Regeling van de Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat van 13 november 2023, nr. WJZ/ 38257316, houdende wijziging van de Subsidieregeling verduurzaming, onderhoud en verbetering gebouwen aardbevingsgebied Groningen in verband met de verhoging van het subsidieplafond en het uitbreiden van het toepassingsgebied.

De Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat,

Gelet op de artikelen 8, eerste en tweede lid, 11, eerste en tweede lid, en 21 van het Kaderbesluit BZK-subsidies;

Besluit:

ARTIKEL I

De Subsidieregeling verduurzaming, onderhoud en verbetering gebouwen aardbevingsgebied Groningen wordt als volgt gewijzigd:

A

In artikel 1 wordt in de begripsomschrijving van beoordeling ‘artikel 52d, tweede lid, onderdeel a, van de Mijnbouwwet’ vervangen door ’artikel 13i, eerste lid van de Tijdelijke wet Groningen’.

B

Artikel 2, derde lid, onderdeel b, komt te luiden:

• b. gelegen is in een door het Instituut Mijnbouwschade Groningen op 1 juli 2022 aangewezen postcodegebied in het aardbevingsgebied Groningen waarbinnen het Instituut schade door waardedaling vergoedt, of in de postcodegebieden 9474, 9479, 9512, 9631, 9641, 9642, 9644, 9645, 9646, 9648, 9651, 9654, 9655, 9657, 9659, 9672, 9675, 9677, 9678, 9679, 9681, 9682, 9684, 9685, 9881, 9882, 9883, 9885, 9971, 9972, 9974 en 9976.

C

Na artikel 2a wordt een artikel ingevoegd, luidende:

Artikel 2b

• 1. In afwijking van artikel 2 verstrekt de minister op aanvraag subsidie voor de kosten van een verduurzamingsmaatregel, voor onderhoud of voor verbetering aan de eigenaar van een gebouw gelegen in de postcodegebieden in de gemeenten, genoemd in het tweede lid, voor zover dat gebouw:

  • a. bestemd of mede bestemd is voor bewoning;

  • b. op of voor 6 november 2020 geen deel uitmaakt van het versterkingsprogramma;

  • c. is gebouwd en opgeleverd vóór 1 januari 2016, en

  • d. niet in eigendom is van een toegelaten instelling als bedoeld in artikel 19 van de Woningwet.

• 2. De eigenaar of eigenaren van een gebouw binnen de gemeente:

  • a. Aa en Hunze met postcodes 9512, 9654, 9655, 9657 en 9659 kunnen een aanvraag doen van 15 november 2023 tot en met 31 december 2025;

  • b. Groningen met postcode 9479 kunnen een aanvraag doen van 15 november 2023 tot en met 31 december 2025;

  • c. Het Hogeland met postcodes 9971, 9972, 9974, 9976 kunnen een aanvraag doen van 15 november 2023 tot en met 31 december 2025;

  • d. Tynaarlo met postcode 9474 kunnen een aanvraag doen van 15 november 2023 tot en met 31 december 2025;

  • e. Midden-Groningen met postcode 9651 kunnen een aanvraag doen van 22 november 2023 tot en met 31 december 2025;

  • f. Veendam met postcodes 9631 en 9648 kunnen een aanvraag doen van 22 november 2023 tot en met 31 december 2025;

  • g. Veendam met postcode 9641 kunnen een aanvraag doen van 29 november 2023 tot en met 31 december 2025;

  • h. Veendam met postcode 9642 kunnen een aanvraag doen van 6 december 2023 tot en met 31 december 2025;

  • i. Veendam met postcodes 9644 tot en met 9646 kunnen een aanvraag doen van 13 december 2023 tot en met 31 december 2025;

  • j. Oldambt met postcodes 9672 en 9675 kunnen een aanvraag doen van 20 december 2023 tot en met 31 december 2025;

  • k. Oldambt met postcodes 9677, 9678, 9684 en 9685 kunnen een aanvraag doen van 27 december 2023 tot en met 31 december 2025;

  • l. Westerkwartier met postcodes 9881 tot en met 9883 en 9885 kunnen een aanvraag doen van 27 december 2023 tot en met 31 december 2025.

• 3. De subsidie, bedoeld in het eerste lid, wordt verstrekt per adres zoals dat bestond op 6 november 2020.

• 4. Per adres kan meerdere keren subsidie op grond van deze regeling worden verstrekt, met dien verstande dat het totale bedrag aan subsidie niet meer bedraagt dan het toepasselijke bedrag, genoemd in artikel 8, derde lid.

• 5. Op grond van deze regeling kan ook subsidie worden verstrekt voor activiteiten als bedoeld in het eerste lid die ook uit anderen hoofde zijn of worden gesubsidieerd of gefinancierd.

• 6. Een aanvraag voor subsidie wordt ingediend met een daartoe voorgeschreven formulier dat beschikbaar is gesteld door het Samenwerkingsverband Noord-Nederland.

D

In artikel 11, derde lid, wordt ‘artikel 2a’ vervangen door ‘de artikelen 2a en 2b’.

ARTIKEL II

Deze regeling treedt in werking met ingang van de dag na datum van uitgifte van de Staatscourant waarin zij wordt geplaatst.

Deze regeling zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

’s-Gravenhage, 13 november 2023

De Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat, J.A. Vijlbrief

TOELICHTING

I. Algemeen deel

1. Inleiding

De subsidieregeling verduurzaming, onderhoud en verbetering gebouwen aardbevingsgebied Groningen is op 1 juni 2021 in werking getreden. Deze regeling vloeit voort uit de bestuurlijke afspraken die met de regio zijn gemaakt op 6 november 2020 (Kamerstukken II 2020/21, 33 529, nr. 830). Het doel van deze subsidie is een impuls te geven aan het toekomstperspectief van inwoners, sectoren en de algehele economische structuur van de regio. Bij een toekomstbestendig Groningen hoort een gebouwvoorraad die in goede staat is en voorbereid is op een duurzame energievoorziening.

Eigenaren kunnen de verduurzamingssubsidie aanvragen voor een gebouw, zoals omschreven in de artikelen 2, 2a en 2b. De bestaande subsidieregeling voor particuliere eigenaren van gebouwen die geen onderdeel zijn van het versterkingsprogramma van de Nationaal Coördinator Groningen (hierna: NCG) (bedoeld in artikel 2, derde lid, onderdeel c) wordt met deze wijziging van de subsidieregeling uitgebreid met 29 extra postcodegebieden aan de randen van het huidige toepassingsgebied. De oorspronkelijke afbakening die in 2020 met de regionale overheden is afgesproken leidde in de praktijk namelijk tot veel vragen en onbegrip onder bewoners. Door de wijziging kan een groter deel van de regio van deze regeling gebruikmaken.

De aanleiding voor de wijziging is gelegen in een besluit van het kabinet naar aanleiding van de parlementaire enquêtecommissie Aardgaswinning Groningen. In de kabinetsreactie Nij Begun is in maatregel 30 aangekondigd dat het kabinet het toepassingsgebied van de regeling nog éénmaal verruimt met 28 postcodes om onwenselijke verschillen op te lossen. Inmiddels is daar één postcode aan toegevoegd, namelijk de postcode 9685 in de gemeente Oldambt. Hiermee ontstaat een duidelijk aaneengesloten gebied zonder onlogische enclaves (ingesloten postcodes) die uitgezonderd zijn van de subsidieregeling.

De in totaal 29 postcodes zijn toegevoegd aan het toepassingsgebied van de regeling, omdat er conform het onderzoek ‘Herstel, maar nog niet hersteld’ van Atlas Research (2022) in de postcodes sprake is van een minimaal schadepercentage van 40%, of doordat de postcodes enclaves vormen in het nieuwe toepassingsgebied als gevolg van dit schadepercentagecriterium. Na verhoging van het subsidieplafond van deze regeling is tot en met 2025 in totaal € 700 miljoen beschikbaar voor de subsidieregeling.

Naast de hiervoor genoemde wijzigingen is tevens van de gelegenheid gebruik gemaakt om de verwijzing in de definitie van ‘beoordeling’ naar ‘artikel 52d, tweede lid, onderdeel a, van de Mijnbouwwet’ aan te passen naar ‘artikel 13i, eerste lid, Tijdelijke wet Groningen’, omdat daar sinds 1 juli 2023 de beoordeling wordt geregeld.

2. Inhoud

Subsidieplafonds

In juli 2021 is de eerste tranche van deze regeling opengesteld. Binnen vijf dagen was het subsidieplafond bereikt. Op 10 januari 2022 is de tweede tranche geopend waarbij eigenaren een aanvraag konden indienen. Na het bereiken van het subsidieplafond is het subsidieplafond verhoogd met € 232,8 miljoen naar € 550 miljoen. Daardoor konden alle eigenaren van een gebouw dat binnen de reikwijdte van de subsidieregeling valt, een subsidie van € 10.000 voor verduurzaming, onderhoud of verbetering van hun woning aanvragen. Met de onderhavige wijziging is naar aanleiding van de parlementaire enquête aardgaswinning Groningen eenmalig de regeling uitgebreid met 29 postcodes, waardoor het subsidieplafond met € 150 miljoen verhoogd is tot een totaal van € 700 miljoen.

Binnen de subsidieregeling is het beschikbare budget van € 700 miljoen als volgt verdeeld:

2021: € 79.200.000;

10 januari 2022: € 238.000.000;

6 juli 2022 tot en met 2025 (voor aanvragen op basis van artikel 2a): € 232.800.000;

15 november 2023 tot en met 2025 (voor aanvragen op basis van artikel 2b): € 150.000.000.

Geleidelijke openstelling

Om uitvoering te geven aan kabinetsmaatregel 30 uit Nij Begun, kunnen eigenaren die nog niet onder de regeling vielen, maar nu als gevolg van de toevoeging van de 29 postcodes in aanmerking komen, vanaf 15 november 2023 stapsgewijs een aanvraag doen voor de woningverbeteringssubsidie. Het ingevoegde artikel 2b regelt de gefaseerde openstelling voor de subsidieaanvragen van eigenaren van gebouwen uit de 29 toegevoegde postcodes. Gedurende een periode van zeven weken wordt de regeling elke week voor een volgende groep postcodes opengesteld en kunnen eigenaren in alle rust een aanvraag doen tot eind 2025. Zowel in artikel 2a als in artikel 2b verwijst het eerste lid naar de desbetreffende postcodegebieden.

De reden voor het invoegen van artikel 2b als nieuwe bepaling is dat de postcodes die in deze bepaling zijn opgenomen niet om dezelfde reden aan de subsidieregeling worden toegevoegd als het geval was bij de postcodes die destijds in het kader van de openstelling van de subsidieregeling voor ronde drie in artikel 2a, tweede lid, zijn opgenomen. Dit betrof namelijk postcodes die wel onder het toepassingsbereik van de subsidieregeling vielen, maar als gevolg van een te laag subsidieplafond en uitvoeringsproblemen niet hadden kunnen meedoen in de openstelling van de subsidieregeling op 10 januari 2022 (de tweede tranche). Van een dergelijke situatie is bij de huidige wijziging van de subsidieregeling geen sprake. Het gaat hier om postcodes die niet eerder in aanmerking kwamen voor de subsidieregeling, maar waarvan als gevolg van de maatregelen die in het kader van het rapport van de parlementaire enquêtecommissie aardgaswinning Groningen alsnog is besloten dat deze postcodes op basis van de hiervoor beschreven criteria aanspraak moeten kunnen maken op de woningverbeteringssubsidie. Hiermee worden onwenselijke en onverklaarbare verschillen weggenomen.

Net zoals in artikel 2a, tweede lid, voor de derde ronde van de woningverbeteringssubsidie is geregeld, wordt in artikel 2b, tweede lid, onder a tot en met l, gedurende een periode van zeven weken de regeling elke week voor een bepaalde groep postcodes opengesteld. Daarmee wordt voorkomen dat door een grote toestroom van aanvragen bij opening van de regeling bewoners lang moeten wachten of hinder ondervinden van eventuele storingen in ICT-systemen. Aanvragen kunnen zowel digitaal als per post worden ingediend. Wanneer eigenaren een aanvraag per post willen doen, kunnen zij contact opnemen met het SNN zodat deze een daartoe voorgeschreven formulier kan sturen. Om te beoordelen of een eigenaar voldoet aan de voorwaarden genoemd in artikel 2b, eerste lid, raadpleegt het SNN het kadaster en/of het bestemmingsplan, evenals overzichten van de NCG waarin is vastgesteld of het gebouw op of voor 6 november 2020 deel uitmaakte van het versterkingsprogramma. Alle bewoners van de postcodes genoemd in de artikelen 2a en 2b hebben vervolgens tot 31 december 2025 om een aanvraag in te dienen.

3. Verhouding met andere regelingen

In de beantwoording van Kamervragen (Kamerstukken II 2022/2023, 2022D56058) is een overzicht opgenomen van de regelingen, subsidies en schadevergoedingen die zich primair richten op bewoners in het aardbevingsgebied en gerelateerd zijn aan de aardbevingsproblematiek in Groningen. De wijziging in de hoogte van de subsidieplafonds en de uitbreiding van het aantal postcodes dat in aanmerking komt voor de subsidie heeft geen gevolgen voor andere subsidieregelingen.

4. Uitvoering

De wijzigingsregeling is voorgelegd aan SNN om te toetsen of de regeling uitvoerbaar is. SNN acht de regeling uitvoerbaar.

5. Staatssteun

Het vraagstuk voor staatssteun is onderbouwd in de eerdere toelichting op de regeling (Stcrt. 2021, 26962).

6. Administratieve lasten

Het Adviescollege toetsing regeldruk (ATR) heeft het dossier niet geselecteerd voor een formeel advies, omdat het geen omvangrijke gevolgen voor de regeldruk heeft.

7. Inwerkingtreding

Deze regeling treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin zij wordt geplaatst. Deze inwerkingtredingsdatum wijkt af van de systematiek van de vaste verandermomenten. Dit houdt in dat ministeriële regelingen met ingang van de eerste dag van een kwartaal in werking treden en minimaal twee maanden voordien bekend worden gemaakt. Dat kan in dit geval worden gerechtvaardigd, omdat het een begunstigende regeling is en de doelgroep van deze subsidieregeling gebaat is bij een spoedige inwerkingtreding, met name de eigenaren van gebouwen in de postcodes die door deze wijziging aan de regeling worden toegevoegd. Inhoudelijk is er weinig veranderd aan de eisen waar aan moet worden voldaan. Daardoor wordt aangenomen dat potentiële aanvragers niet worden gehinderd doordat er geen twee maanden tussen publicatie van de wijzigingsregeling en openstelling zit om kennis te kunnen nemen van de eisen voor subsidieverstrekking.

De Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat, J.A. Vijlbrief