Besluit van 11 november 2015, houdende wijziging van het Besluit uitbreiding en beperking werkingssfeer WMG en het Besluit beschikbaarheidbijdrage WMG in verband met acuut ambulancevervoer per ambulancehelikopter voor de Friese Waddeneilanden en medische vervolgopleidingen

Wij Willem-Alexander, bij de gratie Gods, Koning der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau, enz. enz. enz.

Op de voordracht van Onze Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 18 september 2015, kenmerk 823983-140404-WJZ;

Gelet op de artikelen 2, eerste lid, en 56a, eerste lid, van de Wet marktordening gezondheidszorg;

De Afdeling advisering van de Raad van State gehoord (advies van 30 september 2015, no. W13.15.0334/III);

Gezien het nader rapport van Onze Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 5 november 2015, kenmerk 823977-140404-WJZ;

Hebben goedgevonden en verstaan:

ARTIKEL I

Artikel 2, eerste lid, van het Besluit uitbreiding en beperking werkingssfeer WMG wordt als volgt gewijzigd:

1. Onderdeel a komt te luiden:

• a. de Stichting Beroeps Opleiding Huisartsen, voor zover het betreft de toepassing van artikel 56a van de wet ten behoeve van de opleiding tot huisarts, specialist ouderengeneeskunde, en arts voor verstandelijk gehandicapten;

2. Onder vervanging van de punt aan het slot van onderdeel c door een puntkomma, wordt een onderdeel toegevoegd, luidende:

• d. de Stichting Beroepsopleiding tot Sportarts, voor zover het betreft de toepassing van artikel 56a van de wet ten behoeve van de opleiding tot sportarts.

ARTIKEL II

Onderdeel B van de bijlage behorende bij artikelen 2 en 4 van het Besluit beschikbaarheidbijdrage WMG wordt als volgt gewijzigd:

1. Onderdeel 1, onder a, wordt als volgt gewijzigd:

• a. onder 1 wordt «de 27 erkende medisch specialismen» vervangen door «de 28 erkende medisch specialismen» en wordt «revalidatiegeneeskunde» vervangen door: revalidatiegeneeskunde, sportgeneeskunde;

• b. onder 4 wordt «arts verstandelijk gehandicapten,» vervangen door «overige specialismen, te weten: arts voor verstandelijk gehandicapten,» en wordt «klinisch psycholoog,» vervangen door: klinisch psycholoog, klinisch neuropsycholoog,.

2. Onder vervanging van de punt aan het slot van onderdeel 15 door een puntkomma, wordt een onderdeel toegevoegd, luidende:

• 16. Acuut ambulancevervoer per ambulancehelikopter vanaf de Friese Waddeneilanden. Het gaat hierbij om zorg, als bedoeld in artikel 1, eerste lid, onderdeel d, van de Tijdelijke wet ambulancezorg, verleend aan patiënten die met spoed voor behandeling vanaf de Friese Waddeneilanden naar een ziekenhuis vervoerd moeten worden. Hierbij geldt als voorwaarde dat het wegvallen van dat vervoer het aantal personen dat niet binnen 45 minuten een afdeling voor spoedeisende hulp of acute verloskunde per ambulance kan bereiken, doet toenemen. Het gaat om een ambulancehelikopter die 7 x 24 uur beschikbaar moet zijn.

ARTIKEL III

De artikelen van dit besluit treden in werking met ingang van 1 januari 2016, met uitzondering van artikel II, tweede lid, dat in werking treedt met ingang van de dag na de datum van uitgifte van het Staatsblad waarin dit besluit wordt geplaatst en terugwerkt tot en met 1 juli 2015.

Lasten en bevelen dat dit besluit met de daarbij behorende nota van toelichting in het Staatsblad zal worden geplaatst.^histnoot

Wassenaar, 11 november 2015

Willem-Alexander

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, E.I. Schippers

Uitgegeven de zevenentwintigste november 2015

De Minister van Veiligheid en Justitie, G.A. van der Steur

NOTA VAN TOELICHTING

Algemeen deel

Met dit besluit wordt bewerkstelligd dat:

• acuut ambulancevervoer per ambulancehelikopter vanaf de Friese Waddeneilanden naar een ziekenhuis op de vaste wal beschikbaar kan blijven door bekostiging met een beschikbaarheidbijdrage als bedoeld in de Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg);

• de werkzaamheden voor de opleidingen tot sportarts en tot klinisch neuropsycholoog voor bekostiging met een beschikbaarheidbijdrage in aanmerking kunnen komen;

• de werkzaamheden voor de opleiding van de sportarts door de Stichting Beroepsopleiding tot Sportarts (SBOS) als zorg in de zin van de Wmg wordt beschouwd; en

• de werkzaamheden voor de opleiding van de arts voor verstandelijk gehandicapten door de Stichting Beroeps Opleiding Huisartsen (SBOH) als zorg in de zin van de Wmg wordt beschouwd (voor zover deze opleidingen starten in 2016).

Voordat de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) een beschikbaarheidbijdrage kan toekennen ten behoeve van het acuut vervoer per ambulancehelikopter en de opleidingen tot sportarts en klinische neuropsycholoog, moet op grond van artikel 7 en 59 van de Wmg door de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport een aanwijzing worden gegeven op grond waarvan de Nza beleidsregels opstelt. In de aanwijzing kunnen onder andere nadere voorschriften worden opgenomen met betrekking tot de aard, inhoud en omvang van de vorm van zorg waarvoor een beschikbaarheidbijdrage kan worden toegekend.

In afwachting van de opneming in onderhavig besluit van de mogelijkheid om voor acuut ambulancevervoer per ambulancehelikopter vanaf de Friese Waddeneilanden een beschikbaarheidbijdrage te verlenen en de afronding van de aanwijzingsprocedure kan de NZa overgaan tot verlening zodat dit vervoer is geborgd. In de artikelsgewijze toelichting wordt daar verder op ingegaan.

Acuut ambulancevervoer per ambulancehelikopter vanaf de Friese Waddeneilanden

Op 4 juni 2014 heeft de Minister van Defensie de Tweede Kamer der Staten–Generaal geïnformeerd te stoppen met het spoedeisend vervoer van patiënten per helikopter vanaf de Friese Waddeneilanden naar een ziekenhuis op het vaste land».¹

In overleg met zorgverzekeraars neemt de Regionale Ambulancevoorziening Fryslân deze taak over.² Door de aanwezigheid van de Waddenzee tussen de Waddeneilanden en de dichtstbijzijnde ziekenhuizen op het vaste land, is een ambulancehelikopter noodzakelijk om ervoor te zorgen dat er geen verslechtering optreedt in de thans bestaande situatie van het aantal patiënten dat binnen 45 minuten een afdeling voor acute verloskunde of spoedeisende hulp kan bereiken. Om de beschikbaarheid van deze zorg voor de Friese Waddeneilanden te garanderen dient er zeven dagen per week, 24 uur per dag een ambulancehelikopter beschikbaar te zijn. Op de Friese Waddeneilanden bevinden zich geen geneeskundige faciliteiten waar medisch-specialistische hulp kan worden geboden aan eilandbewoners en op de eilanden verblijvende personen die als gevolg van ziekte of ongeval specialistische hulp behoeven. Derhalve dient voor hen vervoer beschikbaar te zijn waarmee de verbinding met de specialistische geneeskundige inrichtingen op het vasteland kan worden onderhouden. Alleen vervoer per helikopter kan in acute gevallen in het noodzakelijke vervoer voorzien.

Voor het niet acute of spoedeisend vervoer van de patiënt is vervoer per veerboot of reddingboot weliswaar tijdrovend, maar in veel gevallen voldoende geschikt en kosteneffectief.

De kosten van de beschikbaarheid en inzet van een ambulancehelikopter zijn in vergelijking met die van een reguliere ambulance uitzonderlijk hoog en komen voornamelijk terecht bij één zorgverzekeraar. Om te waarborgen dat spoedeisend ambulancevervoer vanaf de Friese Waddeneilanden naar een ziekenhuis op het vasteland beschikbaar blijft en de markt voor zorgverzekeringen niet verstoord wordt, is het noodzakelijk om deze te bekostigen door middel van een beschikbaarheidbijdrage.

Wellicht ten overvloede kan met betrekking tot de keuze voor een beschikbaarheidbijdrage worden gewezen op de antwoorden op vragen van het lid Dik-Faber (ChristenUnie) over de hoge premie voor de waddenhelikopter³ en voorhangbrief betreffende de aanwijzing aan de NZa, over de inzet van het instrument beschikbaarheidbijdrage voor het acuut ambulancevervoer per ambulancehelikopter vanaf de Friese Waddeneilanden.⁴

Sportgeneeskunde

Op verzoek van het College Geneeskundig Specialismen (CGS) van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering van de Geneeskunst (KNMG) is met ingang van 1 juli 2014 sportgeneeskunde erkend als geneeskundig specialisme op basis van het Kaderbesluit CCMS. Verder is ingestemd met het Besluit wettelijke erkenning specialistentitel sportarts en het Besluit Sportgeneeskunde.⁵ De sportartsen worden opgenomen in een afzonderlijk register bij de Registratiecommissie geneeskundig specialismen van de KNMG. Het voornoemd college heeft op 7 oktober 2015 een besluit genomen het specialisme sportgeneeskunde toe te voegen aan de overige 27 medisch specialisten die zijn erkend op basis van eerder genoemde kaderbesluit. Bij brief van 15 oktober 2015, kenmerk CGS/mr/15-49072, heeft het CGS de Minister van VWS op grond van artikel 14, vierde lid, van de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg, gevraagd in te stemmen met dat besluit. Met die instemming is bewerkstelligd dat de sportarts in 2016 ook formeel als medisch specialist in het zorgstelsel zal zijn opgenomen. Op de in het besluit van het CGS aangegeven terreinen wordt een in dat register opgenomen sportarts bekwaam geacht de desbetreffende prestaties uit te voeren en daarna in rekening te brengen. Sportartsen verlenen zorg in de zin van de Wmg.

Om zorg als omschreven bij of krachtens de Zvw of Wlz ook in de toekomst beschikbaar te hebben, zijn (medische) vervolgopleidingen noodzakelijk. Dit betreft onder andere vervolgopleidingen tot (medisch) specialist (per specialisme), tot huisarts of specialist ouderengeneeskunde, tot gespecialiseerd verpleegkundige en vervolgopleidingen voor medisch ondersteunend personeel. De opleidingen worden bekostigd door middel van een beschikbaarheidbijdrage als bedoeld in artikel 56a van de Wmg. Na bovengenoemde erkenning van sportgeneeskunde spreekt voor zich dat de vervolgopleidingen tot sportarts op dezelfde wijze worden bekostigd. Daartoe worden de volgende maatregelen getroffen.⁶

Het Besluit uitbreiding en beperking werkingssfeer WMG wordt zodanig gewijzigd dat als zorg in de zin van de Wmg wordt beschouwd de werkzaamheden van de SBOS te Bilthoven, ten behoeve van de opleiding tot sportarts voor zover het de toepassing van artikel 56a van de Wmg betreft (Artikel 1, tweede lid). De desbetreffende opleiding wordt in de bijlage op grond van de artikelen 2 en 4 van het Besluit beschikbaarheidbijdrage WMG (bijlage) opgenomen (Artikel II, onderdeel 1, onder b). De stichting treedt op voor de opleidende zorgaanbieders en kan op basis van dit besluit worden aangewezen als zorgaanbieder voor die zorg en een beschikbaarheidbijdrage ontvangen. In 1996 is de SBOS opgericht om uniformiteit, wat vergoedingen en arbeidsrechtelijke positie betreft, te brengen in alle opleidingsregio’s tijdens de opleiding. De SBOS verricht haar activiteiten voor de sportartsen in opleiding en de instellingen waar de sportartsen in opleiding zijn.

De sportartsen in opleiding die aan de opleiding sportgeneeskunde beginnen kunnen met de SBOS een arbeidsovereenkomst afsluiten en worden dan vervolgens gedetacheerd naar de sportmedische instelling waar ze de opleiding sportgeneeskunde gaan doen. De bestaande subsidieregeling op basis van de Kaderwet VWS-subsidies zal worden beëindigd.

Klinisch neuropsycholoog

Met dit besluit wordt de opleiding tot klinisch neuropsycholoog onder de reikwijdte van de beschikbaarheidbijdrage gebracht. De klinische neuropsychologie is aangewezen als specialistisch deelgebied van de gezondheidszorgpsychologie. Aan dit specialisme is de beschermde titel klinisch neuropsycholoog verbonden (Besluit specialisme klinische neuropsychologie).

Arts voor verstandelijk gehandicapten

Ten behoeve van de borging van de kwaliteit en continuïteit van de opleiding tot arts voor verstandelijk gehandicapten (avg) heeft de Vereniging Gehandicapten Nederland (VGN) met de SBOH een akkoord bereikt over de overheveling van de organisatie en financiering van opleidingen die starten met ingang van 2016. De SBOH zal de assistent geneeskundigen in opleiding detacheren naar de opleidende zorginstellingen waar zij conform hun individuele opleidingsplannen hun opleiding dienen te volgen. Daarmee verschuift de toekenning van de beschikbaarheidbijdrage voor de opleiding van de avg van de instellingen geleidelijk naar de SBOH die als werkgever voor de assistent geneeskundigen in opleiding optreedt. Het begint met de opleiding die met ingang van 2016 start. Voor de opleidingen die voor 2016 zijn gestart verandert er niets. Voor de bekostiging van die opleidingen kan de NZa aan de instellingen die de opleidingen verzorgen een beschikbaarheidbijdrage (blijven) toekennen. De opleidingen voor avg staan al vermeld in de bijlage (onderdeel B, onder a). In de aan de NZa te geven aanwijzing zal de bevoegdheid tot het verlenen en vaststellen van een beschikbaarheidbijdrage aan de SBOH ten behoeve de opleiding tot avg worden beperkt tot de opleidingen die vanaf 1 januari 2016 starten.

Regeldrukeffecten en administratieve lasten voor het bedrijfsleven en de burger

Door de overheveling van de opleiding van de arts voor gehandicapten naar de SBOH en de gelijkschakeling van de bekostiging van de vervolgopleiding van sportartsen door een beschikbaarheidbijdrage de bekostiging van de vervolgopleidingen van andere medisch specialisten zullen de lasten voor het bedrijfsleven en de burger niet toenemen.

Artikelsgewijs deel

Artikel I

Met de wijziging van het Besluit uitbreiding en beperking werkingssfeer WMG wordt gebruik gemaakt van de mogelijkheid die artikel 2, eerste lid, van de Wmg biedt om indien dat voor een goede uitvoering van die wet nodig is, werkzaamheden die geheel of gedeeltelijk liggen op het gebied van de gezondheidszorg of geheel of gedeeltelijk ten behoeve van de gezondheidszorg worden verricht, aan te wijzen als zorg in de zin van deze wet. De eerste wijziging betreft de aanwijzing van de werkzaamheden van de SBOH ten behoeve van de opleiding van de arts voor verstandelijk gehandicapten als zorg in de zin van de Wmg, althans voor zover het de toepassing van artikel 56a van die wet over het verstrekken van een beschikbaarheidbijdrage betreft. De beperking tot opleidingen die in 2016 starten wordt neergelegd in de aan de NZa te geven aanwijzing.

De tweede wijziging betreft de aanwijzing van werkzaamheden van de SBOS ten behoeve van de opleiding van sportartsen als zorg in de zin van de Wmg. Net als bij de opleiding van huisartsen, specialisten ouderengeneeskunde en voornoemde artsen voor verstandelijk gehandicapten is het noodzakelijk om eerst de werkzaamheden van een instituut aan te wijzen als zorg in de zin van de Wmg. Daarna kan gebruik worden gemaakt van de mogelijkheid aan dat instituut ten behoeve van het verrichten van die werkzaamheden een beschikbaarheidbijdrage als bedoeld in artikel 56a van de Wmg te verlenen voor de opleiding van sportartsen. Voor de opleiding van sportartsen is dat instituut de SBOS.

Artikel II

Met de aanvulling van de bijlage wordt het mogelijk ook voor de opleiding van klinisch neuropsychologen en sportartsen een beschikbaarheidbijdrage toe te kennen. Het artikel betreft verder een redactionele verbetering bij opsomming 4. Verder wordt de inleidende tekst bij opsomming 4 in overeenstemming gebracht met de eerder vermelde opsommingen van medisch (specialistische) opleidingen in de bijlage.

Voorts wordt met de tweede aanvulling van de bijlage het mogelijk een beschikbaarheidbijdrage voor acuut ambulancevervoer per helikopter vanaf de Friese Waddeneilanden toe te kennen. Het is de bedoeling dat de beschikbaarheidbijdrage kan worden verstrekt vanaf het moment dat de RAV Fryslân het ambulancevervoer overneemt. Zo nodig wordt daartoe aan het onderhavig besluit en de daarop te baseren aanwijzing aan de NZa terugwerkende kracht verleend. Zie ook artikel III.

Artikel III

Dit besluit treedt in werking met ingang van1 januari 2016. Aan het onderdeel over acuut ambulancevervoer per helikopter wordt terugwerkende kracht verleend. Het treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van het Staatsblad waarin het wordt geplaatst, en werkt terug tot en met 1 juli 2015. Dit is noodzakelijk vanwege het stopzetten van de financiering van de ambulance helikopter door het Ministerie van Defensie per 1 juli 2015. De financiering wordt overgenomen door bekostiging via de beschikbaarheidbijdrage.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, E.I. Schippers

---

1 Kamerstukken II 2014/15, 33 750 X, nr. 62.

2 Kamerstukken II 2014/15, 34 000 X, nr. 75.

3 Aanhangsel Handelingen II 2014/15, nr. 2363

4 Kamerstukken II 2014/15, 34 000 XIV, nr. 109

5 Stcrt. 2014, 11817.

6 Bijlage actielijst bij brief d.d. 3 februari 2015 van de minister VWS aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, niet dossierstuk 2015D03578, betreffende Aanbieding schriftelijke reactie op vragen van de Vereniging van Sportgeneeskunde d.d. 26 oktober 2014. Dit is conform mijn toezegging d.d. 27 oktober 2014 tijdens het WGD Sport.

histnoot Het advies van de Afdeling advisering van de Raad van State wordt niet openbaar gemaakt op grond van artikel 26, zesde lid j° vijfde lid, van de Wet op de Raad van State, omdat het zonder meer instemmend luidt.