Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 14 november 2022
Hierbij treft u mijn antwoorden aan op enkele vragen van de leden van de fractie van
D66 over het initiatiefwetsvoorstel werken waar je wilt (Van Weyenberg/Maatoug).
De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid,
C.E.G. van Gennip
35 714B voorstel van wet van de leden Van Weyenberg en Maatoug tot wijziging van de
Wet flexibel werken in verband met de bevorderen van flexibel werken naar arbeidsplaats
(Wet werken waar je wilt)
De regering heeft met belangstelling kennis genomen van het voorlopig verslag van
de Eerste Kamer over het initiatiefwetsvoorstel werken waar je wilt. De leden van
de fractie van D66 hebben enkele vragen gesteld aan de regering. Deze vragen worden
hieronder beantwoord.
De leden van de fractie van D66 vragen of de regering nu al kan inschatten of thuiswerken
invloed heeft op het ziekteverzuim van werknemers. Zij stellen dat in sommige sectoren
het ziekteverzuim hoog is. De leden vragen of dat lager uitvalt als mensen veel thuis
mogen werken en of daarin nog een verschil bekend is tussen mannen en vrouwen. Tenslotte
vragen de leden van de fractie van D66 of dit zou kunnen worden meegenomen in de evaluatie
van de wet.
Ik wil hierop als volgt reageren. In de ziekteverzuimregistratie wordt geen onderscheid
gemaakt tussen werknemers die thuis of op locatie werken. Op basis van de registratiegegevens
kan dus niet worden vastgesteld of thuiswerken invloed heeft op het ziekteverzuim
van werknemers.
De Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden geeft echter wel afzonderlijk inzicht in
het verzuimpercentage en de mate van thuiswerken van werknemers. TNO heeft een nadere
analyse uitgevoerd naar de relatie tussen deze gegevens. Uit deze analyse, op basis
van gegevens van vóór en ná de coronapandemie, blijkt dat er na correctie voor andere
met verzuim samenhangende factoren (zoals leeftijd, geslacht, opleiding, beroep en
sector) geen significant verschil is in verzuimpercentage tussen thuiswerkers en niet
thuiswerkers.1 Het lijkt op basis van deze analyse dan ook niet waarschijnlijk dat er op dit moment
een directe relatie is tussen verzuim en thuiswerken.
TNO heeft eerder ook onderzoek gedaan naar de gezondheidseffecten van langdurig thuiswerken
tijdens de coronapandemie. Dit onderzoek gaat niet over de mogelijke relatie tussen
ziekteverzuim en thuiswerken, maar enkel over de eventuele gezondheidseffecten van
langdurig thuiswerken. Uit dit onderzoek blijkt dat het effect van langdurig thuiswerken
op de gezondheid afhangt van het individu, de werkomgeving en de thuissituatie.2 Persoonlijke aandacht en goede begeleiding van de leidinggevende, gesprekken tussen
werkgevers en werknemers over de behoeften en de mogelijkheden met betrekking tot
thuiswerken, maatwerkafspraken en een goede (thuis)werkplek zijn essentiële aspecten
bij hybride werken. Dit onderzoek toont ook aan dat langdurig thuiswerken tijdens
de coronapandemie niet tot een significante verslechtering óf verbetering van de psychosociale
arbeidsbelasting of fysieke arbeidsbelasting heeft geleid. Dit onderzoek heeft specifiek
een relatie met thuiswerken tijdens de coronapandemie. In welke mate de resultaten
representatief zijn voor thuiswerken nà de pandemie is niet op voorhand te zeggen.
Ik ben het met de leden van de fractie van D66 eens dat het interessant is om te onderzoeken
of thuiswerken dan wel hybride werken effect heeft op het ziekteverzuim. Ik beschouw
het verzoek als een oproep om een dergelijk onderzoek op een later moment uit te voeren
en stem daarmee in. Dat kan in het kader van de evaluatie van de Wet werken waar je
wilt, die volgens het wetsvoorstel binnen drie jaar na inwerkingtreding van de wet
aan de Staten-Generaal zal worden aangeboden. Mocht zich eerder een andere mogelijkheid
aandienen om een dergelijke vraag in onderzoek te nemen, dan zal ik daarvan gebruik
maken.