Besluit van de Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid van 26 januari 2023, nummer WBV 2023/3, houdende wijziging van de Vreemdelingencirculaire 2000

De Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid,

Gelet op de Vreemdelingenwet 2000, het Vreemdelingenbesluit 2000 en het Voorschrift Vreemdelingen 2000;

Besluit:

ARTIKEL I

De Vreemdelingencirculaire 2000 wordt als volgt gewijzigd:

A

Paragraaf C1/2.13 Vreemdelingencirculaire 2000 is gewijzigd en komt te luiden:

2.13. Het geven van de beschikking

Beslistermijn

De IND neemt binnen zes maanden na indiening van de aanvraag voor verlening of verlenging van een verblijfsvergunning asiel voor bepaalde tijd een beslissing op de aanvraag. Deze termijn kan op grond van artikel 42 Vw worden verlengd.

Met ingang van inwerkingtreding van WBV 2022/22 heeft de IND gebruik gemaakt van de in artikel 42, vierde lid, aanhef en onder b, Vw neergelegde bevoegdheid om in asielzaken de termijn met negen maanden te verlengen. Dat betekent dat de IND de wettelijke beslistermijn van alle aanvragen voor verlening van een verblijfsvergunning asiel voor bepaalde tijd met negen maanden heeft verlengd, in zaken waarin de wettelijke beslistermijn van een aanvraag nog niet was verstreken op de datum van inwerkingtreding van WBV 2022/22. Deze verlenging van de beslistermijn geldt voor zaken ingediend voor 1 januari 2023.

Op grond van het WBV 2022/22 is de wettelijke beslistermijn nog niet verstreken, als de asielaanvraag:

• minder dan zes maanden voor de inwerkingtreding van WBV 2022/22 is ingediend;

• minder dan zes maanden voor de inwerkingtreding van WBV 2022/22 is opgenomen in de nationale procedure; of

• langer dan zes maanden geleden is ingediend of opgenomen in de nationale procedure, maar waarvan de beslistermijn nog niet is verlopen vanwege een verlenging van de beslistermijn op grond van artikel 42, vierde lid, Vw, artikel 43 Vw of vanwege opschorting van de beslistermijn op grond van artikel 4:15, tweede lid, onder c, Awb.

Met de publicatie van het WBV 2023/3 geldt de verlenging van de beslistermijn met negen maanden ook voor asielaanvragen die worden ingediend vanaf 1 januari 2023 tot uiterlijk 1 januari 2024.

De publicatie van deze gewijzigde paragraaf in de Staatscourant geldt als algemene kennisgeving dat de beslistermijn is verlengd.

Artikel 42, aanhef en onder a en c, Vw biedt ook de mogelijkheid om de beslistermijn te verlengen. Onder complexe feitelijke en juridische kwesties zoals bedoeld in artikel 42, vierde lid, onder a, Vw kan in ieder geval worden verstaan dat onderzoek moet worden gedaan door of advies moet worden gevraagd aan:

• een Nederlands ministerie;

• het Openbaar Ministerie;

• de autoriteiten van derde landen;

• de UNHCR;

• het BMA, voor zover zij voor het onderzoek gebruik maakt van externe deskundigen;

• Team Onderzoek en Expertise Land en Taal (Toelt), voor zover zij voor het onderzoek gebruik maakt van externe deskundigen; en

• het NFI.

Er is ook sprake van een complexe feitelijke en juridische kwestie zoals bedoeld in artikel 42, vierde lid, onder a, Vw als er 1F-indicaties zijn.

De IND neemt in de verlengde asielprocedure in ieder geval aan dat de vertraging van de behandeling van de aanvraag aan de vreemdeling is toe te schrijven als bedoeld in artikel 42, vierde lid, onder c, Vw, wanneer:

• het (eventuele) aanvullend gehoor op verzoek of door toedoen van de vreemdeling verzet wordt;

• er bepaalde omstandigheden in het leven van de vreemdeling spelen, zoals langdurige ziekte;

• de vreemdeling een contra-expertise laat uitvoeren;

• of de vreemdeling kort voor het verstrijken van de beslistermijn met omvangrijke nieuwe stukken komt.

Wijze van bekendmaken

In de beschikking vermeldt de IND naast de wettelijk vereiste gegevens, de termijn waarin de vreemdeling Nederland moet verlaten (indien van toepassing).

Als de IND de beschikking aan de vreemdeling bekend maakt vermeldt de IND in de verzendopdracht in INDIGO of op het bij de beschikking gevoegde aanbiedingsformulier:

• de datum en het tijdstip van bekend maken; en

• de naam van de ambtenaar die de beschikking uitreikt (indien van toepassing).

De beschikking in de algemene asielprocedure

De IND zendt de beschikking aan de gemachtigde van de vreemdeling.

In de volgende situaties reikt de IND de beschikking aan de vreemdeling uit:

• van de vreemdeling is geen gemachtigde bekend;

• indien het een afwijzing van een tweede of volgende aanvraag voor een verblijfsvergunning asiel voor bepaalde tijd betreft die binnen de ééndagstoets asiel wordt behandeld, geen gemachtigde van de vreemdeling bekend is en de vreemdeling aanwezig is op het aanmeldcentrum (zie paragraaf C1/2.9);

• in de afwijzende beschikking wordt tevens een inreisverbod uitgevaardigd met de rechtsgevolgen van artikel 66a, zesde lid, Vw;

• de DT&V, COA, Vreemdelingenpolitie, Koninklijke Marechaussee en/of IND hebben wanneer dit nodig is in onderlinge samenspraak vastgesteld dat uitreiking in persoon aangewezen is, bijvoorbeeld omdat onmiddellijk vertrek uit Nederland wordt aangezegd.

Als bij de IND geen gemachtigde van de vreemdeling bekend is, en het niet mogelijk is de beschikking in persoon aan de vreemdeling uit te reiken, wordt op de daarvoor bestemde plek in het aanmeldcentrum een melding van terinzagelegging opgehangen. De IND stelt een rapport van bevindingen op waarin wordt vastgelegd welke handelingen zijn verricht om de beschikking bekend te maken.

De beschikking in de verlengde asielprocedure

De IND stuurt de beschikking aan de gemachtigde van de vreemdeling. Als er bij de IND geen gemachtigde van de vreemdeling bekend is, stuurt de IND de beschikking aangetekend naar het laatst bekende adres van de vreemdeling.

Als de IND er niet in slaagt de beschikking aan de vreemdeling kenbaar te maken, geeft de IND in een rapport van bevindingen aan welke handelingen zijn verricht om de beschikking aan de vreemdeling kenbaar te maken.

De inwilliging

Als de IND de aanvraag inwilligt op grond van artikel 29, eerste lid, onder b, Vw, motiveert de IND waarom niet is ingewilligd op grond van artikel 29, eerste lid, onder a, Vw. Als de IND de aanvraag inwilligt op grond van artikel 29, tweede lid, Vw, motiveert de IND waarom niet is ingewilligd op grond van artikel 29, eerste lid, onder a en b, Vw. De IND beperkt deze motivering tot het benoemen van de (on)geloofwaardige relevante elementen en, indien van toepassing, de redenen waarom deze niet kwalificeren voor vluchtelingenstatus en/of de subsidiaire beschermingsstatus. De IND brengt in deze situatie geen voornemen uit, maar motiveert dit in de inwilligende beschikking.

B

Paragraaf C7/1.2 Vreemdelingencirculaire 2000 is gewijzigd en komt te luiden:

1.2. Veilige landen van herkomst

Albanië

Bijzonderheden en/of uitzonderingen:

Geen

Armenië

Bijzonderheden en/of uitzonderingen:

De aanwijzing van dit land als veilig land van herkomst geldt niet ten aanzien van:

• LHBTI;

• personen van wie aannemelijk is dat ze in strafrechtelijke detentie worden geplaatst.

Bosnië en Herzegovina

Bijzonderheden en/of uitzonderingen:

Geen

Brazilië

Bijzonderheden en/of uitzonderingen:

De aanwijzing van dit land als veilig land van herkomst geldt niet ten aanzien van:

• journalisten die berichten over corruptie, criminaliteit en/of zich kritisch uitlaten over de regering;

• milieuactivisten die zich, in gebieden waarin dat aan de orde is, actief verzetten tegen (illegale) mijnbouw en landontginning;

• LHBTI.

Georgië

Bijzonderheden en/of uitzonderingen:

De aanwijzing van dit land als veilig land van herkomst geldt niet ten aanzien van:

• personen die afkomstig zijn uit de gebieden die niet onder de effectieve controle van de centrale autoriteiten staan, te weten de Georgische regio’s Abchazië en Zuid-Ossetië;

• LHBTI.

Ghana

Bijzonderheden en/of uitzonderingen:

De aanwijzing van dit land als veilig land van herkomst geldt niet ten aanzien van:

• LHBTI, journalisten en andere personen die te maken krijgen met discriminatie.

India

Bijzonderheden en/of uitzonderingen:

De aanwijzing van dit land als veilig land van herkomst geldt niet ten aanzien van:

• vreemdelingen die afkomstig zijn uit de ‘union territory’ Jammu en Kasmir;

• religieuze minderheden, zoals moslims en christenen;

• Dalit-vrouwen en -meisjes;

• journalisten;

• personen die zich kritisch hebben getoond over de Indiase overheid en het overheidsbeleid, en als gevolg daarvan problemen hebben ondervonden (bijvoorbeeld mensenrechtenactivisten, academici en demonstranten).

Jamaica

Bijzonderheden en/of uitzonderingen:

De aanwijzing van dit land als veilig land van herkomst geldt niet ten aanzien van:

• LHBTI.

Kosovo

Bijzonderheden en/of uitzonderingen:

Geen

Marokko

Bijzonderheden en/of uitzonderingen:

De aanwijzing van dit land als veilig land van herkomst geldt niet ten aanzien van:

• LHBTI;

• (online) journalisten en (mensenrechten)activisten, die kritiek uitoefenen op de Islam, het koningshuis en/of de Marokkaanse regering – onder meer vanwege het officiële standpunt van de regering betreffende de Westelijke Sahara;

• de Hirak Rif-activisten en journalisten die verslag deden over de situatie in het Rifgebergte en de demonstraties aldaar;

• personen die te maken krijgen met strafrechtelijke vervolging.

Mongolië

Bijzonderheden en/of uitzonderingen:

De aanwijzing van dit land als veilig land van herkomst geldt niet ten aanzien van:

• LHBTI die problemen hebben ondervonden en daarvoor de bescherming van de autoriteiten moeten inroepen;

• mensenrechtenactivisten die problemen hebben ondervonden en daarvoor de bescherming van de autoriteiten moeten inroepen;

• personen die te maken krijgen met (strafrechtelijke) vervolging.

Montenegro

Bijzonderheden en/of uitzonderingen:

Geen

Noord-Macedonië

Bijzonderheden en/of uitzonderingen:

Geen

Oekraïne

Bijzonderheden en/of uitzonderingen:

Bij brief van 28 februari 2022 is aan de Tweede Kamer kenbaar gemaakt dat voor Oekraïne een opschorting van de aanwijzing van veilig land van herkomst geldt en een besluitmoratorium voor de duur van zes maanden is ingesteld. Zie hiervoor ook het landgebonden asielbeleid voor Oekraïne onder C7 Vc.

Senegal

Bijzonderheden en/of uitzonderingen:

De aanwijzing van dit land als veilig land van herkomst geldt niet ten aanzien van:

• LHBTI;

• personen die te maken krijgen met strafrechtelijke vervolging;

• personen die te maken krijgen met discriminatie.

Servië

Bijzonderheden en/of uitzonderingen:

De aanwijzing van dit land als veilig land van herkomst geldt niet ten aanzien van:

• journalisten;

• personen van wie aannemelijk is dat ze in strafrechtelijke detentie zullen worden geplaatst;

• LHBTI.

Trinidad en Tobago

Bijzonderheden en/of uitzonderingen:

De aanwijzing van dit land als veilig land van herkomst geldt niet ten aanzien van:

• LHBTI.

Tunesië

Bijzonderheden en/of uitzonderingen:

De aanwijzing van dit land als veilig land van herkomst geldt niet ten aanzien van:

• LHBTI;

• personen die aannemelijk kunnen maken dat ze een zogenoemde S17-maatregel op hun naam hebben staan;

• journalisten, activisten en politiek opponenten, die kritiek uitten op de president en/of regering.

Verenigde Staten

Bijzonderheden en/of uitzonderingen:

Geen

ARTIKEL II

Dit besluit treedt in werking met ingang van de dag na de dagtekening van de Staatscourant waarin het wordt geplaatst, met uitzondering van onderdeel A. Onderdeel A treedt in werking met ingang met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2023.

Dit besluit zal (met de toelichting) in de Staatscourant worden geplaatst.

’s-Gravenhage, 26 januari 2023

De Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, namens deze, A.W.H. Bertram directeur-generaal Migratie

TOELICHTING

A

Bij brief aan de Kamer van 26 augustus 2022 (Kamerstuk 19 637, nr. 2992) heeft het kabinet aangegeven dat de wettelijke beslistermijn van 6 maanden voor asielaanvragen op grond van artikel 42, vierde lid, onder b, Vw wordt verlengd met maximaal 9 maanden. Dat betekent dat de IND uiterlijk binnen 15 maanden een beslissing moet nemen op een ingediende asielaanvraag. Deze maatregel geldt voor asielaanvragen waarbij op het moment van inwerkingtreding van WBV 2022/22 de wettelijke beslistermijn nog niet was verstreken en voor aanvragen die ingediend werden tot 1 januari 2023.

Zoals in de toelichting bij WBV 2022/22 is aangekondigd heeft kort voor 1 januari 2023 de beoordeling plaatsgevonden of het noodzakelijk is om de maatregel te verlengen naar aanvragen die ingediend worden vanaf 1 januari 2023. Uit deze beoordeling volgt dat de verlenging van de wettelijke beslistermijn met 9 maanden voor asielaanvragen ook noodzakelijk wordt bevonden voor asielaanvragen ingediend vanaf 1 januari 2023 tot 1 januari 2024. Met het onderhavige WBV wordt dit in de paragraaf C1/2.13 van de Vreemdelingencirculaire geregeld. Hierbij wordt aangetekend dat zodra duidelijk is dat de IND weer binnen de wettelijke termijn van 6 maanden kan beslissen de maatregel wordt afgeschaft. In ieder geval is omstreeks 1 juli 2023 een ijkmoment om te bepalen of de maatregel nog in stand moet blijven of dat de voorraad bij de IND zich dermate heeft ontwikkeld dat een verlenging van de wettelijke beslistermijn niet meer nodig is.

De reden om de verlenging van de wettelijke beslistermijn ook voor asielaanvragen te laten gelden die zijn ingediend vanaf 1 januari 2023 is opgenomen in de brief aan de Kamer van 3 februari 2023 (Kamerstukken, 19637, nr 4426794). Kortheidshalve wordt daarnaar verwezen voor de aanpassing van paragraaf C1/2.13 Vc.

De wijziging van paragraaf C1/2.13 Vc treedt in werking vanaf 1 januari 2023 en geldt dus ook voor alle asielaanvragen ingediend vanaf die datum.

B

De Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid heeft per brief van 25 november 2022 de Tweede Kamer (kenmerk 4312006) geïnformeerd, dat het Verenigd Koninkrijk is verwijderd van de lijst van veilige landen. De instroom vanuit het Verenigd Koninkrijk is namelijk nihil en het inwilligingspercentage nul. Er is daarom geen inhoudelijk belang of relevantie om het Verenigd Koninkrijk op de lijst van veilige landen te houden. Paragraaf C7/1.2 Vc is daarop aangepast.

De Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, namens deze, A.W.H. Bertram directeur-generaal Migratie