36 184 Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (XIII) voor het jaar 2022 (Achtste incidentele suppletoire begroting inzake verder vullen gasopslag Bergermeer)

Nr. 3 VERSLAG HOUDENDE EEN LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN

Vastgesteld 2 januari 2023

De vaste commissie voor Economische Zaken en Klimaat, belast met het voorbereidend onderzoek van dit voorstel van wet, heeft de eer verslag uit te brengen in de vorm van een lijst van vragen met de daarop gegeven antwoorden.

De vragen zijn op 6 oktober 2022 voorgelegd aan de Minister van Economische Zaken en Klimaat. Bij brief van 20 december 2022 zijn ze door de Minister van Economische Zaken en Klimaat beantwoord.

Met de vaststelling van het verslag acht de commissie de openbare behandeling van het wetsvoorstel voldoende voorbereid.

De voorzitter van de commissie, Agnes Mulder

De griffier van de commissie, Nava

1

Wanneer zal de uitwerking van de heffing op geboekte capaciteit voor transport gereed zijn?

Antwoord

Eerst moet worden vastgesteld hoeveel subsidie uiteindelijk wordt uitgegeven. Daarna zal in de tweede helft van 2023 de uitwerking van de heffing plaatsvinden.

2

Aangezien het vullen van de Nederlandse gasopslagen ook van belang is voor de leveringszekerheid van de ons omringende landen, hoe wordt er door hen bijgedragen aan het proces? Hoe wordt er voorkomen dat Nederland voor alle kosten opdraait en alle risico's draagt, terwijl deze landen er ook belang bij hebben?

Antwoord

Ieder land is verantwoordelijk voor het vullen van de gasopslagen op zijn grondgebied. Nederland kan deze verantwoordelijkheid niet overdragen aan een buurland. Wel kunnen buitenlandse partijen gas opslaan in de Nederlandse opslagen en dat gebeurt ook. Andersom gebeurt dit ook. Nederlandse partijen slaan bijvoorbeeld gas op in Duitse opslagen. De kosten die Energie Beheer Nederland (EBN) maakt voor het vullen van Bergermeer worden in beginsel terugverdiend met de uiteindelijke verkoop van het gas.

3

Wat is de aandeelhouderswaarde van Bergermeer?

Antwoord

Gasopslag Bergermeer is voor 60% in eigendom van TAQA en voor 40% in eigendom van EBN. Het Rijk ontvangt dividend vanuit de verschillende projecten waar EBN aan deelneemt. De totale verwachte dividenduitkering van EBN over 2022 is € 2.586.000.000. Het kabinet kan niet ingaan op de aandeelhouderswaarde van gasopslag Bergermeer, omdat dit bedrijfsgevoelige informatie bevat.

4

Wat is de waarde van het opgeslagen gas in Bergermeer?

Antwoord

De waarde van het gas dat is opgeslagen in de gasopslag Bergermeer wordt bepaald door de waarde waartegen het gas in het eerste kwartaal van 2023 verkocht wordt. Omdat de gasprijs de afgelopen maanden zeer volatiel is geweest en er naast EBN ook andere partijen gas hebben opgeslagen in de gasopslag Bergermeer is het niet mogelijk om aan te geven wat de waarde van het gas is dat is opgeslagen in de gasopslag Bergermeer.

5

Welke condities heeft de lening aan EBN?

Antwoord

Aan EBN is een lening verstrekt ten behoeve van het financieren van de aankoop van de benodigde hoeveelheden gas voor het verder vullen van gasopslag Bergermeer tot een vulgraad van rond de 90%. Deze lening is onder marktconforme voorwaarden verstrekt. Dit omvat onder meer de voorwaarde dat de transacties waarmee het gas in de markt wordt ingekocht en verkocht worden geselecteerd met behulp van een biedingsmechanisme waarbij gebruik wordt gemaakt van open, transparante en niet-discriminerende selectiecriteria en een marktconforme rente. Het rentepercentage van 0,96% is vastgesteld met op basis van de Mededeling van de Commissie over de herziening van de methode waarmee de referentie- en disconteringspercentages (PbEU 2008/C/14/02) worden vastgesteld. Het op deze wijze begroten van financieringskosten komt overeen met de werkwijze die in de markt gebruikelijk is. Ook is de voorwaarde gesteld dat alle winst die EBN met deze activiteiten behaalt, terugvloeit naar de Staat en zijn afspraken gemaakt over het beperken van de risico’s die met de in-en verkooptransacties mogen worden aangegaan (vb. max. negatieve spread van 15 €/Mwh). Zie voor een verdere toelichting: Bijlage bij Kamerstuk 29 023, nr. 339

6

Waar komt de € 10 miljoen extra vandaan? Welke kosten voor EBN moet dit dekken? Kunnen deze kosten niet vanuit de lening betaald worden?

Antwoord

Deze € 10 miljoen extra wordt gedekt door een ophoging van de heffing gasleveringszekerheid in de periode 2024–2026. Over deze heffing is uw Kamer eerder geïnformeerd (Kamerstuk 29 023, nr. 339). Dit bedrag is een subsidie voor de kosten van gashandelsactiviteiten van EBN ten behoeve van het vullen van de gasopslag Bergermeer en dekt onder andere injectie- en productiekosten en het afdekken van eventuele verliezen. Deze geldstroom is gescheiden van de lening, die dient als werkkapitaal om het gas in te kopen, en daarmee volledig terugkomt ongeacht het handelsresultaat.

7

Welk effect heeft het op de begroting als de verkoop van het gas onvoldoende opbrengt om de lening van terug te betalen?

Antwoord

EBN verkoopt het ingekochte gas op termijnmarkten om een bepaalde winst of een beperkt verlies veilig te stellen. Afhankelijk van het handelsresultaat van de verschillende in- en verkooptransacties wordt er met de opslag van gas door EBN winst dan wel verlies behaald. EBN is op grond van de aan haar verleende instemming en de verstrekte subsidie – waaronder tevens de verstrekte lening begrepen is – bevoegd om transacties aan te gaan met een verlies tot ten hoogste € 15 /MWh. De lening is werkkapitaal en wordt volledig terugbetaald. De kosten van eventuele verlieslatende transacties worden daarbij in de eerste plaats afgedekt door de opbrengsten van winstgevende transacties. Indien bij eindafrekening blijkt dat het totale handelsresultaat negatief is, dan worden de kosten van dit negatieve handelsresultaat gefinancierd met behulp van de hiertoe aan EBN verstrekte subsidie voor de kosten van uitvoering van de opslagtaak. Indien het uiteindelijke handelsresultaat bij eindafrekening positief blijkt te zijn, wordt deze winst door EBN afgedragen aan de Staat.