Besluit van de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit 25 maart 2020, nr. 20072411, houdende tijdelijke vrijstelling op grond van artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden ter bescherming van de biologische teelt van appel en peer tegen schurft. (Tijdelijke vrijstelling ter bescherming van de biologische teelt van appel en peer tegen schurft, 2020)

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit,

handelende in overeenstemming met de Minister voor Milieu en Wonen;

Gelet op artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden en artikel 53 van de Verordening (EG) nr. 1107/2009 van het Europese Parlement en de Raad van 21 oktober 2009 betreffende het op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen en tot intrekking van de Richtlijnen nr. 79/117/EEG en 91/414/EEG van de Raad (PbEU 2009, L 309);

BESLUIT:

Artikel 1

Tijdelijke vrijstelling als bedoeld in artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden en artikel 53 van Verordening (EG) nr. 1107/2009 wordt verleend voor het gebruik van Thiovit Jet ter bescherming van de biologische teelt van appel en peer tegen schurft.

Artikel 2

De vrijstelling is slechts van toepassing indien de gebruiksvoorschriften in de bijlage bij dit besluit worden nageleefd.

Artikel 3

Dit besluit treedt in werking met ingang van 1 mei 2020 en vervalt op 31 juli 2020.

Artikel 4

Dit besluit wordt aangehaald als: Tijdelijke vrijstelling ter bescherming van de biologische teelt van appel en peer tegen schurft 2020.

Dit besluit zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, namens deze, M.C. Beens Directeur Plantaardige Agroketens en Voedselkwaliteit

Bezwaar

Als u het niet eens bent met deze beslissing, kunt u binnen zes weken na dagtekening van dit besluit digitaal of schriftelijk een bezwaarschrift indienen.

Een digitaal bezwaarschrift kunt u indienen via ‘mijn.rvo.nl’. Om in te loggen heeft u uw gebruikerscode en wachtwoord nodig, voor de ondertekening een TAN-code. Bij een digitaal bezwaarschrift stuurt u een kopie van dit besluit mee als pdf-bestand of u stuurt een kopie per post na.

Als u schriftelijk bezwaar wilt maken, stuurt u het ondertekende bezwaarschrift naar de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, afdeling Juridische Zaken, Postbus 40219, 8004 DE Zwolle. Bij een schriftelijk bezwaar stuurt u een kopie van dit besluit mee met uw bezwaarschrift.

Op mijn.rvo.nl/bezwaar vindt u meer belangrijke informatie over het digitaal en schriftelijk indienen van een bezwaarschrift.

Meer informatie

Heeft u nog vragen over uw bezwaarschrift, kijk dan op de website: mijn.rvo.nl. of bel: 088 042 42 42 (lokaal tarief).

Voorgestelde toepassing

Middel: Thiovit Jet

Toelatingshouder: Syngenta Crop Protection B.V.

Wettelijk Gebruiksvoorschrift

Toegestaan is uitsluitend het professionele gebruik als schimmelbestrijdingsmiddel in de volgende toepassingsgebieden (volgens Definitielijst toepassingsgebieden versie 2.1, Ctgb juni 2015) onder de vermelde toepassingsvoorwaarden

Toepassingsgebied	Type toepassing	Te bestrijden organisme	Dosering (middel) per toepassing	Toepassingsvoorwaarden*	Maximale dosering (middel) per toepassing	Maximaal aantal toepassingen per 12 maanden	Maximaal aantal liter/kg middel per ha	Minimum interval tussen toepassingen in dagen	Veiligheids-termijn in dagen
Appel (biologische teelt)	Gewasbehandeling tijdens en na de bloei	Schurft[1]	0,4% (400 g/100L water) of	DRT90 + 450 cm teeltvrij of	4 kg/ha	6 per 12 maanden	37,5 kg/ha per vrijstellings-periode	10	7
				DRT 95	2,5 kg/ha
				DRT 99	4 kg/ha
			0,25% (250 g/100L water)	DRT90 + 450 cm teeltvrij of	3,5 kg/ha	10 per 12 maanden		7	7
				DRT 95 of	2,5 kg/ha
				DRT 99	3,75 kg/ha
Peer (biologische teelt)	Gewasbehandeling tijdens en na de bloei	Schurft[2]	0,4% (400 g/100L water) of	DRT90 + 450 cm teeltvrij of	4 kg/ha	6 per 12 maanden	37,5 kg/ha per vrijstellings-periode	10	7
				DRT 95 of	2,5 kg/ha
				DRT 99	4 kg/ha
			0,25% (250 g/100L water)	DRT90 + 450 cm teeltvrij of	3,5 kg/ha	10 per 12 maanden		7	7
				DRT 95 of	2,5 kg/ha
				DRT 99	3,75 kg/ha

1 Venturia inaequalis

2 Venturia pyrini

Toepassingsvoorwaarden

Om niet tot de doelsoorten behorende geleedpotigen/insecten en in het water levende organismen te beschermen is toepassing van het middel uitsluitend toegestaan indien op het gehele perceel gebruik wordt gemaakt van een van de volgende maatregelen:

• Een techniek uit tenminste de klasse DRT90 in combinatie met een teeltvrije zone van 450 centimeter met een beperking van de dosering tot maximaal 4 kg/ha per bespuiting bij een minimale interval van 10 dagen of;

• Een techniek uit tenminste de klasse DRT90 in combinatie met een teeltvrije zone van 450 centimeter met een beperking van de dosering tot maximaal 3,5 kg/ha per bespuiting of;

• Een techniek uit tenminste de klasse DRT95 in combinatie met een beperking van de dosering tot maximaal 2,5 kg/ha per bespuiting of;

• Een techniek uit tenminste de klasse DRT99 in combinatie met een beperking van de dosering tot maximaal 3,75 kg/ha per bespuiting bij een interval van 7 dagen en de dosering tot maximaal 4,0 kg/ha per bespuiting bij een interval van 10 dagen.

Let op: dit middel kan schadelijk zijn voor natuurlijke vijanden. Raadpleeg deskundigen (uw leverancier van natuurlijke vijanden, de producent van dit middel, uw adviseur) over het gebruik van dit middel in combinatie met het gebruik van natuurlijke vijanden.

Dit middel is schadelijk voor niet-doelwit arthropoden. Vermijd onnodige blootstelling.

TOELICHTING

1 Algemeen

Artikel 53 van Verordening (EG) nr. 1107/2009 van het Europese Parlement en de Raad van 21 oktober 2009 betreffende het op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen en tot intrekking van de Richtlijnen nr. 79/117/EEG en nr. 91/414/EEG van de Raad (PbEU 2009, L 309) (hierna: Verordening (EG) nr. 1107/2009) en artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Wgb) maken het mogelijk in bijzondere omstandigheden tijdelijke vrijstelling te verlenen van het verbod om een niet toegelaten gewasbeschermingsmiddel binnen Nederland te brengen, op de markt te brengen, voorhanden te hebben of te gebruiken.

Tijdelijke vrijstelling kan worden verleend als een maatregel nodig blijkt voor een gecontroleerd en beperkt gebruik ter beheersing van een noodsituatie die op geen enkele andere redelijke manier te bestrijden is.

2 Adviezen

2.1 Noodsituatie

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) heeft een advies opgesteld waarin de vraag wordt beantwoord of er sprake is van een noodsituatie.

Gevaar

De schade door schurft bestaat voornamelijk uit vruchtaantasting. Op de vruchten ontstaan doffe vlekken die tot kwaliteitsverlies leiden. Vruchten die in een vroeg stadium zijn aangetast misvormen en vallen af. Op vruchten die later in het seizoen besmet raken kan spatschurft ontstaan in de bewaring. Door deze aantasting zijn de vruchten ook gevoeliger voor andere soorten bewaarrot. Bij een bladaantasting vermindert de fotosynthese en bij een zware aantasting treedt bladval op. Dit zorgt voor een lagere opbrengst.

Met het huidige pakket aan middelen en maatregelen is voornamelijk in het voorjaar een stijging van de ziektedruk niet te remmen. Door de beperkte werking van de beschikbare middelen onder ongunstige omstandigheden is er kans dat er alsnog schade ontstaat en door veelvuldig gebruik van deze middelen kunnen deze een schade in het gewas veroorzaken. De economische schade in de biologische teelt van appel en peer kan dan oplopen tot 50%.

Alternatieven

Niet-chemisch

Rassenkeuze en gezond uitgangsmateriaal zijn in de teelt methoden om aantasting zoveel mogelijk te voorkomen. Daarnaast is er een aantal bedrijfshygiënische maatregelen die aantasting moeten tegengaan. Er zijn waarschuwingssystemen beschikbaar om het infectiemoment van de ascosporen vast te stellen. Telers passen dit toe om het juiste bestrijdingsmoment te bepalen.

Met de toepassing van deze maatregelen kan schurft niet afdoende bestreden worden.

Chemisch

Er zijn twee middelen op basis van zwavel toegelaten in de biologische teelt van appel en peer ter bestrijding van schurft. De toepassing van deze middelen zijn met ingang van 1 januari 2018 ingeperkt n.a.v. de herregistratie van de middelen. Deze middelen mogen beiden nog twee keer worden ingezet en hebben een preventieve werking. Eén van de twee middelen mag alleen voor de bloei ingezet worden. Middelen op basis van zwavel zijn onder koude weersomstandigheden minder werkzaam, regenen gemakkelijk van het blad en kunnen onder warme weersomstandigheden schade veroorzaken aan de vruchten waardoor zij van de boom vallen.

Er is een middel op basis van kaliumwaterstofcarbonaat toegelaten in de biologische teelt van appel. Dit middel heeft een curatieve werking tegen schurft. Sinds het seizoen 2017 opgenomen op de lijst van de toegestane gewasbeschermingsmiddelen van SKAL. Daardoor is het beschikbaar voor de bestrijding van schurft in de biologische teelt van appel. Echter, de inzet van dit middel kan onaanvaardbare fytotoxische reactie geven in meerdere appelrassen.

Bijzondere omstandigheden

De aanvraag voldoet aan de eis van bijzondere omstandigheden. De toelatinghouder en sector leveren inspanningen om te komen tot een toelating. Er is perspectief voor de toelating van een middel op basis van zwavel in de biologische teelt van appel en peer in Nederland waardoor een kortstondig noodverband gerechtvaardigd is.

Conclusie

De NVWA komt tot volgende conclusies:

• Een landbouwtechnisch doelmatige biologische teelt van appel en peer in Nederland wordt bedreigd door onvoldoende mogelijkheden tot bestrijding van schurft.

• Een landbouwtechnisch doelmatige biologische teelt van appel en peer is met het beschikbare pakket aan middelen en maatregelen niet mogelijk.

• Er is perspectief voor herstel binnen de gestelde termijn van het oorspronkelijke WG van het middel op basis van zwavel, waardoor een kortstondig noodverband gerechtvaardigd is.

De tijdelijke vrijstelling van Thiovit Jet voor het bestrijden van schurft in de biologische teelt van appel en peer voldoet aan de criteria voor een noodsituatie.

2.2 Risicobeoordeling

Het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) heeft een advies opgesteld waarin de vraag wordt beantwoord of er sprake is van aanvaardbare risico’s.

Humane toxiciteit

Voldoet aan de eisen.

Volksgezondheid

Voldoet aan de eisen.

Gedrag in het milieu

Voldoet aan de eisen.

Ecotoxiciteit

Er is een acceptabel risico voor vogels, zoogdieren, bijen, bodemorganismen en terrestrische niet-doelwit planten.

Het risico voor waterorganismen is acceptabel, mits driftreducerende maatregelen worden toegepast. Zie onderstaande voor de driftreducerende maatregelen; deze zijn gecombineerd met de maatregelen die nodig zijn voor niet-doelwit arthropoden.

Het risico voor niet-doelwit arthropoden is acceptabel, mits driftreducerende maatregelen in combinatie met een beperking van de dosering en toepassingsperiode worden toegepast.

Om niet tot de doelsoorten behorende geleedpotigen/insecten en in het water levende organismen te beschermen is toepassing van het middel uitsluitend toegestaan indien op het gehele perceel gebruik wordt gemaakt van een van de volgende maatregelen:

• Een techniek uit tenminste de klasse DRT90 in combinatie met een teeltvrije zone van 450 centimeter met een beperking van de dosering tot maximaal 4 kg/ha per bespuiting bij een minimale interval van 10 dagen of;

• Een techniek uit tenminste de klasse DRT90 in combinatie met een teeltvrije zone van 450 centimeter met een beperking van de dosering tot maximaal 3,5 kg/ha per bespuiting of;

• Een techniek uit tenminste de klasse DRT95 in combinatie met een beperking van de dosering tot maximaal 2,5 kg/ha per bespuiting of;

• Een techniek uit tenminste de klasse DRT99 in combinatie met een beperking van de dosering tot maximaal 3,75 kg/ha per bespuiting bij een interval van 7 dagen en de dosering tot maximaal 4,0 kg/ha per bespuiting bij een interval van 10 dagen.

Let op: dit middel kan schadelijk zijn voor natuurlijke vijanden. Raadpleeg deskundigen (uw leverancier van natuurlijke vijanden, de producent van dit middel, uw adviseur) over het gebruik van dit middel in combinatie met het gebruik van natuurlijke vijanden.

Dit middel is schadelijk voor niet-doelwit arthropoden. Vermijd onnodige blootstelling.

Conclusie

Het College constateert dat er na het nemen van risicoreducerende maatregelen / het inachtnemen van restrictiezinnen geen risico verbonden is aan de vrijstelling.

Advies

Gezien het risico adviseert het College een vrijstelling ex artikel 38 Wgb van het gewasbeschermingsmiddel Thiovit Jet [zwavel] in de biologische teelt van appel en peer te verlenen onder vermelding van de volgende risicoreducerende maatregelen / restrictiezinnen:

Om niet tot de doelsoorten behorende geleedpotigen/insecten en in het water levende organismen te beschermen is toepassing van het middel uitsluitend toegestaan indien op het gehele perceel gebruik wordt gemaakt van een van de volgende maatregelen:

• Een techniek uit tenminste de klasse DRT90 in combinatie met een teeltvrije zone van 450 centimeter met een beperking van de dosering tot maximaal 4 kg/ha per bespuiting bij een minimale interval van 10 dagen of;

• Een techniek uit tenminste de klasse DRT90 in combinatie met een teeltvrije zone van 450 centimeter met een beperking van de dosering tot maximaal 3,5 kg/ha per bespuiting of;

• Een techniek uit tenminste de klasse DRT95 in combinatie met een beperking van de dosering tot maximaal 2,5 kg/ha per bespuiting of;

• Een techniek uit tenminste de klasse DRT99 in combinatie met een beperking van de dosering tot maximaal 3,75 kg/ha per bespuiting bij een interval van 7 dagen en de dosering tot maximaal 4,0 kg/ha per bespuiting bij een interval van 10 dagen.

Let op: dit middel kan schadelijk zijn voor natuurlijke vijanden. Raadpleeg deskundigen (uw leverancier van natuurlijke vijanden, de producent van dit middel, uw adviseur) over het gebruik van dit middel in combinatie met het gebruik van natuurlijke vijanden.

Dit middel is schadelijk voor niet-doelwit arthropoden. Vermijd onnodige blootstelling.

3 Overwegingen

Een hernieuwde tijdelijke vrijstelling van het gewasbeschermingsmiddel Thiovit Jet is gewenst, omdat zonder deze vrijstelling de biologische teelt van appel en peer op geen enkele andere redelijke wijze te beschermen is tegen schurft. Hierdoor wordt de doelmatige biologische teelt van appel en peer bedreigd. Belanghebbenden spannen zich in om op korte termijn te beschikken over een regulier toegelaten gewasbeschermingsmiddel.

Vrijstelling voor de toepassing van Thiovit Jet in de biologische teelt van appel en peer werd eerder verleend:

• op 15 mei 2018, Staatscourant 24 mei 2018, nr. 28372.

• op 24 april 2019, Staatscourant 1 mei 2019, nr. 23939.

In het Wettelijk Gebruiksvoorschrift (zie bijlage bij dit besluit) zijn de risico reducerende maatregelen overgenomen die door het Ctgb zijn voorgesteld.

4 Besluit

De adviezen van de NVWA en het Ctgb overnemend, heb ik in overeenstemming met de Minister voor Milieu en Wonen, besloten om op grond van artikel 38 van de Wgb tijdelijke vrijstelling te verlenen voor het gebruik van het gewasbeschermingsmiddel Thiovit Jet ter bescherming van de biologische teelt van appel en peer tegen schurft.

Dit besluit treedt in werking op 1 mei 2020 en vervalt op 31 juli 2020.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, namens deze, M.C. Beens Directeur Plantaardige Agroketens en Voedselkwaliteit