Besluit van de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit van 18 juni 2020, nr.: 20169684, houdende tijdelijke vrijstelling op grond van artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden ter bescherming van de teelt van tomaat tegen Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV) (Tijdelijke vrijstelling ter bescherming van de teelt van tomaat tegen Tomato brown rugose fruit virus, 2020-2)

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit,

handelende in overeenstemming met de Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat;

Gelet op artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden en artikel 53 van de Verordening (EG) nr. 1107/2009 van het Europese Parlement en de Raad van 21 oktober 2009 betreffende het op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen en tot intrekking van de Richtlijnen nr. 79/117/EEG en 91/414/EEG van de Raad (PbEU 2009, L 309);

BESLUIT:

Artikel 1

Tijdelijke vrijstelling als bedoeld in artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden en artikel 53 van Verordening (EG) nr. 1107/2009 wordt verleend voor het gebruik van Virkon S ter bestrijding van het quarantaineorganisme Tomato brown rugose fruit virus in de teelt van tomaat.

Artikel 2

De vrijstelling is slechts van toepassing indien de gebruiksvoorschriften in de bijlage bij dit besluit worden nageleefd.

Artikel 3

Dit besluit treedt in werking op 23 juni 2020 en vervalt op 20 oktober 2020.

Artikel 4

Dit besluit wordt aangehaald als: Tijdelijke vrijstelling ter bescherming van de teelt van tomaat tegen het quarantaineorganisme Tomato brown rugose fruit virus, 2020-2.

Dit besluit zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, namens deze, M.C. Beens Directeur Plantaardige Agroketens en Voedselkwaliteit

Bezwaar

Als u het niet eens bent met deze beslissing, kunt u binnen zes weken na dagtekening van dit besluit digitaal of schriftelijk een bezwaarschrift indienen.

Een digitaal bezwaarschrift kunt u indienen via ‘mijn.rvo.nl’. Om in te loggen heeft u uw gebruikerscode en wachtwoord nodig, voor de ondertekening een TAN-code. Bij een digitaal bezwaarschrift stuurt u een kopie van dit besluit mee als pdf-bestand of u stuurt een kopie per post na.

Als u schriftelijk bezwaar wilt maken, stuurt u het ondertekende bezwaarschrift naar de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, afdeling Juridische Zaken, Postbus 40219, 8004 DE Zwolle. Bij een schriftelijk bezwaar stuurt u een kopie van dit besluit mee met uw bezwaarschrift.

Op mijn.rvo.nl/bezwaar vindt u meer belangrijke informatie over het digitaal en schriftelijk indienen van een bezwaarschrift.

Meer informatie

Heeft u nog vragen over uw bezwaarschrift, kijk dan op de website: mijn.rvo.nl. of bel: 088 042 42 42 (lokaal tarief).

BIJLAGE: WETTELIJK GEBRUIKSVOORSCHRIFT VIRKON S (13676)

A. WETTELIJK GEBRUIKSVOORSCHRIFT

Toegestaan is uitsluitend het gebruik als middel:

  • • Ter bestrijding van Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV) in of op transportvoertuigen incl. containers e.d. waarin materiaal is vervoerd en apparatuur dat gebruikt wordt voor het laden en lossen van de voertuigen en de ruimtes en oppervlakten waarin deze behandeling plaatsvindt.

De dosering en inwerktijd zoals aangegeven in de gebruiksaanwijzing moeten worden aangehouden.

Tijdens spuiten en vernevelen voor ruimtebehandeling mogen geen andere personen in de ruimte aanwezig zijn dan de toepasser.

Om verminderd functioneren van een Individuele Behandeling Afvalwater (IBA) te voorkomen, dienen afvalresten die het middel bevatten geloosd te worden op de riolering met aansluiting op de RWZI.

Het middel is uitsluitend bestemd voor professioneel gebruik

B. GEBRUIKSAANWIJZING

Algemeen

De te desinfecteren oppervlakken eerst grondig reinigen. Een daarbij gebruikt reinigingsmiddel afspoelen met schoon water. Overtollig water verwijderen. Bij het desinfecteren zoveel vloeistof gebruiken, dat de oppervlakken gedurende de inwerktijd nat blijven.

Desinfectie van transportvoertuigen incl. containers e.d. en apparatuur dat gebruikt wordt voor het laden en lossen van voertuigen en ruimtes en oppervlakten waarin deze behandeling plaatsvindt.

  • • Ruimtes en oppervlakken:

    Dosering: 1% (100 gr middel in 10 Liter water)

    Minimale inwerktijd: 10 minuten

    Aanbevolen hoeveelheid: 300 mL van de 1% gebruiksverdunning per m2 te behandelen oppervlak

    Toepassing met rugspuit of hoge drukspuit met lage druk en grote druppelgrootte.

Opmerkingen betreffende opslag, gebruik en afval

  • – Het middel mag uitsluitend toegepast worden boven verharde ondergronden.

  • – Sterk absorberende oppervlakken die snel drogen (b.v. beton) moeten goed nat worden gemaakt.

  • – Het middel niet in direct contact met dieren laten komen.

TOELICHTING

1 Algemeen

Artikel 53 van Verordening (EG) nr. 1107/2009 van het Europese Parlement en de Raad van 21 oktober 2009 betreffende het op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen en tot intrekking van de Richtlijnen nr. 79/117/EEG en nr. 91/414/EEG van de Raad (PbEU 2009, L 309) (hierna: Verordening (EG) nr. 1107/2009) en artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Wgb) maken het mogelijk in bijzondere omstandigheden ambtshalve tijdelijke vrijstelling te verlenen van het verbod om een niet toegelaten gewasbeschermingsmiddel binnen Nederland te brengen, op de markt te brengen, voorhanden te hebben of te gebruiken.

Ambtshalve tijdelijke vrijstelling kan worden verleend als een maatregel nodig blijkt voor een gecontroleerd en beperkt gebruik ter beheersing van een quarantaineorganisme die op geen enkele andere redelijke manier te bestrijden is.

2 Adviezen

2.1 Noodsituatie

Bijzondere omstandigheden en gevaar

Op 17 oktober 2019 is in Nederland Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV) vastgesteld in de bedekte teelt van tomaat. Dit organisme is sinds 4 oktober 2019 quarantainewaardig en vanaf 1 november 2019 gelden voor dit organisme noodmaatregelen in de EU conform Uitvoeringsbesluit (EU) 2019/1615. Deze status houdt in dat Nederland maatregelen moet nemen om verspreiding van het organisme tegen te gaan. Op 26 oktober 2019 is een vrijstelling afgegeven voor het middel Virkon S ter bestrijding van ToBRFV in of op transportvoertuigen incl. containers e.d. waarin materiaal is vervoerd en apparatuur dat gebruikt wordt voor het laden en lossen van de voertuigen en de ruimtes en oppervlakten waarin deze behandeling plaatsvindt. Sindsdien is op meerdere bedrijven ToBRFV vastgesteld en uitroeiacties tegen het virus lopen nog. Op 22 februari 2020 liep de vrijstelling af en van 23 februari tot en met 22 juni is een nieuwe vrijstelling afgegeven. Een aantal bedrijven heeft inmiddels het besmette gewas verwijderd en maatregelen genomen om het virus te elimineren, maar er zijn nog meerdere bedrijven besmet waar maatregelen nodig zijn om het virus te elimineren. Per 23 juni is een nieuwe vrijstelling nodig.

Door de aanwezigheid van het quarantaineorganisme Tomato brown rugose fruit virus in de bedekte teelt van tomaat wordt voldaan aan de eisen van bijzondere omstandigheden en gevaar. Maatregelen zijn noodzakelijk en verplicht op basis van Uitvoeringsbesluit (EU) 2019/1615.

Eliminatiescenario en alternatieven

Tomato brown rugose fruit virus is een tobamovirus. Tobamovirussen zijn zeer stabiel en besmettelijk. Het virus kan alleen worden geëlimineerd door besmette planten te vernietigen en (mogelijk) besmette oppervlakken, materialen e.d. grondig te reinigen en vervolgens te ontsmetten. Vruchten kunnen ook besmet zijn maar bij vondst van het virus op een bedrijf met bedekte productieteelt van tomaten mogen vruchten nog wel worden afgezet. Het bedrijf en het verpakkingsstation moeten wel hygiënische maatregelen nemen om verspreiding van het virus naar andere teeltbedrijven te voorkomen. Transportvoertuigen incl. containers e.d. waarin de tomaten worden vervoerd moeten dan ook regelmatig worden schoongemaakt en ontsmet.

Aan het einde van de teelt moet het bedrijf alle planten ruimen en vervolgens de kas- en bedrijfsruimte(n) schoonmaken en ontsmetten. Het plantafval en het substraat moeten worden afgevoerd naar een afvalverwerker. Na afloop dienen de transportvoertuigen, containers e.d. waarin het afval is vervoerd te worden schoongemaakt en ontsmet.

Van toegelaten middelen waarmee oppervlakken van transportvoertuigen in de land- en tuinbouw mogen worden ontsmet is de werking onvoldoende voor het gestelde doel of is de lange inwerktijd praktisch en economisch niet haalbaar voor ontsmetting van transportvoertuigen. Het middel Virkon S op basis van pentakalium bis(peroxymonosulfaat)bis(sulfaat) bleek in onderzoek effectief en heeft een korte inwerktijd (10 minuten) wat praktisch en economisch wel haalbaar is.

Virkon S heeft een toelating ‘ter bestrijding van bacteriën (excl. bacteriesporen en mycobacteriën), gisten en virussen in ruimtes of op materialen, oppervlakken en schoeisel in kassen zonder gewasopstand, en in ruimtes bestemd voor het verblijf van mensen/desinfectie in ruimtes of op materialen en oppervlakken in de glastuinbouw, en in ruimtes bestemd voor het verblijf van mensen’, maar niet voor transportvoertuigen incl. containers e.d. en apparatuur die gebruikt worden voor het laden en lossen van de voertuigen, containers e.d..

Er zijn geen redelijke alternatieve middelen en/of maatregelen beschikbaar om Tomato brown rugose fruit virus te elimineren van transportvoertuigen incl. containers e.d. en apparatuur die gebruikt voor het laden en lossen van de voertuigen, containers e.d..

Conclusie

Ambtshalve vrijstelling conform art. 38 Wgb van Virkon S in de teelt van tomaat voldoet aan de landbouwkundige criteria. De plantaardige productie van tomaat wordt bedreigd door de aanwezigheid van Tomato brown rugose fruit virus, maatregelen zijn noodzakelijk en verplicht op basis van Uitvoeringsbesluit (EU) 2019/1615. Er zijn geen (redelijke) alternatieve middelen en/of maatregelen beschikbaar.

2.2 Risicobeoordeling

Het Ctgb heeft de beoogde toepassing van Virkon S beoordeeld op risico voor de mens en voor het milieu.

Risico voor de toepasser

Voldoet aan de eisen mits inachtneming van de restricties die al op het huidige WGGA staan.

Risico voor het milieu

Voldoet aan de eisen.

Advies

Het College constateert dat het risico voor de mens en voor het milieu bij het gebruik van Virkon S ten behoeve van de bestrijding van het Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV) in of op transportvoertuigen incl. containers en dergelijke waarin materiaal is vervoerd, en apparatuur dat gebruikt wordt voor het laden en lossen van de voertuigen en de ruimtes en oppervlakten waarin deze behandeling plaatsvindt, acceptabel is en geeft een positief advies onder vermelding van de risico beperkende maatregelen welke al op het huidige WGGA van Virkon S staan vermeld.

3 Overwegingen

Een tijdelijke vrijstelling van de biocide Virkon S is gewenst, omdat voor Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV) maatregelen noodzakelijk en verplicht zijn op basis van Uitvoeringsbesluit (EU) 2019/1615. Zonder deze vrijstelling is de teelt van tomaat op geen enkele andere redelijke wijze te beschermen is tegen Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV).

In het Wettelijk Gebruiksvoorschrift (zie bijlage bij dit besluit) zijn de risico reducerende maatregelen overgenomen die door het Ctgb zijn voorgesteld.

Vrijstelling voor de toepassing van Virkon S ter bescherming van de teelt van tomaat tegen Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV) werd eerder verleend:

4 Besluit

De adviezen van de NVWA en het Ctgb overnemend, heb ik in overeenstemming met de Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, besloten om op grond van artikel 38 van de Wgb een hernieuwde tijdelijke vrijstelling te verlenen voor het gebruik van de biocide Virkon S ter bescherming van de teelt van tomaat tegen Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV).

Dit besluit treedt in werking op 23 juni 2020 en vervalt op 20 oktober 2020.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, namens deze, M.C. Beens Directeur Plantaardige Agroketens en Voedselkwaliteit

Naar boven