Datum publicatie	Organisatie	Jaargang en nummer	Rubriek	Datum ondertekening
30-10-2009 09:01	Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit	Staatscourant 2009, 16334	Besluiten van algemene strekking	27-10-2009

Regeling van de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit van 27 oktober 2009, nr. 69424, houdende wijziging van de Tijdelijke energieregeling markt en innovatie in verband met het subsidieprogramma Bioraffinage

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, in overeenstemming met de Minister van Economische Zaken;

Gelet op:

– de verordening (EG) nr. 800/2008 van de Commissie van de Europese Gemeenschappen van 6 augustus 2008 waarbij bepaalde categorieën steun op grond van de artikelen 87 en 88 van het Verdrag met de gemeenschappelijke markt verenigbaar worden verklaard (‘de algemene groepsvrijstellingsverordening’) (PbEU L214);
– artikel 2 van de Kaderwet LNV-subsidies;

Besluit:

ARTIKEL I

De Tijdelijke energieregeling markt en innovatie wordt als volgt gewijzigd:

Onder vernummering van Hoofdstuk 9 tot Hoofdstuk 10 en artikel 9.1 en 9.2 tot artikel 10.1 en 10.2 wordt na artikel 8.16 een hoofdstuk ingevoegd, luidende:

Hoofdstuk 9. Bioraffinage

Artikel 9.1

1. In dit hoofdstuk wordt verstaan onder:
– biomassa:
landbouwgewassen, organische reststromen zijnde dierlijk en plantaardig, landbouwreststromen, bosbouw reststromen, hout en aquatische biomassa;
– bioraffinage:
technologie of combinatie van technologieën waarbij biomassa op duurzame wijze wordt omgezet in een cascade van vermarktbare producten: voedsel, veevoer, chemicaliën, brandstof en energie op een economisch gezonde basis met een minimale afvalproductie;
– demonstratieproject bioraffinage:
een project waarbij installaties voor een bioraffinaderij aangeschaft, voortgebracht, geïnstalleerd, en doorontwikkeld worden tot continue bedrijfsvoering;
– duurzaam:
economisch bestendige reductie van het gebruik van fossiele grond- en brandstoffen met minimale gevolgen voor het milieu en rekening houdend met socio-economische aspecten;
– geavanceerde biobrandstoffen:
biobrandstoffen die door de keuze voor nieuwe grondstof-omzettingsproces-combinaties een hoge CO₂eq-ketenprestatie halen met minimale inzet van biomassa en als gevolg minimale concurrentie met de voedingsketen. Aspecten van geavanceerde biobrandstoffen zijn:
- a. beter milieurendement c.q. duurzamer, niet ten koste van andere milieudoelen (zie duurzaamheidscriteria in het Toetsingskader duurzame biomassa);
- b. op termijn van 5–10 jaar concurrerend op kosten met huidige grondstof-proces-combinaties;
- c. brede toepasbaarheid in huidig en toekomstig wagenpark;
– Minister van LNV:
Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit;
– pilotproject bioraffinage:
verwerven, combineren, vormgeven of gebruiken van bestaande of niet bestaande kennis en vaardigheden op het gebied van bioraffinage ten behoeve van het ontwikkelen en bouwen van een prototype en het experimenteren hiermee;
– referentiekosten:
Kosten voor een investering ten behoeve van een in Nederland gangbaar systeem, apparaat of techniek die in technisch opzicht vergelijkbaar is met het uit te voeren pilotproject bioraffinage of demonstratieproject bioraffinage maar waarmee niet hetzelfde niveau van milieubescherming kan worden bereikt als met het uit te voeren project, bij vergelijkbare productiecapaciteit;
2. Op dit hoofdstuk is hoofdstuk 1 van deze regeling van overeenkomstige toepassing.
3. Dit hoofdstuk berust op artikel 2 van de Kaderwet LNV-subsidies.

Artikel 9.2

1. De Minister van LNV verstrekt op aanvraag een subsidie aan:
- a. een ondernemer voor een demonstratieproject bioraffinage dat past in een of meerdere bioraffinage thema's waarin:
  - 1°. nieuwe kennis of technologie wordt ontwikkeld en/of toegepast, of
  - 2°. nieuwe combinaties van bestaande kennis en technologieën worden toegepast;
- b. een ondernemer voor een pilotproject bioraffinage dat past in een of meerdere bioraffinage thema's waarin:
  - 1°. nieuwe kennis of technologie wordt ontwikkeld en/of toegepast, of
  - 2°. nieuwe combinaties van bestaande kennis en technologieën worden toegepast;
- c. een deelnemer in een samenwerkingsverband die een in sub a of b genoemd project bioraffinage uitvoert.
2. Bioraffinage thema's als bedoeld in het eerste lid zijn:
- a. bioraffinage van Nederlandse gewassen;
- b. bioraffinage van geïmporteerde biomassa rond Nederlandse havens;
- c. bioraffinage van afval- en reststromen;
- d. bioraffinage van aquatische biomassa.
3. Geen subsidie wordt verstrekt aan:
- a. projecten die betrekking hebben op de productie van biomassa en teelt van aquatische biomassa;
- b. projecten die uitsluitend betrekking hebben op de productie van biobrandstoffen of energie;
- c. projecten die betrekking hebben op ontwikkeling en demonstratie van zogenaamde eerste generatie biobrandstoftechnologie.
4. De productie van biobrandstoffen kan slechts onderdeel uitmaken van een demonstratieproject bioraffinage of een pilotproject bioraffinage, indien:
- a. het project betrekking heeft op de geïntegreerde co-productie van biobrandstoffen met andere vermarktbare producten, zoals voedsel, veevoer, chemicaliën en energie;
- b. het biobrandstoffendeel betrekking heeft op de productie van geavanceerde biobrandstoffen.

Artikel 9.3

1. Een samenwerkingsverband dat een demonstratieproject bioraffinage uitvoert, bestaat alleen uit ondernemers.
2. Een samenwerkingsverband dat een pilotproject bioraffinage uitvoert, bestaat uit ten minste een ondernemer.
3. De penvoerder in een samenwerkingsverband dat een pilotproject bioraffinage uitvoert is een ondernemer.

Artikel 9.4

1. In aanvulling op artikel 1.3, eerste lid, bedraagt de subsidie voor een pilotproject bioraffinage niet meer dan € 1000.000.
2. In afwijking van artikel 1.3 bedraagt de subsidie voor een demonstratieproject bioraffinage 35% van de subsidiabele kosten gemaakt door de ondernemer, maar niet meer dan € 4.000.000.
3. Het in het tweede lid genoemde percentage wordt met 10 procentpunten verhoogd voor iedere aanvrager die een middelgrote onderneming in stand houdt voor zover de subsidiabele kosten worden gemaakt en betaald door die ondernemer.
4. Het in het tweede lid genoemde percentage wordt met 20 procentpunten verhoogd voor iedere aanvrager die een kleine onderneming in stand houdt voor zover de subsidiabele kosten worden gemaakt en betaald door die ondernemer.
5. Voor de berekening van de in het tweede lid genoemde subsidiabele kosten is artikel 1.6 van toepassing met dien verstande dat onder sub c en d van het vijfde lid van artikel 1.6 de woorden ‘duurzame energiehuishouding’ worden gelezen als: toename van het niveau van milieubescherming.

Artikel 9.5

De Minister van LNV verdeelt het beschikbare bedrag op volgorde van rangschikking van de aanvragen.

Artikel 9.6

1. Op een subsidie voor een pilotproject bioraffinage is niet van toepassing artikel 23, onderdelen a en g, van het Kaderbesluit EZ-subsidies.
2. Op een subsidie voor een demonstratieproject bioraffinage zijn niet van toepassing de artikelen 10 derde lid, 23 onderdelen a en g, 38, eerste lid, onderdelen b tot en met d, en 41 van het Kaderbesluit EZ-subsidies.

Artikel 9.7

1. Er is een Adviescommissie bioraffinage, die tot taak heeft de Minister van LNV op zijn verzoek te adviseren omtrent aanvragen om subsidie op grond van artikel 9.2, eerste lid.
2. De commissie bestaat uit een voorzitter en twee andere leden.
3. De voorzitter en de leden worden benoemd voor een termijn van één jaar.

Artikel 9.8

1. De Adviescommissie bioraffinage adviseert de Minister van LNV over de afwijzingsgronden, bedoeld in het tweede lid en artikel 23 b, c, d, e, f, en h van het Kaderbesluit EZ-subsidies en de rangschikkingscriteria, bedoeld in het derde lid.
2. De Minister van LNV beslist afwijzend op een aanvraag voor zover hij van oordeel is dat:
- a. het demonstratieproject bioraffinage of het pilotproject bioraffinage onvoldoende bijdraagt aan de doelstellingen van de regeling;
- b. het een subsidie-ontvanger betreft die een ondernemer is tegen wie een bevel tot terugvordering uitstaat als bedoeld in artikel 1, zesde lid, onderdeel a, van de algemene groepsvrijstellingsverordening.
3. De Minister van LNV rangschikt de aanvragen waarop niet afwijzend is beslist, hoger naarmate:
- a. het demonstratieproject bioraffinage of het pilotproject bioraffinage meer bijdraagt aan de ontwikkeling en demonstratie van bioraffinagefaciliteiten, die leiden tot meerdere vermarktbare producten;
- b. het demonstratieproject bioraffinage of het pilotproject bioraffinage meer bijdraagt aan een verduurzaming van de grondstofvoorziening voor de industrie (bijv. chemische) en de energiesector;
- c. het demonstratieproject bioraffinage of het pilotproject bioraffinage meer herhalings- en opschalingspotentieel bezit, gebaseerd op kostprijsontwikkeling en marktverwachting;
- d. het demonstratieproject bioraffinage of het pilotproject bioraffinage technologisch innovatiever is ten opzichte van de huidige nationale en internationale praktijk.
4. Voor de rangschikking weegt het in het eerste lid, onderdeel a, genoemde criterium mee voor 35/100, het in het eerste lid, onderdeel b, genoemde criterium voor 30/100, het in het eerste lid, onderdeel c, genoemde criterium voor 20/100 en het in het eerste lid, onderdeel d, genoemde criterium voor 15/100. Er geldt een drempel van 60 van de 100 punten.

Artikel 9.9

1. Een aanvraag wordt niet ingediend dan nadat daarover door de Adviescommissie bioraffinage aan de aanvrager advies is uitgebracht op basis van een vooraanmelding.
2. De Adviescommissie baseert zich op de afwijzingsgronden en rangschikkingcriteria, bedoeld in artikel 9.8, leden 1, 2 en 3.

Artikel 9.10

1. De subsidieontvanger start binnen zes maanden na datum van de beschikking tot subsidieverlening met de uitvoering van het demonstratieproject bioraffinage of het pilotproject bioraffinage.
2. De subsidieontvanger voltooit het demonstratieproject bioraffinage binnen drie jaar na aanvang van het demonstratieproject bioraffinage.
3. De subsidieontvanger voltooit het pilotproject bioraffinage binnen drie jaar na aanvang van het pilotproject bioraffinage.

Artikel 9.11

1. De subsidieontvanger voert het demonstratieproject bioraffinage of het pilotproject bioraffinage hoofdzakelijk in Nederland uit, behoudens voorafgaande schriftelijke ontheffing van de Minister van LNV voor (gedeeltelijke) uitvoering buiten Nederland.
2. Aan een ontheffing als bedoeld in het eerste lid kunnen voorschriften worden verbonden.

Artikel 9.12

In aanvulling op de artikelen 37 en 39, eerste lid, van het Kaderbesluit EZ-subsidies staan aan de hand van het Toetsingskader voor duurzame biomassa in het projectplan en de eindrapportage ook gegevens over de duurzaamheid van de gebruikte biomassa in het demonstratieproject bioraffinage of in het pilotproject bioraffinage.

Artikel 9.13

1. Dit hoofdstuk valt onder de verordening (EG) nr. 800/2008 van de Commissie van de Europese Gemeenschappen van 6 augustus 2008 waarbij bepaalde categorieën steun op grond van de artikelen 87 en 88 van het Verdrag met de gemeenschappelijke markt verenigbaar worden verklaard (‘de algemene groepsvrijstellingsverordening’) (PbEU L214).
2. Aan de aanvrager wordt geen subsidie verstrekt indien daardoor zou worden gehandeld in strijd met de algemene groepsvrijstellingsverordening.

Artikel 9.14

1. Een vooraanmelding wordt ingediend met gebruikmaking van het formulier, opgenomen in bijlage 9.1.
2. Een aanvraag om subsidie wordt ingediend met gebruikmaking van het formulier, opgenomen in bijlage 9.2.
3. Een aanvraag om subsidievaststelling voor een demonstratieproject bioraffinage wordt ingediend met gebruikmaking van het formulier, opgenomen in bijlage 9.3.
4. Een aanvraag om subsidievaststelling voor een pilotproject bioraffinage wordt ingediend met gebruikmaking van het formulier, opgenomen in bijlage 9.4.

1. Als bijlage 9.1, bedoeld in artikel 9.14, eerste lid, van de Tijdelijke energieregeling markt en innovatie wordt vastgesteld de bij deze regeling behorende bijlage 1.

2. Als bijlage 9.2, bedoeld in artikel 9.14, tweede lid, van de Tijdelijke energieregeling markt en innovatie wordt vastgesteld de bij deze regeling behorende bijlage 2.

3. Als bijlage 9.3, bedoeld in artikel 9.14, derde lid, van de Tijdelijke energieregeling markt en innovatie wordt vastgesteld de bij deze regeling behorende bijlage 3.

4. Als bijlage 9.4, bedoeld in artikel 9.14, vierde lid, van de Tijdelijke energieregeling markt en innovatie wordt vastgesteld de bij deze regeling behorende bijlage 4.

ARTIKEL II

In de tabel van artikel 1a van de Regeling openstelling en subsidieplafonds EZ 2009 wordt na punt 1.2 ingevoegd:

1.3 Tijdelijke energieregeling	9.2,	Periode vooraanmelding	2-11 t/m 9-12
Markt en innovatie	eerste lid,	(demonstratieprojecten)
(Bioraffinage)	sub a en c	Demonstratieprojecten	1-1-2010 t/m 15-3-2010	8.000.000

	9.2,	Periode vooraanmelding	2-11 t/m 9-12
	eerste lid,	(pilotprojecten)
	sub b en c	Pilotprojecten	1-1-2010 t/m 15-3-2010	2.000.000

ARTIKEL III

Deze regeling treedt in werking met ingang van de dag na de dagtekening van de Staatscourant waarin zij wordt geplaatst.

Deze regeling zal met de toelichting en in de Staatscourant worden geplaatst.

Den Haag 27 oktober 2009

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit,

G. Verburg.

BIJLAGE 1

Bijlage 9.1, behorende bij artikel 9.14, eerste lid, van de Tijdelijke energieregeling markt en innovatie

BIJLAGE 2

Bijlage 9.2, behorende bij artikel 9.14, tweede lid, van de Tijdelijke energieregeling markt en innovatie

BIJLAGE 3

Bijlage 9.3, behorende bij artikel 9.14, derde lid, van de Tijdelijke energieregeling markt en innovatie

BIJLAGE 4

Bijlage 9.4, behorende bij artikel 9.14, vierde lid, van de Tijdelijke energieregeling markt en innovatie

TOELICHTING

Algemeen

1. Inleiding

Met deze wijziging van de Tijdelijke energieregeling markt en innovatie (hierna: TERM) wordt het programma Bioraffinage geïntroduceerd. Het programma wordt uitgewerkt in hoofdstuk 9 van de TERM.

2. Doelstelling

Het programma bioraffinage zoals beschreven in hoofdstuk 9 heeft als doel het realiseren van een aantal pilot- en demonstratieprojecten van duurzame bioraffinage-ketens voor biobased producten en bio-energie ten behoeve van de Nederlandse en Europese markt.

Als biomassa in belangrijke mate wordt ingezet in verschillende sectoren van de economie, ontstaat een zogenaamde bio-based economy. De bio-based economy is een economie waarin bedrijven – nationaal en internationaal – non-food toepassingen vervaardigen uit groene grondstoffen oftewel biomassa. Het gaat om toepassingen als materialen, chemicaliën, transportbrandstoffen en energie (elektriciteit en warmte). Nederland wil op het gebied van de bio-based economy in de wereld een rol van betekenis vervullen. Deze rol wordt uitgewerkt in de overheidsvisie op de bio-based economy in de energietransitie (TK 2007–2008, 29575, nr. 16). Een bio-based economy is om een aantal redenen belangrijk. Ten eerste vormen duurzaam gewonnen groene grondstoffen één van de alternatieven voor fossiele grondstoffen. Ten tweede levert de bio-based economy een belangrijke bijdrage aan de CO₂ doelstellingen van het kabinet, verwoord in het werkprogramma Schoon en Zuinig. Zonder de inzet van groene grondstoffen zijn deze doelstellingen niet haalbaar. Doordat we een alternatief voor fossiele grondstoffen hebben vermindert de afhankelijkheid van aardolie, aardgas en steenkool. Daarnaast levert de biobased economy belangrijke economische kansen voor het Nederlandse bedrijfsleven en biedt het daarbij kansen voor nieuwe werkgelegenheid.

Bioraffinage is een sleuteltechnologie voor de bio-based economy. Het behelst een technologie waarbij biomassa wordt gescheiden in verschillende fracties, die al dan niet na verdere bewerking en omzetting ieder afzonderlijk een specifieke toepassing krijgen. Bioraffinage kan leiden tot duurzame coproductie van voedsel, veevoer, materialen, brandstof, chemicaliën en energie, op een economisch gezonde basis met een minimale afvalproductie.

Deze regeling wordt uitgevoerd als onderdeel van het programma Groene Grondstoffen van de Innovatieagenda Energie met als deelprogramma’s: bioraffinage, duurzame biomassa import, aquatische biomassa, biomassa uit natuur, landbouw en voeding- en genotsmiddelenindustrie, plantenveredeling en verbinding agro, chemie en logistiek. Vanuit het deelprogramma Bioraffinage wordt ingezet op het stimuleren van pilots en demonstraties.

Doel van de regeling is om de ontwikkeling van bioraffinage te versnellen. Daarom worden pilot- en demonstratieprojecten gesubsidieerd die aantonen dat nieuwe bioraffinagetechnologie de grondstofvoorziening van de industrie en energiesector op een economisch rendabele manier verduurzaamt. Het betreft hier dus zowel technische als economische haalbaarheid. De beoogde deelnemers aan projecten bioraffinage kunnen afkomstig zijn uit de sectoren chemie, agro, logistiek, bos en hout, papier en karton en energie.

Voor het indienen van een subsidieaanvraag is een vooraanmelding verplicht. Wie geen vooraanmelding indient kan geen aanvraag indienen. Vooraanmelding is mogelijk in de periode 2 november 2009 tot en met 9 december 2009. Subsidieaanvragen kunnen worden ingediend in de periode vanaf 1 januari 2010 tot en met 15 maart 2010. Per 1 januari 2010 zal de TERM worden ondergebracht onder het Kaderbesluit EZ-subsidies, en daarmee ook dit hoofdstuk Bioraffinage. Dit brengt echter geen relevante inhoudelijke veranderingen met zich voor de aanvragers. Het subsidieplafond voor demonstratieprojecten bioraffinage is vastgesteld op € 8 miljoen en het subsidieplafond voor pilotprojecten bioraffinage is vastgesteld op € 2 miljoen.

3. Uitvoering

De uitvoering van het geïntroduceerde hoofdstuk in de TERM is, evenals de reeds bestaande hoofdstukken, in handen van SenterNovem, het agentschap voor duurzaamheid en innovatie van het Ministerie van Economische Zaken.

4. Administratieve lasten

Alle projectindieners zullen een aanvraagformulier inclusief projectplan moeten indienen. Alle projecten bioraffinage waaraan subsidie wordt toegekend zullen daarnaast met de administratieve taken worden geconfronteerd, zoals bepaald in de TERM. Er wordt niet afgeweken van de standaardbepalingen en standaardformulieren, die zijn ingericht op minimale administratieve lasten. Zo wordt bijvoorbeeld maximaal één rapportage per jaar gevraagd en hoeven er geen voorschotverzoeken te worden ingediend. Voor tussentijdse rapportages wordt aangesloten bij de door de aanvrager zelf aangegeven mijlpalen. Hierbij geldt een maximum van 1 rapportage per jaar conform de intentie van het Kaderbesluit EZ-subsidies. Een vooraanmelding maakt deel uit van de procedure en verlaagt de administratieve lasten, doordat aanvragers niet onnodig een geheel uitgewerkte aanvraag hoeven in te dienen als blijkt dat hun aanvraag niet aan deze regeling zal voldoen. Voor de accountantsverklaring zijn uniforme formulieren opgesteld voor alle hoofdstukken onder de TERM.

De maximale lasten die het bovenstaande voor ondernemingen met zich brengt worden in totaal geschat op € 110.000; dit is 1.1 % van het totale subsidiebedrag van 10 miljoen euro.

5. Staatssteun

Het hoofdstuk bioraffinage valt onder de verordening (EG) nr. 800/2008 van de Commissie van de Europese Gemeenschappen van 6 augustus 2008 waarbij bepaalde categorieën steun op grond van de artikelen 87 en 88 van het Verdrag met de gemeenschappelijke markt verenigbaar worden verklaard (‘de algemene groepsvrijstellingsverordening’) (PbEU L214). In artikel 30 van de algemene groepsvrijstellingsverordening wordt steun voor onderzoek, ontwikkeling en innovatie geregeld en in artikel 18 van de algemene groepsvrijstellingsverordening wordt investeringssteun die ondernemingen in staat stelt het niveau van milieubescherming te doen toenemen geregeld. De steun voor de pilotprojecten bioraffinage wordt verleend op grond van artikel 30 van de algemene groepsvrijstellingsverordening en de steun voor de demonstratieprojecten bioraffinage wordt verleend op grond van artikel 18 van de algemene groepsvrijstellingsverordening. Aan de in deze artikelen genoemde voorwaarden wordt voldaan. Het subsidieplafond voor een demonstratieproject bioraffinage bedraagt € 4.000.000 en het subsidieplafond voor een pilotproject bioraffinage bedraagt € 1.000.000.

6. Vaste verandermomenten

Het programma bioraffinage zoals beschreven in hoofdstuk 9 treedt in werking met ingang van 2 november 2009. Daarmee wordt afgeweken van het LNV-beleid van vaste verandermomenten voor regelgeving, die inhouden dat nieuwe regelingen slechts op 1 januari of 1 juli in werking treden en publicatie minimaal drie maanden voorafgaand aan inwerkingtreding van de regeling plaatsvindt. Dit beleid is neergelegd in de brief van de Minister van LNV van 28 april 2008 aan de Voorzitter van de Tweede Kamer (Kamerstukken II 2007/08, 29 515 en 31 201, nr. 243). Het belang van spoedige openstelling van deze regeling weegt zwaarder dan openstelling per 1 juli 2010 overeenkomstig de uitgangspunten inzake vaste verandermomenten omdat de subsidie zo snel mogelijk beschikbaar moet zijn om de doelstellingen van de overheidsvisie bio-based economy te bereiken.