Wijziging Beleidsregel ACM beoordeling doelmatige kosten van bijzondere investeringen

Zaaknummer: 14.0607.52

De Autoriteit Consument en Markt,

Gelet op artikel 41b, derde lid, van de Elektriciteitswet 1998, artikel 81b, derde lid, van de Gaswet en artikel 4:81 van de Algemene wet bestuursrecht,

Besluit:

ARTIKEL I

De Beleidsregel ACM beoordeling doelmatige kosten van bijzondere investeringen¹ wordt als volgt gewijzigd:

A

Aan artikel 1 worden de volgende onderdelen toegevoegd, luidende:

o. overnamekosten:

het totaal van de verwervingskosten, de aanpassingskosten en de operationele kosten;

p. verwervingskosten:

gemaakte kosten voor verwerving van een bestaand net waarvoor nog niet eerder een netbeheerder was aangewezen door of met instemming van Onze Minister;

q. aanpassingskosten:

gemaakte kosten tot aanpassing van een verworven net waardoor aan de bij of krachtens de Elektriciteitswet 1998 of Gaswet daaraan gestelde eisen wordt voldaan;

r. overname-inkomsten:

het totaal van de extra inkomsten die de netbeheerder krijgt als gevolg van de verwerving van een bestaand net waarvoor nog niet eerder een netbeheerder was aangewezen;

s. meerkosten:

het verschil tussen de overnamekosten en de overname-inkomsten met een minimum van een nul.

B

Onder vernummering van de Zesde afdeling tot de Zevende afdeling en onder vernummering van de artikelen 11 en 12 tot de artikelen 12 en 13, wordt na de Vijfde afdeling een afdeling ingevoegde, luidende:

ZESDE AFDELING – BEOORDELING OVERNAMEKOSTEN

Artikel 11

• a. ACM beoordeelt de doelmatigheid van de overnamekosten door toepassing van een globale beoordeling, voor zover ACM de volgende stukken uiterlijk bij het voorstel voor de tarieven als bedoeld in artikel 41b, eerste lid, van de Elektriciteitswet 1998 en artikel 81b, eerste lid, van de Gaswet heeft ontvangen van de netbeheerder:

  • een overzicht van de overgenomen netten die het jaar van het tariefvoorstel in gebruik zijn genomen en waarvan de investeringen zijn gerealiseerd en geactiveerd, inclusief het aantal nieuwe afnemers per tariefcategorie;

  • een onderbouwing van de totstandkoming van de overnameprijs per overgenomen net;

  • een toelichting op de overnamekosten per overgenomen net die gemaakt zijn met onderscheid naar de verwervingskosten, de aanpassingskosten en de operationele kosten;

  • een toelichting op de overname-inkomsten per overgenomen net die hij zal krijgen uit hoofde van de overname van netten waar nog geen netbeheerder voor was aangewezen;

  • een voorstel tot correctie van de totale inkomsten uit hoofde van de overname van netten waar nog geen netbeheerder voor was aangewezen;

  • documenten ter onderbouwing van dit voorstel.

• b. ACM beoordeelt of de netbeheerder de doelmatigheid van overnamekosten voldoende heeft onderbouwd en of hij voldoende aannemelijk heeft gemaakt dat deze kosten voorvloeien uit de overname van het net. Indien ACM dat noodzakelijk acht, kan zij de netbeheerder vragen om een beknopt rapport van een onafhankelijke partij waaruit blijkt dat de overnamekosten doelmatig zijn dan wel om een verklaring van een accountant dat de kosten die worden vermeld daadwerkelijk zijn gemaakt.

• c. Indien en voor zover de onderbouwing van de overnamekosten als bedoeld onder a als toereikend kwalificeert, neemt ACM de overnamekosten in aanmerking bij het vaststellen van de tarieven.

• d. Indien en voor zover de onderbouwing van (een deel van) de overnamekosten als bedoeld onder a als niet-toereikend kwalificeert, neemt ACM deze kosten (of een deel daarvan) niet in aanmerking bij het vaststellen van de tarieven.

ARTIKEL II

Dit besluit treedt in werking met ingang van 1 oktober 2014.

Dit besluit zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

Den Haag, 18 september 2014

De Autoriteit Consument en Markt, namens deze:overeenkomstig het door het bestuur op 18 september 2014 genomen besluit, F.J.H. Don bestuurslid

TOELICHTING

Algemeen

Artikel 41b, eerste lid, onderdeel g, van de Elektriciteitswet 1998 en artikel 81b, eerste lid, onderdeel f, van de Gaswet schrijven voor dat een netbeheerder in zijn tarievenvoorstel rekening mag houden met de kosten voor een verwerving van een bestaand net waarvoor nog niet eerder een netbeheerder was aangewezen door of met instemming van de Minister en de investeringen tot aanpassing van dat verworven net aan de eisen bij of krachtens de wet, voor zover deze kosten doelmatig zijn. Dit betekent dat het mogelijk is om gedurende een reguleringsperiode af te wijken van de formule uit artikel 41b, eerste lid, onderdeel d, van de Elektriciteitswet 1998 en artikel 81b, eerste lid, onderdeel d, van de Gaswet als een netbeheerder de economische eigendom verkrijgt van een net waarvoor voorheen geen netbeheerder was aangewezen. Dit geldt zowel voor situaties waarin de eigenaar van het net besluit om een netbeheerder aan te wijzen voor een net waarvoor voorheen geen netbeheerder was aangewezen als voor situaties waarin de Minister van Economische Zaken een netbeheerder aanwijst voor een net waarvoor voorheen geen netbeheerder was aangewezen. Zodra sprake is van één van de twee hiervoor beschreven situaties, kan de netbeheerder de Autoriteit Consument en Markt (hierna: ACM) in het tarievenvoorstel voorstellen om zijn totale inkomsten te corrigeren voor de doelmatige kosten² die samenhangen met de overdracht van een net en investeringen in dit net. Het gevolg hiervan is dat de netbeheerder in het daaropvolgende jaar direct deze kosten (voor zover doelmatig) vergoed krijgt en niet hoeft te wachten tot de volgende reguleringsperiode. Hetgeen de overdracht van het net hopelijk zal bespoedigen.

ACM ziet in het voorgaande aanleiding om de Beleidsregel ACM beoordeling doelmatige kosten van bijzondere investeringen uit te breiden met enkele bepalingen die toelichten hoe ACM de kosten van overgenomen netten, die voorheen niet reeds door een netbeheerder werden beheerd, zal vergoeden via de tarieven die een netbeheerder in rekening mag brengen. ACM licht hieronder kort de aanpassingen toe.

Artikelsgewijs

Artikel 1

De tariefgevolgen van de verwerving en aanpassing van een bestaand net waarvoor nog niet eerder een netbeheerder was aangewezen door of met instemming van Onze Minister worden door de netbeheerder voorgesteld aan ACM. ACM merkt op dat de netbeheerder als gevolg van de verwerving van het net, reeds meer inkomsten verkrijgt omdat zijn afzet toeneemt. De netbeheerder zal daarom alleen de kosten voor zover die uitgaan boven de inkomstenstijging extra verdisconteren in de tarieven. ACM kan het tarief vervolgens vastleggen met in achtneming van deze extra inkomsten ter dekking van de kosten van het overgenomen net.

Met betrekking tot de overnamekosten wordt opgemerkt dat ACM een onderscheid maakt tussen de kosten die verband houden met de verwerving van de eigendom van een bestaand net waarvoor nog geen netbeheerder was aangewezen, de benodigde kosten tot aanpassing van dat net en de operationele kosten. Onder de benodigde kosten tot aanpassing van dat net vallen in ieder geval de kosten die de netbeheerder moet maken om het net te laten voldoen aan de bij of krachtens de Elektriciteitswet 1998 en Gaswet gestelde eisen. Hiertoe kunnen ook de kosten voor de vervanging van de aansluitingen van de afnemers op het net behoren als deze niet voldoen aan bij of krachten de Elektriciteitswet 1998 en Gaswet gestelde eisen. Het voorgaande impliceert tevens dat de voormalige eigenaar van het net niet verplicht is om voor de overdracht van het net de noodzakelijke investeringen te doen om deze te laten voldoen aan de bij of krachtens de Elektriciteitswet 1998 en Gaswet gestelde eisen. Mocht hij deze investeringen wel plegen, dan zal dit tot uitdrukking moeten komen in de waarde van het net op het moment van overdracht en dus in de kosten die verband houden met de verwerving van het net.

Artikel 11

ACM gaat uit van een globale beoordeling van de doelmatigheid, waarbij het aan de netbeheerder is om aan te tonen dat de overnamekosten doelmatig zijn. ACM kan in dit kader de netbeheerder verzoeken om de doelmatigheid aan te tonen door middel van het opleveren van een rapportage van een onafhankelijk onderzoeksbureau dan wel om de gemaakte kosten aan te tonen door middel van een accountantsverklaring. ACM merkt hierbij op dat de kosten in de volgende reguleringsperiode op doelmatigheid worden getoetst via de maatstaf. Zij zal daarom terughoudend omgaan met verzoeken om nadere onderbouwing.

ACM kan zich echter alleen een oordeel vormen over de doelmatige kosten van een investering, indien zij tijdig beschikt over voldoende informatie. Om die reden stuurt de netbeheerder uiterlijk bij het indienen van het jaarlijkse tariefvoorstel de kosten van de investering nadat deze is gerealiseerd en geactiveerd. Indien de netbeheerder de kennisgeving later dan bij de indiening van het tariefvoorstel als bedoeld in artikel 41b, eerste lid, van de Elektriciteitswet 1998 of artikel 81b, eerste lid, van de Gaswet of artikel 82, derde lid, van de Gaswet aan ACM stuurt, kan ACM de doelmatige kosten van de investering niet meenemen in het voor het komende jaar vast te stellen tariefbesluit. ACM hanteert hierbij dezelfde wettelijke regels als voor de indiening van het tariefvoorstel. Als gevolg hiervan zal een tariefverhoging naar aanleiding van de investering later door ACM doorgevoerd worden. Het voornoemde is in lijn met het bepaalde in artikel 41b, onderdeel e, van de Elektriciteitswet 1998, artikel 81b, onderdeel e, van de Gaswet en artikel 82, derde lid, van de Gaswet. Indien de kennisgeving tijdig is gedaan maar de beoordeling tot vaststelling van de doelmatige kosten van de investering nog niet is afgerond op het moment dat de tarieven voor het volgend jaar worden vastgesteld door ACM, zal ACM een schatting van de doelmatige kosten in aanmerking nemen bij de vaststelling van de jaarlijkse transporttarieven. Deze werkwijze kan er echter toe leiden dat op grond van artikel 41c van de Elektriciteitswet 1998 of artikel 81c van de Gaswet een correctie op de vastgestelde tarieven wordt toegepast.

ACM zal de overgelegde stukken beoordelen en vervolgens in het tarievenbesluit van de netbeheerder haar oordeel vastleggen. De handelwijze komt overeen met de beoordeling van de doelmatigheid van de kosten van bijzondere investeringen in de aanleg of uitbreiding van een net. ACM baseert zich ten aanzien van het vaststellen van de doelmatigheid van de overnamekosten op de onderbouwing die de netbeheerder bij ACM aanlevert.

---

1 Stcrt. 2013, nr. 8686.

2 Indien er additionele inkomsten uit het overgedragen net voortvloeien, worden deze met de kosten verrekend.