Besluit van de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit 15 mei 2018 , nr. 18089234, houdende tijdelijke vrijstelling op grond van artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden ter bescherming van de biologische teelt van appel en peer tegen schurft. (Tijdelijke vrijstelling ter bescherming van de biologische teelt van appel en peer tegen schurft, 2018).

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit,

handelende in overeenstemming met de Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat;

Gelet op artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden en artikel 53 van de Verordening (EG) nr. 1107/2009 van het Europese Parlement en de Raad van 21 oktober 2009 betreffende het op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen en tot intrekking van de Richtlijnen nr. 79/117/EEG en 91/414/EEG van de Raad (PbEU 2009, L 309);

BESLUIT:

Artikel 1

Tijdelijke vrijstelling als bedoeld in artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden en artikel 53 van Verordening (EG) nr. 1107/2009 wordt verleend voor verruiming van het gebruik van Thiovit Jet ter bescherming van de biologische teelt van appel en peer tegen schurft.

Artikel 2

De vrijstelling is slechts van toepassing indien de gebruiksvoorschriften in de bijlage bij dit besluit worden nageleefd.

Artikel 3

Dit besluit treedt in werking met ingang van de dag na de dagtekening van de Staatscourant waarin het wordt geplaatst en vervalt op 31 juli 2018.

Artikel 4

Dit besluit wordt aangehaald als: Tijdelijke vrijstelling ter bescherming van de biologische teelt van appel en peer tegen schurft 2018.

Dit besluit zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, namens deze, R.P. van Brouwershaven directeur Plantaardige Agroketens en Voedselkwaliteit

Bezwaar

Als u het niet eens bent met deze beslissing, kunt u binnen zes weken na dagtekening van dit besluit digitaal of schriftelijk een bezwaarschrift indienen.

Een digitaal bezwaarschrift kunt u indienen via ‘mijn.rvo.nl’. Om in te loggen heeft u uw gebruikerscode en wachtwoord nodig, voor de ondertekening een TAN-code. Bij een digitaal bezwaarschrift stuurt u een kopie van dit besluit mee als pdf-bestand of u stuurt een kopie per post na.

Als u schriftelijk bezwaar wilt maken, stuurt u het ondertekende bezwaarschrift naar de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, afdeling Juridische Zaken, Postbus 40219, 8004 DE Zwolle. Bij een schriftelijk bezwaar stuurt u een kopie van dit besluit mee met uw bezwaarschrift.

Op mijn.rvo.nl/bezwaar vindt u meer belangrijke informatie over het digitaal en schriftelijk indienen van een bezwaarschrift.

Meer informatie

Heeft u nog vragen over uw bezwaarschrift, kijk dan op de website: mijn.rvo.nl. of bel: 088 042 42 42 (lokaal tarief).

BIJLAGE: WETTELIJK GEBRUIKSVOORSCHRIFT THIOVIT JET (5395 N)

Wettelijk Gebruiksvoorschrift

Toegestaan is uitsluitend het professionele gebruik als schimmelbestrijdingsmiddel in de volgende toepassingsgebieden (volgens Definitielijst toepassingsgebieden versie 2.1, Ctgb juni 2015) onder de vermelde toepassingsvoorwaarden

Toepas- singsgebied	Type toe- passing	Te bestrij- den orga- nisme	Dosering (middel) per toe- passing	Toepassings- voorwaarden*	Maximale dosering (middel) per toepassing	Maximaal aantal toepassingen per 12 maanden	Maximaal aantal liter/kg middel per ha per 12 maanden	Minimum interval tussen toepassingen in dagen	Veilig- heidster- mijn in dagen
Appel (biologische teelt)	gewasbehandeling tijdens en na de bloei	Schurft^1	0,4% (400 g/100L water) of	DRT90 + 450 cm teeltvrij of	4 kg/ha	6 per 12 maanden	37,5 kg/ha per 12 maanden	10	7
				DRT95	2,5 kg/ha
			0,25% (250 g/100L water)	DRT90 + 450 cm teeltvrij of	3,5 kg/ha	10 per 12 maanden		7	7
				DRT95	2,5 kg/ha
Peer (biologische teelt)	gewasbehandeling tijdens en na de bloei	Schurft^2	0,4% (400 g/100L water) of	DRT90 + 450 cm teeltvrij of	4 kg/ha	6 per 12 maanden	37,5 kg/ha per 12 maanden	10	7
				DRT95	2,5 kg/ha
			0,25% (250 g/100L water)	DRT90 + 450 cm teeltvrij of	3,5 kg/ha	10 per 12 maanden		7	7
				DRT95	2,5 kg/ha

¹ Venturia inaequalis,

² Venturia pyrini

* Toepassingsvoorwaarden

Om niet tot de doelsoorten behorende geleedpotigen/insecten en in het water levende organismen te beschermen is toepassing van het middel uitsluitend toegestaan tot uiterlijk eind juli en indien op het gehele perceel gebruik wordt gemaakt van één van de volgende maatregelen:

– een techniek uit tenminste de klasse DRT90 in combinatie met een teeltvrije zone van 450 centimeter in combinatie met een beperking van de dosering tot maximaal 4 kg middel/ha per bespuiting bij een minimaal interval van 10 dagen, of

– een techniek uit tenminste de klasse DRT90 in combinatie met een teeltvrije zone van 450 centimeter in combinatie met een beperking van de dosering tot maximaal 3,5 kg middel/ha per bespuiting bij een interval van minimaal 7 dagen, of

– een techniek uit tenminste de klasse DRT95 in combinatie met een beperking van de dosering tot maximaal 2,5 kg middel/ha per bespuiting.

Let op: dit middel kan schadelijk zijn voor natuurlijke vijanden. Raadpleeg deskundigen (uw leverancier van natuurlijke vijanden, de producent van dit middel, uw adviseur) over het gebruik van dit middel in combinatie met het gebruik van natuurlijke vijanden.

Dit middel is schadelijk voor niet-doelwit arthropoden. Vermijd onnodige blootstelling.

TOELICHTING

1 Algemeen

Artikel 53 van Verordening (EG) nr. 1107/2009 van het Europese Parlement en de Raad van 21 oktober 2009 betreffende het op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen en tot intrekking van de Richtlijnen nr. 79/117/EEG en nr. 91/414/EEG van de Raad (PbEU 2009, L 309) (hierna: Verordening (EG) nr. 1107/2009) en artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Wgb) maken het mogelijk in bijzondere omstandigheden tijdelijke vrijstelling te verlenen van het verbod om een niet toegelaten gewasbeschermingsmiddel binnen Nederland te brengen, op de markt te brengen, voorhanden te hebben of te gebruiken.

Tijdelijke vrijstelling kan worden verleend als een maatregel nodig blijkt voor een gecontroleerd en beperkt gebruik ter beheersing van een noodsituatie die op geen enkele andere redelijke manier te bestrijden is.

2 Adviezen

2.1 Noodsituatie

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) heeft een advies opgesteld waarin de vraag wordt beantwoord of er sprake is van een noodsituatie.

Gevaar

Schurft geeft zowel kwalitatieve als kwantitatieve schade. Bij bladaantasting vermindert de fotosynthese en kan er zelfs bladval optreden. Dit gaat ten koste van de productie. De directe schade is hoger, doordat vruchten worden aangetast. Vroeg in het jaar aangetaste vruchten worden misvormd of vallen vroegtijdig af. Op de vruchten veroorzaakt schurft doffe vlekken. Aangetaste vruchten vallen in een lagere kwaliteitsklasse (industriefruit).

Naast de schade die in het teeltseizoen ontstaat en zichtbaar wordt, is er ook schade aan vruchten die vlak voor de oogst worden geïnfecteerd. Deze schade wordt pas in de bewaring zichtbaar. Aan de bewaring en sortering van deze ongeschikte vruchten voor consumptie zijn extra kosten verbonden.

Met het huidige pakket aan middelen en maatregelen, waarin alleen zwavel beperkt beschikbaar is, is een schurft infectie niet te voorkomen en is schade onvermijdelijk. De schade in de biologische teelt van appel en peer in Nederland zal dan oplopen tot 100%.

Alternatieven

Niet-chemisch

Rassenkeuze en gezond uitgangsmateriaal zijn preventieve methoden om aantasting zoveel mogelijk te voorkomen. Daarnaast is er een aantal bedrijfshygiënische maatregelen die een infectie kunnen tegengaan. Er zijn waarschuwingssystemen beschikbaar om het infectiemoment van de ascosporen vast te stellen. Telers gebruiken dit om het juiste bestrijdingsmoment te bepalen.

Met de toepassing van deze maatregelen kan schurft niet afdoende bestreden worden.

Chemisch

Er zijn twee middelen op basis van zwavel toegelaten in de biologische teelt van appel en peer ter bestrijding van schurft. De toepassing van deze middelen zijn met ingang van 1 januari 2018 ingeperkt n.a.v. de herregistratie van de middelen. Deze middelen mogen beiden nog twee keer worden ingezet en hebben een preventieve werking. Eén van de twee middelen mag alleen voor de bloei ingezet worden. Middelen op basis van zwavel zijn onder koude weersomstandigheden minder werkzaam, regenen gemakkelijk van het blad en kunnen onder warme weersomstandigheden schade veroorzaken aan de vruchten waardoor zij van de boom vallen.

Er is een middel op basis van kaliumwaterstofcarbonaat toegelaten in de biologische teelt van appel. Dit middel heeft een curatieve werking tegen schurft en is sinds het seizoen 2017 opgenomen op de lijst van toegestane gewasbeschermingsmiddelen van SKAL. Daardoor is het beschikbaar voor de bestrijding van schurft in de biologische teelt van appel. Echter, de inzet van dit middel kan onaanvaardbare fytotoxische reactie geven in meerdere appelrassen.

Met de inzet van de beschikbare middelen kan schurft niet afdoende bestreden worden.

Bijzondere omstandigheden

De toelating van zwavel is per 1 januari 2018 ingeperkt tot 2 toepassingen in de eerste helft van het teeltseizoen. De sector en toelatinghouder leveren inspanningen om het oorspronkelijke aantal toepassingen op het WG te herstellen. Zowel in 2017 als 2018 wordt onderzoek uitgevoerd naar het in-crop risico voor niet-doelwit geleedpotigen. Er is perspectief voor toelating van het beoogde aantal toepassingen op het WG van Thiovit Jet in de biologische teelt van appel en peer in Nederland waardoor een kortstondig noodverband gerechtvaardigd is.

Conclusie

De NVWA komt tot volgende conclusies:

• Een landbouwtechnisch doelmatige biologische teelt van appel en peer in Nederland wordt bedreigd door onvoldoende bestrijding van schurft.

• Een landbouwtechnisch doelmatige biologische teelt van appel en peer is met het beschikbare pakket aan maatregelen en middelen niet mogelijk.

• Er is perspectief voor de verruiming toelating van het beoogde aantal toepassingen op het WG van een middel op basis van zwavel in de biologische teelt van appel en peer waardoor een kortstondig noodverband gerechtvaardigd is.

De tijdelijke vrijstelling van Thiovit Jet voor het bestrijden van schurft in de biologische teelt van appel en peer voldoet aan de criteria voor een noodsituatie.

2.2 Risicobeoordeling

Het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) heeft een advies opgesteld waarin de vraag wordt beantwoord of er sprake is van aanvaardbare risico’s.

Humane toxiciteit

Voldoet aan de eisen.

Volksgezondheid

Voldoet aan de eisen.

Gedrag in het milieu

Voldoet aan de eisen.

Ecotoxiciteit

Er is een acceptabel risico voor vogels, zoogdieren, bijen, bodemorganismen en terrestrische niet-doelwit planten.

Het risico voor waterorganismen is acceptabel, mits driftreducerende maatregelen worden toegepast. Zie onderstaande voor de driftreducerende maatregelen; deze zijn gecombineerd met de maatregelen die nodig zijn voor niet-doelwit arthropoden.

Het risico voor niet-doelwit arthropoden is acceptabel, mits driftreducerende maatregelen in combinatie met een beperking van de dosering en toepassingsperiode worden toegepast.

De volgende restrictiezinnen zijn noodzakelijk:

Om niet tot de doelsoorten behorende geleedpotigen/insecten en in het water levende organismen te beschermen is toepassing van het middel uitsluitend toegestaan tot uiterlijk eind juli en indien op het gehele perceel gebruik wordt gemaakt van één van de volgende maatregelen:

• een techniek uit tenminste de klasse DRT90 in combinatie met een teeltvrije zone van 450 centimeter in combinatie met een beperking van de dosering tot maximaal 3.2 kg as/ha per bespuiting, of

• een techniek uit tenminste de klasse DRT95 in combinatie met een beperking van de dosering tot maximaal 2.0 kg as/ha per bespuiting.

Om natuurlijke vijanden in IPM systemen te beschermen is de volgende waarschuwingszin noodzakelijk:

Let op: dit middel kan schadelijk zijn voor natuurlijke vijanden. Raadpleeg deskundigen (uw leverancier van natuurlijke vijanden, de producent van dit middel, uw adviseur) over het gebruik van dit middel in combinatie met het gebruik van natuurlijke vijanden.

Conclusie

Het College constateert dat er na het nemen van risicoreducerende maatregelen / het inachtnemen van restrictiezinnen geen risico verbonden is aan de vrijstelling.

Advies

Gezien het risico adviseert het College een vrijstelling ex artikel 38 Wgb van het gewasbeschermingsmiddel Thiovit Jet in de biologische teelt van appel en peer te verlenen onder vermelding van de volgende risicoreducerende maatregelen / restrictiezinnen:

Om niet tot de doelsoorten behorende geleedpotigen/insecten en in het water levende organismen te beschermen is toepassing van het middel uitsluitend toegestaan tot uiterlijk eind juli en indien op het gehele perceel gebruik wordt gemaakt van één van de volgende maatregelen:

• een techniek uit tenminste de klasse DRT90 in combinatie met een teeltvrije zone van 450 centimeter in combinatie met een beperking van de dosering tot maximaal 3.2 kg as/ha per bespuiting, of

• een techniek uit tenminste de klasse DRT95 in combinatie met een beperking van de dosering tot maximaal 2.0 kg as/ha per bespuiting.

Om natuurlijke vijanden in IPM systemen te beschermen is de volgende waarschuwingszin noodzakelijk:

Let op: dit middel kan schadelijk zijn voor natuurlijke vijanden. Raadpleeg deskundigen (uw leverancier van natuurlijke vijanden, de producent van dit middel, uw adviseur) over het gebruik van dit middel in combinatie met het gebruik van natuurlijke vijanden.

3 Overwegingen

Een tijdelijke vrijstelling van het gewasbeschermingsmiddel Thiovit Jet is gewenst, omdat zonder deze vrijstelling de biologische teelt van appel en peer op geen enkele andere redelijke wijze te beschermen is tegen schurft. Hierdoor wordt de doelmatige biologische teelt van appel en peer bedreigd. Belanghebbenden spannen zich in om op korte termijn te beschikken over een regulier toegelaten gewasbeschermingsmiddel.

In het Wettelijk Gebruiksvoorschrift (zie bijlage bij dit besluit) zijn de risico reducerende maatregelen overgenomen die door het Ctgb zijn voorgesteld.

4 Besluit

De adviezen van de NVWA en het Ctgb overnemend, heb ik in overeenstemming met de Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, besloten om op grond van artikel 38 van de Wgb tijdelijke vrijstelling te verlenen voor het gebruik van het gewasbeschermingsmiddel Thiovit Jet ter bescherming van de biologische teelt van appel en peer tegen schurft.

Dit besluit treedt in werking met ingang van de dag na de dagtekening van de Staatscourant waarin het wordt geplaatst en vervalt op 31 juli 2018.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, namens deze, R.P. van Brouwershaven directeur Plantaardige Agroketens en Voedselkwaliteit