Regeling van de Minister van Justitie en Veiligheid van 29 mei, nr. 5458274, tot aanwijzing van aanvullende documenten waarmee ten behoeve van de uitoefening van het kiesrecht de identiteit kan worden vastgesteld (Regeling aanwijzing documenten vaststellen identiteit Kieswet 2024)

De Minister van Justitie en Veiligheid,

Gelet op artikel 1, tweede lid, van de Wet op de identificatieplicht;

Besluit:

Artikel 1

• 1. Voor het vaststellen van de identiteit van een persoon als bedoeld in artikel B 1 van de Kieswet op grond van artikel J 24, eerste lid, onderdeel a, van die wet worden naast de in artikel 1, eerste lid, van de Wet op de identificatieplicht genoemde identiteitsdocumenten de volgende identiteitsdocumenten aangewezen:

  • a. een identiteitskaart uitgegeven in een land dat lid is van de Europese Unie;

  • b. een identiteitskaart uitgegeven in Liechtenstein, Noorwegen, IJsland of Zwitserland.

• 2. De identiteitsdocumenten, genoemd in artikel 1, eerste lid, van de Wet op de identificatieplicht en aangewezen in het eerste lid, mogen op de dag van de stemming, bedoeld in artikel J 1, eerste lid, van de Kieswet, maximaal vijf jaren hun geldigheid hebben verloren.

Artikel 2

Deze regeling wordt aangehaald als: Regeling aanwijzing documenten vaststellen identiteit Kieswet 2024.

Artikel 3

• 1. Deze regeling treedt in werking met ingang van de dag na de dagtekening van de Staatscourant waarin zij wordt geplaatst.

• 2. Artikel 1, tweede lid, vervalt met ingang van 1 januari 2025.

Deze regeling zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

’s-Gravenhage, 29 mei 2024

De Minister van Justitie en Veiligheid, D. Yeşilgöz-Zegerius

TOELICHTING

Op grond van artikel J 24, eerste lid, aanhef en onder a, van de Kieswet, wordt tot de stemming slechts toegelaten de kiezer die bevoegd is aan de verkiezing deel te nemen, voor zover de voorzitter van het stembureau de identiteit van de kiezer heeft vastgesteld aan de hand van een document als bedoeld in artikel 1 van de Wet op de identificatieplicht. Dit document dient geldig te zijn op de dag van de stemming. Deze bijzondere identificatieplicht is op 1 januari 2010 landelijk ingevoerd.

In de brief aan de Tweede Kamer van 9 april 2010 (Kamerstukken II 2009/10, 31 142, nr. 21) over de evaluatie van de gemeenteraadsverkiezingen is de Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties ingegaan op de identificatieplicht bij het stemmen. Van een aantal kanten is de oproep gedaan om een uitzondering op de identificatieplicht te maken om toe te staan dat nog niet langer dan vijf jaren verlopen paspoorten, Nederlandse identiteitskaarten of rijbewijzen, kunnen worden gebruikt ter identificatie als kiesgerechtigde. Met de op 20 januari 2024 vervallen Regeling aanwijzing aanvullende documenten identificatieplicht Kieswet werd hierin voorzien. Dat betekende dat een verlopen identiteitsbewijs kon worden gebruikt bij het stemmen en bij het geven van een onderhandse volmacht. In de brief aan de Tweede Kamer van 9 april 2010 is toen aangekondigd dat de oude regeling een tijdelijke voorziening betrof en dat onderzoek zou plaatsvinden naar een voorziening met een permanent karakter.

De rijkswet tot wijziging van de Paspoortwet in verband met een andere status van de Nederlandse identiteitskaart, het verlengen van de geldigheidsduur van reisdocumenten en Nederlandse identiteitskaarten, een andere grondslag voor de heffing van rechten door burgemeesters en gezaghebbers en het niet langer opslaan van vingerafdrukken in de reisdocumentenadministratie (Stb. 2014, 11) die in dit permanente karakter voorziet, is op 20 januari 2014 in werking getreden. In de oude regeling was opgenomen dat deze de dag nadat tien jaar is verstreken na inwerkingtreding van de rijkswet kwam te vervallen, dus op 20 januari 2024.

Aangezien op 6 juni 2024 de verkiezing van de voor Nederland te kiezen leden van het Europees Parlement plaatsvindt, is hetniet wenselijk dat zo kort voor deze verkiezing de regels omtrent de geldigheid van identiteitsdocumenten wijzigen. Daarom is met deze regeling een voorziening getroffen die ervoor zorgt dat tijdens de aankomende verkiezing van de leden van het Europees Parlement de vaststelling van de identiteit van een Nederlandse kiezer nog kan geschieden overeenkomstig de oude regeling en dus daarvoor aangewezen identiteitsdocumenten kunnen worden gebruikt die op de dag van de stemming maximaal vijf jaren hun geldigheid hebben verloren (zie artikel 1, tweede lid, van deze regeling).

In artikel 1, eerste lid, van de Wet op de identificatieplicht zijn de identiteitsdocumenten aangewezen met behulp waarvan de identiteit van een Nederlandse kiesgerechtigde als bedoeld in artikel B 1 van de Kieswet kan worden vastgesteld. Het tweede lid van dat artikel biedt de mogelijkheid om in aanvulling daarop nog andere identiteitsdocumenten aan te wijzen die voor dat doel kunnen worden gebruikt. In artikel 1, eerste lid, van deze regeling is van die mogelijkheid gebruikgemaakt. Bij verkiezingen kan deze kiesgerechtigde zich identificeren aan de hand van een identiteitskaart die is uitgegeven in een land dat lid is van de Europese Unie of een identiteitskaart die is uitgegeven in Liechtenstein, Noorwegen, IJsland of Zwitserland.

’s-Gravenhage, 29 mei 2024

De Minister van Justitie en Veiligheid, D. Yeşilgöz-Zegerius