bezwaarschrift kunt u de bestuursrechter voor 1 juli as. verzoeken een voorlopige voorziening te treffen ter schorsing van het onderhavige besluit. Doet u dit niet, dan zullen de gegevens per 1 juli 2024 openbaar worden gemaakt.

TOELICHTING

Algemeen

In 2018 heeft de Dienst voor het kadaster en de openbare registers (hierna: de Dienst) in overleg met het toenmalige Ministerie van Infrastructuur en Milieu besloten om ruwe GNSS-data(^*), met een waarnemingsinterval van één seconde, in bestandsvorm, als open data beschikbaar te stellen. De reden om dit type data op deze wijze beschikbaar te stellen was dat het vrijgeven van deze data als real-time data op dat moment nadelige gevolgen zou hebben voor de marktpositie van commerciële aanbieders van plaatsbepalingsdiensten. Voor verdere toelichting op dit besluit wordt verwezen naar het Besluit van het bestuur van de Dienst tot verdere vrijgave van de ruwe GNSS-data in bestandsvorm (Stcrt. 2018, 50170).

Het onderhavige besluit houdt in dat per 1 juli 2024 het bestuur van de Dienst de real-time GNSS-data actief openbaar maakt, met het oogmerk om hergebruik van deze real-time data te bevorderen, waarbij het besluit tot vrijgave van de ruwe GNSS-data in bestandsvorm onveranderd blijft omdat dit nog steeds voor diverse afnemers in een behoefte voorziet.

Wet hergebruik overheidsinformatie

Ingevolge de wijziging van de Wet hergebruik overheidsinformatie (Who), zal de Dienst verplicht zijn om zg. ‘dynamische gegevens’ doorlopend voor hergebruik via API’s beschikbaar te stellen (artikel 5c van de Who). Onder dynamische gegevens in het kader van de Who wordt verstaan: digitale documenten die frequent of in real-time worden geactualiseerd, hoofdzakelijk vanwege hun volatiliteit of omdat ze snel verouderd zijn. Deze verplichting op grond van de Who heeft gevolgen voor de manier waarop de Dienst (open) data van de stations voor satellietplaatsbepaling (GNSS-data) beschikbaar dient te stellen.

De Dienst is met het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties (BZK) en met de diverse commerciële aanbieders in overleg getreden en heeft de partijen gevraagd of wijziging van de Who, met daarin de verplichting zoals opgenomen in artikel 5c van de Who, gevolgen zal hebben voor de commerciële aanbieders van plaatsbepalingsdiensten. Deze aanbieders hebben aangegeven dat zij bezwaren hebben tegen vrijgave van het real-time GNSS-data als dit zou plaatsvinden zonder daaraan bepaalde voorwaarden te stellen. De commerciële aanbieders van plaatsbepalingsdiensten geven aan dat zij voor de door hen te verstrekken dienstverlening ten behoeve van plaatsbepaling kosten in rekening brengen bij en voorwaarden stellen aan hun afnemers. Het kosteloos en zonder voorwaarden beschikbaar stellen van de real-time GNSS-data door de Dienst zou voor de commerciële aanbieders dan ook het einde kunnen betekenen van hun inkomsten c.q. hun continuïteit. Gelet hierop en na afstemming hierover met het Ministerie van BZK heeft de Dienst besloten om de real-time GNSS-data van stations voor satellietbepaling onder voorwaarden en tegen een tarief beschikbaar te stellen voor hergebruik. Aangezien de Dienst ook tegemoet wil komen aan partijen die al langer verzocht hebben om de real-time GNSS-data te mogen gebruiken, zal de Dienst, vooruitlopend op de inwerkingtreding van de gewijzigde Who, de real-time GNSS-data per 1 juli 2024 openbaar maken en voor hergebruik beschikbaar stellen. Via de website van de Dienst zal bekend gemaakt worden hoe en op welke wijze de real-time GNSS-data beschikbaar worden gesteld.

Het oogmerk om deze real-time data openbaar te maken is om het hergebruik van dit type data verder te stimuleren, een en ander in lijn met het doel van de Who. Aan dit hergebruik zullen voorwaarden worden verbonden, overeenkomstig artikel 6 van de Who. De voorwaarden waaronder de real-time data voor hergebruik beschikbaar worden gesteld zijn ter beperking van eventuele marktverstoring die voor bestaande aanbieders en gebruikers van dit type data kan ontstaan. Deze voorwaarden houden onder meer in dat aan hergebruik van de data kosten zijn verbonden en dat de afnemer de real-time data niet ongewijzigd verstrekt aan derden.

Wijziging Tarievenregeling Kadaster

Ingevolge artikel 9, derde lid, van de Who jo. artikel 108, derde lid, van de Kadasterwet kan de Dienst ter bestrijding van de kosten van de uitvoering van de publieke taak, voor het hergebruik van informatie ten hoogste de gemaakte kosten voor verzameling, productie, vermenigvuldiging en verspreiding, in rekening brengen, vermeerderd met een redelijk rendement op investeringen. De Dienst maakt van deze bevoegdheid gebruik door in deze regeling de Tarievenregeling Kadaster te wijzigen zodat met ingang van het moment dat de real-time data openbaar gemaakt wordt voor hergebruik, tarieven daarover gerekend kunnen worden.

Omtrent deze wijziging van de Tarievenregeling Kadaster is de Gebruikersraad, bedoeld in artikel 16 van de Organisatiewet Kadaster, gehoord. De Gebruikersraad heeft hierover positief geadviseerd. Na instemming van de Raad van Toezicht zijn de tarieven vastgesteld door de Raad van Bestuur en goedgekeurd door de Minister van BZK.

Overigens laat het introduceren en hanteren van deze tarieven voor de real-time GNSS-data onverlet de ontwikkelingen die de Dienst en Rijkswaterstaat op termijn gaan doorvoeren voor wat betreft de NETPOS-dienst voor landmeten (plaatsbepalingsdienst). Het Kadaster heeft het voornemen om deze plaatsbepalingsdienst die voor de eigen bedrijfsvoering wordt gebruikt, op termijn uit te besteden waarmee het aantal stations kan worden verminderd. Een aantal stations zal dan worden gehandhaafd als basisinfrastructuur voor wettelijke en internationale verplichtingen. De data van de overblijvende stations zal vanaf dat moment zonder tarief beschikbaar worden gesteld. Dit is in lijn met hetgeen de Dienst met het Ministerie van BZK en ook de Gebruikersraad heeft afgestemd om nu voor het hergebruik van de real time GNSS-data een tarief te heffen en dat op termijn de plaatsbepalingsdienst voor de eigen bedrijfsvoering wordt uitbesteed waardoor de data van de overblijvende stations om niet wordt vrijgegeven.

Het vrijgeven van de real time data leidt niet tot extra kosten bij het beheer van het GNSS-netwerk. Wel kost het autoriseren en eventueel ondersteunen van gebruikers tijd en dus geld, en zijn er aan het tariferen zelf administratiekosten verbonden. Naarmate een afnemer meer stations gebruikt, nemen die kosten per station af. Daarom is een lager tarief bij afname van real-time data van meer stations passend.

Het tarief geldt niet voor de stations die deel uitmaken van het AGRS.NL-netwerk. De data daarvan zijn op dit moment al zonder tarief real time beschikbaar, en dat blijft zo, evenals voor de ruwe GNSS-data met een waarnemingsinterval van één seconde.

Raad van Bestuur, Namens deze F.L.V.P.L. Tierolff

---

* Hiervan zijn de data van stations die deel uitmaken van het AGRS.NL-netwerk, uitgezonderd. Deze data zijn als open data al real-time beschikbaar.