Besluit van de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit 30 januari 2020, nr. 20026381, houdende tijdelijke vrijstelling op grond van artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden ter bescherming van goederen bestemd voor de export naar Australië en Nieuw-Zeeland tegen bruin gemarmerde stinkwants (Tijdelijke vrijstelling ter bescherming van goederen bestemd voor de export naar Australië en Nieuw-Zeeland tegen bruin gemarmerde stinkwants (Halymorpha halys), 2020)

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit,

handelende in overeenstemming met de Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat;

Gelet op artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden en artikel 53 van de Verordening (EG) nr. 1107/2009 van het Europese parlement en de Raad van 21 oktober 2009 betreffende het op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen en tot intrekking van de Richtlijnen nr. 79/117/EEG en 91/414/EEG van de Raad (PbEU 2009, L 309);

BESLUIT:

Artikel 1

Tijdelijke vrijstelling als bedoeld in artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden en artikel 53 van Verordening (EG) nr. 1107/2009 wordt verleend het gebruik van Profume ter bescherming van goederen bestemd voor de export naar Australië en Nieuw-Zeeland tegen bruin gemarmerde stinkwants (Halymorpha halys).

Artikel 2

De vrijstelling is slechts van toepassing indien de gebruiksvoorschriften in de bijlage bij dit besluit worden nageleefd.

Artikel 3

Dit besluit treedt in werking op 16 februari 2020 en vervalt op 1 mei 2020.

Artikel 4

Dit besluit wordt aangehaald als: Tijdelijke vrijstelling ter bescherming van goederen bestemd voor de export naar Australië en Nieuw-Zeeland tegen bruin gemarmerde stinkwants (Halymorpha halys), 2020

Dit besluit zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, namens deze, M.C. Beens Directeur Plantaardige Agroketens en Voedselkwaliteit

Bezwaar

Als u het niet eens bent met deze beslissing, kunt u binnen zes weken na dagtekening van dit besluit digitaal of schriftelijk een bezwaarschrift indienen.

Een digitaal bezwaarschrift kunt u indienen via ‘mijn.rvo.nl’. Om in te loggen heeft u uw gebruikerscode en wachtwoord nodig, voor de ondertekening een TAN-code. Bij een digitaal bezwaarschrift stuurt u een kopie van dit besluit mee als pdf-bestand of u stuurt een kopie per post na.

Als u schriftelijk bezwaar wilt maken, stuurt u het ondertekende bezwaarschrift naar de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, afdeling Juridische Zaken, Postbus 40219, 8004 DE Zwolle. Bij een schriftelijk bezwaar stuurt u een kopie van dit besluit mee met uw bezwaarschrift.

Op mijn.rvo.nl/bezwaar vindt u meer belangrijke informatie over het digitaal en schriftelijk indienen van een bezwaarschrift.

Meer informatie

Heeft u nog vragen over uw bezwaarschrift, kijk dan op de website: mijn.rvo.nl. of bel: 088 042 42 42 (lokaal tarief).

BIJLAGE: WETTELIJK GEBRUIKSVOORSCHRIFT PROFUME (13358)

Wettelijk Gebruiksvoorschrift

Het middel is uitsluitend toegelaten als insectenbestrijdingsmiddel voor het professionele gebruik door middel van begassen (fumigeren) in de volgende toepassingsgebieden (volgens de geldende Definitielijst toepassingsgebieden) onder de hierna vermelde toepassingsvoorwaarden.

Toepassingsvoorwaarden

Toepassings- Gebied	Type toepassing	Te bestrijden organisme	Dosering (middel) per toepassing	Maximaal aantal toepassingen per partij	Veiligheidstermijn in dagen
Hoogrisico goederen voor Australië en Nieuw-Zeeland (overeenkomstig met de quarantaine voorschriften van het importerende land) Periode waarin behandeling nodig is: 1 september 2019–30 april 2020	Pre-shipment Quarantaine behandeling door begassing in afgesloten ruimtes	Bruin gemarmerde stinkwants Halymorpha halys (EPPO code: HALYHA)	200 g-h/m^3	1	Behandelde goederen vervolgens ventileren tot de hoeveelheid sulfurylchloride fluoride is gedaald tot ≤3 ppm

De vereiste doseringen door Australië en Nieuw-Zeeland zijn hier onder weergegeven. Let op: slechts één behandeling vereist, maar er zijn verschillende behandelingsopties:

Bereik de CT van 200 g-h/m³ of meer, bij 10°C of hoger, gedurende 24 uur of langer, met een minimale eindconcentratie van 8 g/m³

Bereik de CT of 200 g-h/m³of meer, bij 10°C of hoger, gedurende 12 uur of langer, met een minimale eindconcentratie van 12 g/m³

NB: CT = Concentratie x Tijd product

De toepassingsvoorwaarden (vereisten, veiligheidseisen en afstandseisen) opgenomen in het wettelijk gebruiksvoorschrift van het toegelaten product zijn eveneens van toepassing op deze vrijstelling.

TOELICHTING

1 Algemeen

Artikel 53 van Verordening (EG) nr. 1107/2009 van het Europese parlement en de Raad van 21 oktober 2009 betreffende het op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen en tot intrekking van de Richtlijnen nr. 79/117/EEG en nr. 91/414/EEG van de Raad (PbEU 2009, L 309) (hierna: Verordening (EG) nr. 1107/2009) en artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Wgb) maken het mogelijk in bijzondere omstandigheden tijdelijke vrijstelling te verlenen van het verbod om een niet toegelaten gewasbeschermingsmiddel binnen Nederland te brengen, op de markt te brengen, voorhanden te hebben of te gebruiken.

Tijdelijke vrijstelling kan worden verleend als een maatregel nodig blijkt voor een gecontroleerd en beperkt gebruik ter beheersing van een noodsituatie die op geen enkele andere redelijke manier te bestrijden is.

2 Adviezen

2.1 Noodsituatie

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) heeft een advies opgesteld waarin de vraag wordt beantwoord of er sprake is van een noodsituatie.

Gevaar

De bruin gemarmerde stinkwants is een belangrijke plaag die inmiddels in de EU gevestigd is, maar nog niet in Australië en Nieuw-Zeeland. Deze landen stellen als exporteis dat de EU export van hoogrisico goederen vóór inscheping behandeld moeten zijn. Indien niet aan de behandelingseis van beide landen kan worden voldaan, kunnen deze goederen niet vanuit de EU naar beide landen worden geëxporteerd. Naar schatting betreft dit jaarlijks 2.500 containers.

Indirecte schade treedt op als bedrijven die de behandelingen uitvoeren niet kunnen beschikken over het vrij te stellen middel gedwongen worden om de behandeling in andere lidstaten uit te voeren, wat gepaard gaat met hogere kosten en kan indirect leiden tot het vermijden van de Nederlandse havens.

Alternatieven

De eisen die Australië en Nieuw-Zeeland stellen aan de import van hoogrisico goederen bestaan uit: hitte behandeling, of begassen met methylbromide of sulfurylfluoride.

De werkzame stof methylbromide is niet goedgekeurd in de EU. Bovendien is er een wereldwijde afspraak om het gebruik van methylbromide terug te dringen. Verder is een hitte behandeling ook toegestaan. Een hitte behandeling is niet toepasbaar voor veel van de hoogrisico goederen vanwege beschadiging van het product.

Bijzondere omstandigheden

In reactie op de snelle verspreiding van de bruin gemarmerde stinkwants binnen Europa en Noord Amerika hebben Australië en Nieuw-Zeeland hun import eisen voor hoogrisico goederen vanuit risico landen (zoals Nederland) aangescherpt en is behandeling verplicht. Deze gelden voor de risicoperiode (hoge kans op aantreffen insecten op de export goederen) van 1 september tot en met 30 april 2020. Voorafgaande aan de verscheping van de hoogrisico goederen is in die periode een behandeling verplicht.

Een middel op basis van sulfurylfluoride heeft nu o.a. een toelating als gewasbeschermingsmiddel door middel van begassen in lege graanopslagfaciliteiten tegen voorraadaantasters. De toelatinghouder geeft aan dat in het eerste kwartaal van 2020 een uitbreiding van de bestaande toelating wordt ingediend. Met deze aanvraag kan naar verwachting binnen 3 jaar een uitbreiding gerealiseerd worden. Ter overbrugging naar de toelating is in 2019 een vrijstelling verleend van 19 oktober tot en met 15 februari 2020 voor het middel op basis van sulfurylfluoride.

Deze toelatingsuitbreiding is niet beschikbaar vóór 16 februari 2020 waardoor een kortstondig noodverband gerechtvaardigd is.

Conclusie

De NVWA komt tot volgende conclusies:

• Door onvoldoende mogelijkheden voor de bestrijding van de bruin gemarmerde stinkwants kunnen Nederlandse exporteurs niet voldoen aan de exporteisen van Australië en Nieuw-Zeeland.

• Een effectieve bestrijding van de bruin gemarmerde stinkwants voorafgaand aan inscheping van hoogrisico goederen is met het beschikbare pakket aan middelen en maatregelen niet mogelijk.

• Er is perspectief voor de toelating van een middel op basis van sulfuryl fluoride ter bestrijding van de bruin gemarmerde stinkwants waardoor een kortstondig noodverband gerechtvaardigd is. Voor de gevraagde vrijstellingsperiode is het deze toepassing van het middel niet beschikbaar.

De tijdelijke vrijstelling van Profume ter bescherming van goederen bestemd voor de export naar Australië en Nieuw-Zeeland tegen bruin gemarmerde stinkwants voldoet aan de criteria voor een noodsituatie.

2.2 Risicobeoordeling

Het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) heeft een advies opgesteld waarin de vraag wordt beantwoord of er sprake is van aanvaardbare risico’s.

Humane toxiciteit

Voldoet aan de eisen met inachtneming van de risicoreducerende maatregelen/restrictiezinnen die al op het Wettelijk Gebruiksvoorschrift (WG) van de bestaande toelating van ProFume (13358 N) staan vermeld.

Volksgezondheid

Voldoet aan de eisen.

Gedrag in het milieu

Voldoet aan de eisen.

Ecotoxiciteit

Voldoet aan de eisen.

Conclusie

Het College constateert dat er na het nemen van risicoreducerende maatregelen / het inachtnemen van restrictiezinnen die al op het WG van de bestaande toelating van Profume (13358N) staan vermeld, geen risico verbonden is aan de vrijstelling.

Advies

Gezien het risico adviseert het College een vrijstelling ex artikel 38 Wgb van het gewasbeschermingsmiddel ProFume (sulfuryl fluoride) ter bestrijding van de bruin gemarmerde stinkwants in goederen bestemd voor de export naar Australië en Nieuw-Zeeland te verlenen onder vermelding dat de risicoreducerende maatregelen/restrictiezinnen die al op het WG van de bestaande toelating van ProFume (13358 N) staan vermeld van kracht zijn.

3 Overwegingen

Een tijdelijke vrijstelling van het gewasbeschermingsmiddel Profume is gewenst, omdat zonder deze vrijstelling de hoogrisico goederen bestemd voor export naar Australië en Nieuw-Zeeland op geen enkele andere redelijke wijze te beschermen is tegen de bruin gemarmerde stinkwants, dat voor deze landen een quarantaine organisme is. Belanghebbenden spannen zich in om op korte termijn te beschikken over een regulier toegelaten gewasbeschermingsmiddel.

De tijdelijke vrijstelling van Profume ter bescherming voldoet aan de criteria voor een noodsituatie.

In het Wettelijk Gebruiksvoorschrift (zie bijlage bij dit besluit) zijn de risico reducerende maatregelen overgenomen die door het Ctgb zijn voorgesteld.

Vrijstelling voor de toepassing van Profume ter bescherming van goederen bestemd voor de export naar Australië en Nieuw-Zeeland tegen bruin gemarmerde stinkwants werd eerder verleend:

• 19 oktober 2019, Staatscourant 18 oktober 2019, nr. 56799;

4 Besluit

De adviezen van de NVWA en het Ctgb overnemend, heb ik in overeenstemming met de Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, besloten om op grond van artikel 38 van de Wgb tijdelijke vrijstelling te verlenen voor het gebruik van het gewasbeschermingsmiddel Profume ter bescherming van goederen bestemd voor de export naar Australië en Nieuw-Zeeland tegen bruin gemarmerde stinkwants.

Dit besluit treedt in werking op 16 februari 2020 en vervalt op 1 mei 2020.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, namens deze, M.C. Beens Directeur Plantaardige Agroketens en Voedselkwaliteit