36 025 Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI) voor het jaar 2022 (Vierde incidentele suppletoire begroting)

Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

A Artikelgewijze toelichting bij het wetsvoorstel

Wetsartikelen 1 tot en met 3

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2022 wijzigingen aan te brengen in:

de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport;

Normaliter wordt nieuw beleid in uitvoering genomen nadat de Staten-Generaal de begrotingswet heeft geautoriseerd. Aangezien uitvoering van de spoedeisende maatregelen die in deze vierde incidentele suppletoire begroting zijn opgenomen in het belang van het Rijk zijn, en niet kan wachten tot formele autorisatie van beide Kamers der Staten-Generaal, zal het kabinet de uitvoering van deze nieuwe maatregelen starten. Hiermee wordt gehandeld conform artikel 2.27, tweede lid, van de Comptabiliteitswet 2016. Het betreft de volgende maatregelen: onderzoek inzake nieuw beleid, aanschaf antigeen zelftesten voor onderwijs en de aanschaf van zuurstofconcentratoren.

Voor de overige maatregelen geldt dat het hier bijstellingen van eerder vastgesteld beleid betreft. Hier is artikel 2.27, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 van toepassing.

Voor de indiening van deze incidentele suppletoire begroting is uw Kamer vooraf geïnformeerd via de brief Stand van zaken Covid-19 van 14 december 2021 met kenmerk Kamerstukken II 2021/22, 25295, nr. 1638, de Stand van zakenbrief Covid-19 van 14 januari 2022 met kenmerk 3306279-1022966-PDC19, Maatregelenbrief Covid-19 van 25 januari 2022 met kenmerk 3312433-1023735-PDC19 en de brief Aanschaf zuurstofconcentratoren van 23 december 2021 met kenmerk 3301294-1022350-GMT.

De in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, E.J. Kuipers

B Artikelgewijze toelichting bij de begrotingsartikelen

1. Leeswijzer

Uitgangspunt bij de tabel budgettaire gevolgen van beleid is dat per artikel de beleidsmatige- en technische mutaties toegelicht worden vanaf € 2,5 miljoen of wanneer deze politiek relevant zijn.

Naast de corona gerelateerde uitgaven wordt in deze incidentele suppletoire begroting ook de verplichtingen en uitgaven voor maatschappelijke dienststijd van de begroting van het Ministerie van VWS afgeboekt zodat deze middelen, conform Coalitieakkoord, kunnen worden toegevoegd aan de begroting van het Ministerie van OCW. Met deze overheveling van middelen wordt het Ministerie van OCW in staat gesteld om beleidsmatig invulling te geven aan de maatschappelijke diensttijd.

2. Beleid

2.1 Overzicht belangrijke uitgaven- en ontvangstenmutaties

Tabel 1 Belangrijkste corona gerelateerde mutaties 4e incidentele suppletoire begroting 2022 (bedragen x € 1 mln.)

Maatregel

Bedrag 2022

Bedrag 2023

Bedrag 2024

Bedrag 2025

Bedrag 2026

A. Begrotingsgefinancierd

         

1) Aanschaf en distributie medische beschermingsmiddelen

2,2

       

2) GGD'en en veiligheidsregio's

         

3) IC-capaciteit

         

4) Ondersteuning sportsector

         

5) Ondersteuning zorgpersoneel

         

6) Onderzoek inzake COVID-19

4,7

       

7) Testcapaciteit

525,3

       

8) Vaccin ontwikkeling, implementatie en medicatie

461,0

       

9) Zorgbonus

         

10) Omscholen personeel voor arbeidsmarkt zorg

         

11) Zorgkosten en bijstand Caribisch Nederland

         

12) Overige maatregelen (plafond Rijksbegroting)

43,3

       

13) Garanties

125,4

       

Totaal A

1.161,9

0,0

0,0

0,0

0,0

           

B. Premiegefinancierd

         

14) Meerkosten COVID-19 Wlz (plafond Zorg)

0,0

       

15) Overige maatregelen (plafond Zorg)

         

Totaal B

0,0

0,0

0,0

0,0

0,0

           

Totaal A+B=C

1.161,9

0,0

0,0

0,0

0,0

Tabel 2 Totaal COVID-19 gerelateerde uitgaven- en ontvangsten (bedragen x € 1 mln.)

Maatregel

Bedrag 20221

Bedrag 2023

Bedrag 2024

Bedrag 2025

A. Begrotingsgefinancierd

       

1) Aanschaf en distributie medische beschermingsmiddelen

56

28

   

2) GGD'en en veiligheidsregio's

1.093

     

3) IC-capaciteit

162

     

4) Ondersteuning sportsector

158

     

5) Ondersteuning zorgpersoneel

       

6) Onderzoek inzake COVID-19

128

32

6

2

7) Testcapaciteit

2.127

     

8) Vaccin ontwikkeling, implementatie en medicatie

1.538

378

   

9) Zorgbonus

19

1

   

10) Omscholen personeel voor arbeidsmarkt zorg

53

     

11) Zorgkosten en bijstand Caribisch Nederland

34

     

12) Overige maatregelen (plafond Rijksbegroting)

146

6

4

0

13) Garanties

125

     

Totaal A

5.639

444

10

2

         

B. Premiegefinancierd

       

14) Meerkosten COVID-19 Wlz (plafond Zorg)

       

15) Overige maatregelen (plafond Zorg)

44

     

Totaal B

44

0

0

0

         

Totaal A+B=C

5.683

444

10

2

X Noot
1

Stand op basis van ISB12 Kamerstukken 2020/21, 35 944, nr. 1 aangevuld met NvW 1 Kamerstukken 2021/22, 35 925 XVI, nr. 10 en NvW 2 Kamerstukken 2021/22, 39 925 XVI, nr. 106, ISB1 Kamerstukken II 2021/22, 35 989, nr. 1, ISB2 Kamerstukken II 2021/22, 35 994, nr. 1, ISB3 Kamerstukken II 2021/22, 36 010, nr. 1.

Bovenstaand overzicht geeft het totaal van alle COVID-19 gerelateerde uitgaven en ontvangsten op de VWS-begroting weer, zoals verwerkt in de relevante begrotingsstukken. Het betreft de corona gerelateerde mutaties zoals opgenomen in de eerste, tweede, derde en vierde incidentele suppletoire begroting 2022. Er is voor gekozen om een uitsplitsing te maken in begrotings-gefinancierde uitgaven en premiegefinancierde uitgaven en een totaaltelling.

Overheveling budget Maatschappelijke Diensttijd

Tabel 3 was-wordt tabel ivm met herverkaveling

Was

 

Wordt

 

Toelichting wijziging

Artikel begroting 2022

Detail

Artikel begroting 2022

Detail

 
 

Uitgaven

 

Uitgaven

 

Artikel 4

 

Artikel 4

   
 

Subsidies (regelingen)

 

Subsidies (regelingen)

 
 

Maatschappelijke diensttijd

   

Regel vervalt als gevolg van overheveling naar OCW

Als uitvloeisel van het Coalitieakkoord worden de middelen voor Maatschappelijke diensttijd overgeheveld naar de begroting van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Voor de toelichting wordt verwezen naar beleidsartikel 4.

3. Beleidsartikelen

3.1 Artikel 1 Volksgezondheid

Tabel 4 Budgettaire gevolgen van beleid incidentele suppletoire begroting (ISB) (bedragen x € 1.000)
 

Vastgestelde begroting incl. NvW, amendementen en ISB's

Mutaties 4e ISB

Stand 4e ISB

Mutatie 2023

Mutatie 2024

Mutatie 2025

Mutatie 2026

Mutatie 2027

Verplichtingen

1.310.767

2.388.203

3.698.970

0

0

0

0

0

                 

Uitgaven

5.243.212

1.124.016

6.367.228

0

0

0

0

0

waarvan juridisch verplicht (percentage)

               
                 

1. Gezondheidsbeleid

488.694

4.400

493.094

0

0

0

0

0

Subsidies

25.078

0

25.078

0

0

0

0

0

(Lokaal) gezondheidsbeleid

24.812

0

24.812

0

0

0

0

0

Overige

266

0

266

0

0

0

0

0

Opdrachten

3.741

0

3.741

0

0

0

0

0

(Lokaal) gezondheidsbeleid

3.741

0

3.741

0

0

0

0

0

Bijdragen aan agentschappen

126.749

0

126.749

0

0

0

0

0

Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit

104.953

0

104.953

0

0

0

0

0

RIVM: wettelijke taken en beleidsondersteuning zorgbreed

21.039

0

21.039

0

0

0

0

0

Overige

757

0

757

0

0

0

0

0

Bijdragen aan ZBO's/RWT's

321.959

4.400

326.359

0

0

0

0

0

ZonMw: programmering

321.959

4.400

326.359

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

Bijdragen aan medeoverheden

11.167

0

11.167

0

0

0

0

0

Aanpak Gezondheidsachterstanden

11.031

0

11.031

0

0

0

0

0

Overige

136

0

136

0

0

0

0

0

                 

2. Ziektepreventie

4.595.216

1.119.616

5.714.832

0

0

0

0

0

Subsidies

407.356

0

407.356

0

0

0

0

0

Ziektepreventie

188.704

 

188.704

0

0

0

0

0

Bevolkingsonderzoeken

163.330

0

163.330

0

0

0

0

0

Vaccinaties

55.322

0

55.322

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

Opdrachten

3.085.004

924.616

4.009.620

0

0

0

0

0

Ziektepreventie

3.085.004

924.616

4.009.620

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

Bijdrage aan agentschappen

444.007

70.000

514.007

0

0

0

0

0

RIVM: Opdrachtverlening aan kenniscentra

263.221

70.000

333.221

0

0

0

0

0

RIVM: Bevolkingsonderzoeken

45.411

0

45.411

0

0

0

0

0

RIVM: Vaccinaties

135.362

0

135.362

0

0

0

0

0

Overige

13

0

13

0

0

0

0

0

Bijdrage aan medeoverheden

658.849

0

658.849

0

0

0

0

0

Overige

658.849

0

658.849

0

0

0

0

0

Bijdragen aan andere begrotingshoofdstukken

0

0

0

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

Garanties

0

125.000

125.000

0

0

0

0

0

Overige

0

125.000

125.000

0

0

0

0

0

                 

3. Gezondheidsbevordering

127.043

0

127.043

0

0

0

0

0

Subsidies

105.455

0

105.455

0

0

0

0

0

Preventie van schadelijk middelengebruik

17.808

0

17.808

0

0

0

0

0

Gezonde leefstijl en gezond gewicht

18.969

0

18.969

0

0

0

0

0

Letselpreventie

4.532

0

4.532

0

0

0

0

0

Bevordering van seksuele gezondheid

62.953

0

62.953

0

0

0

0

0

Overige

1.193

0

1.193

0

0

0

0

0

Opdrachten

4.347

0

4.347

0

0

0

0

0

Gezondheidsbevordering

4.347

0

4.347

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

Bijdragen aan agentschappen

1.330

0

1.330

0

0

0

0

0

Overige

1.330

0

1.330

0

0

0

0

0

Bijdragen aan ZBO's/RWT's

147

0

147

0

0

0

0

0

ZonMw:programmering

147

0

147

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

Bijdragen aan medeoverheden

15.764

0

15.764

0

0

0

0

0

Heroïnebehandeling op medisch voorschrift

15.764

0

15.764

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

                 

4. Ethiek

32.259

0

32.259

0

0

0

0

0

Subsidies

28.563

0

28.563

0

0

0

0

0

Abortusklinieken

18.133

0

18.133

0

0

0

0

0

Medische Ethiek

10.430

0

10.430

0

0

0

0

0

Opdrachten

456

0

456

0

0

0

0

0

Medische Ethiek

456

0

456

0

0

0

0

0

Bijdragen aan agentschappen

3.240

0

3.240

0

0

0

0

0

CIBG: Uitvoeringstaken medische ethiek

3.240

0

3.240

0

0

0

0

0

                 

Ontvangsten

40.403

0

40.403

0

0

0

0

0

Overige

33.203

0

33.203

0

0

0

0

0

Uitgaven

1. Gezondheidsbeleid

Bijdragen aan ZBO's/RWT's

Onderzoek inzake Covid-19

Dit betreft diverse nog uit te zetten onderzoeken o.a. naar effectiviteit en veiligheid van vaccinatie bij immuungecompromitteerde kinderen, extra (primaire) vaccinatie voor mensen met een afweerstoornis, onderzoek naar vaccinatiegedrag en kenmerken van vaccinatieweigeraars (€ 4,6 miljoen). Van dit bedrag is € 4,4 miljoen voor ZonMw en € 0,2 voor overig onderzoek dat is geboekt onder artikelonderdeel ziektepreventie.

2. Ziektepreventie

Opdrachten

Ziektepreventie

Entvergoedingen

De ophoging van het budget voor de entvergoedingen voor het zetten van covid-19 vaccinaties bedraagt € 9 miljoen. Dit betreft de verwerking van de vergoeding voor kosten die huisartsen in 2021 hebben gemaakt voor hun rol in de vaccinatiecampagne. Deze betalingen waren beoogd in 2021 maar komen nu pas tot betaling.

Verlenging SON

In verband met de verlenging van de overeenkomst met de Stichting Open Nederland (SON) tot 1 november 2022, zodat ook het Testen voor Toegang mogelijk blijft, is een extra budget nodig van € 35 miljoen voor de coördinerende stichtingskosten. Dit betreft nog niet de middelen voor de testafname die voortkomt uit Testen voor Toegang. Tevens zijn hierin de transitiekosten opgenomen die gemaakt worden door SON en de Dienst Testen voor de beoogde overdracht per 1 september.

Met de voortzetting van de werkzaamheden van de Stichting van 1 maart tot 1 november 2022 wordt ook de garantstelling bestuurlijke aansprakelijkheid voor SON verlengd tot 1 november 2022. Het toetsinsingskader voor de verlenging van de garantie bestuurlijke aansprakelijkheid is als bijlage bij deze incidentele suppletoire begroting gevoegd.

Brede inzet coronatoegangsbewijzen

Ter ondersteuning van de Corona check app is voor 2022 extra budget benodigd. Dit hangt samen met langere openingstijden van de helpdesk en het zorgdragen voor geprinte coronatoegangsbewijzen (ctb’s) door het CIBG. Doordat de geldigheidsduur naar verwachting teruggaat naar 90 dagen moet er meer worden geprint. Hiervoor wordt een bedrag van € 0,4 miljoen opgenomen.

Quarantainemaatregelen

Met de verlenging van de Tijdelijke wet maatregelen Covid-19 voor drie maanden worden de maatregelen die hiermee samenhangen eveneens verlengd. Het betreft hier uitgaven die samenhangen met de quarantaineplicht. Hiervoor is in totaal € 6 miljoen benodigd.

Overlopende posten van Programmadirectie Covid-19

Voor de betaling van facturen (o.a. voor vaccins, testen en overig coronabeleid) van programmadirectie Covid-19 die betrekking hebben op 2021, maar die in 2022 tot betaling komen, wordt een bedrag opgenomen van € 414,7 miljoen. De verplichtingen zijn reeds in 2021 aangegaan, maar vanwege het kas- verplichtingenstelsel moeten de kasuitgaven in 2022 worden toegevoegd aan de VWS-begroting. De uitgaven waren initieel voorzien voor 2021, waardoor in 2021 sprake was van onderuitputting op deze posten.

Testbeleid

Voor de uitvoering van het testbeleid in de eerste maanden van 2022 moeten er (aanvullende) contracten worden gesloten voor zowel testen als analysecapaciteit voor diverse testmethoden. Zo worden er met laboratoria voor PCR/NAAT analyse (€ 125 miljoen) overeenkomsten gesloten maar ook worden contracten voor innovatieve testmethoden zoals STRIP en LAMP (€ 34,2 miljoen) afgesloten. Daarnaast is budget voorzien om de komende maanden zelftesten aan te kopen voor het onderwijs (€ 300 miljoen).

Verplichtingenruimte Programmadirectie Covid-19 en Dienst Testen

In 2021 zijn bij diverse incidentele suppletoire begrotingen verplichtingen opgenomen in 2021, waarvan de uitgaven pas in in 2022 zouden plaatsvinden. Inmiddels is gebleken dat de verplichtingen veelal pas in 2022 zijn of worden aangegaan. Dit in tegenstelling tot de eerdere verwachting. Dit betekent dat de opgenomen verplichtingenruimte voor 2022 nu onvoldoende is. Om die reden wordt de verplichtingenruimte voor deze directies opgehoogd zodat deze aansluit bij de kasuitgaven die eerder zijn geraamd en opgenomen in de incidentele suppletoire begrotingen.Het betreft voor PDC19 een ophoging van € 1,3 miljard en voor Dienst Testen € 362 miljoen.

Bijdragen aan agentschappen

Innovatieve behandelingen

Om innovatieve behandelingen met coronapillen en antilichamen te kunnen aanschaffen is er een extra budget van € 70 miljoen nodig in 2022. Het RIVM draagt zorg voor de bestellingen en de verdeling van deze middelen.

Garanties

Garanties Testbeleid

Vanwege de continuïteit van het testbeleid zijn in 2021 garanties afgesproken met laboratoria voor de analysecapaciteit, en met leveranciers van testmaterialen. Deze post betreft uitbetalingen voor garanties uit 2021 (€ 91 miljoen) en voorwaardelijke verplichtingen voor uitstaande garanties voor de testcapaciteit en verbruiksartikelen in januari-februari 2022 (€ 33 miljoen).

3.2 Artikel 2 Curatieve Zorg

Tabel 5 Budgettaire gevolgen van beleid incidentele suppletoire begroting (ISB) (bedragen x € 1.000)
 

Vastgestelde begroting incl. 1e en 2e NvW

Mutaties 4e ISB

Stand 4e ISB

Mutatie 2023

Mutatie 2024

Mutatie 2025

Mutatie 2026

Mutatie 2027

Verplichtingen

3.392.112

2.574

3.394.686

0

0

0

0

0

                 

Uitgaven

3.456.031

2.574

3.458.605

0

0

0

0

0

waarvan juridisch verplicht (percentage)

99,7%

             
                 

1. Kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van de zorg

396.278

2.574

398.852

0

0

0

0

0

Subsidies

239.258

0

239.258

0

0

0

0

0

Medisch specialistische zorg

72.264

0

72.264

0

0

0

0

0

Curatieve ggz

34.966

0

34.966

0

0

0

0

0

Eerste lijnszorg

13.872

0

13.872

0

0

0

0

0

Lichaamsmateriaal

23.592

0

23.592

0

0

0

0

0

Medische producten

94.564

0

94.564

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

Opdrachten

97.039

2.224

99.263

0

0

0

0

0

Medisch specialistische zorg

704

0

704

0

0

0

0

0

Curatieve ggz

3.956

0

3.956

0

0

0

0

0

Eerste lijnszorg

57.589

0

57.589

0

0

0

0

0

Lichaamsmateriaal

2.326

0

2.326

0

0

0

0

0

Medische producten

32.464

2.224

34.688

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

Bijdragen aan agentschappen

59.773

0

59.773

0

0

0

0

0

aCBG

2.612

0

2.612

0

0

0

0

0

aCBG

657

0

657

0

0

0

0

0

CIBG

54.317

0

54.317

0

0

0

0

0

Overige

2.187

0

2.187

0

0

0

0

0

Bijdragen aan ZBO's/RWT's

208

0

208

0

0

0

0

0

Overige

208

0

208

0

0

0

0

0

Bijdragen aan medeoverheden

0

0

0

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

Bijdragen aan (inter)nationale organisaties

0

0

0

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

Garanties

0

350

350

0

0

0

0

0

Overige

0

350

350

0

0

0

0

0

                 

3. Ondersteuning van het zorgstelsel

3.059.753

0

3.059.753

0

0

0

0

0

Subsidies

133.225

0

133.225

0

0

0

0

0

Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeringen

1.360

0

1.360

0

0

0

0

0

Regeling medisch noodzakelijke zorg onverzekerden

41.958

0

41.958

0

0

0

0

0

Regeling veelbelovende zorg

23.185

0

23.185

0

0

0

0

0

Medisch-specialistische zorg

45.250

0

45.250

0

0

0

0

0

Curatieve ggz

7.336

0

7.336

0

0

0

0

0

Eerste lijnszorg

14.125

0

14.125

0

0

0

0

0

Overige

11

0

11

0

0

0

0

0

Bekostiging

2.871.069

0

2.871.069

0

0

0

0

0

Rijksbijdrage Zorgverzekeringsfonds voor financiering van verzekerden 18-

2.831.900

0

2.831.900

0

0

0

0

0

Zorg illegalen en andere onverzekerbare vreemdelingen

39.169

0

39.169

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

Inkomensoverdrachten

23.669

0

23.669

0

0

0

0

0

Overgangsregeling FLO/VUT ouderenregeling ambulancepersoneel

23.543

0

23.543

0

0

0

0

0

Overige

126

0

126

0

0

0

0

0

Opdrachten

15.922

0

15.922

0

0

0

0

0

Risicoverevening

2.039

0

2.039

0

0

0

0

0

Uitvoering zorgverzekeringstelsel

823

0

823

0

0

0

0

0

Medisch-specialistische zorg

7.695

0

7.695

0

0

0

0

0

Curatieve ggz

30

0

30

0

0

0

0

0

Eerste lijnszorg

102

0

102

0

0

0

0

0

Overige

5.233

0

5.233

0

0

0

0

0

Bijdragen aan agentschappen

10.858

0

10.858

0

0

0

0

0

CJIB: Onverzekerden en wanbetalers

10.858

0

10.858

0

0

0

0

0

Bijdragen aan ZBO's/RWT's

5.010

0

5.010

0

0

0

0

0

SVB: Onverzekerden

3.942

0

3.942

0

0

0

0

0

Overige

1.068

0

1.068

0

0

0

0

0

Bijdragen aan andere begrotingshoofdstukken

0

0

0

0

0

0

0

0

JenV: Bijdrage C2000

0

0

0

0

0

0

0

0

                 

Ontvangsten

123.295

0

123.295

0

0

0

0

0

Overige

123.295

0

123.295

0

0

0

0

0

Uitgaven

1. Kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van de zorg

Medische producten

Zuurstofconcentratoren

Om behandeling in het ziekenhuis zo veel mogelijk te vermijden, worden maximaal 4.500 zuurstofconcentratoren aan veldpartijen ter beschikking gesteld om de behandeling van coronapatiënten in de thuissituatie te faciliteren. Het gaat om een bedrag van € 2,2 miljoen.

Garanties

Garanties geneesmiddelen

Voor de aankoop door marktpartijen van geneesmiddelen zijn door VWS, via het Landelijk Coördinatiecentrum Geneesmiddelen, garanties afgegeven. Enkele van deze garanties leiden nu tot uitbetaling, waarvoor een bedrag van € 0,35 miljoen nodig is.

3.4 Artikel 4 Zorgbreed beleid

Tabel 6 Budgettaire gevolgen van beleid incidentele suppletoire begroting (ISB) (bedragen x € 1.000)
 

Vastgestelde begroting incl. 1e en 2e NvW

Mutaties 4e ISB

Stand 4e ISB

Mutatie 2023

Mutatie 2024

Mutatie 2025

Mutatie 2026

Mutatie 2027

Verplichtingen

1.193.132

– 48.758

1.144.374

– 95.102

– 95.409

– 95.412

– 95.413

– 95.413

                 

Uitgaven

1.407.276

– 82.958

1.324.318

– 95.102

– 95.409

– 95.412

– 95.413

– 95.413

waarvan juridisch verplicht (percentage)

               
                 

1. Positie cliënt en transparantie van zorg

52.795

0

52.795

0

0

0

0

0

Subsidies

36.457

0

36.457

0

0

0

0

0

Patiënten- en gehandicaptenorganisaties

17.000

0

17.000

0

0

0

0

0

Transparantie van zorg

19.307

0

19.307

0

0

0

0

0

Overige

150

0

150

0

0

0

0

0

Opdrachten

8.689

0

8.689

0

0

0

0

0

Ondersteuning cliëntorganisaties

4.033

0

4.033

0

0

0

0

0

Transparantie van zorg

2.545

0

2.545

0

0

0

0

0

Overige

2.111

0

2.111

0

0

0

0

0

Bijdragen aan agentschappen

7.649

0

7.649

0

0

0

0

0

CIBG

7.649

0

7.649

0

0

0

0

0

                 

2. Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt

725.025

0

725.025

0

0

0

0

0

Subsidies

702.876

0

702.876

0

0

0

0

0

Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt

702.876

0

702.876

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

Opdrachten

9.244

0

9.244

0

0

0

0

0

Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt

9.244

0

9.244

0

0

0

0

0

Bijdragen aan agentschappen

12.905

0

12.905

0

0

0

0

0

CIBG

12.905

0

12.905

 

0

0

0

0

Bijdragen aan ZBO's/RWT's

0

0

0

0

0

0

0

0

ZiNL

0

0

0

0

0

0

0

0

Bijdragen aan (inter)nationale organisaties

0

0

0

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

                 

3. Informatiebeleid

194.064

– 82.958

111.106

– 95.102

– 95.409

– 95.412

– 95.413

– 95.413

Subsidies

123.594

– 94.677

28.917

– 95.102

– 95.409

– 95.412

– 95.413

– 95.413

Informatiebeleid

16.444

0

16.444

0

0

0

0

0

Maatschappelijke diensttijd

94.677

– 94.677

0

– 95.102

– 95.409

– 95.412

– 95.413

– 95.413

Overige

12.473

0

12.473

0

0

0

0

0

Opdrachten

37.599

9.069

46.668

0

0

0

0

0

Informatiebeleid

28.685

9.069

28.685

0

0

0

0

0

Overige

8.914

0

8.914

0

0

0

0

0

Bijdragen aan agentschappen

32.871

2.650

35.521

0

0

0

0

0

Informatiebeleid

32.871

2.650

35.521

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

0

0

0

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

                 

4. Inrichting Zorgstelsel

255.657

0

255.657

0

0

0

0

0

Subsidies

0

0

0

0

0

0

0

0

Programma's Zorgstelsel

0

0

0

0

0

0

0

0

Opdrachten

1.582

0

1.582

0

0

0

0

0

Programma's Zorgstelsel

1.027

0

1.027

0

0

0

0

0

Overige

555

0

555

0

0

0

0

0

Bijdragen aan ZBO's/RWT's

254.075

0

254.075

0

0

0

0

0

CAK

112.456

0

112.456

0

0

0

0

0

NZa

63.547

0

63.547

0

0

0

0

0

Zorginstituut Nederland

74.722

0

74.722

0

0

0

0

0

CSZ

1.600

0

1.600

0

0

0

0

0

Overige

1.750

0

1.750

0

0

0

0

0

Bijdragen aan medeoverheden

0

0

0

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

Bijdragen aan andere begrotingshoofdstukken

0

0

0

0

0

0

0

0

EZK: ACM

0

0

0

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

Bijdragen aan medeoverheden

0

0

0

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

                 

5. Zorg, welzijn en jeugdzorg op Caribisch Nederland

179.735

0

179.735

0

0

0

0

0

Subsidies

3.582

0

3.582

0

0

0

0

0

Zorg en Welzijn

3.582

0

3.582

0

0

0

0

0

Bekostiging

171.852

0

171.852

0

0

0

0

0

Zorg en Welzijn

171.852

0

171.852

0

0

0

0

0

Bijdragen aan medeoverheden

4.301

0

4.301

0

0

0

0

0

Overige

4.301

0

4.301

0

0

0

0

0

                 

Ontvangsten

11.153

0

11.153

0

0

0

0

0

Wanbetalers en onverzekerden

0

0

0

0

0

0

0

0

Overige

11.153

0

11.153

0

0

0

0

0

Uitgaven

3. Informatiebeleid

Subsidies

Maatschappelijke Diensttijd

In het Coalitieakkoord is afgesproken dat de op de VWS-begroting opgenomen budgetten voor maatschappelijke diensttijd worden overgeheveld naar de begroting van het Ministerie van OCW. Met deze mutatie worden de programmakosten overgeheveld. De overheveling van de resterende budgetten voor de uitvoeringskosten volgen op een later moment.

Opdrachten/Bijdragen aan agentschappen

Informatiebeleid

Realisatie Digitale Oplossingen Covid-19

Er is een aanvullend budget nodig voor de communicatie, doorontwikkeling en het beheer van digitale oplossingen in het kader van corona, zoals de CoronaMelder, de CoronaCheck-app en de CoronaCheckscanner. Voor 2022 gaat het om € 29,4 miljoen. Van dit bedrag wordt € 11,7 miljoen ingezet voor zorgbreed beleid (artikel 4), bestaande uit € 9,1 miljoen opdrachtenbudget en € 2,6 miljoen voor bijdragen aan agentschappen. Naast budget op artikel 4 wordt € 17,6 miljoen beschikbaar gesteld voor personele en overige apparaatsuitgaven (artikel 10).

5. Zorg, welzijn en jeugdzorg op Caribisch Nederland

Bekostiging

Zorg en welzijn

Bij de tweede nota van wijziging 2022 is voor COVID-19-gerelateerde zorg binnen het Caribische deel van het Koninkrijk voor 2022 een aanvullend incidenteel uitgavenbudget van € 34,2 miljoen beschikbaar gesteld. De hierbij behorende verplichtingenruimte wordt bij deze incidentele suppletoire begroting opgenomen.

4. Niet-beleidsartikelen

4.1 Artikel 10 Apparaatsuitgaven

Tabel 7 Apparaatsuitgaven Kerndepartement (bedragen x € 1.000)
 

Vastgestelde begroting incl. 1e en 2e NvW

Mutaties 4e ISB

Stand 4e ISB

Mutatie 2023

Mutatie 2024

Mutatie 2025

Mutatie 2026

Mutatie 2027

Verplichtingen

407.873

21.356

429.229

0

0

0

0

0

                 

Uitgaven

451.100

23.552

474.652

0

0

0

0

0

                 

Personele uitgaven

363.739

21.868

385.607

0

0

0

0

0

waarvan eigen personeel

314.637

1.194

315.831

0

0

0

0

0

waarvan inhuur externen

45.744

20.674

66.418

0

0

0

0

0

waarvan overige personele uitgaven

3.358

0

3.358

0

0

0

0

0

Materiële uitgaven

87.361

1.684

89.045

0

0

0

0

0

waarvan ICT

12.424

2.038

14.462

0

0

0

0

0

waarvan bijdrage aan SSO's

49.504

6

49.510

0

0

0

0

0

waarvan overige materiële uitgaven

25.433

– 360

25.073

0

0

0

0

0

                 

Ontvangsten

8.594

0

8.594

0

0

0

0

0

Overige

8.594

0

8.594

0

0

0

0

0

Apparaatsuitgaven kerndepartement

Personele uitgaven kerndepartement

Realisatie Digitale Oplossingen Covid-19

Er is een aanvullend budget nodig voor de communicatie, doorontwikkeling en het beheer van digitale oplossingen in het kader van corona, zoals de CoronaMelder, de CoronaCheck-app en de CoronaCheckscanner. Voor 2022 gaat het om € 29,4 miljoen. Van dit bedrag wordt € 17,6 miljoen beschikbaar gesteld voor personeels- en overige apparaatsuitgaven (artikel 10). Naast budget op artikel 10 wordt € 11,7 miljoen ingezet voor zorgbreed beleid (artikel 4).

Overlopende posten van Programmadirectie Covid-19

Voor de betaling van facturen voor personele uitgaven van de programmadirectie Covid-19 die betrekking hebben op 2021, maar die in 2022 tot betaling komen, is een bedrag van € 5,9 miljoen gemoeid.

Bijlage Garantieregeling toetsingskaders

Verlenging garantie bestuurlijke aansprakelijkheid Stichting open Nederland

Probleemstelling en rol van de overheid

1. Wat is het probleem dat aanleiding is geweest voor het beleid?

Het kabinet werkt sinds het begin van de coronacrisis aan de bestrijding en beheersing van het virus en werkt tegelijkertijd aan mogelijkheden om de samenleving open te houden en de economie te ondersteunen. Het inzetten van toegangstesten is een instrument om onderdelen van de samenleving op een verantwoorde wijze te open te houden. Burgers met een testbewijs met een negatieve uitslag kunnen toegang krijgen tot bijvoorbeeld evenementen en activiteiten in economie, cultuur en sport. Hiervoor kunnen zij een corona(snel)test laten afnemen in een van de daarvoor bestemde teststraten. Het kabinet is van mening dat de inzet van het testbewijs een aanvullend instrument kan zijn om de samenleving op verantwoorde wijze, stap voor stap, eerder en ruimer te openen. Het kabinet heeft hiertoe een opdracht verleend aan de Stichting Open Nederland (SON) om de testcapaciteit voor toegangstesten te organiseren (Commissiebrief inzake Verzoek om informatie over de overeenkomst van het ministerie inzake sneltesten bij evenementen d.d. 14 april jl.).

2. Waarom rekent de centrale overheid het tot haar verantwoordelijkheid om het probleem op te lossen?

De Staat heeft Stichting Open Nederland (SON) de opdracht gegeven om de testcapaciteit voor toegangstesten te organiseren. De Stichting is al langer bezig om voor haar bestuur de bestuurlijke aansprakelijkheid af te dekken middels een verzekering. Door de grote media-aandacht en een reeds gevoerd kort geding was het voor de Stichting moeilijk een verzekering te vinden. Inmiddels heeft de Stichting een verzekering gevonden die met terugwerkende kracht per 21 april 2021 ingaat. Deze verzekering dekt niet alles. VWS heeft daarom een garantie verstrekt met een plafond van € 2,5 miljoen voor mogelijke juridische kosten en claims die niet gedekt worden door de verzekering. Met de voortzetting van de werkzaamheden van de Stichting van 1 maart tot 2 november 2022 zodat de testcapaciteit van toegang wordt geborgd in deze periode is verzocht om verlenging van de garantstelling voor dezelfde periode (tot 1 november 2022). De Stichting heeft nogmaals dit comfort nodig om de leden van de raad van toezicht en de leden van het bestuur de zekerheid te kunnen bieden dat zij geen persoonlijke schade kunnen ondervinden van hun functie.

Het bovenstaande risico op juridische kosten en claims komt voort uit de opdracht die de Staat aan de Stichting heeft gegeven. Daarom rekent VWS het tot haar verantwoordelijkheid om dit ontstane risico en mogelijk probleem op te lossen. Daarnaast acht VWS het onwenselijk dat de (individuele) bestuursleden (waarmee tevens de leden van de RvT worden bedoeld) het risico lopen om persoonlijk schade te ondervinden van mogelijke claims die buiten hun schuld, zonder dat sprake is van grove schuld of opzet, zijn ontstaan, omdat dit mogelijk invloed kan hebben op de doelmatige uitvoering van de opdracht. Daarom wil VWS het bestuur en de Raad van Toezicht comfort bieden en deze garantie verstrekken.

3. Is het voorstel voor de risicoregeling:

a) ter compensatie van risico’s die niet in de markt kunnen worden gedekt, en/of b) het beste instrument waarmee een optimale doelmatigheidswinst kan worden bewerkstelligd ten opzichte van andere beleidsinstrumenten? Maak een vergelijking met alternatieve beleidsinstrumenten.

De opdracht die de Stichting uitvoert voor VWS is er een die enerzijds gemoeid gaat met veel onzekerheden, maar die zich anderzijds ook voor een belangrijk deel afspeelt in een zeer competitieve markt. De Stichting heeft uitvoerig geprobeerd om de bestuurlijke aansprakelijkheid met een verzekering af te dekken. Hier zijn ze in geslaagd, maar daarbij zijn wel extra uitsluitingsgronden geformuleerd. Dit is mede het gevolg van de unieke opdracht met veel media-aandacht waarvan de impact door verzekeraars niet volledig kan worden ingeschat en het gegeven dat de Stichting reeds betrokken is geweest in een kort geding tegen het beleid van de Staat en de Stichting, aangespannen door marktpartijen. Weliswaar zijn de vorderingen van marktpartijen afgewezen en de rechter heeft de juistheid van het beleid bevestigd. Het afgeven van deze garantie ziet VWS als noodzakelijk – en meest geschikte instrument – om het bestuur en de Raad van Toezicht het benodigde comfort te bieden voor het uitvoeren van haar werkzaamheden.

Tot slot is door de onvoorspelbaarheid en het karakter van de opdracht die verstrekt is aan de Stichting Open Nederland, dit risico niet volledig door de markt te verzekeren.

4. Op welke wijze wordt het nieuw aan te gane risico gecompenseerd door risico’s vanuit andere risicoregelingen binnen de begroting te verminderen?

Gezien het karakter van deze noodmaatregel (de Stichting is opgericht ten behoeve van de beheersing van het coronavirus) is er geen gelegenheid risico’s van andere risicoregelingen binnen de begroting te compenseren.

Risico’s en risicobeheersing

5. Wat zijn de risico’s van de regeling voor het Rijk?

a. Wat is het totaalrisico van de regeling op jaarbasis? Kent de regeling een totaalplafond?

Voor het afdekken van het risico staat VWS garant voor maximaal € 2,5 miljoen als de verzekering geheel of gedeeltelijk een claim niet zou dekken. Dit is gelijk aan de gemiddelde dekking van een verzekering voor bestuurlijke aansprakelijkheid.

b. Hoe staan risico en rendement van de regeling tot elkaar in verhouding?

De verzekering van de Stichting dekt 100% van mogelijke claims tot een maximum van € 2,5 miljoen per jaar waarbij de verzekering handelen of nalaten van de bestuurders/leden van de Raad van Toezicht van de Stichting per 21 april 2021 dekt, ingaat voor de duur van 12 maanden en 12 maanden uitloopdekking biedt. De verzekering wordt, met de voortzetting van de werkzaamheden van de Stichting tot 1 november 2022 met VWS, verlengd tot 1 januari 2023.

In het geval een claim wordt ingesteld tegen zowel de overheid als tegen een bestuurder van verzekeringnemer, dan zal de overheid de verweer kosten die gerelateerd zijn aan deze claim vergoeden.Het garantieplafond bedraagt € 2,5 miljoen. Dit bedrag blijft gelijk ten opzichte van de vorige garantiestelling omdat het risico en omvang gelijk wordt geschaard. Het betreft in de verlenging van de garantie puur de mogelijkheid om langer garant te kunnen staan en het risico voor de Stichting en zijn bestuursraadleden te mitigeren.

c. Wat is de inschatting van het risico voor het Rijk in termen van waarschijnlijkheid, impact, blootstellingduur en beheersingsmate?

VWS heeft met de Stichting afspraken gemaakt dat zij conform wet- en regelgeving moeten handelen. Daarnaast vindt wekelijks overleg plaats over de voortgang van de activiteiten van de Stichting en belangrijke besluiten, bijvoorbeeld aanbestedingen die direct verband houden met de testcapaciteit, worden tevoren afgestemd met VWS als opdrachtgever. De Stichting heeft haar processen professioneel ingericht en het risico dat als gevolg van het handelen namens de Stichting personen succesvol kunnen worden aangesproken lijkt klein.

Wel is het zo dat er veel (media) aandacht is voor het beleid van de Staat rond testen en in relatie tot de Stichting voor toegangstesten.

Stichting Open Nederland heeft het gros van de aanbestedingen ondertussen uitgezet en afgewikkeld door contractering van de partij(en) die zich succesvol heeft/hebben ingeschreven. Zoals bekend is er naar aanleiding van de eerste marktuitvraag door de Stichting (een zogenaamde Open House), een kortgedingprocedure gevoerd door een 30-tal marktpartijen. De zogenaamde open house kwalificeert ook als een aanbesteding. De vorderingen in kort geding zijn allemaal afgewezen en de voorzieningenrechter heeft vastgesteld dat de door de Stichting in de markt gezette spelregels valide en gelegitimeerd zijn. Er is geen hoger beroep ingesteld en een aantal van die marktpartijen heeft zich vervolgens ingeschreven als testaanbieder van de Stichting. Naar aanleiding van de tweede marktuitvraag is er geen enkel bezwaar uit de markt gekomen.

Het ligt niet voor de hand te denken dat er nog claims jegens het bestuur/(beoogd) RvT zullen volgen naar aanleiding van aanbestedingen van de Stichting. De Stichting heeft de aanbesteding voor de XL-straten afgerond. Dit waseen Europese aanbesteding die via een spoedprocedure in de markt is gezet. Het is natuurlijk niet uit te sluiten dat tijdens de Alcatel-termijn een partij aan wie de aanbesteding niet voorlopig is gegund in bezwaar zal gaan, dat is niet ongebruikelijk bij aanbestedingen in Nederland. Dat betekent echter niet dat een dergelijke procedure kwalificeert als een claim jegens het bestuur en/of (toekomstig) Raad van Toezicht met betrekking tot een aanbesteding van de Stichting. De inschatting dat dergelijke claims zich al dan niet succesvol zullen materialiseren wordt door de Stichting en door VWS als zeer klein ingeschat.

Met de voortzetting van de werkzaamheden van de Stichting in de maanden maart tot november 2022 zijn er geen verdere bezwaren uit de markt te verwachten. De voortzetting van de Stichting en beschikbaarheid van testcapaciteit is inmiddels voorzien. Tevens is de periode waarop de opdracht en daarmee de dekking van de garantie toeziet beperkt (tot 1 november 2022).

6. Welke risico-beheersende en risico-mitigerende maatregelen worden getroffen om het risico voor het Rijk te minimaliseren? Heeft de budgettair verantwoordelijke Minister voldoende mogelijkheden tot beheersing van de risico’s, ook als de regeling op afstand van het Rijk wordt uitgevoerd?

Er vinden wekelijks voortgangsgesprekken met de Stichting plaats op meerdere niveaus. VWS is dus als opdrachtgever goed op de hoogte van de situatie rondom de Stichting en VWS wordt ook geïnformeerd over de inkoopprocedures die de Stichting uitvoert. Indien er vragen worden gesteld door media en/of bezwaren worden ingediend door partijen dan wordt VWS daar ook zo snel mogelijk over geïnformeerd. De komende maanden zal het contact geïntensiveerd worden, omdat de werkzaamheden van de Stichting door VWS (Dienst Testen) worden overgenomen. Voor een goede transitie van werkzaamheden zullen VWS en de Stichting nauw optrekken de komende maanden.

Daarnaast heeft de Stichting ook interne procedures vastgelegd in haar statuten en er is een Raad van Toezicht ingesteld.

De claims die door de verzekering worden uitgesloten, behalve die waarvan een rechter of arbiter bepaalt dat deze de schade opzettelijk of bewust roekeloos handelen zijn veroorzaakt, worden door de (verlenging van de) garantie gedekt.

7. Bij complexe risico's: hoe beoordeelt een onafhankelijke expert het risico van het voorstel en de risico-beheersende en risico-mitigerende maatregelen van Rijk?

De Stichting heeft een verzekeringsmakelaar in de hand genomen om de verzekeringsdekking te regelen. Daaruit is uiteindelijk de genoemde dekking uit voort gekomen.

De € 2,5 miljoen dekking waarvoor VWS garant wil staan,voor het geval een claim onder de uitsluitingscriteria valt, is vergelijkbaar met een gemiddelde dekking voor een bestuursaansprakelijkheidsverzekering.

Vormgeving

8. Welke premie wordt voorgesteld en hoeveel wordt doorberekend aan de eindgebruiker? Is deze premie kostendekkend en marktconform. Zo nee, hoeveel budgettaire ruimte wordt het door het vakdepartement specifiek ingezet?

VWS vraagt geen premie gezien de aard van de garantieregeling.

9. Hoe wordt de risicovoorziening vormgegeven?

De huidige garantie wordt verlengd tot 1 november 2022 op artikel 1 van de begroting van VWS.

10. Welke horizonbepaling wordt gehanteerd (standaardtermijn is maximaal 5 jaar)?

Omdat claims mogelijk nog na het aflopen van de opdracht kunnen worden ingediend en het onduidelijk is op welke termijn dat zal gebeuren, wil VWS de leden van het bestuur en de Raad van Toezicht het comfort bieden ook na het aflopen van de opdracht. Conform de vorige keer wordt hier 5 jaar voor genomen.

11.Wie voert de risicoregeling uit en wat zijn de uitvoeringskosten van de regeling?

Er zijn geen uitvoeringskosten.

12. Hoe wordt de regeling geëvalueerd, welke informatie is daarvoor relevant evaluatie en hoe wordt een deugdelijke evaluatie geborgd?

De evaluatie zal meelopen in de reguliere verantwoordingscyclus van VWS.

Naar boven