De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, handelende in overeenstemming met
de Minister van Economische Zaken,
Gelet op de artikelen 2, vierde lid, en 4 van het Besluit informatievoorziening WPO/WEC,
artikel 18, vijfde lid, van het Bekostigingsbesluit WVO, de artikelen 2.5.3, tweede
lid, 2.5.4, tweede lid, en 2.5.10 van de Wet educatie en beroepsonderwijs en artikel
2.14 van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek;
Besluit:
ARTIKEL I
De Regeling jaarverslaggeving onderwijs wordt als volgt gewijzigd:
A
In artikel 1, onderdelen c en e, artikel 3, onderdelen f en l, en artikel 4, tweede
tot en met vijfde lid, wordt het woord ‘jaarverslag’ telkens gewijzigd in: bestuursverslag.
B
In artikel 3, onderdeel a, wordt de aanduiding ‘artikel 3a’ vervangen door: artikel
4, onder 1a.
C
Aan artikel 4 wordt een lid 6 toegevoegd, luidende:
D
Bijlage 3 wordt vervangen door een nieuwe bijlage 3, zoals opgenomen in de bijlage
bij deze regeling.
ARTIKEL II
Deze regeling treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van
de Staatscourant waarin zij wordt geplaatst en werkt voor wat betreft de onderdeel
A terug tot en met 1 januari 2016 en werkt voor wat betreft de onderdelen B, C en
D terug tot en met 1 januari 2015.
BIJLAGEBIJ DE WIJZIGING VAN DE REGELING JAARVERSLAGGEVING ONDERWIJS IN VERBAND MET
DE AANPASSING VAN DE INRICHTING VAN DE CONTINUÏTEITSPARAGRAAF, HET OPNEMEN VAN DE
VERLANGDE INFORMATIE UIT DE NOTITIES HELDERHEID IN DE BEKOSTIGING VAN HET HOGER ONDERWIJS
EN HELDERHEID IN DE BEKOSTIGING VAN HET MIDDELBAAR BEROEPSONDERWIJS, DE WIJZIGING
VAN DE TERM JAARVERSLAG IN BESTUURSVERSLAG EN DE CORRECTIE VAN EEN ONJUISTE VERWIJZING
Bijlage 3, behorende bij artikel 4, vierde lid.
Gegevens voor de Continuïteitsparagraaf, zoals bedoeld in artikel 4.
Deze gelden voor alle instellingen die de jaarverslaggeving opstellen op grond van
de Regeling jaarverslaggeving onderwijs en voor zover van toepassing.
A. Gegevensset
A1. In het onderdeel Continuïteitsparagraaf van het bestuursverslag worden de navolgende
kengetallen over het verslagjaar en de drie daaropvolgende jaren, aangeduid met respectievelijk
T+1, T+2 en T+3 opgenomen:
Deze kengetallen worden voorzien van een toelichting waarin het bestuur aangeeft welke
belangrijke ontwikkelingen zij verwacht.
Aantallen leerlingen/deelnemers/studenten
De opgave betreft de stand per 31 december of de laatst bekende stand. De prognoses
voor de jaren volgend op het verslagjaar zijn in lijn met de opgave ultimo verslagjaar.
Deze kengetallen worden voorzien van een toelichting waarin het bestuur aangeeft welke
belangrijke ontwikkelingen zij verwacht.
Personele bezetting in FTE
Voor deze opgave geldt dat wordt aangesloten bij de voor de betreffende sector gebruikelijke
weergave van formatiegegevens. Een nadere uitsplitsing of onderverdeling in categorieën
wordt niet verlangd. Het betreft personeel met een vast of tijdelijk dienstverband.
A2. In het onderdeel Continuïteitsparagraaf van het bestuursverslag wordt een meerjarenbegroting opgenomen op het niveau dat overeenkomt met het niveau waarop de jaarrekening wordt
opgesteld, met de navolgende posten. Deze meerjarenbegroting is gebaseerd op de standaardindeling
van de Regeling jaarverslaggeving onderwijs en omvat de cijfers van het verslagjaar
en voorts de drie jaren volgende op het verslagjaar, aangeduid met T+1, T+2 en T+3.
Balans
Met onderverdeling naar VASTE ACTIVA (uitgesplitst naar Immateriële VA, Materiële
VA en Financiële VA), VLOTTENDE ACTIVA, (uitgesplitst naar Voorraden, Vorderingen,
Kortlopende effecten en Liquide middelen), EIGEN VERMOGEN (uitgesplitst naar Algemene
reserve, Bestemmingsreserves en Overige reserves en fondsen), VOORZIENINGEN, LANGLOPENDE
SCHULDEN en KORTLOPENDE SCHULDEN
Staat / Raming van Baten en Lasten
De BATEN, uitgesplitst naar Rijksbijdrage, Overige overheidsbijdragen en subsidies,
college-, cursus- en/of examengelden, Baten in opdracht van derden en Overige baten.
De LASTEN, uitgesplitst naar Personeelslasten, Afschrijvingen, Huisvestingslasten
en Overige lasten.
Het Saldo Baten en lasten uit de gewone bedrijfsvoering, Saldo baten en lasten uit
de financiële bedrijfsvoering, Saldo buitengewone baten en lasten.
Totaal resultaat
Toelichting
In een nadere toelichting bij de posten geeft het bestuur aan welke belangrijke ontwikkelingen
zij verwacht. Het gaat daarbij met name om
-
– belangrijke ontwikkelingen in de baten en lasten, mede op basis van de verwachte ontwikkeling
van kengetallen en bekostigingsvariabelen
-
– het huisvestingsbeleid (eigendom en huur, doordecentralisatie, voorgenomen bouwprojecten
en andere bouwkundige investeringen) en de financiering daarvan
-
– de overige voorgenomen investeringen en projecten
-
– de ontwikkelingen rond contractactiviteiten en zogeheten derde geldstroomactiviteiten
-
– verwachte mutaties in reserves (onderscheiden naar de algemene reserves, de bestemmingsreserves,
en overige reserves en fondsen) en voorzieningen
B. Overige rapportages
B1. Rapportage aanwezigheid en werking van het interne risicobeheersings- en controlesysteem.
In dit onderdeel geeft het bestuur aan op welke wijze het interne risicobeheersingssysteem
is ingericht en hoe dit in de praktijk functioneert. Daarbij wordt aangegeven welke
resultaten hiermee zijn bereikt en welke aanpassingen eventueel worden doorgevoerd
in de komende jaren.
B2. Beschrijving van de belangrijkste risico’s en onzekerheden
Het bestuur geeft aan voor welke risico’s en onzekerheden zij zich in de komende jaren
ziet geplaatst en op welke wijze zij passende maatregelen treft om aan deze risico’s
en onzekerheden het hoofd te bieden. Waar nodig en relevant wordt dit aangevuld met
een cijfermatige toelichting.
B3. Rapportage toezichthoudend orgaan.
In deze rapportage geeft het toezichthoudend orgaan aan op welke wijze zij het bestuur
ondersteunt en/of adviseert over de beleidsvraagstukken en de financiële problematiek.
TOELICHTING
I. Algemeen
Deze wijziging van de Regeling jaarverslaggeving onderwijs (RJO) betreft:
-
– wijziging van de term jaarverslag in bestuursverslag, analoog aan de wijziging van
Boek 2 BW (onderdeel A),
-
– correctie van een onjuiste verwijzing (onderdeel B),
-
– verankering van de zogenoemde Helderheidsbrieven in de RJO (onderdeel C), en
-
– wijziging van de gegevens in de zogenoemde Continuïteitsparagraaf, opgenomen als bijlage
3 (onderdeel D).
Met deze aanpassing zijn geen extra administratieve lasten gemoeid, aangezien zij
een formalisatie betreffen van eerdere aanwijzingen (Helderheidsbrieven). De aanpassing
die is opgenomen in onderdeel C, is weliswaar een verruiming van de formele voorschriften,
maar omdat aan de instellingen eerder in brieven is aangegeven dat zij over deze punten
in het jaarverslag moeten rapporteren, is nauwelijks sprake van een verhoging van
de lasten. De overige aanpassingen betreffen geen wijzigingen die leiden tot een verhoging
of verlaging van de administratieve lasten.
II. Artikelsgewijs
Artikel 1, Onderdeel A
De wijziging van de term ‘jaarverslag’ in ‘bestuursverslag’ vloeit voort uit een vergelijkbare
aanpassing van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek. Aan de term ‘jaarverslag’ werd regelmatig
een verschillende inhoud gegeven. Deze aanpassing beoogt dergelijke misverstanden
voortaan te voorkomen. De term ‘jaarverslag’ wordt voortaan alleen gebruikt om het
geheel aan te duiden van de jaarverslaggeving, bestaande uit het bestuursverslag,
de jaarrekening en de overige gegevens.
Artikel 1, Onderdeel B
Deze wijziging betreft herstel van een onjuiste verwijzing.
Artikel 1, Onderdeel C
De aanpassing in artikel 1, onderdeel C, vindt haar oorsprong in enkele eerder gepubliceerde
brieven, waarin een nadere uiteenzetting werd gegeven over enkele elementen van het
bekostigingsbeleid in de sectoren hoger onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs.
Deze brieven kregen de benaming ‘Helderheidsbrieven’ en daarin werd onder meer aangegeven
welke elementen werden geacht in het bestuursverslag te worden gerapporteerd. Onlangs
is besloten deze punten alsnog in de Regeling jaarverslaggeving onderwijs te verankeren.
De Helderheidsbrief HO dateert van 2003, die van MBO uit 2004. Hoewel daarin reeds
enkele aanpassingen werden aangekondigd van de inrichtingsvereisten in de jaarverslaggeving,
werd destijds besloten deze niet in de RJO te verankeren vanwege de onduidelijkheid
over de status van deze brieven. Op dit moment wordt hierover geen discussie meer
gevoerd en is er behoefte aan formalisering.
Het betreft hier de navolgende onderwerpen, waarbij de themanummers verwijzen naar
de betreffende thema’s uit de Helderheidsbrieven.
Sector mbo
Thema 1 Uitbesteding
De instelling dient uitbesteding adequaat te verantwoorden in het bestuursverslag
Thema 2 Investeren publieke middelen in private activiteiten
De instelling moet inzichtelijk maken hoeveel van de rijksbijdrage wordt besteed aan
welke werkzaamheden in het kader van publiek-private samenwerking
Thema 4 Les- en cursusgeld niet betaald door de deelnemer zelf
Het staat de instelling vrij een fonds te vormen en daaruit het cursus- of lesgeld
voor specifieke deelnemers te voldoen. Dit fonds mag echter niet worden gevoed uit
de rijksbijdrage. De instelling moet dit kunnen aantonen en zich erover verantwoorden
in het bestuursverslag.
Thema 5 Inschrijving van een deelnemer in meer dan een opleiding tegelijk
In het bestuursverslag dient de instelling te rapporteren over het aantal uitschrijvingen
na
1 oktober. De accountant dient daarover een aannemelijkheidsverklaring af te geven.
De instelling legt in het bestuursverslag verantwoording af over de gecombineerde
trajecten educatie-beroepsonderwijs.
Thema 6 Omzwaaiers
In het bestuursverslag dient de instelling te rapporteren over het aantal en soort
omzwaaiers binnen de instelling.
Thema 7 Maatwerktrajecten ten behoeve van bedrijven
In het bestuursverslag dient door de instelling te worden opgenomen voor welke bedrijven
of organisaties maatwerktrajecten zijn georganiseerd.
Sector hoger onderwijs
Thema 1 Uitbesteding
De instelling dient uitbesteding adequaat te verantwoorden in het bestuursverslag.
Thema 2 Investeren publieke middelen in private activiteiten
De instelling moet inzichtelijk maken hoeveel van de rijksbijdrage wordt besteed aan
welke werkzaamheden in het kader van publiek-private samenwerking.
Thema 4 Bekostiging buitenlandse studenten
In het bestuursverslag meldt de instelling de uitwisselingsovereenkomsten met buitenlandse
instellingen.
Thema 8 Maatwerktrajecten
In het bestuursverslag moet door de instelling worden opgenomen voor welke bedrijven
of organisaties welke maatwerktrajecten zijn georganiseerd en hoeveel studenten daarbij
zijn betrokken.
De niet genoemde thema’s betreffen geen punten, waaraan een afspraak is gekoppeld
met betrekking tot de jaarverslaggeving.
Artikel I, Onderdeel D
De aanpassing in artikel 1, onderdeel D is het resultaat van een evaluatie naar het
gebruik van de gegevensset in het bestuursverslag van de onderwijsinstellingen. Na
twee aanloopjaren is in overleg met alle betrokken partijen besloten om enkele aanpassingen
door te voeren. Deze betreffen onder ander de samenvoeging van de twee gescheiden
gegevenssets, het redigeren van enkele posten uit de balans en de verduidelijking
van enkele kengegevens. Over deze aanpassing is eind oktober 2015 een schrijven gezonden
aan alle instellingen.
Artikel II
De wijzigingen die middels deze regeling worden aangebracht treden wat betreft de
aanpassing als genoemd in onderdeel A direct na de publicatie in werking en gelden
ten aanzien van het verslagjaar 2016 en volgende. De aanpassing als bedoeld in onderdelen
B, C en D gelden met ingang van het jaarverslag 2015.
De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,
M. Bussemaker