35 746 Wijziging van de Wet dieren in verband met actualisering van de diergezondheidsregels en enkele technische aanpassingen

28 286 Dierenwelzijn

31 571 Voorstel van wet van het lid Thieme tot wijziging van de Gezondheids- en welzijnswet voor dieren in verband met het invoeren van een verplichte voorafgaande bedwelming bij ritueel slachten

36 600 XIV Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (XIV) en het Diergezondheidsfonds (F) voor het jaar 2025

J¹ BRIEF VAN MINISTER VAN LANDBOUW, VISSERIJ, VOEDSELZEKERHEID EN NATUUR

Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 18 februari 2025

Met deze brief kom ik tegemoet aan een door de Kamer aangenomen motie en een tweetal toezeggingen die aan de Kamer zijn gedaan. Mijn excuus dat deze brief u zo laat toekomt.

Couperen van biggenstaarten

De motie van het Eerste Kamerlid Visseren-Hamakers van 21 mei 2024 (Kamerstuk 35 746, nr. G), verzocht de regering om te komen met een voorstel waarin het verbod op het routinematig couperen van staarten van biggen uit de Europese richtlijn 2008/120/EG zodanig geïmplementeerd zal worden dat deze handhaafbaar is.

Het verbod op routinematig couperen is in Nederland geïmplementeerd in artikel 2.3 van het Besluit diergeneeskundigen. Op grond van deze regelgeving mogen varkenshouders een deel van de staart van biggen couperen mits:

• Het dier niet ouder is dan vier dagen

• Kwetsuren van spenen bij zeugen of van oren en staarten bij andere varkens zijn geconstateerd, en

• De houder maatregelen op het bedrijf heeft getroffen om staartbijten te voorkomen, waarbij de omgeving en varkensdichtheid in aanmerking zijn genomen. En die maatregelen niet werkzaam zijn gebleken.

Dit verbod bevat een aantal open normen waardoor de handhaving zeer lastig is.

De belangrijkste daarvan zijn:

• Welk deel van de staart mag de houder couperen?

• Wat wordt onder kwetsuren aan oren en staarten verstaan, en welke mate van schade rechtvaardigt dat de houder mag couperen?

• Wat voor soort maatregelen dient de houder te nemen om staartbijten te voorkomen; wanneer moet de houder aanvullende maatregelen nemen als de reeds genomen maatregelen onvoldoende effectief bleken te zijn; waar dient de houder deze maatregelen te registeren?

U bent eerder geïnformeerd dat een werkgroep van LVVN en de NVWA gestart is met de invulling van deze open normen (Kamerstuk 28 286 AB). Regelgeving voor het uitfaseren van het couperen van varkensstaarten is een van de onderwerpen die worden overwogen in het traject naar een dierwaardiger veehouderij. Mijn planning is erop gericht om de AMvB dierwaardige veehouderij begin 2025 in internetconsultatie te brengen. Met bovengenoemd voorstel heb ik uitvoering gegeven aan de motie van het Eerste Kamerlid Visseren-Hamakers.

Toezegging update beleidsregel bescherming van gehouden dieren tegen de wolf

Zoals toegezegd in de brief van 13 november 2024 in reactie op vragen van de vaste commissie voor Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit over statustoezeggingen T03843 en T03811 (Kamerstuk 36 410-XIV, nr. N), informeer ik u over de voortgang van het beleidsregeltraject over bescherming van gehouden dieren tegen wolven. De hervestiging van de wolf vraagt om grote aanpassingen van dierhouders en heeft betrekking op een brede groep stakeholders. Een zorgvuldig proces voor de totstandkoming van de beleidsregel is dus van groot belang. Daarbij verdient de bescherming van het toekomstperspectief van onze schapenhouders in het bijzonder de aandacht. Ik houd de Kamer op de hoogte van de voortgang.

Toezegging cijfers onbedwelmde rituele slacht

Op 11 juli 2023 vond het mondelinge overleg met de Kamer plaats over toezegging T01556 over de registratie van het aantal ritueel geslachte dieren en de hoeveelheid geëxporteerd onbedwelmd ritueel geslacht vlees. Daarbij is toegezegd jaarlijks de cijfers over onbedwemde rituele slacht naar de Kamer te sturen. Op 5 oktober 2023 zijn de cijfers over in Nederland onbedwelmd ritueel geslachte dieren vanaf 2018 tot en met 2022, uitgesplitst per diersoort, toegestuurd (Kamerstuk 31 571, AK). Hieronder vindt u de cijfers over 2023 en de cijfers tot 31 augustus 2024, inclusief het Offerfeest.

Tabel 1. Aantallen onbedwelmd ritueel geslachte dieren in Nederland in 2023.

Het aantal dieren dat in 2024 tot met 31 augustus onbedwelmd is aangesneden, is onder te verdelen in 913 runderen/kalveren en 16.488 schapen/geiten.

		Totaal geslacht	Direct na-bedwelmd na aansnijden	Na-bedwelmd vlak voor verstrijken 40 s	Na-bedwelmd op aanwijzen NVWA	Niet na-bedwelmd
2023	Runderen en kalveren	1.594	1.236	68	0	290
	Schapen en geiten	39.050	24.771	1.497	5	12.777
	Totaal	40.644	26.007	1.565	5	13.067

De Minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur, F.M. Wiersma

---

1 De letter J heeft alleen betrekking op 35 746