Voorpublicatie van besluit tot wijziging van het Besluit stortplaatsen en stortverboden afvalstoffen (stortverbod koud-immobiliseerbare grond)

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu maakt ingevolge artikel 21.6, vierde lid, van de Wet milieubeheer bekend dat een ieder gedurende vier weken na dagtekening van deze Staatscourant schriftelijk zijn zienswijze naar voren kan brengen over onderstaand ontwerp van een algemene maatregel van bestuur.

Adres: Ministerie van Infrastructuur en Milieu

Directoraat Ruimte en Water

Directie Water en Bodem

Postbus 20951

2500 EZ Den Haag

Besluit van ..... tot wijziging van het Besluit stortplaatsen en stortverboden afvalstoffen (stortverbod koud-immobiliseerbare grond)

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu,

Op de voordracht van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu van ....., nr. IenM/BSK-, Hoofddirectie Bestuurlijke en Juridische Zaken;

Gelet op artikel 8.40 en 8.42 Wet milieubeheer;

De Afdeling advisering van de Raad van State gehoord (advies van, nr. .....);

Gezien het nader rapport van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu van, nr. IenM/BSK-, Hoofddirectie Bestuurlijke en Juridische Zaken;

Hebben goedgevonden en verstaan:

ARTIKEL I

In artikel 1, eerste lid, onderdeel 17, onder a en b, onderdeel 30 en onderdeel 31, van het Besluit stortplaatsen en stortverboden afvalstoffen wordt na ‘reinigbaar’ ingevoegd: en niet koud-immobiliseerbaar.

ARTIKEL II

Dit besluit treedt in werking met ingang van een bij koninklijk besluit te bepalen tijdstip.

Lasten en bevelen dat dit besluit met de daarbij behorende nota van toelichting in het Staatsblad zal worden geplaatst.

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu,

TOELICHTING

ALGEMEEN

1. Aanleiding en hoofdlijnen van het voorstel

Het beleid ten aanzien van de verwerking van grond, is er op gericht om grond daar waar mogelijk, eventueel na behandeling ervan, nuttig toe te passen. Nuttige toepassing kan in de eerste plaats na reiniging van de grond. Ingevolge het Landelijke Afvalbeheerplan 2009–2021 (LAP2) is het verwerken van grond echter ook mogelijk middels immobilisatie. Immobilisatie houdt in het vastleggen van verontreinigde onderdelen van grond. Er zijn twee vormen van immobilisatie: koude immobilisatie en thermische immobilisatie.

Ingevolge het LAP2 is koude immobilisatie van grond gelijkwaardig aan reiniging. Koude immobilisatie wordt steeds vaker toegepast en de kosten ervan zijn concurrerend met die van reiniging. Na koude immobilisatie kan de grond worden hergebruikt als bouwstof en hoeft niet meer gestort te worden.

Anders dan koude immobilisatie, wordt thermische immobilisatie vanwege de hoge kosten en het gebrek aan mogelijkheden nauwelijks toegepast. Thermische immobilisatie is in het LAP2 dan ook niet gelijkwaardig gesteld aan de techniek van reiniging.

Ten behoeve van het wettelijke vastleggen van de techniek van immobilisatie van ernstig verontreinigde grond is artikel 28a van de Wet bodembescherming (Wbb) aangepast (Stb. 2012, nr. 114). De Minister van Infrastructuur en Milieu kan er dientengevolge op sturen dat ernstig verontreinigde grond, indien geschikt, geïmmobiliseerd in plaats van gestort moet worden. In de praktijk zal dit enkel koude immobilisatie betreffen.

In het Besluit stortplaatsen en stortverboden afvalstoffen (BSSA) is bepaald dat grond, waaronder ook als grond te kwalificeren slib van riolen, kolken of gemalen (hierna: RKG-slib), veegvuil en zeefzand wordt verstaan, niet mag worden gestort. Om te voorkomen, dat de mogelijkheden tot hergebruik van grond onbenut worden gelaten, mag alleen gestort worden als de Minister van Infrastructuur en Milieu een verklaring heeft afgegeven waaruit blijkt dat de grond niet-reinigbaar is.

Nu niet alleen reiniging, maar ook immobilisatie van grond mag plaatsvinden, is in dit wijzigingsbesluit het BSSA zodanig aangepast, dat grond pas mag worden gestort als een verklaring van de minister kan worden overlegd, waaruit blijkt dat de grond zowel niet reinigbaar als niet koud-immobiliseerbaar is. Indien grond dus koud geïmmobiliseerd kan worden, mag het niet worden gestort. De minister zal in dat geval namelijk geen verklaring meer afgeven. Hiermee wordt voorkomen, dat onnodig beslag gelegd wordt op stortcapaciteit en onnodig gebruik wordt gemaakt van primaire oppervlaktedelfstoffen.

Besloten is thermische immobilisatie niet uit de uitzondering op de betreffende stortverboden van grond te halen. Zoals aangegeven, wordt door de hoge kosten thermische immobilisatie nauwelijks toegepast. Het feitelijk verbieden van het storten van grond die thermisch immobiliseerbaar is, zou onevenredige nalevingskosten met zich brengen.

In de Regeling beoordeling reinigbaarheid grond 2006 zullen nadere regels worden opgenomen over de beoordeling van de koude-immobiliseerbaarheid van grond.

2. Uitvoering en handhaving

Voor de handhaafbaarheid van het niet meer mogen storten van koud-immobiliseerbare grond zonder verklaring van de minister, kan worden aangesloten bij de handhaafbaarheid van te reinigen grond. De toelichting bij het BSSA (Stb. 1995, 345) inzake de handhaafbaarheid is van overeenkomstige toepassing.

Om te voorkomen, dat de continuïteit van verwerking van afvalstoffen in gevaar komt, is bij de overweging inzake het beperken van de vrijstelling op het stortverbod van grond, nagegaan of er voldoende mogelijkheden zijn om de betreffende grond indien mogelijk koud te immobiliseren. Gebleken is, dat er meer dan voldoende verwerkingscapaciteit is voor koude immobilisatie.

Verder is met het oog op de uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid van de beperking van de vrijstelling op het stortverbod gestreefd naar een werkbaar begrip voor het mengen van de grondstroom met chemische stabilisatiemiddelen waarna cement of een mengsel van kalk en (poederkool)vliegas wordt toegevoegd. Gekozen is voor de term ‘koude immobilisatie’. Dit is een bekend begrip dat in de praktijk geen interpretatieproblemen oplevert. In de Regeling beoordeling reinigbaarheid grond 2006 zullen nadere regels worden opgenomen over de beoordeling van de koude-immobiliseerbaarheid van grond.

De voor de effectuering van de voor de stortverboden benodigde voorzieningen zoals advisering door Bodem+ (zie hierna) zijn reeds beschikbaar. De beperking van de vrijstelling van het stortverbod kan dan ook direct in werking treden.

3. Gevolgen

3.1 Financiële gevolgen rijksoverheid

Het opstellen van een verklaring, waaruit volgt dat de grond of als grond te kwalificeren RKG-slib, veegvuil of zeefzand niet reinigbaar en niet koud-immobiliseerbaar is, geschiedt door de Minister van Infrastructuur en Milieu. Ingevolge de Regeling beoordeling reinigbaarheid grond 2006 stelt Bodem+ deze verklaringen namens de Minister op. Aangezien na de inwerkingtreding van het voorliggende wijzigingsbesluit een geringe hoeveelheid minder grond in aanmerking komt voor een dergelijke verklaring en er dus minder verklaringen opgesteld behoeven te worden, zal de rijksoverheid minder kosten maken aan het opstellen van verklaringen door Bodem +. Deze kostenvermindering is geraamd op circa 5% (10 in aantal) minder verklaringen op een jaarlijks aantal van circa 200 verklaringen. Dit betekent een reductie van 0,03 fte aan benodigde capaciteit, overeenkomend met circa € 3.000 minder kosten voor de rijksoverheid.

3.2 Financiële gevolgen burgers, bedrijven en andere overheden

Administratieve lasten

Aan het storten van grond zijn een aantal administratieve handelingen verbonden, zoals het verkrijgen van een verklaring van de Minister van Infrastructuur en Milieu. De administratieve lasten zullen afnemen doordat minder partijen grond of als grond te kwalificeren RKG-slib, veegvuil en zeefzand zullen storten. Per verklaring moet een partijkeuring voor de grond worden uitgevoerd en moet een aanvraagformulier worden ingevuld en opgestuurd. De kosten voor partijkeuring en administratieve handelingen bedragen circa € 1.500 per aanvraag. Dit betekent dat de administratieve lasten met circa € 15.000 afnemen.

Nalevingslasten

Koude immobilisatie wordt steeds vaker toegepast en de kosten ervan zijn concurrerend met die van reiniging (tussen de 20 en 50 euro/ton). Het beperken van de uitzondering op het stortverbod, betekent alleen voor diegenen een verzwaring van de nalevingskosten voor wie het storten financieel aantrekkelijker was èn de grond niet reinigbaar is. In de praktijk zal het zelden tot nooit voorkomen, dat te immobiliseren grond niet tevens reinigbaar is. Dit betekent, dat er in plaats van extra kosten, er een extra keuze is voor degene die zich van de grond wenst te ontdoen.

Bovendien is de verwachting, dat door het wettelijk vastleggen van de optie van koude immobilisatie, de concurrentie tussen de verschillende reinigingstechnieken zal toenemen en dat dit een kostendrukkend effect tot gevolg zal hebben.

3.3 Gevolgen voor het milieu

Het beperken van de uitzondering op het stortverbod voor grond en als grond te kwalificeren RKG-slib, veegvuil en zeefzand, heeft tot gevolg dat meer stoffen nuttig zullen worden toegepast. Voor grond die koud-geïmmobiliseerd kan worden, zal de minister immers geen verklaring afleggen en deze grond mag dus niet worden gestort. Dit brengt met zich dat minder beslag wordt gelegd op de stortcapaciteit en bovendien wordt voorkomen dat onnodig gebruik gemaakt wordt van primaire oppervlaktedelfstoffen. Vanuit milieuoogpunt heeft deze wijziging dus enkel positieve effecten.

4. Melding in het kader van de notificatierichtlijn

PM

Op ..... 2012 is een ontwerp van het onderhavige besluit gemeld aan de Commissie van de Europese Gemeenschappen (notificatienummer 2011/xxxx/NL) ter voldoening aan artikel 8, eerste lid, van richtlijn nr. 98/43/EG van het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie van 22 juni 1998 betreffende de informatieprocedure op het gebied van normen en technische voorschriften en regels betreffende de diensten van de informatiemaatschappij (PbEG L 204), zoals gewijzigd bij richtlijn 98/48/EG van 20 juli 1998 (PbEG L 217).

5. Reacties naar aanleiding van de voorhangprocedure

PM

Naar aanleiding van de op grond van artikel 21.6 Wet milieubeheer voorgeschreven voorhangprocedure is het ontwerpwijzigingsbesluit overgelegd aan beide kamers der Staten-Generaal en in de Staatscourant bekendgemaakt (Staatscourant van ..... 2012, nr. .....). Naar aanleiding van de voorpublicatie zijn ..... inspraakreacties ontvangen.

ARTIKELSGEWIJS

ARTIKEL I

In dit artikel wordt de uitzondering op het stortverbod beperkt. Naar aanleiding van de wijziging kan de minister op grond van artikel 1, eerste lid, onderdeel 17, onder a en b, onderdeel 30 en onderdeel 31, van het BSSA, alleen een verklaring voor het storten van grond of als grond te kwalificeren RKG-slib, veegvuil of zeefzand, afgeven, indien deze grond zowel niet reinigbaar als niet koud-immobiliseerbaar is.

ARTIKEL II

Het onderhavige besluit zal op een bij koninklijk besluit te bepalen tijdstip in werking treden. Aangesloten zal worden bij het kabinetsbeleid inzake de aanpak van administratieve lasten (Kamerstukken II 2009/10, 29 515, nr. 309), waaruit volgt dat als algemeen uitgangspunt voor de inwerkingtreding van algemene maatregelen van bestuur twee vaste data gelden, te weten 1 januari en 1 juli, en een minimale invoeringstermijn van 2 maanden.

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu,