Besluit van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 24 november 2023, kenmerk 3720903-1056455-VGP, houdende intrekking van de aanwijzing van dierenartsen als bedoeld in artikel 30 van de verordening officiële controles

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,

Besluit:

Artikel 1

Het besluit van de Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 4 november 2021, 3274624-1018870-VGP, houdende aanwijzing van dierenartsen als bedoeld in artikel 30 van de verordening officiële controles (Stcrt. 2021, 46139), wordt ingetrokken.

Artikel 2

Dit besluit treedt in werking met ingang van 1 januari 2024.

Dit besluit zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, E.J. Kuipers

Bezwaar

Het indienen van bezwaar schort de werking van dit besluit niet op.

Heeft u vragen over dit besluit of bent u het er niet mee eens? Kijk eens op http://www.rijksoverheid.nl/ministeries/vws/bezwaarschriften-vws. Daar wordt uitgelegd wat u kunt doen als u het niet eens bent met het besluit en misschien bezwaar wilt maken. Er staan voorbeelden waarmee u de kans op een succesvol bezwaar kan inschatten.

Wilt u bezwaar maken, dan moet dit binnen zes weken na de datum die bovenaan dit besluit staat. Let op: doe dit op tijd, anders kan uw bezwaar niet behandeld worden.

U kunt uw bezwaarschrift via de website indienen, zie www.minvws.nl/bezwaar. Indien u uw bezwaarschrift niet via de website kunt of wilt indienen, kunt u uw bezwaarschrift ook per e-mail indienen. Het bezwaarschrift e-mailt u naar: WJZ.bezwaarenberoep@minvws.nl, bij voorkeur met een gescande handtekening.

U kunt uw bezwaarschrift ook per post versturen naar:

Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

t.a.v. Directie Wetgeving en Juridische Zaken

Postbus 20350

2500 EJ Den Haag

Noem in het bezwaarschrift:

• uw naam en adres

• de datum

• het kenmerk van dit besluit

• waarom u het niet eens bent met het besluit

Vergeet niet om uw bezwaarschrift te ondertekenen en van een datum te voorzien. Wilt u zo vriendelijk zijn om een kopie van dit besluit mee te sturen met het bezwaarschrift?

Indien u het bezwaarschrift per e-mail indient zonder ondertekening, bestaat de mogelijkheid dat u op een later moment verzocht wordt om bewijs te leveren dat u bevoegd bent tot het indienen van het bezwaar.

TOELICHTING

1. Inleiding

Met ingang van 14 december 2019 is de verordening officiële controles (hierna: OCR)¹ van kracht. Deze verordening is uitgevoerd in het Warenwetbesluit uitvoering verordening officiële controles en andere officiële activiteiten en de Warenwetregeling uitvoering verordening officiële controles en andere officiële activiteiten. Een van de uitgangspunten van de OCR is dat officiële controles en andere officiële activiteiten door de bevoegde autoriteit² worden uitgevoerd. De OCR biedt de bevoegde autoriteit de mogelijkheid om natuurlijke personen aan te wijzen voor het verrichten van bepaalde taken in verband met het uitvoeren van officiële controles of andere officiële activiteiten. Van deze bevoegdheid is gebruik gemaakt in de aanwijzing van dierenartsen die officiële controles bij melk- en colostrumproductiebedrijven, op grond van artikel 49 van uitvoeringsverordening (EU) 2019/627³, kunnen uitvoeren (hierna: het aanwijzingsbesluit).⁴

2. Achtergrond aanwijzing

Met het aanwijzingsbesluit werd geregeld dat iedere dierenarts die ingeschreven is in het register, bedoeld in artikel 4.3 van de Wet dieren, bovengenoemde controletaken mag uitvoeren, mits de betreffende dierenarts voldoet aan de voorwaarden, bedoeld in artikel 30, onderdeel b, van de OCR. De dierenarts moet op grond hiervan:

• i. beschikken over de vereiste deskundigheid, uitrusting en infrastructuur om de aan hem gedelegeerde taken in verband met officiële controles te vervullen;

• ii. naar behoren gekwalificeerd en ervaren zijn; en

• iii. onpartijdig handelen en vrij zijn van elk belangenconflict ten aanzien van de uitoefening van de aan hem gedelegeerde taken in verband met officiële controles.

Op basis van de volgende overwegingen is de aanwijzing destijds gedaan:

• Private dierenartsen in Nederland zijn gekwalificeerd om taken in verband met de officiële controle uit te voeren. Een dierenarts mag alleen diergeneeskunde uitoefenen als hij in het diergeneeskunderegister is ingeschreven (artikel 4.3 van de Wet dieren). Voor inschrijving in dat register moet een dierenarts de opleiding diergeneeskunde met goed gevolg hebben afgerond. Met deze opleiding zijn dierenartsen gekwalificeerd om de taken uit te kunnen voeren.

• De dierenarts moet beschikken over de vereiste deskundigheid, uitrusting en infrastructuur en is naar behoren ervaren. De dierenarts kan aantonen dat hij/zij beschikt over de vereiste deskundigheid en ervaring als hij/zij is aangesloten bij een privaat kwaliteitssysteem die deze deskundigheid en ervaring vraagt. Hiervan is bijvoorbeeld sprake als de dierenarts is aangesloten bij de Regeling voor geborgde rundveedierenartsen van de Stichting Geborgde Dierenarts (hierna: SGD), of bij een andere regeling die deskundigheid en ervaring met melkgevende dieren verlangt. Dergelijke kwaliteitsregelingen zullen ook moeten voorzien in de borging van een vereiste uitrusting en infrastructuur van de dierenarts om de taken in verband met de officiële controle te vervullen.

• De onafhankelijkheid en onpartijdigheid van dierenartsen wordt geborgd door het feit dat dierenartsen in hun handelen aan specifieke zorgplichten, opgenomen in de Wet dieren, moeten voldoen. Dierenartsen kunnen tuchtrechtelijk worden aangesproken op het niet voldoen aan die zorgplichten. De onafhankelijkheid wordt verder geborgd door deelname aan een onafhankelijk privaatrechtelijk kwaliteitssysteem, zoals de eerder genoemde SGD. De voorwaarde dat de dierenarts onpartijdig handelt en vrij is van elk belangenconflict ten aanzien van de uitoefening van de aan hem of haar gedelegeerde taken in verband met de officiële controles, maakt dat deze taken niet kunnen worden uitgevoerd als onderdeel van een systeem van een belanghebbende partij (bijvoorbeeld de melk- en colostrumproducerende bedrijven en de zuivel verwerkende bedrijven). Wel kan de dierenarts bij de uitoefening van de officiële controletaken gebruik maken van data afkomstig uit dergelijke systemen (zoals een privaat kwaliteitssysteem).

• De officiële controles dienen op een wijze te worden uitgevoerd dat de effectiviteit en consistentie kan worden gewaarborgd en geverifieerd en de resultaten aan de bevoegde autoriteiten worden gerapporteerd (artikel 32 van de OCR). Aan deze voorwaarden is voldaan als de aangewezen dierenarts is aangesloten bij een privaat kwaliteitssysteem (zoals de Regeling voor de geborgde rundveedierenartsen van de SGD) waarbinnen de consistente uitvoering van de officiële controle wordt geborgd. De dierenarts kan de officiële controle uitvoeren in het kader van de jaarlijkse evaluatie van het bedrijfsgezondheidsplan (hierna: BGP).

3. Audit Europese Commissie

In 2021 heeft de Europese Commissie in Nederland een audit uitgevoerd ter beoordeling van de officiële controles met betrekking tot de veiligheid van melk en zuivelproducten.⁵ De Europese Commissie concludeert onder andere:

‘De bevoegde autoriteiten die verantwoordelijk zijn voor het officiële controlesysteem voor de productie van melk en zuivelproducten zijn duidelijk aangewezen, en hun structuur en organisatie zijn geschikt voor de uitvoering van hun taken. Een uitzondering, waarvoor wetgevingswijzigingen nodig zijn, is de bevoegdheid die particuliere dierenartsen hebben om officiële controles met betrekking tot hygiëne in zuivelbedrijven uit te voeren; voor hen zijn er geen bepalingen om mogelijke belangenconflicten uit te sluiten.’

Op basis van deze conclusie doet de Europese Commissie de volgende aanbeveling:

‘Ervoor zorgen dat dierenartsen die bij de SGD zijn aangesloten en die officiële controles op melk- en colostrumproductiebedrijven uitvoeren, vrij zijn van belangenconflicten, zoals bepaald in artikel 30, punt b), iii), van Verordening (EU) 2017/625.’

Uitleg van het gekozen systeem in Nederland heeft niet geleid tot het opheffen van deze aanbeveling door de Europese Commissie. De Europese Commissie is van mening dat de onafhankelijkheid en onpartijdigheid van private dierenartsen onvoldoende geborgd kan worden. Om die reden is op zoek gegaan naar een andere invulling van het uitvoeren van de officiële controles bij melk- en colostrumproductiebedrijven, op grond van artikel 49 van uitvoeringsverordening (EU) 2019/627. Gekozen is voor uitvoering van deze controles door de officiële dierenartsen van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (hierna: NVWA).

4. Intrekken aanwijzing

Vanaf 1 januari 2024 voeren officiële dierenartsen van de NVWA de controles uit bij melk- en colostrumproductiebedrijven als bedoeld in artikel 49, eerste en derde lid, van uitvoeringsverordening (EU) 2019/627. Als gevolg hiervan kan het eerder genoemde aanwijzingsbesluit worden ingetrokken. Dit besluit zorgt daarvoor. Het intrekken van de aanwijzing doet niet af aan de rol die private dierenartsen hebben in het realiseren van maatschappelijke opgaven op het terrein van diergezondheid, dierenwelzijn en voedselveiligheid en de verplichting jaarlijks in overleg met de houder van dieren een BGP op te stellen en te evalueren. Om die reden wordt dan ook gezocht naar een samenwerking met de SGD in het kader van het risicogerichte controleprogramma van de NVWA.

---

1 Verordening (EU) 2017/625 van het Europees parlement en de Raad van 15 maart 2017 betreffende officiële controles en andere officiële activiteiten die worden uitgevoerd om de toepassing van levensmiddelen- en diervoederwetgeving en van de voorschriften inzake diergezondheid, dierenwelzijn, plantgezondheid en gewasbeschermingsmiddelen te waarborgen, tot wijziging van de Verordeningen (EG) nr. 999/2001, (EG) nr. 396/2005, (EG) nr. 1069/2009, (EG) nr. 1107/2009, (EU) nr. 1151/2012, (EU) nr. 652/2014, (EU) 2016/429 en (EU) 2016/2031 van het Europees parlement en de Raad, de Verordeningen (EG) nr. 1/2005 en (EG) nr. 1099/2009 van de Raad en de Richtlijnen 98/58/EG, 1999/74/ EG, 2007/43/EG, 2008/119/EG en 2008/120/EG van de Raad, en tot intrekking van de Verordeningen (EG) nr. 854/2004 en (EG) nr. 882/2004 van het Europees parlement en de Raad, de Richtlijnen 89/608/EEG, 89/662/EEG, 90/425/EEG, 91/496/EEG, 96/23/EG, 96/93/EG en 97/78/EG van de Raad en Besluit 92/438/EEG van de Raad (verordening officiële controles) (PbEU 2017, L 95).

2 De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport is aangewezen als bevoegde autoriteit (artikel 3, eerste lid, van het Warenwetbesluit uitvoering verordening officiële controles en andere officiële activiteiten).

3 Uitvoeringsverordening (EU) 2019/627 van de Commissie van 15 maart 2019 tot vaststelling van eenvormige praktische regelingen voor de uitvoering van officiële controles van voor menselijke consumptie bestemde producten van dierlijke oorsprong overeenkomstig Verordening (EU) 2017/625 van het Europees parlement en de Raad en tot wijziging van Verordening (EG) nr. 2074/2005 van de Commissie wat officiële controles betreft (PbEU 2019, L 131).

4 Besluit van de Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 4 november 2021, 3274624-1018870-VGP, houdende aanwijzing van dierenartsen als bedoeld in artikel 30 van de verordening officiële controles (Stcrt. 2021, 46139).

5 https://ec.europa.eu/food/audits-analysis/audit-report/details/4464