Besluit van de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit van 6 juli 2021, nr. 21177096, houdende tijdelijke vrijstelling op grond van artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden ter bescherming van de teelt van tomaat tegen Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV) (Tijdelijke vrijstelling ter bescherming van de teelt van tomaat tegen Tomato brown rugose fruit virus, 2021-2)

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit,

handelende in overeenstemming met de Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat;

Gelet op artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden en artikel 53 van de Verordening (EG) nr. 1107/2009 van het Europese Parlement en de Raad van 21 oktober 2009 betreffende het op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen en tot intrekking van de Richtlijnen nr. 79/117/EEG en 91/414/EEG van de Raad (PbEU 2009, L 309);

BESLUIT:

Artikel 1

Tijdelijke vrijstelling als bedoeld in artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden en artikel 53 van Verordening (EG) nr. 1107/2009 wordt verleend voor het gebruik van Virkon S ter bescherming van de teelt van tomaat tegen het quarantaineorganisme Tomato brown rugose fruit virus.

Artikel 2

De vrijstelling is slechts van toepassing indien de gebruiksvoorschriften in de bijlage bij dit besluit worden nageleefd.

Artikel 3

Dit besluit treedt in werking op de dag na de dagtekening van de Staatscourant waarin het wordt geplaatst en vervalt na 120 dagen.

Artikel 4

Dit besluit wordt aangehaald als: Tijdelijke vrijstelling ter bescherming van de teelt van tomaat tegen het quarantaineorganisme Tomato brown rugose fruit virus, 2021-2.

Dit besluit zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, namens deze, E. Veldhuis Directeur Plantaardige Agroketens en Voedselkwaliteit

Bezwaar

Als u het niet eens bent met deze beslissing, kunt u binnen zes weken na dagtekening van dit besluit digitaal of schriftelijk een bezwaarschrift indienen.

Een digitaal bezwaarschrift kunt u indienen via "mijn.rvo.nl". Om in te loggen heeft u uw gebruikerscode en wachtwoord nodig, voor de ondertekening een TAN-code. Bij een digitaal bezwaarschrift stuurt u een kopie van dit besluit mee als pdf-bestand of u stuurt een kopie per post na.

Als u schriftelijk bezwaar wilt maken, stuurt u het ondertekende bezwaarschrift naar de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, afdeling Juridische Zaken, Postbus 40219, 8004 DE Zwolle. Bij een schriftelijk bezwaar stuurt u een kopie van dit besluit mee met uw bezwaarschrift.

Op mijn.rvo.nl/bezwaar vindt u meer belangrijke informatie over het digitaal en schriftelijk indienen van een bezwaarschrift.

Meer informatie

Heeft u nog vragen over uw bezwaarschrift, kijk dan op de website: mijn.rvo.nl. of bel: 088 042 42 42 (lokaal tarief).

BIJLAGE: WETTELIJK GEBRUIKSVOORSCHRIFT VIRKON S (13676)

A. WETTELIJK GEBRUIKSVOORSCHRIFT

Toegestaan is uitsluitend het gebruik als middel:

  • • Ter bestrijding van Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV) in of op transportvoertuigen.

De dosering en inwerktijd zoals aangegeven in de gebruiksaanwijzing moeten worden aangehouden.

Tijdens spuiten en vernevelen voor ruimtebehandeling mogen geen andere personen in de ruimte aanwezig zijn dan de toepasser.

Om verminderd functioneren van een Individuele Behandeling Afvalwater (IBA) te voorkomen, dienen afvalresten die het middel bevatten geloosd te worden op de riolering met aansluiting op de RWZI.

Het middel is uitsluitend bestemd voor professioneel gebruik

B. GEBRUIKSAANWIJZING

Algemeen

De te desinfecteren oppervlakken eerst grondig reinigen. Een daarbij gebruikt reinigingsmiddel afspoelen met schoon water. Overtollig water verwijderen. Bij het desinfecteren zoveel vloeistof gebruiken, dat de oppervlakken gedurende de inwerktijd nat blijven.

Desinfectie van transportvoertuigen.

  • • Ruimtes en oppervlakken:

    Dosering: 1% (100 gr middel in 10 Liter water)

    Minimale inwerktijd: 10 minuten

    Aanbevolen hoeveelheid: 300 mL van de 1% gebruiksverdunning per m2 te behandelen oppervlak.

    Toepassing met rugspuit of hoge drukspuit met lage druk en grote druppelgrootte.

Opmerkingen betreffende opslag, gebruik en afval

  • – Het middel mag uitsluitend toegepast worden boven verharde ondergronden.

  • – Het middel niet in direct contact met dieren laten komen.

TOELICHTING

1 Algemeen

Artikel 53 van Verordening (EG) nr. 1107/2009 van het Europese Parlement en de Raad van 21 oktober 2009 betreffende het op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen en tot intrekking van de Richtlijnen nr. 79/117/EEG en nr. 91/414/EEG van de Raad (PbEU 2009, L 309) (hierna: Verordening (EG) nr. 1107/2009) en artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Wgb) maken het mogelijk in bijzondere omstandigheden ambtshalve tijdelijke vrijstelling te verlenen van het verbod om een niet toegelaten gewasbeschermingsmiddel binnen Nederland te brengen, op de markt te brengen, voorhanden te hebben of te gebruiken.

Ambtshalve tijdelijke vrijstelling kan worden verleend als een maatregel nodig blijkt voor een gecontroleerd en beperkt gebruik ter beheersing van een quarantaineorganisme die op geen enkele andere redelijke manier te bestrijden is.

2 Adviezen

2.1 Noodsituatie

Bijzondere omstandigheden en gevaar

Op 17 oktober 2019 is in Nederland Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV) vastgesteld in de bedekte teelt van tomaat. Dit organisme is sinds 4 oktober 2019 quarantainewaardig en vanaf 1 november 2019 gelden voor dit organisme noodmaatregelen in de EU conform Uitvoeringsbesluit (EU) 2019/1615 en vanaf 15 augustus 2020 conform Uitvoeringsverordening (EU) 2020/1191. Deze status houdt in dat Nederland maatregelen moet nemen om verspreiding van het organisme tegen te gaan. Op 26 oktober 2019 is een vrijstelling afgegeven voor het middel Virkon S ter bestrijding van ToBRFV in of op transportvoertuigen incl. containers e.d. waarin materiaal is vervoerd en apparatuur dat gebruikt wordt voor het laden en lossen van de voertuigen en de ruimtes en oppervlakten waarin deze behandeling plaatsvindt. Sindsdien is op meerdere bedrijven ToBRFV vastgesteld en uitroeiacties tegen het virus lopen nog. Op 22 februari, 23 juni, 20 oktober 2020 en 8 maart 2021 zijn nieuwe vrijstellingen afgegeven. Op een aantal bedrijven is het gelukt het virus te elimineren, maar er zijn nog meerdere bedrijven met een besmetting. De vrijstelling van 8 maart 2021 vervalt op 6 juli en 7 juli 2021 is een nieuwe vrijstelling nodig voor het ontsmetten van transportvoertuigen.

Door de aanwezigheid van het quarantaineorganisme Tomato brown rugose fruit virus in de bedekte teelt van tomaat wordt voldaan aan de eisen van bijzondere omstandigheden en gevaar. Maatregelen zijn noodzakelijk en verplicht op basis van Uitvoeringsverordening (EU) 2020/1191.

Eliminatiescenario en alternatieven

Tomato brown rugose fruit virus is een tobamovirus. Tobamovirussen zijn zeer stabiel en besmettelijk. Het virus kan alleen worden geëlimineerd door besmette planten te vernietigen en (mogelijk) besmette oppervlakken, materialen e.d. grondig te reinigen en vervolgens te ontsmetten. Vruchten kunnen ook besmet zijn maar bij vondst van het virus op een bedrijf met bedekte productieteelt van tomaten mogen vruchten nog wel worden afgezet. Het bedrijf en het sorteer- en pakstation (verder afgekort als pakstation) moeten wel hygiënische maatregelen nemen om verspreiding van het virus naar andere teeltbedrijven te voorkomen. Transportvoertuigen waarin tomaten worden vervoerd naar een pakstation doen vaak meerdere productielocaties op één dag aan en moeten daarom, na aflevering van de tomaten, eerst ontsmet worden voordat bij een volgende locatie tomatenvruchten kunnen worden opgehaald.

Van toegelaten middelen waarmee oppervlakken van transportvoertuigen in de glastuinbouw mogen worden ontsmet, is de werking onvoldoende voor het gestelde doel of is de lange inwerktijd praktisch en economisch niet haalbaar voor ontsmetting van transportvoertuigen. Het middel Virkon S op basis van pentakalium bis(peroxymonosulfaat)bis(sulfaat) bleek in onderzoek effectief bij een korte inwerktijd van 10 minuten, wat praktisch en economisch wel haalbaar is voor het ontsmetten van transportvoertuigen op pakstations.

Virkon S heeft een toelating ‘ter bestrijding van bacteriën (excl. bacteriesporen en mycobacteriën), gisten en virussen in ruimtes of op materialen, oppervlakken en schoeisel in kassen zonder gewasopstand, en in ruimtes bestemd voor het verblijf van mensen/desinfectie in ruimtes of op materialen en oppervlakken in de glastuinbouw, en in ruimtes bestemd voor het verblijf van mensen‘, maar niet voor transportvoertuigen.

Er zijn geen redelijke alternatieve maatregelen en/of middelen beschikbaar om Tomato brown rugose fruit virus te elimineren op transportvoertuigen.

Conclusie

Ambtshalve vrijstelling conform art. 38 Wgb van Virkon S in de teelt van tomaat voldoet aan de landbouwkundige criteria. De plantaardige productie van tomaat wordt bedreigd door de aanwezigheid van Tomato brown rugose fruit virus, maatregelen zijn noodzakelijk en verplicht op basis van Uitvoeringsverordening (EU) 2020/1191. Er zijn geen (redelijke) alternatieve maatregelen en/of middelen beschikbaar.

2.2 Risicobeoordeling

Het Ctgb heeft de beoogde toepassing van Virkon S beoordeeld op risico voor de mens en voor het milieu.

Risico voor de toepasser

Voldoet aan de eisen mits inachtneming van de restricties die al op het huidige WGGA staan.

Risico voor het milieu

Voldoet aan de eisen.

Advies

Het College constateert dat het risico voor de mens en voor het milieu bij het gebruik van Virkon S ten behoeve van de bestrijding van het Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV) in of op transportvoertuigen en apparatuur die gebruikt wordt voor het laden en lossen van de voertuigen acceptabel is en geeft een positief advies onder vermelding van de risico beperkende maatregelen welke al op het huidige WGGA van Virkon S staan vermeld.

3 Overwegingen

Een hernieuwde tijdelijke vrijstelling van de biocide Virkon S is gewenst, omdat voor Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV) maatregelen noodzakelijk en verplicht zijn op basis van Uitvoeringsverordening (EU) 2020/1191. Zonder deze vrijstelling is de teelt van tomaat op geen enkele andere redelijke wijze te beschermen tegen Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV).

In het Wettelijk Gebruiksvoorschrift (zie bijlage bij dit besluit) zijn de risico reducerende maatregelen overgenomen die door het Ctgb zijn voorgesteld.

Vrijstelling voor de toepassing van Virkon S ter bescherming van de teelt van tomaat tegen Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV) werd eerder verleend:

4 Besluit

De adviezen van de NVWA en het Ctgb overnemend, heb ik in overeenstemming met de Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, besloten om op grond van artikel 38 van de Wgb een hernieuwde tijdelijke vrijstelling te verlenen voor het gebruik van de biocide Virkon S ter bescherming van de teelt van tomaat tegen Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV).

Dit besluit treedt in werking op de dag na de dagtekening van de Staatscourant waarin het wordt geplaatst en vervalt na 120 dagen.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, namens deze, E. Veldhuis Directeur Plantaardige Agroketens en Voedselkwaliteit

Naar boven