TOELICHTING
Met deze regeling wordt de Beschikking bestrijding bacterievuur 1984 gewijzigd. De
reden voor deze wijziging is het aanpassen van de begrenzingen van de bufferzones
Opheusden en Uden-Boxmeer-Venray. De kaarten met de gewijzigde begrenzingen van de
genoemde bufferzones zijn aangegeven, zijn als bijlagen bij deze regeling gevoegd.
Achtergrond:
Europese regelgeving (Richtlijn 2000/29/EG) schrijft voor dat de plantenziekte bacterievuur,
veroorzaakt door de bacterie Erwinia amylovora (Burrill) Winslow et al., moet worden
bestreden. Deze ziekte bedreigt de fruitteelt en de bedrijfsmatige teelt van voor
bacterievuur gevoelige planten (zgn. waardplanten). Hieronder vallen boomkwekerijgewassen,
zoals appel en peer. Maar ook planten in het openbaar en particulier groen, zoals
de meidoorn en de mispel.
In Nederland komt bacterievuur voor.
In verschillende landen in de Europese Unie (EU) zijn beschermde gebieden (protected
zones) aangewezen die vrij zijn van bacterievuur. Alleen onder voorwaarden kunnen
in deze beschermde gebieden waardplanten van bacterievuur worden binnengebracht.
Om naar deze ‘beschermde gebieden’ waardplanten van bacterievuur te mogen exporteren,
geeft Richtlijn 2000/29/EG aan dat de plaats waar deze waardplanten zijn geproduceerd
en een bepaalde zone daaromheen vrij moeten zijn van bacterievuur.
Om de export van dergelijke boomkwekerijproducten naar de beschermde gebieden in Europa
toch mogelijk te maken, zijn in Nederland bufferzones rondom boomteeltgebieden ingesteld.
Hier is het verboden, anders dan in het kader van de bedrijfsmatige teelt, voor bacterievuur
gevoelige waardplanten te telen en/of aan te planten. Waardplanten die op een perceel
binnen een bufferzone zijn geteeld en waarvan de afstand van het perceel tot aan de
grens van de bufferzone niet minder dan één kilometer bedraagt, mogen voorzien worden
van een Zona Protecta Bacterievuur (ZPb2)-plantenpaspoort. Zij mogen dan worden geëxporteerd
naar de beschermde gebieden binnen de EU.
Uitzonderingsgebieden voor meidoorn
De meidoorn is een waardplant voor bacterievuur. De meidoorn heeft in Nederland echter
ook een ecologische en landschappelijke functie in het buitengebied. Om de aanplant
van de meidoorn in de bufferzones toch mogelijk te maken, kunnen gebieden binnen de
bufferzone worden aangewezen waar de meidoorn een landschappelijk bepalende rol speelt.
Binnen deze gebieden geldt dan een uitzondering op het (aanplant)verbod voor meidoorn.
Bufferzone Opheusden
De aanpassing van de begrenzing van de bufferzone Opheusden gebeurt op verzoek van
boomkwekers in deze regio. Zij willen in aanmerking komen voor het gebruik van het
ZPb2-plantenpaspoort om de boomkwekerijproducten te exporteren.
De aanpassing van de bufferzone Opheusden gaat om een verplaatsing van de bufferzonegrens
-
− ten oosten van Veenendaal, de nieuwe grens volgt de provinciale weg tot de N233;
en
-
− ten noorden van Lingen en Lienden; de nieuwe grens loopt langs de Rijnbankdijk, Rijndijk
en Marsdijk en buigt ten oosten van Rhenen richting Veenendaal.
Ook is op verzoek van de natuurorganisaties met de belanghebbenden in de bufferzone
Opheusden overeenstemming bereikt om in deze bufferzone een aantal nieuwe uitzonderingsgebieden
voor de meidoorn aan te wijzen. De meidoorn speelt in deze gebieden een landschappelijk
bepalende rol. In deze gebieden wordt het toegestaan meidoorn aan te planten. De nieuwe
uitzonderingsgebieden volgen het natuurbeheerplan van de provincie Utrecht, en bevinden
zich in de uiterwaarden ten noorden van de Rijn, langs de provinciale weg richting
Rhenen en ten oosten van Veenendaal en Rhenen.
Het aanpassen van de begrenzing van de bufferzone Opheusden en de aanwijzing van de
uitzonderingsgebieden zijn tot stand gekomen in overleg met verschillende belanghebbenden
in het gebied, waaronder boomkwekers, de lokale gemeenten en de provincie Utrecht.
Bufferzone Uden-Boxmeer-Venray
De aanpassing van de bufferzone Uden-Boxmeer-Venray betreft een kleine correctie op
de niet geheel juist ingetekende begrenzing van deze bufferzone op de kaart, die gold
vanaf 1 juli 2018. De nieuwe kaart van bufferzone Uden-Boxmeer-Venray geeft de juiste
begrenzingen weer.
Regeldruk
De bestrijding van bacterievuur is gebaseerd op Europese (Richtlijn 2000/29/EG) en
nationale regelgeving (Plantenziektenwet en Besluit bestrijding bacterievuur 1983).
Als gevolg van de verplichtingen van deze regelgeving voor telers in bufferzones ontstaan
regeldrukeffecten. De uitbreiding van de bufferzone Opheusden leidt in principe tot
enige regeldrukeffecten voor ongeveer vijf boomkwekers. Zij hebben een aantal percelen
die voorheen (gedeeltelijk) buiten de bufferzone lagen. Zij hebben het verzoek gedaan
om de zone uit te breiden, zodat zij het Zpb2-plantenpaspoort voor boomkwekerijproducten
kunnen gaan afgeven.
Deze bedrijven moeten rekening houden met extra kosten voor de autorisatie van het
bedrijf en de keuringen op de percelen door de keuringsdienst Naktuinbouw. Zij controleren
de boomkwekerijproducten op de aanwezigheid van bacterievuur op en buiten het perceel.
De kosten voor de twee verplichte controles per jaar op een bedrijf worden opgebouwd
uit een inspectie-uurtarief (€ 96,–), een areaalbijdrage (gestaffeld tarief, afhankelijk
van de grootte van het areaal; starttarief boomkwekerijsector € 285,– voor de eerste
0,5 hectare), een bezoektarief (€ 54,50 per bezoek) en een vaste jaarlijkse bijdrage
van € 285,–. Voor bijvoorbeeld een bedrijf met een areaaloppervlakte van 10 hectare
waar twee keer per jaar gedurende vijf uur wordt geïnspecteerd, zijn de kosten voor
bedrijfsautorisatie en keuringen op het bedrijfsperceel ongeveer € 2.450,–.
Daarnaast vindt jaarlijks ook in de omgeving van de bedrijfspercelen binnen de bufferzone
inspecties op de aanwezigheid van bacterievuur plaats. De kosten voor deze inspecties
worden gedragen door het collectief van boomkwekers in het gebied. Zij zijn verenigd
in de sectororganisatie Tree Centre Opheusden. De uitbreiding met vijf bedrijven leidt
naar verwachting tot 10 à 15 extra inspectie-uren op een totaal van zo’n 700 inspectie-uren
(opgave 2018) voor de bufferzone Opheusden. Dit houdt in dat er voor zo’n 10 tot 15
uur extra gecontroleerd moet worden binnen het nieuwe bufferzonegebied. Uitgaande
van een uurtarief van € 96,– betekent dit circa € 1.000,– tot € 1.500,– aan extra
inspectiekosten. Per ‘nieuw’ bedrijf leidt dit tot circa 200,– tot € 300,– per jaar
aan keuringskosten betaald voor inspecties buiten het eigen perceel.
De correctie van de niet juist ingetekende begrenzing op de kaart van de bufferzone
Uden-Boxmeer-Venray heeft geen effect op de regeldruk.
Deze wijziging van de Beschikking bestrijding bacterievuur is voor advies over de
regeldruk van deze wijziging voorgelegd aan het Adviescollege Toetsing Regeldruk (ATR).
ATR geeft aan de analyse te delen dat deze wijziging geen omvangrijke gevolgen heeft
voor de regeldruk. Om die reden heeft ATR geen formeel advies uitgebracht over de
regelingswijziging.
Inwerkingtreding
Deze regelingswijziging treedt in werking met ingang van 1 oktober 2019. Daarmee wordt
gehandeld in lijn met de uitgangspunten van vaste verandermomenten voor regelgeving
(Kamerstukken II 2007/08, 29 515, nrs. 243 en 309). Ook wordt aangesloten op het uitgangspunt van de minimuminvoeringstermijnen. Beide
uitgangspunten zijn vastgelegd in Aanwijzingen voor de regelgeving (hoofdstuk 4, aanwijzing
17).
De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit,
C.J. Schouten