19 637 Vreemdelingenbeleid

Nr. 1680 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VEILIGHEID EN JUSTITIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 19 juni 2013

Naar aanleiding van een verzoek van het lid Gesthuizen (SP) om een toelichting op het bericht dat Nederland geld betaalt om Iraakse asielzoekers terug naar Irak te sturen (Handelingen II 2012/13 nr. 96, Regeling van Werkzaamheden) bericht ik u als volgt.

In 2011 is door de voormalige minister voor Immigratie, Integratie en Asiel gesproken met de Iraakse minister voor Migratie Duski over migratiesamenwerking met Irak, inclusief afspraken over gedwongen terugkeer. Zoals uw Kamer na afloop van deze gesprekken is medegedeeld¹, heeft de toenmalige staatssecretaris voor Ontwikkelingssamenwerking een substantieel bedrag van 5,5 miljoen euro beschikbaar gesteld – op basis van de vigerende regels voor ontwikkelingsgelden – om Irak in het bijzonder te ondersteunen bij de opvang en re-integratie van de groep Irakezen die in het bezit is geweest van een verblijfsvergunning asiel op de d-grond² en daarmee langere tijd rechtmatig in Nederland heeft verbleven. Hierbij wordt gedacht aan capaciteitsversterking van Irak op het gebied van terugkeerders en ontheemden (in de regio en intern) en studiebeurzen. Dit is aangeboden op voorwaarde dat Irak medewerking verleent aan gedwongen terugkeer.

Na afloop van de gesprekken verlangde Irak echter dat aan Irakezen die vrijwillig terugkeren een substantiële financiële bijdrage zou moeten worden uitgekeerd: 10.000 Amerikaanse dollar aan ongehuwde personen, aan de echtgenotes van gehuwde personen een bedrag van 5.000 dollar en aan elk kind onder de 18 jaar een bedrag van 2.000 dollar. Dit was niet afgesproken en is voor Nederland niet acceptabel.

Iraakse vreemdelingen die vrijwillig terugkeren naar Irak kunnen via de HRT- en REAN-regeling een financiële tegemoetkoming krijgen van 2.250 euro en een ticket, alsmede een ondersteuning in natura ter waarde van maximaal 1.500 euro. Minderjarige familieleden krijgen een financiële tegemoetkoming van 980 euro en een ticket, alsmede een ondersteuning in natura ter waarde van maximaal 2.500 euro. Van het betalen van de Iraakse autoriteiten per vreemdeling die wordt teruggenomen, is geen sprake.

Ik blijf mij inspannen om de terugkeer naar Irak van illegaal in Nederland verblijvende Irakezen te verbeteren.

De staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, F. Teeven

---

1 Tweede Kamer, vergaderjaar 2011–2012, 19 637, nr. 1553.

2 Een groep van circa 3.100 Irakezen heeft tussen 2003 en november 2008 een tijdelijke verblijfsvergunning ontvangen op basis van het categoriaal beschermingsbeleid (d-grond).