Vragen van het lid Jasper van Dijk (SP) aan de Minister van Defensie over het sturen van Pantserhouwitsers naar Oekraïne (ingezonden 29 april 2022).

Vraag 1

Wat is er veranderd tussen 19 april, toen u meldde dat er zwaarder materieel naar Oekraïne zou gaan maar niet welk materieel¹ («Het gaat bijvoorbeeld om pantservoertuigen»), en 26 april, toen u besloot te melden dat het om pantserhouwitsers gaat?²

Vraag 2

Behoren de Pantserhouwitsers tot het aantal dat door de landmacht op dit moment wordt gebruikt of maken ze deel uit van de reserve?

Vraag 3

Klopt het dat de Pantserhouwitsers in de reserve niet onmiddellijk inzetbaar zijn («enige tijd in beslag nemen»), maar moeten worden gemoderniseerd alvorens bruikbaar te kunnen zijn?³ Zo ja, hoe lang duurt de aanpassing en wat houdt deze in? Zo nee, wat zijn dan de feiten?

Vraag 4

Klopt het dat er bezwaren in de landmacht leven tegen het leveren van de Pantserhouwitsers?⁴ Klopthet dat de Nederlandse landmacht deze houwitsers niet kan missen? Zo ja, wat zijn uw argumenten om deze bezwaren terzijde te leggen of wat is uw oplossing?

Vraag 5

Is het juist dat premier Rutte aan de CLAS Wijnen een aantal van 5 stuks van de Pantserhouwitser heeft gemeld om aan Oekraïne te sturen?⁵ Zo nee, wat zijn dan de feiten? Zijn deze vijf stuks in overeenstemming met het advies van de CLAS aan de regering? Zo nee, wat hield dat advies dan in?

Vraag 6

Verwacht u de Pantserhouwitsers mettertijd terug te krijgen, als ware het bruikleen, of doet u ze definitief over aan Oekraïne? Hebt u voorwaarden gesteld aan Oekraïne voor het gebruik van de Pantserhouwitsers? Zo ja, welke? Bent u een memorandum of understanding of ook rules of engagement overeengekomen? Zo ja, met wie? Zo nee, waarom niet?

Vraag 7

Kunt u aangeven wat de afspraken met Duitsland zijn omtrent munitie? Is met Duitsland een memorandum of understanding of rules of engagement overeengekomen? Zo nee, waarom niet?

Vraag 8

In welk land zal de voorbereiding voor het gereedmaken van de Pantserhouwitsers plaats hebben? Is met dit land een memorandum of understanding of rules of engagement overeengekomen? Zo nee, waarom niet?

Vraag 9

Wat zijn de lessen die u meegeeft met de bemensing van de Pantserhouwitsers naar aanleiding van de ervaringen in de slag om Chora in Afghanistan?⁶

Vraag 10

Deelt u de opvatting dat levering van deze zware wapens onderdeel kunnen zijn van het Amerikaanse beleid om Rusland verder te verzwakken?⁷ Deelt u de opvatting dat het doel moet zijn om Rusland te verzwakken? Zo ja, hoe wilt u deze verzwakking bereiken? Deelt u de opvatting dat dit een vorm van escalatie is? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 11

Deelt u de opvatting dat Nederland bijdraagt aan het voeren van een proxy-oorlog in Oekraïne of dat dat ten minste zo kan worden opgevat door Rusland? Wat doet u om dat risico uit te sluiten en verdere escalatie en bloedvergieten te voorkomen?

---

1 «Het gaat bijvoorbeeld om pantservoertuigen». Brief Minister Defensie 19 april

2 Gezien de aard van deze levering en de samenwerking met Duitsland heeft het kabinet ervoor gekozen om uw Kamer in het openbaar over de voorgenomen levering van dit wapensysteem te informeren. Brief 26 april.

3 Uit de brief van 26 april; «De opleiding en training voor dit wapensysteem zal in dit samenwerkingsverband buiten Oekraïne plaatsvinden en enige tijd in beslag nemen. Ook wordt voorzien in het leveren van reserve-onderdelen. De leveringsdatum van dit materieel is afhankelijk van de benodigde tijd voor de opleiding.»

4 Plan voor weggeven houwitsers wekt onvrede binnen landmacht. De Telegraaf.nl 26 Apr 2022. Zie ook «Nederland levert wapens aan Oekraïne die het zelf niet kan missen» https://www.vn.nl/houwitsers-defensie-oekraine/.

5 «Ingetogen Oranjeborrel hotel De l’Europe en De Telegraaf» De spanning in Oekraïne was even voelbaar in Hotel De l’Europe, in de binnenstad van Amsterdam. «Ah, de pantserhouwitsers!», zei premier Mark Rutte opgetogen, toen zijn telefoon ging. «Het is geregeld», kwam hij even later melden aan Commandant Landstrijdkrachten Martin Wijnen. «We sturen er vijf. De Duitsers leveren de munitie en samen zorgen we voor de trainingen.» https://www.telegraaf.nl/financieel/824636363/ingetogen-oranjeborrel-hotel-de-l-europe-en-de-telegraaf.

6 Aanhangsel 2020–2021, nr 3466; Vragen van de leden Karabulut en Jasper van Dijk (beiden SP). https://zoek.officielebekendmakingen.nl/ah-tk-20202021–3466.html

7 Pentagon chief’s Russia remarks show shift in US’s declared aims in Ukraine. The Guardian Mon 25 Apr 2022 «Defense secretary Lloyd Austin said he «wants to see Russia weakened» https://www.theguardian.com/world/2022/apr/25/russia-weakedend-lloyd-austin-ukraine.