Regeling van de Minister van Infrastructuur en Milieu van 10 mei 2017, nr. IENM/BSK-2017/38132, tot wijziging van de Regeling eisen geschiktheid 2000 in verband met aanpassing van de voorwaarden betreffende het rijden met een bioptisch telescoopsysteem (BTS)

De Minister van Infrastructuur en Milieu,

Gelet op de artikelen 111, vierde lid, en 134, tweede lid, van de Wegenverkeerswet 1994;

Besluit:

ARTIKEL I

Paragraaf 3.2.1.1. van de bijlage bij de Regeling eisen geschiktheid 2000 komt te luiden:

3.2.1.1. Rijden met een monoculair bioptisch telescoopsysteem

Onder voorwaarden kunnen personen die de visus van 0,5 bereiken met behulp van een monoculair bioptisch telescoopsysteem (BTS) geschikt worden verklaard voor een rijbewijs van de categorieën B, BE en T.

De voorwaarden zijn dat:

• de visus met beide ogen tezamen, eventueel gecorrigeerd, ten minste 0,16 bedraagt;

• de visus bij kijken door de bioptische telescoop ten minste 0,5 bedraagt;

• die persoon niet het gezichtsvermogen van één oog volledig is kwijtgeraakt of slechts één oog gebruikt;

• er geen andere hinderlijke oogheelkundige functiestoornissen met betrekking tot verkeersdeelname zijn.

Een rapport van een oogarts is vereist. Het rapport moet ingaan op oorzaak, prognose en stabiliteit van de visus en bevat een advies aan het CBR over de geschiktheidstermijn. De maximale geschiktheidstermijn is vijf jaar.

Voor de beoordeling van de geschiktheid is een rijtest vereist met een deskundige op het gebied van de praktische geschiktheid van het CBR. Het CBR heeft voor de rijtest een uitvoerig protocol. Voor een rijtest komen alleen personen in aanmerking die aantoonbaar voldoende training hebben gehad bij een door het CBR erkend trainingscentrum voor rijden met een bioptisch telescoopsysteem. Na een positieve rijtest kunnen personen die een bioptisch telescoopsysteem gebruiken slechts geschikt worden verklaard met beperking van de rijbevoegdheid tot:

• alleen rijden met een bioptisch telescoopsysteem;

• alleen rijden bij daglicht (vanaf één uur na zonsopgang tot één uur voor zonsondergang);

• privégebruik en;

• rijden met voertuigen met een automatische schakeling ingeval van rijbewijzen van de categorie B en BE.

Aan beroepsmatig gebruik van een rijbewijs van groep 1 door personen met een bioptisch telescoopsysteem moeten strenge eisen worden gesteld. Personen met een bioptisch telescoopsysteem kunnen in beginsel alleen geschikt worden verklaard voor groep 1 als de rijbevoegdheid wordt beperkt tot privégebruik.

Op speciaal verzoek kan – in individuele gevallen – een uitzondering worden gemaakt op de beperking tot privégebruik. Deze personen mogen geschikt worden verklaard voor beperkt beroepsmatig vervoer, niet zijnde vervoer van personen of het onder toezicht doen besturen van derden, voor maximaal vier uren per dag. Voorwaarden zijn een rapport van een oogarts en een verklaring van de werkgever, volgens een door het CBR vastgesteld model.

ARTIKEL II

Deze regeling treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin zij wordt geplaatst.

Deze regeling zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De Minister van Infrastructuur en Milieu, M.H. Schultz van Haegen-Maas Geesteranus

TOELICHTING

Algemeen

1. Hoofdlijnen

Bij wijziging van de Regeling eisen geschiktheid 2000 van 14 mei 2009¹ is het in Nederland in uitzonderingsgevallen toegestaan een personenauto te besturen met behulp van een zogenoemd monoculair bioptisch telescoopsysteem (BTS). Een BTS is een kleine telescoop die op een brillenglas geplaatst wordt voor een beter zicht op afstand. Een BTS maakt het mogelijk voor zeer slechtzienden te voldoen aan de minimumnormen voor de gezichtsscherpte en na training veilig en verantwoord een auto te besturen. Echter wel onder strikte voorwaarden zoals alleen rijden bij daglicht, alleen privé gebruik van de auto en alleen in een auto zonder aanhanger (categorie B) met een automatische schakeling c.q. automatisch keuze van de versnelling. Momenteel zijn er in Nederland rond de 135 mensen met een BTS-rijbewijs.

In de internationale literatuur bestaat nog geen eenduidige conclusie ten aanzien van de verkeersveiligheid bij het rijden met een BTS. Goed methodologisch en objectief wetenschappelijk onderzoek op dit gebied is echter ook nauwelijks mogelijk omdat men sterk afhankelijk is van subjectieve informatie over ongevallen door bestuurders met een BTS. Vooralsnog zijn er echter geen aanwijzingen dat het rijden met een BTS onaanvaardbare risico’s met zich brengt. Zowel vanuit de internationale literatuur als uit de ervaring in de Nederlandse praktijk is gebleken dat bestuurders met een BTS over het algemeen zeer positief zijn over de verruiming van hun mobiliteitsmogelijkheden en geregeld gebruik maken van hun auto.

Op verzoek van het ministerie van Infrastructuur en Milieu heeft de commissie Brookhuis en De Waard (hierna: de Commissie) op 6 juni 2016 een advies uitgebracht². Het betreft een advies over het beroepsmatig rijden met een BTS en de gevolgen en uitvoering van de nieuwe wetgeving ten aanzien van het T-rijbewijs zoals die geldt per 1 juli 2015. Specifiek gaat het daarbij over het gebruik van een BTS door mensen met verlaagde gezichtsscherpte bij het besturen van tractoren en motorvoertuigen met beperkte snelheid (MMBS). De Commissie concludeert dat een BTS een goed hulpmiddel is om een ontoereikende gezichtsscherpte (verminderd vermogen om details te zien) in het verkeer te compenseren. De ervaringen bij het gebruik in een personenauto zijn positief. Voor het gebruik van een BTS op een tractor of MMBS worden door de Commissie geen bezwaren gezien. De Commissie adviseert daarom om de mogelijkheden voor rijbewijsbezitters die gebruik maken van een BTS te verruimen door:

• Het gebruik van een BTS met aanhangwagen toe te staan voor rijbewijzen van categorie BE.

• Beperkt beroepsmatig gebruik toe te staan voor maximaal 4 uur per dag voor rijbewijzen van categorie B, BE en T.

• De verplichting tot het gebruik van een automatische keuze van de versnelling voor rijbewijzen van categorie T te laten vervallen.

Het advies van de Commissie is voorgelegd aan de vaste Commissie Rijgeschiktheid van de Gezondheidsraad. Deze heeft na bestudering van het advies, en na consultatie van enkele opstellers van het rapport, geconcludeerd dat er geen redenen zijn om aan de conclusies van de Commissie Brookhuis en de Waard nog opmerkingen toe te voegen.

Met deze wijziging van de bijlage van de Regeling eisen geschiktheid 2000 (hierna: de Regeling) wordt het advies van de Commissie in de regelgeving overgenomen. Het betreft een aanpassing van de Regeling over de eisen aan het gezichtsvermogen en in het bijzonder de eisen voor rijden met een BTS (paragraaf 3.2.1.1).

2. Administratieve lasten

De onderhavige wijziging van de bijlage bij de Regeling leidt tot een verlichting van de eisen voor rijgeschiktheid bij gebruik van een BTS. Het aanvragen van een rijbewijs bij gebruik van een BTS verloopt volgens de reguliere procedure bij het CBR middels het indienen van een Eigen verklaring. Deze procedure wijzigt niet, met uitzondering van het feit dat om ook beperkt beroepsmatig te mogen rijden een werkgeversverklaring bij de Eigen verklaring moet worden gevoegd. De administratieve lasten die hieraan verbonden zijn kunnen niet exact worden becijferd, maar zullen zeer beperkt zijn. Naar verwachting zullen maximaal enkele tientallen mensen gebruik maken van de mogelijkheid tot beperkt beroepsmatig gebruik van een BTS-rijbewijs. Momenteel zijn er in Nederland circa 135 mensen met een BTS-rijbewijs.

Artikelsgewijs

Artikel I

Het hiervoor genoemde advies leidt tot wijzigingen in paragraaf 3.2.1.1 van de bijlage van de Regeling. Toegevoegd is dat personen geschikt kunnen worden verklaard voor een rijbewijs van de categorie BE. Daarnaast zijn de beperkingen van het rijbewijs gewijzigd voor personen met een BTS. Ter verduidelijking is de beperking ‘alleen rijden met een bioptisch telescoopsysteem’ toegevoegd. De beperking tot het rijden met een automatische keuze van de versnelling is niet langer van toepassing voor rijbewijzen van de categorie T, maar alleen voor rijbewijzen van de categorie B en BE.

Personen kunnen voortaan geschikt worden verklaard voor beroepsmatig gebruik, niet zijnde vervoer van personen of het onder toezicht doen besturen van derden, voor maximaal vier uren per dag.

Artikel II

Inwerkingtreding

In afwijking van het stelsel van vaste verandermomenten treedt deze wijzigingsregeling in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin zij wordt geplaatst. De reden daarvoor is dat de doelgroep van BTS-gebruikers bijzonder gebaat is bij een spoedige inwerkingtreding van de regeling (uitzonderingsgrond a van het systeem van vaste verandermomenten).

De Minister van Infrastructuur en Milieu, M.H. Schultz van Haegen-Maas Geesteranus

---

1 Stcrt. 2009, 94

2 Gebruik van een bioptisch telescoop systeem bij beroepsmatig rijden en het T-rijbewijs. Een advies tot herziening van de regelgeving. Commissie Brookhuis en De Waard. Groningen, 6 juni 2016 (www.auto-mobiliteit.org/btsberoepsmatig).