Tweede Kamer der Staten-Generaal

35 650 XII Wijziging van de begrotingsstaten van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat voor het jaar 2020 (wijziging samenhangende met de Najaarsnota)

Ontvangen 30 november 2020

Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

Vergaderjaar 2020‒2021

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikelen 1 en 2

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2020 wijzigingen aan te brengen in:

• 1. de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat;

• 2. de begrotingsstaat inzake de agentschappen van dit ministerie;

De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

De Minister van Infrastructuur en Waterstaat,C.van Nieuwenhuizen Wijbenga

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1 Leeswijzer

Algemeen

De opzet en structuur van de onderliggende begroting voor Hoofdstuk XII is gebaseerd op de rijksbegrotingsvoorschriften van het Ministerie van Financiën. In de Rijksbegrotingsvoorschriften 2020 zijn onderstaande uniforme ondergrenzen opgenomen, welke worden gehanteerd bij het toelichten van begrotingsmutaties op het niveau van artikelonderdeel.

Tabel 1 Ondergrenzen conform RBV

Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting) in € miljoen	Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen)	Technische mutaties (ondergrens in € miljoen)
< 50	1	2
=> 50 en < 200	2	4
=> 200 en < 1000	5	10
=> 1000	10	20

Opbouw

Dit wetsvoorstel kent een opbouw waarbij afhankelijk van de informatievraag- en behoefte verder kan worden ingezoomd. Deze verdiepingsslag is als volgt opgebouwd:

• 1. In de begroting(wet)staat zijn de wijzigingen op de begrotingsstaat van het jaar 2020 voor de begroting van Infrastructuur en Waterstaat (XII) opgenomen. Deze dient ter autorisatie van de mutaties die op artikelniveau in de verplichtingen-, uitgaven- en ontvangstenramingen worden voorgesteld bij deze Tweede suppletoire begroting.

• 2. In het overzicht in paragraaf 2.1 zijn de belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties opgenomen, die op hoofdlijnen inzicht verstrekt in de belangrijkste budgettaire voorstellen die leiden tot wijziging van de begroting 2020 (Kamerstukken II 2019-2020, 35 300 XII, nr 1). Hiermee kan snel een indruk worden verkregen van de inhoud van dit wetsvoorstel.

• 3. In de artikelsgewijze toelichting (paragraaf 3 beleidsartikelen en paragraaf 4 niet-beleidsartikelen) zijn in de tabellen budgettaire gevolgen van beleid de mutaties in de Tweede suppletoire begroting 2020 uitgesplitst in miljoenennota- en najaarsnotamutaties. De miljoenennotamutaties zijn reeds in de aan uw Kamer voorgelegde Ontwerpbegroting 2021 (Kamerstukken II 2020-2021, 35 570 XII, nr 2) toegelicht. De begrotingsmutaties van de najaarsnota worden toegelicht op basis van bovengenoemde staffel.

• 4. In de paragraaf agentschappen (paragraaf 5) staan de aanpassingen in de exploitatie- en kasstroomoverzichten van de agentschappen waarbij sprake is van cumulatieve mutaties (in totaal) groter dan 5% van de oorspronkelijk vastgestelde begroting of cumulatieve mutaties (in totaal) groter dan € 20 miljoen ten opzichte van de oorspronkelijk vastgestelde begroting.

2 Beleid

2.1 Overzicht belangrijke uitgaven- en ontvangstenmutaties

De onderstaande tabellen geven de belangrijkste wijzigingen weer in de uitgaven en inkomsten ten opzichte van de Miljoenennota 2021. Een meer gedetailleerd overzicht van de mutaties per artikel is te vinden bij de budgettaire gevolgen van beleid in paragraaf 3 (de beleidsartikelen) en 4 (de niet-beleidsartikelen).

Tabel 2 Belangrijkste suppletoire uitgavenmutaties 2020 (Tweede suppletoire begroting) (Bedragen x € 1.000)

	Artikelnummer	Uitgaven	Ontvangsten
Vastgestelde begroting 2020		8.911.581	15.521
Vastgestelde stand 1e suppletoire begroting 2020 (incl. ISB)		10.130.649	32.521
Mutaties Miljoenennota 2021	diversen	7.283	27
Belangrijkste suppletoire mutaties		‒ 562.416
1) Beschikbaarheidsvergoeding OV-sector	17	‒ 500.000
2) Middelen Klimaat, Urgenda en stikstof	14, 18, 21	‒ 44.500
3) Interdepartementale overboekingen
- waarvan met het Infrastructuurfonds	26	‒ 5.256
- waarvan met het Deltafonds	26	1.994
- waarvan met hoofdstuk XII	diversen	‒ 19.130
4) Thuiswerkvergoeding	99	4.476
Overige mutaties	diversen	‒ 4.506	‒ 29
Stand 2e suppletoire begroting 2020		9.571.010	32.519

Toelichting

• 1. Beschikbaarheidsvergoeding OV-sector

  Op basis van de inzichten tot november 2020 en uitgaand van 80% voorschotverlening is de inschatting dat er dit jaar circa € 1 miljard tot betaling komt. De resterende middelen (€ 0,5 miljard) worden meegenomen naar volgend jaar en blijven daarmee beschikbaar voor de regeling.

• 2. Middelen Klimaat en Urgenda

  Diverse klimaat-, Urgenda- en stikstofmiddelen komen in 2020 (voornamelijk) als gevolg van COVID-19 niet tot besteding en worden buiten de eindejaarsmarge om doorgeschoven naar 2021. Het gaat om € 14 miljoen aan Klimaatakkoordmiddelen en € 2,5 miljoen Urgendamiddelen op artikel 14, de subsidieregeling Retrofit (stikstof; € 4 miljoen; artikel 18) en de subsidieregeling Demonstratie Energie- en Klimaatinnovatie (€ 24 miljoen; artikel 21).

• 3. Interdepartementale overboekingen

  - Voor het Infrastructuurfonds (artikel 26) betreft dit een overboeking van EZK naar het IF in het kader van energiebesparing (€ 2,5 miljoen) en een overboeking van het IF naar het btw-compensatiefonds voor de btw-afdracht voor de Rotterdamsebaan ( € -7,8 miljoen).

  - Voor het Deltafonds (artikel 26) betreft het een overboeking van € 2,1 miljoen van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat voor de interne en externe kosten in 2020 die RWS maakt in verband met de opdracht Wind op Zee, en overboeking van € 1,3 miljoen naar het Ministerie van Landbouw Natuur en Voedselkwaliteit voor 2020 voor de financieringvan de inzet van Staatsbosbeheer (SBB) en Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) voor de Programmatische Aanpak Grote Wateren (PAGW), een bijdrage van € 0,5 miljoen van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat voor het project Getij Grevelingen, bijdrage van € 0,5 miljoen van het ministerie van Landbouw. Natuur en Voedselkwaliteit als de medefinancieringvan extra monitoring voor de Kaderrichtlijn Marien en diverse kleinere overboekingen.

  - Voor de overige artikelen betreft het, naast vele kleine overboekingen, onder andere een overboeking van € 4,3 miljoen naar het ministerie van Financiën in verband met de afdracht aan het btw-compensatiefonds voor de incidentele beschikking Smartwayz (artikel 14), van € 1,7 miljoen naar het ministerie van Economische Zaken en Klimaat voor activiteiten van de ACM op het terrein van spoor (artikel 16) en € 1,5 miljoen naar OCW voor het Thematisch programma Zero Emissie Binnenvaart (artikel 18) en een overheveling van € 9,8 miljoen naar het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

  voor generieke kosten van dienstverlening door FM Haaglanden (artikel 98).

• 4. Thuiswerkvergoeding

  Betreft een reservering voor de in recent afgesloten CAO voor de Rijksoverheid afgesloten vergoeding van € 363 netto voor gemaakte kosten in verband met het verplicht thuiswerken.

3 Beleidsartikelen

3.1 Artikel 11 Integraal Waterbeleid

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 3 Budgettaire gevolgen van beleid art. 11 (bedragen x € 1.000)

	Vastgestelde begroting	Stand 1e suppletoire begroting (2) incl. ISB	Mutaties 2e suppletoire begroting (3)		Stand 2e suppletoire begroting (4) = (2) + (3)
			Mutaties Miljoenennota	Overige mutaties 2e suppletoire begroting
Verplichtingen	33.376	39.501	‒ 2.967	‒ 1.808	34.726
Uitgaven	53.480	60.134	‒ 403	‒ 2.591	57.140
waarvan juridisch verplicht		74%			91%
1 Algemeen waterbeleid	41.429	47.088	‒ 285	‒ 2.227	44.576
Opdrachten	9.124	9.373	‒ 3.928	‒ 1.367	4.078
Water Internationaal	399	1.154	0	‒ 800	354
Opdrachten CORA (HGIS)	1.389	1.426	‒ 230	‒ 160	1.036
Intensivering Ruimtelijke Adaptie	3.869	3.300	‒ 2.922	‒ 234	144
Overige opdrachten	3.467	3.493	‒ 776	‒ 173	2.544
Subsidies	14.282	18.621	633	‒ 1.204	18.050
Partners voor Water 4 (HGIS)	11.602	13.706	0	0	13.706
Incidentele subsidie WKB	1.220	1.220	66	0	1.286
Subsidie BuZa Blue Deal	1.400	2.900	0	0	2.900
Corona maatregelen Caribisch Nederland	0	730	567	‒ 1.297	0
Overige subsidies	60	65	0	93	158
Bijdrage aan agentschappen	14.006	14.977	125	140	15.242
Bijdrage aan agentschap KNMI	514	612	0	0	612
Bijdrage aan agentschap RWS	13.492	14.365	125	140	14.630
Bijdrage medeoverheden	4.017	4.117	2.885	‒ 426	6.576
Bijdrage aan medeoverheden WKB	4.017	4.117	2.885	‒ 426	6.576
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties	0	0	0	630	630
Overige bijdrage aan (inter-)nationale organisaties	0	0	0	630	630
2 Waterveiligheid	3.444	3.404	‒ 168	0	3.236
Opdrachten	3.444	3.404	‒ 168	0	3.236
RWS Waterveilgheid	2.456	2.530	14	‒ 250	2.294
Overige opdrachten	988	874	‒ 182	250	942
3 Grote oppervlaktewateren	1.615	1.749	0	‒ 123	1.626
Opdrachten	1.615	1.749	0	‒ 123	1.626
RWS - ZW - Delta	995	1.052	0	0	1.052
Overige opdrachten	620	697	0	‒ 323	374
4 Waterkwaliteit	6.992	7.893	50	‒ 241	7.702
Opdrachten	4.302	5.378	50	‒ 380	5.048
RWS WKK opdrachten	2.563	4.054	0	‒ 200	3.854
Overige opdrachten	1.739	1.324	50	‒ 180	1.194
Subsidies	400	400	0	0	400
Overige subsidies	400	400	0	0	400
Bijdrage aan medeoverheden	500	500	0	0	500
Overige bijdrage aan medeoverheden	500	500	0	0	500
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties	1.790	1.615	0	139	1.754
Ontvangsten	0	434	14	154	602

Toelichting

Verplichtingen

De verplichtingenmutatie is met name gerelateerd aan de hieronder toegelichte kasmutatie.

Uitgaven

1 Algemeen waterbeleid

Subsidies

De verlaging van het subsidiebudget van € 1,2 miljoen wordt met name veroorzaakt door een overboeking van € 1,3 miljoen naar Bodem en ondergrond op artikel 13. Met deze overboeking worden alle middelen inzake drink- en afvalwater Caribisch Nederland gebundeld op artikelonderdeel 13.04.

De bijdrage aan de provincie Friesland ten behoeve van het Regiecollege Waddengebied (RCW) wordt met € 9.000 verhoogd naar € 69.000 voor de bekostiging van het secretariaat. Deze begrotingsvermelding vormt de wettelijke grondslag voor de hier bedoelde subsidieverlening als bedoeld in artikel 4:23, derde lid, onder c, van de Algemene wet bestuursrecht.

3.2 Artikel 13 Bodem en Ondergrond

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 4 Budgettaire gevolgen van beleid art. 13 (bedragen x € 1.000)

	Vastgestelde begroting	Stand 1e suppletoire begroting (2)	Mutaties 2e suppletoire begroting (3)		Stand 2e suppletoire begroting (4) = (2) + (3)
			Mutaties Miljoenennota	Overige mutaties 2e suppletoire begroting
Verplichtingen	16.533	20.660	‒ 137	14.827	35.350
Uitgaven	30.784	34.011	‒ 128	510	34.393
waarvan juridisch verplicht		100%			100%
4 Ruimtegebruik bodem	28.003	31.134	‒ 396	510	31.248
Opdrachten	17.689	16.401	‒ 396	‒ 6.006	9.999
Bodem en STRONG	12.989	10.546	‒ 396	‒ 4.509	5.641
RWS Leefomgeving	4.700	5.855	0	‒ 1.497	4.358
Subsidies	6.756	10.362	0	‒ 76	10.286
Subsidie Caribisch Nederland	2.211	5.961	0	2.297	8.258
Bedrijvenregeling	4.545	4.401	0	‒ 2.373	2.028
Bijdrage aan agentschappen	3.506	3.736	0	0	3.736
Bijdrage aan agentschap RWS	3.506	3.736	0	0	3.736
Bijdrage aan medeoverheden	52	635	0	6.592	7.227
Meerjarenprogramma Bodem	52	491	0	6.736	7.227
Overige bijdrage aan medeoverheden	0	144	0	‒ 144	0
5 Eenvoudig Beter	2.781	2.877	268	0	3.145
Opdrachten	1.345	1.392	‒ 1.392	0	0
EPK Transitiekosten	1.345	1.392	‒ 1.392	0	0
Bijdrage aan agentschappen	1.436	1.485	1.660	0	3.145
Bijdrage aan agentschap RWS	1.436	1.485	1.660	0	3.145
Ontvangsten	0	1.500	0	‒ 1.500	0

Toelichting

Verplichtingen

De verplichtingenmutatie is deels gerelateerd aan de hieronder toegelichte kasmutaties. Daarnaast worden de verplichtingen verhoogd door een verplichtingenschuif van € 2,5 miljoen voor het aangaan van noodzakelijke meerjarige verplichtingen ten behoeve van het bodemsaneringsproject Stormpolderdijk (EMK-terrein) en ten behoeve van projecten op het gebied van bodem en de drinkwater en waterketen. Ook worden de verplichtingen verhoogd door een verplichtingenschuif van € 5,2 miljoen naar 2020 omdat de verplichtingen inzake bodemsaneringsprojecten eerder worden aangegaan dan geraamd. Het betreft onder andere de volgende bodemsaneringsprojecten: Overijssel Asbest, Utrecht Griftpark en Arnhem.

Uitgaven

4 Ruimtegebruik bodem

Opdrachten

De verlaging van het opdrachtenbudget van € 6 miljoen wordt met name veroorzaakt door een overheveling van middelen binnen het artikel van € 4,5 miljoen van het opdrachtenbudget Bodem en STRONG en van € 1,5 miljoen van het opdrachtenbudget RWS leefomgeving naar het budget bijdragen aan medeoverheden ten behoeven van meerjarenprogrammering Bodem voor doorvoeren van bodemsaneringen (o.a. Rotterdam, Limburg, Utrecht en lokale PFAS-maatregelen).

Subsidies

De verlaging van het subsidie budget met € 0,07 miljoen wordt met name veroorzaakt door een overheveling van de budgetten voor de bedrijvenregeling van € 2,4 miljoen naar het budget bijdragen aan medeoverheden ten behoeven van meerjarenprogrammering Bodem voor het doorvoeren van bodemsaneringen.

Daarentegen wordt het subsidiebudget verhoogd met € 1,3 miljoen door een overboeking vanuit artikel 11 Algemeen Waterbeleid voor subsidieverlening voor afvalwater van de Rioolwaterzuivering op Bonaire. Daarnaast wordt het budget verhoogd met € 1 miljoen door een overheveling van middelen vanuit het apparaatsbudget op artikel 11.

3.3 Artikel 14 Wegen en Verkeerveiligheid

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 5 Budgettaire gevolgen van beleid art. 14 (bedragen x € 1.000)

	Vastgestelde begroting	Stand 1e suppletoire begroting (2)	Mutaties 2e suppletoire begroting (3)		Stand 2e suppletoire begroting (4) = (2) + (3)
			Mutaties Miljoenennota	Overige mutaties 2e suppletoire begroting
Verplichtingen	83.142	192.196	25.092	74.711	291.999
Uitgaven	86.836	171.327	5.907	21.837	199.071
waarvan juridisch verplicht		42%			75%
1 Netwerk	69.767	152.693	‒ 16.624	84	136.153
Opdrachten	42.474	71.813	‒ 18.977	‒ 23.813	29.023
Wegverkeersbeleid	4.931	4.531	‒ 1.018	‒ 838	2.657
Beter Benutten	8.144	12.473	‒ 535	97	12.035
Duurzame Mobiliteit	6.641	20.492	1.094	‒ 9.924	11.662
Smart Mobility	0	1.000	0	928	1.928
Reservering Klimaatakkoord	20.800	32.512	‒ 19.518	‒ 13.194	‒ 200
Overige opdrachten	1.958	823	1.000	‒ 882	941
Subsidies	15.905	18.585	146	29	18.760
Duurzame Mobiliteit	15.305	17.305	0	0	17.305
Overige Subsidies	600	1.280	146	29	1.455
Bijdragen aan agentschappen	11.188	19.073	1.146	2.032	22.251
Bijdrage aan agentschap RWS	6.641	10.828	‒ 53	466	11.241
Bijdrage aan agentschap NEa	3.411	3.523	0	78	3.601
Bijdrage aan agentschap RVO	1.136	4.722	1.199	1.488	7.409
Bijdragen aan medeoverheden	0	43.022	981	21.364	65.367
Bijdrage aan Caribisch Nederland	0	28.000	‒ 14.500	0	13.500
Duurzame Mobiliteit	0	15.022	15.481	375	30.878
Regionale bijdrage MIRT	0	0	0	20.989	20.989
Bijdragen aan internationale organisaties	200	200	0	500	700
Bijdrage aan ZBO’s/RWT’s	0	0	80	‒ 28	52
2 Veiligheid	17.069	18.634	5.331	1.977	25.942
Opdrachten	7.105	6.572	‒ 1.367	1.963	7.168
Verkeersveiligheid	7.105	6.572	‒ 1.367	1.963	7.168
Subsidies	8.370	10.243	68	‒ 591	9.720
Veilig Verkeer Nederland (VVN)	3.736	4.279	0	‒ 411	3.868
Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV)	3.869	4.093	68	‒ 117	4.044
Team Alert	765	1.041	0	‒ 26	1.015
Overige subsidies	0	830	0	‒ 37	793
Bijdragen aan agentschappen	597	749	0	82	831
Bijdrage aan agentschap RWS	597	749	0	82	831
Bijdragen aan (inter-)nationale organisaties	30	31	0	‒ 1	30
Bijdragen aan ZBO’s/RWT’s	967	1.039	6.630	524	8.193
Bijdrage aan CBR	967	989	6.160	‒ 622	6.527
Bijdrage aan RDW	0	50	470	1.116	1.636
Overige bijdragen	0	0	0	30	30
3 Slimme en Duurzame Mobiliteit	0	0	17.200	19.776	36.976
Subsidies	0	0	17.200	‒ 4.500	12.700
Elektrisch Vervoer	0	0	17.200	‒ 4.500	12.700
Bijdragen aan medeoverheden	0	0	0	24.276	24.276
Regionale bijdrage	0	0	0	24.276	24.276
Ontvangsten	6.782	6.782	0	‒ 2.042	4.740

Toelichting

Verplichtingen

De ophoging van het verplichtingenbudget met € 74,7 miljoen wordt met name veroorzaakt door:

• Een overboeking vanuit het Infrastructuurfonds naar de provincie Noord-Brabant voor de realisatie van een aantal door de regio uit te voeren activiteiten in het kader van het Programma SmartwayZ (€ 24,5 miljoen), alsmede een verplichtingenophoging van € 11,7 miljoen waarvan de kasuitgaven plaatsvinden in latere jaren.

• Het vastleggen van de bijdragen volgend uit de regeling Mobility as a Service (MaaS), de Tijdelijke stimuleringsregeling veilig, doelmatig en duurzaam gebruik verkeersinfrastructuur 2020, overige in de afgelopen jaren gemaakte BO MIRT-afspraken en afrekeningen in het kader van 1e tranche Beter Benutten. De bijdragen worden via specifieke uitkeringen aan de regionale partijen overgemaakt (in totaal € 23.7 miljoen).

• Een verplichtingenophoging voor een meerjarige opdracht voor de activiteiten van het samenwerkingsverband met logistieke ketenpartners in het kader van duurzame logistiek (€ 10,7 miljoen).

• Een verplichtingenophoging bij de Najaarsnota voor de 2e tender voor BioLNG (€ 4,6 miljoen). De kasuitgaven vinden in 2021 plaats.

• Een verplichtingenophoging voor meerjarige contracten ten behoeve van Intelligente Transport Systemen (ITS), waarvoor dekking aanwezig is op het infrastructuurfonds ( € 4,0 miljoen).

• Een verplichtingenophoging voor het vastleggen van de meerjarige verplichting ten behoeve van de bijdrage voor «GoedopWeg» binnen het programma U-Ned. Deze bijdrage worden via een specifieke uitkering aan Utrecht overgemaakt (€ 4,0 miljoen).

• Daartegenover staat o.a. een afboeking aan verplichtingenruimte van € 8 miljoen vanwege de niet-benutte Klimaatakkoord middelen (zie uitleg Reservering Klimaatakkoord).

Uitgaven

1 Netwerk

Opdrachten

Duurzame Mobiliteit

Vanuit het programma Duurzame Mobiliteit wordt budget overgeboekt naar bijdrage medeoverheden voor de regeling «Tijdelijke stimuleringsregeling veilig, doelmatig en duurzaam gebruik verkeersinfrastructuur 2020» ten behoeven van verduurzaming Personenmobiliteit. (€ 6 miljoen).

Daarnaast worden Urgenda middelen die in 2020 zijn begroot voor de uitgaven met betrekking tot «Het Nieuwe Rijden» niet volledig benut wegens COVID-19 problematiek (€ 1,8 miljoen). Ook voor de campagne «Kies de Beste Band» worden de Urgenda middelen die in 2020 zijn begroot niet volledig uitgeput (€ 0,7 miljoen). De niet benutte middelen uit 2020 ten behoeve van Urgenda worden door middel van een kasschuif doorgeschoven naar volgend jaar.

Verder worden Klimaatakkoord middelen die in 2020 zijn begroot voor de uitgaven met betrekking tot duurzame logistiek niet volledig benut wegens COVID-19 problematiek (€ 1,5 miljoen); een aantal grote projecten is uitgesteld door een lagere animo vanuit het bedrijfsleven om te participeren. De niet benutte middelen uit het jaar 2020 worden door middel van een kasschuif doorgeschoven naar volgend jaar.

Reservering Klimaatakkoord

De verlaging met € 13,2 miljoen wordt met name veroorzaakt door:

• Klimaatakkoordmiddelen die in 2020 zijn begroot, maar niet volledig worden benut wegens COVID-19 problematiek. Het overschot wordt grotendeels veroorzaakt door de uitgestelde Klimaatakkoord-programma's voor de Zero-Emissie bussen en het voorziene stimuleringsprogramma 'Bestel en Vracht'. De niet benutte middelen van de reservering Klimaatakkoord uit het jaar 2020 worden door middel van een kasschuif doorgeschoven naar volgend jaar. (€ 8,0 miljoen).

• Daarnaast vindt er een overboeking plaats vanuit de reservering Klimaatakkoord naar het apparaatsbudget van Duurzame Mobiliteit op artikel 98 (€ 2,0 miljoen). Binnen de middelen voor het Klimaatakkoord is hiervoor conform de bestedingsplannen een reservering voor de uitvoeringskosten getroffen.

• Verder vindt er een overboeking plaats naar de RVO ten behoeve van een aanvullende opdracht betreffende de uitvoering subsidieregeling elektrische personenauto's particulieren 2020 (€ 0,8 miljoen).

• Als laatste vindt er een overboeking plaats vanuit het opdrachtenbudget naar bijdragen aan medeoverheden voor het waterstofbus-project (JIVE2) in Drenthe (€ 0,4 miljoen) en Groningen (€ 0,8 miljoen).

Bijdragen aan agentschappen

Bijdrage RVO

De verhoging van de agentschapsbijdrage aan de RVO wordt met name veroorzaakt door een overboeking vanuit het opdrachtenbudget Klimaatakkoord aan de RVO voor een aanvullende opdracht betreffende Uitvoering subsidieregeling elektrische personenauto's particulieren 2020 (€ 0,8 miljoen). Daarnaast vindt er een afrekening plaats van de additioneel gemaakte uitvoeringskosten RVO in 2019 (€ 0,3 miljoen).

Bijdragen aan medeoverheden

De verhoging komt met name tot stand door een overboeking vanuit het Infrastructuurfonds naar de provincie Noord-Brabant voor de realisatie van een aantal activiteiten in het kader van het Programma SmartwayZ. Dit wordt via een incidentele beschikking aan de provincie Noord-Brabant overgemaakt (€ 24,5 miljoen). Tevens vindt er een afdracht plaats van deze incidentele beschikking aan het Btw-compensatiefonds voor het jaar 2020 (€ 4,3 miljoen).

2 Veiligheid

Opdrachten

Verkeersveiligheid

Dit betreft een herverdeling binnen Wegen Verkeersveiligheid op de Beleidsondersteuning en -advies (BOA) budgetten om de bedragen in lijn te brengen met de afgesloten protocollen (€ 1,2 miljoen). Met deze mutatie kunnen diverse opdrachten worden betaald in het kader van Verkeersveiligheid.

3 Slimme en Duurzame Mobiliteit

Subsidies

Elektrisch Vervoer

De Klimaatakkoordmiddelen die in 2020 zijn begroot voor de Subsidie Elektrische Personenauto's Particulieren (SEPP) zijn niet volledig benut (€ 4,5 miljoen). Dit wordt met name veroorzaakt door een hoger aantal aanvragen met een private lease-karakter dan voorzien. Deze aanvragen kennen een ander betaalritme dan particuliere aanvragen. Dit zal in latere jaren tot uitgaven leiden. De niet benutte middelen worden door middel van een kasschuif doorgeschoven naar volgend jaar.

Bijdragen aan medeoverheden

Regionale bijdrage

De ophoging van de bijdragen aan medeoverheden (€ 24,3 miljoen) wordt met name veroorzaakt door:

• Een overboeking vanuit het Infrastructuurfonds ten behoeve van de bijdragen volgend uit de regeling Mobility as a Service (MaaS), Tijdelijke stimuleringsregeling veilig, doelmatig en duurzaam gebruik verkeersinfrastructuur 2020, overige in de afgelopen jaren gemaakte BO MIRT-afspraken, en afrekeningen in het kader van 1e tranche Beter Benutten. De bijdragen worden via specifieke uitkeringen aan de regionale partijen overgemaakt (in totaal € 14,7 miljoen).

• Een overboeking vanuit opdrachtenbudget op 14.01 ten behoeve van de specifieke uitkering Slim Duurzaam Veilig bestemd voor verduurzaming Personenmobiliteit (€ 6 miljoen).

• Een overboeking van de reservering Stedelijk OV Utrecht vanuit het Infrastructuurfonds ten behoeve van de bijdrage voor «GoedopWeg» binnen het programma U-Ned (€ 3,5 miljoen). Deze verplichting wordt via een specifieke uitkering aan Utrecht overgemaakt.

Ontvangsten

De ontvangsten vanuit de Stichting Buisleidingstraat zijn lager dan geraamd (€ 2 miljoen). Om deze lagere ontvangsten op te vangen, wordt de reservering die hiervoor op het Infrastructuurfonds staat aangesproken.

3.4 Artikel 16 Openbaar Vervoer en Spoor

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 6 Budgettaire gevolgen van beleid art. 16 (bedragen x € 1.000)

	Vastgestelde begroting	Stand 1e suppletoire begroting (2) incl. ISB	Mutaties 2e suppletoire begroting (3)		Stand 2e suppletoire begroting (4) = (2) + (3)
			Mutaties Miljoenennota	Overige mutaties 2e suppletoire begroting
Verplichtingen	23.353	1.518.575	‒ 332	‒ 2.112	1.516.131
Uitgaven	28.508	1.523.530	‒ 332	‒ 503.860	1.019.338
waarvan juridisch verplicht		29%			100%
1 Spoor	28.508	35.530	‒ 332	‒ 3.860	31.338
Opdrachten	6.399	7.298	‒ 332	‒ 1.141	5.825
ACM	0	1.526	0	‒ 1.526	0
Overige opdrachten	6.399	5.772	‒ 332	385	5.825
Subsidies	18.719	20.780	0	‒ 2.733	18.047
Maatregelenpakket Spoorgoederenvervoer	14.600	14.956	0	‒ 502	14.454
3e spoor Duitsland	3.000	3.000	0	‒ 2.219	781
Overige Subsidies	1.119	2.824	0	‒ 12	2.812
Bijdragen aan agentschappen	940	921	0	0	921
Bijdrage aan agentschap KNMI	45	46	0	0	46
Bijdrage aan agentschap RWS	895	875	‒ 43	0	832
Bijdrage aan agentschap RVO	0	0	43	0	43
Bijdragen aan medeoverheden	2.350	2.429	0	43	2.472
CLU Betuweroute en HSL	2.350	2.429	0	43	2.472
Bijdragen aan (inter-)nationale organisaties	100	102	0	‒ 29	73
Leningen	0	4.000	0	0	4.000
2 Maatregelenpakket OVS	0	1.488.000	0	‒ 500.000	988.000
Subsidies	0	1.488.000	0	‒ 500.000	988.000
Beschikbaarheidsvergoeding OV-sector	0	1.488.000	0	‒ 500.000	988.000
Ontvangsten	0	4.750	0	0	4.750

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget bij de Tweede suppletoire begroting wordt verlaagd met € 2,1 miljoen. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door een verlaging in het opdrachtenbudget en een overheveling naar het Infrastructuurfonds waarbij het verplichtingenbudget meeschuift.

Uitgaven

1 OV en Spoor

Opdrachten

De verlaging van het opdrachtenbudget ( ‒ € 1,1 miljoen) wordt voornamelijk veroorzaakt door een overdracht van middelen aan de Autoriteit Consument en Markt (ACM). De ACM voert voor IenW opdrachten uit op het gebied van spoor ( ‒ € 1,5 miljoen).

Subsidies

Ten behoeve van de subsidieregeling Derde Spoor Duitsland worden middelen (€ 2,2 miljoen) overgeheveld naar het Infrastructuurfonds (waar deze gelden oorspronkelijk vandaan komen en komen te vervallen) doordat er minder aanspraak op de regeling wordt gemaakt dan verwacht.

2 Beschikbaarheidsvergoeding OV

Subsidies

Op basis van de inzichten tot november 2020 en uitgaand van 80% voorschotverlening is de inschatting dat er dit jaar circa € 1 miljard tot betaling komt. De resterende middelen (€ 0,5 miljard) worden meegenomen naar volgend jaar en blijven daarmee beschikbaar voor de regeling

3.5 Artikel 17 Luchtvaart

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 7 Budgettaire gevolgen van beleid art.17 (bedragen x € 1.000)

	Vastgestelde begroting	Stand 1e suppletoire begroting (2)	Mutaties 2e suppletoire begroting (3)		Stand 2e suppletoire begroting (4) = (2) + (3)
			Mutaties Miljoenennota	Overige mutaties 2e suppletoire begroting
Verplichtingen	45.574	136.326	29.574	‒ 130	165.770
waarvan garantieverplichtingen	23.000	120.700	20.000	0	140.700
Uitgaven	25.304	26.506	8.668	‒ 495	34.679
waarvan juridisch verplicht		70%			96%
1 Luchtvaart	25.304	26.506	8.668	‒ 495	34.679
Opdrachten	15.502	9.582	3.186	‒ 209	12.559
Opdrachten Caribisch Nederland	6.265	548	166	301	1.015
Opdrachten luchtruimherziening	1.547	1.094	303	‒ 191	1.206
Opdrachten duurzaamheid en netwerkkwaliteit	472	1.009	541	1.400	2.950
Opdrachten GIS	2.050	2.085	‒ 890	‒ 815	380
Overige opdrachten	5.186	4.846	3.066	‒ 904	7.008
Subsidies	3.177	3.402	213	‒ 438	3.177
Leefbaarheidsfonds	400	407	0	‒ 7	400
Subsidie Caribisch Nederland - tarieven Bonaire	319	747	0	0	747
Subsidie omploegen graan	1.786	1.617	0	‒ 217	1.400
Overige subsidies	672	631	213	‒ 214	630
Bijdragen aan agentschappen	1.449	2.780	4.194	‒ 165	6.809
Bijdrage aan agentschap RWS	435	1.277	‒ 926	‒ 15	336
Bijdrage aan agentschap RWS tbv Caribisch Nederland	1.000	1.489	5.120	‒ 198	6.411
Overige bijdrage aan agentschappen	14	14	0	48	62
Bijdragen aan medeoverheden	3.500	9.059	0	419	9.478
Bijdrage Caribisch Nederland	3.500	9.058	0	‒ 10	9.048
Overige bijdrage aan medeoverheden	0	1	0	429	430
Bijdragen aan (inter-)nationale organisaties	1.476	1.479	‒ 25	0	1.454
Bijdrage International Civil Aviation Organization	1.311	1.311	‒ 25	0	1.286
Overige bijdrage aan (inter-)nationale organisaties	165	168	0	0	168
Bijdragen aan ZBO’s/RWT’s	200	204	1.100	‒ 102	1.202
Ontvangsten	1.174	1.806	0	‒ 139	1.667

Toelichting

Uitgaven

1 Luchtvaart

Opdrachten

Per saldo valt het opdrachtenbudget lager uit met circa € 0,2 miljoen. Dit wordt enerzijds met name veroorzaakt door de overboeking van € 0,6 miljoen van het opdrachtenbudget naar artikel 19 voor een opdrachtverlening aan het RIVM voor onder andere voor het programma ‘Aanpak meten vliegtuiggeluid’. Ook wordt er voor verschillende opdrachten een lagere realisatie van totaal € 1,0 miljoen verwacht, met name voor opdrachten GIS. Hierbij vallen de verwachte kosten voor het Schadeschap luchthaven Schiphol (planschade en nadeelcompensatie) lager uit doordat er minder claims zijn dan eerder voorzien. Tot slot, wordt er € 0,5 miljoen overgeboekt naar het ministerie van Economische Zaken en Klimaat voor de toezichtskosten op de luchtvaartsector door de Autoriteit Consument en Markt. Anderzijds zijn er aanvullende onderzoeken uitgevoerd van € 1,9 miljoen (een positief saldo van € 1,4 miljoen).

Bijdrage aan medeoverheden

Er wordt € 0,25 miljoen overgeboekt van het opdrachtenbudget Schiphol naar het instrument Bijdrage aan medeoverheden voor de incidentele specifieke uitkering aan de gemeente Haarlemmermeer voor het Field Lab Geluidsbewust Bouwen in Hoofddorp. BZK draagt ook € 0,25 miljoen bij aan dit experiment, waarmee meer inzicht wordt verkregen in de mogelijkheden van het instrument geluidbewust bouwen voor nieuwbouwwoningen en mogelijk ook aanpassingen aan bestaande woningen in de omgeving rond Schiphol en andere luchthavens in Nederland. Hiervan wordt € 0,07 miljoen naar het BTW-compensatiefonds overgeboekt.

3.6 Artikel 18 Scheepvaart en Havens

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 8 Budgettaire gevolgen van beleid art.18 (bedragen x € 1.000)

	Vastgestelde begroting	Stand 1e suppletoire begroting (2) incl ISB	Mutaties 2e suppletoire begroting (3)		Stand 2e suppletoire begroting (4) = (2) + (3)
			Mutaties Miljoenennota	Overige mutaties 2e suppletoire begroting
Verplichtingen	21.714	28.808	16.585	42.016	87.409
Uitgaven	39.881	44.794	16.648	21.098	82.540
waarvan juridisch verplicht		49%			46%
1 Scheepvaart en havens	39.881	44.794	16.648	21.098	82.540
Opdrachten	35.139	25.232	208	‒ 3.289	22.151
Caribisch Nederland	12.500	165	0	‒ 50	115
Topsector logistiek	13.994	15.804	0	‒ 125	15.679
Overige Opdrachten	8.645	9.263	208	‒ 3.114	6.357
Subsidies	1.764	1.795	9.440	‒ 3.450	7.785
Verduurzaming binnenvaart	0	0	4.000	‒ 4.000	0
Stimulering elektrisch varen	0	0	5.440	0	5.440
Overige Subsidies	1.764	1.795	0	550	2.345
Bijdragen aan agentschappen	1.405	1.704	0	‒ 52	1.652
Bijdrage aan agentschap RWS	1.405	1.454	0	‒ 52	1.402
Overige bijdragen aan agentschappen	0	250	0	0	250
Bijdragen aan medeoverheden	0	14.500	7.000	27.888	49.388
Bijdrage gemeente Tilburg	0	0	4.750	0	4.750
Bijdrage provincie Noord-Holland	0	0	0	27.638	27.638
Bijdrage Caribisch Nederland	0	14.500	2.250	0	16.750
Overige bijdragen aan medeoverheden	0	0	0	250	250
Bijdragen aan (inter-)nationale organisaties	1.573	1.563	0	1	1.564
Bijdrage aan CCR/IMO (HGIS)	1.064	1.064	0	0	1.064
Overige bijdragen aan (inter)nationale organisaties	509	499	0	1	500
Ontvangsten	784	884	0	‒ 220	664

Toelichting

Verplichtingen

De verhoging van het verplichtingenbudget met € 42,0 miljoen is met name het gevolg van twee overboekingen vanuit artikel 15 Hoofvaarwegennet op het Infrastructuurfonds voor een specifieke uitkering Energiehaven IJmuiden (€ 27,6 miljoen) en voor het vervolg van de Topsector Logistiek voor de jaren 2021 tot en met 2023 (€ 19,2 miljoen) en vertraging van de subsidieregeling Retrofit (€ 4 miljoen). De niet-bestede middelen schuiven door van 2020 naar 2021.

Uitgaven

1 Scheepvaart en havens

Opdrachten

De verlaging van het opdrachtenbudget met € 3,3 miljoen is met name het gevolg van een overboeking naar OCW voor het Nationale Wetenschapsagenda programma Living Lab Binnenvaart (€ 1,5 miljoen), een overboeking naar EZK voor de bijdrage 2020 aan vervoerkamer ACM inzake Loodsenwet en Zeehavenverordening (€ 0,3 miljoen), een overboeking naar het instrument subsidies voor de tijdelijke subsidieregeling duurzame binnenvaartmotoren (€ 0,5 miljoen), een overboeking naar het instrument bijdragen aan medeoverheden voor een drietal specifieke uitkeringen inzake proefnemingen varend ontgassen (€ 0,3 miljoen) en een overboeking naar artikel 98 ter dekking van het tekort op de personele uitgaven van DGLM (€ 0,6 miljoen).

Subsidies

De verlaging van het subsidiebudget met € 3,5 miljoen is het gevolg van vertraging van de subsidieregeling Retrofit (€ 4 miljoen). De niet-bestede middelen schuiven door van 2020 naar 2021. En een overboeking vanuit het instrument opdrachten voor de tijdelijke subsidieregeling duurzame binnenvaartmotoren (€ 0,5 miljoen).

Bijdrage aan medeoverheden

De verhoging van het budget bijdragen aan medeoverheden met € 27,9 miljoen is het gevolg van een overboeking vanuit artikel 15 Hoofvaarwegennet op het Infrastructuurfonds voor een specifieke uitkering aan de provincie Noord-Holland voor het realiseren van de Energiehaven IJmuiden (€ 27,6 miljoen). Deze vloeit voort uit het convenant tussen de Staat, provincie Noord-Holland, Gemeente Velsen, Havenbedrijf Amsterdam, Zeehaven IJmuiden en Tata Steel. Doel van de specifieke uitkering is het saneren van een baggerdepot en de realisatie van een werkhaven die voornamelijk bestemd is voor werkzaamheden in het kader van de energietransitie zoals werkzaamheden voor de realisatie en onderhoud van windparken op zee. De verhoging van budget wordt tevens veroorzaakt door een overboeking vanuit het instrument opdrachten voor een drietal specifieke uitkeringen inzake proefnemingen varend ontgassen (€ 0,3 miljoen).

3.7 Artikel 19 Uitvoering Milieubeleid en Internationaal

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 9 Budgettaire gevolgen van beleid art.19 (bedragen x € 1.000)

	Vastgestelde begroting	Stand 1e suppletoire begroting (2)	Mutaties 2e suppletoire begroting (3)		Stand 2e suppletoire begroting (4) = (2) + (3)
			Mutaties Miljoenennota	Overige mutaties 2e suppletoire begroting
Verplichtingen	42.491	57.325	3.562	6.237	67.124
Uitgaven	43.374	59.491	3.553	3.271	66.315
waarvan juridisch verplicht		83%			88%
2 Internationaal beleid coördinatie en samenwerking	43.374	59.491	3.553	3.221	66.315
Opdrachten	6.360	9.427	819	‒ 2.643	7.603
Uitvoering Int HGIS	3.314	5.870	31	‒ 2.640	3.261
Uitvoering niet-HGIS	1.376	3.341	870	‒ 203	4.008
Overige opdrachten	1.670	216	‒ 82	200	334
Subsidies	274	480	0	0	480
Interreg	244	449			449
Overige Subsidies	30	31	0	0	31
Bijdragen aan agentschappen	34.271	44.176	2.734	3.274	50.184
Bijdrage aan agentschap RWS	263	326	0	0	326
Bijdrage aan agentschap RIVM	26.626	33.559	2.544	2.506	38.609
Bijdrage aan agentschap RVO	7.382	10.291	190	768	11.249
Bijdragen aan (inter-)nationale organisaties	2.469	4.008	0	1.390	5.398
Bijdragen HGIS	2.469	2.669	0	1.390	4.059
Bijdragen niet HGIS	0	1.339	0	0	1.339
Bekostiging	0	1.400	0	1.250	2.650
Global Center on Adaptation (GCA)	0	1.400	0	1.250	2.650
Ontvangsten	0	0	0	1.035	1.035

Toelichting

Verplichtingen

De verplichtingenmutaties zijn met name gerelateerd aan de hieronder toegelichte kasmutaties.

Uitgaven

2 Internationaal beleid, coördinatie en samenwerking

Opdrachten

Het opdrachtenbudget is per saldo met € 2,6 miljoen verlaagd. Deze verlaging is met name het gevolg van een herschikking binnen de HGIS-budgetten op dit artikel, waarbij € 1,3 miljoen is overgeboekt naar het financieel instrument bekostiging ten behoeve van betalingen aan het Global Center on Adaptation (GCA).

Hiernaast is € 1,4 miljoen overgeboekt naar het financieel instrument ‘bijdragen aan (inter)nationale organisaties' ten behoeve van de ontwikkeling van een online kennis- en dataplatform dat gelanceerd wordt tijdens de Climate Adaptation Summit (CAS) op 25 januari 2021.

Bijdragen aan agentschappen

De totale bijdragen aan agentschappen is per saldo met € 3,2 miljoen toegenomen. Dit betreft met name een overboeking van € 1,2 miljoen van artikel 20 naar artikel 19 in het kader van opdrachtverlening aan het RIVM met betrekking op de uitvoering van de centrale voorziening geluidgegevens (CVGG).

Daarnaast zijn uit diverse artikelen middelen overgeboekt naar artikel 19 ten behoeve van het uitvoeren van verscheidene werkzaamheden, waaronder € 0,6 mln. voor onderzoek naar PFAS in water door RIVM, € 0,4 miljoen voor de programmatische aanpak meten vliegtuiggeluid door RIVM, € 0,6 miljoen voor buyergroups door RVO en € 0,4 miljoen voor het uitvoeren van de subsidieregeling restantvoorraden vuurwerk door RVO.

Bijdragen aan (inter)nationale organisaties

De ophoging van de bijdragen aan (inter)nationale organisaties is met name het gevolg van een herschikking van de HGIS-budgetten op artikel 19, waarbij € 1,4 miljoen is overgeboekt van het financieel instrument opdrachten ten behoeve van de ontwikkeling van een online kennis- en dataplatform dat gelanceerd zal worden tijdens de Climate Adaptation Summit (CAS) op 25 januari 2021.

Bekostiging

De ophoging met € 1,3 miljoen is volledig het gevolg van een herschikking binnen de HGIS-middelen op artikel 19 ten behoeve van de bekosting van het GCA.

Ontvangsten

De ophoging van het ontvangstenbudget met € 1,0 miljoen wordt veroorzaakt door de afwikkeling van de RVO-opdracht over 2019. RVO heeft in 2019 minder uitgaven gerealiseerd dan het voorschot over 2019, waardoor € 1 miljoen is teruggeboekt naar artikel 19.

3.8 Artikel 20 Lucht en Geluid

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 10 Budgettaire gevolgen van beleid art. 20 (bedragen x € 1.000)

	Vastgestelde begroting	Stand 1e suppletoire begroting (2)	Mutaties 2e suppletoire begroting (3)		Stand 2e suppletoire begroting (4) = (2) + (3)
			Mutaties Miljoenennota	Overige mutaties 2e suppletoire begroting
Verplichtingen	25.845	27.966	2.768	2.512	33.246
Uitgaven	26.045	30.725	2.783	1.012	34.520
waarvan juridisch verplicht		100%			100%
1 Gezonde lucht en tegengaan geluidhinder	26.045	30.725	2.783	1.012	34.520
Opdrachten	2.763	5.566	2.514	‒ 2.613	5.467
Uitvoering Geluid	2.759	3.396	3.176	‒ 2.219	4.353
Uitvoering Lucht	4	1.999	‒ 862	‒ 394	743
Overige opdrachten	0	171	200	0	371
Bijdragen aan agentschappen	1.539	1.468	643	0	2.111
Bijdrage aan agentschap RWS	1.539	1.468	643	0	2.111
Bijdragen aan medeoverheden	21.452	23.325	‒ 374	3.625	26.576
Uitv Geluidsanering	21.452	21.825	‒ 374	5.125	26.576
Programma NSL	0	1.500	0	‒ 1.500	0
Bekostiging	291	366	0	0	366
Overige bekostiging	291	366	0	0	366
Ontvangsten	0	0	1.425	425	1.850

Toelichting

Verplichtingen

De verplichtingenmutaties zijn met name gerelateerd aan de hieronder toegelichte kasmutaties. Daarnaast is er € 1,5 miljoen aan verplichtingen geschoven van 2021 naar 2020 ten behoeve van de vastlegging van enkele subsidietoekenningen inzake het programma Uitvoering Geluidssanering. Deze verplichtingenmutatie werkt door in de Voorjaarsnota 2021.

Uitgaven

1 Gezonde lucht en tegengaan geluidhinder

Opdrachten

De verlaging van het opdrachtenbudget van € 2,6 miljoen wordt met name veroorzaakt door een overboeking van € 1,2 miljoen van artikel 20 naar artikel 19 in het kader van de opdrachtverlening aan het RIVM ten behoeve van de verdere ontwikkeling van de Centrale Voorziening Geluidsgegevens (CVGG).

Hiernaast is € 1,4 miljoen overgeheveld naar het instrument bijdrage aan medeoverheden. Mede als gevolg van COVID-19 zijn diverse projecten vertraagd en de vrijgevallen middelen worden ingezet ten behoeve van de versnelling van het programma Uitvoering Geluidssanering.

Bijdrage aan medeoverheden

De ophoging van de bijdrage aan medeoverheden van € 3,6 miljoen wordt met name veroorzaakt door een herschikking van € 1,4 miljoen uit diverse instrumenten binnen de opdrachtenbudgetten op artikel 20 ten behoeve van een versnelling van het programma Uitvoering Geluidssanering in 2020.

Daarnaast wordt de bijdrage voor de uitvoering van het programma Geluidssanering ook verhoogd met € 1,9 miljoen door diverse overboekingen van artikel 19 naar artikel 20.

Ook is binnen het financieel instrument bijdrage aan medeoverheden € 1,5 miljoen vertraagd. Het gaat hierbij om de nadeel­compensatie aan veehouderijen (onderdeel van het Nationaal Sanerings­programma Luchtkwaliteit (NSL)), waarvoor geen aanvragen zijn ontvangen in 2020. Deze middelen worden ingezet ten behoeve van de versnelling van het programma Uitvoering Geluidssa­nering in 2020. De middelen worden in 2021 teruggegeven.

3.9 Artikel 21 Duurzaamheid

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 11 Budgettaire gevolgen van beleid art. 21 (bedragen x € 1.000)

	Vastgestelde begroting	Stand 1e suppletoire begroting (2)	Mutaties 2e suppletoire begroting (3)		Stand 2e suppletoire begroting (4) = (2) + (3)
			Mutaties Miljoenennota	Overige mutaties 2e suppletoire begroting
Verplichtingen	89.535	45.013	627	‒ 15.168	30.472
Uitgaven	89.644	89.329	416	‒ 35.380	54.365
waarvan juridisch verplicht		63%			100%
4 Duurzaamheidsinstrumentarium	1.247	882	0	‒ 640	242
Opdrachten	1.247	882	0	‒ 640	242
Uitv duurzaamheid	1.247	882	0	‒ 640	242
5 Duurzame productketens	70.975	76.189	839	‒ 23.740	53.288
Opdrachten	12.127	10.413	‒ 877	‒ 168	9.368
Uitvoering duurzame productketens	8.842	7.398	‒ 3.282	570	4.686
EPK Bijdrage RWS	2.200	1.681	2.405	‒ 456	3.630
Overige opdrachten	1.085	1.334	0	‒ 282	1.052
Subsidies	49.757	56.343	38	‒ 24.589	31.792
Subsidie duurzame productketens	49.757	55.830	38	‒ 24.589	31.279
Overige subsidies	0	513	0	0	513
Bijdragen aan agentschappen	7.247	7.531	1.078	‒ 72	8.537
Bijdrage aan agentschap RWS	7.247	7.531	1.078	‒ 72	8.537
Bijdrage aan medeoverheden	1.374	1.424	600	989	3.013
Bijdrage aan Caribisch Nederland	1.374	1.424	600	989	3.013
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties	0	0	0	100	100
Bijdragen aan ZBO en RWT	470	478	0	0	478
6 Natuurlijk kapitaal	17.422	12.258	‒ 423	‒ 11.000	835
Opdrachten	17.422	12.258	‒ 423	‒ 11.000	835
Uitv Natuurlijk Kap	16.807	11.722	‒ 118	‒ 11.000	604
Overige opdrachten	615	536	‒ 305	0	231
Ontvangsten	0	0	0	77	77

Toelichting

Verplichtingen

De verplichtingenmutatie is met name gerelateerd aan de hieronder toegelichte kasmutatie op het opdrachtenbudget Natuurlijk Kapitaal. Tevens zijn er enkele overige mutaties van technische aard doorgevoerd.

Uitgaven

5 Duurzame productketens

Subsidies

De uitgaven aan CO2-reductie middels circulaire innovaties binnen de Demonstratieregeling Energie- en Klimaatinnovatie (DEI) als onderdeel van het Urgenda I-pakket zijn met € 24 miljoen vertraagd als gevolg van Covid-19 en de daarmee samenhangende internationale handelsbeperkingen. De niet-bestede middelen schuiven door naar 2021.

6 Natuurlijk kapitaal

Opdrachten

Het totale opdrachtbudget voor het artikelonderdeel Natuurlijk Kapitaal is met € 11 miljoen verlaagd door een overboeking naar het Infrastructuurfonds ten behoeve van de uitvoering van het ‘Urgenda I-pakket’ om werkzaamheden uit te voeren die bijdragen aan de CO2-reducerende maatregelen Circulaire Economie. Specifiek gaat het hier om CO2-reducerende maatregelen voor Grond-, Weg- en Waterbouw (GWW-sector) van decentrale overheden (€ 10 miljoen) en recycling en hergebruik van asfalt in de beton- en staalinfrastructuur (€ 1 miljoen).

3.10 Artikel 22 Omgevingsveiligheid en Milieurisico's

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 12 Budgettaire gevolgen van beleid art. 22 (bedragen x € 1.000)

	Vastgestelde begroting	Stand 1e suppletoire begroting (2)	Mutaties 2e suppletoire begroting (3)		Stand 2e suppletoire begroting (4) = (2) + (3)
			Mutaties Miljoenennota	Overige mutaties 2e suppletoire begroting
Verplichtingen	31.241	45.300	‒ 5.620	20.639	60.319
Uitgaven	34.204	42.944	‒ 5.445	‒ 612	36.887
waarvan juridisch verplicht		53%			84%
1 Veiligheid chemische stoffen	8.540	7.740	219	‒ 875	7.084
Opdrachten	5.718	4.202	224	‒ 675	3.751
Uitvoering stoffen en milieu & gezondheid	1.966	948	289	‒ 200	1.037
Externe productkosten bijdrage RWS	1.507	1.739	‒ 26	0	1.713
Overige Opdrachten	2.245	1.515	‒ 39	‒ 475	1.001
Subsidies	265	473	‒ 5	‒ 400	68
Bijdragen aan agentschappen	2.557	3.065	0	200	3.265
Bijdrage aan agentschap RWS	2.337	2.837	0	0	2.837
Overige bijdragen aan agentschappen	220	228	0	200	428
2 Veiligheid biotechnologie	3.770	3.837	‒ 66	0	3.771
Opdrachten	3.770	3.837	‒ 66	0	3.771
3 Veiligheid bedrijven en transport	21.894	31.367	‒ 5.598	263	26.032
Opdrachten	8.478	12.497	‒ 598	‒ 5.601	6.298
Prog Omgevingsveilig	4.329	4.602	‒ 318	‒ 1.750	2.534
Opdrachten Asbest	276	4.522	0	‒ 3.750	772
EPK Bijdrage RWS	1.144	658	0	0	658
Overige opdrachten	2.729	2.715	‒ 280	‒ 101	2.334
Subsidies	3.849	7.709	0	5.204	12.913
Subsidies inrichtingen & transport	3.284	7.104	0	1.994	9.098
Subsidies Asbest	0	0	0	3.500	3.500
Subsidies Caribisch Nederland	82	0	0	0	0
Overige subsidies	483	605	0	‒ 290	315
Bijdragen aan agentschappen	1.521	2.341	0	0	2.341
Bijdrage aan agentschap RWS	1.521	2.341	0	0	2.341
Bijdragen aan medeoverheden	5.000	5.088	‒ 5.000	360	448
Bijdrage aan Caribisch Nederland	5.000	5.088	‒ 5.000	360	448
Inkomensoverdrachten	3.046	3.732	0	300	4.032
Ontvangsten	250	250	0	457	707

Toelichting

Verplichtingen

De ophoging van het verplichtingenbudget met € 20,6 miljoen wordt met name veroorzaakt door een verplichtingenschuif van € 12,4 miljoen van 2022-2024 naar 2020 voor een meerjarige subsidie aan de Omgevingsdienst NL voor de uitvoering van de interbestuurlijke meerjarenagenda Versterking Omgevingsveiligheid 2021-2024.

Daarnaast wordt de verhoging van het verplichtingenbudget veroorzaakt door een verplichtingenschuif van € 5,5 miljoen van 2022 naar 2020 voor een meerjarige begrotingssubsidie aan de Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse Gemeenten (SVn) ten behoeve van het instellen van het particulier asbestfonds.

Tot slot vindt er een verplichtingenschuif van € 2 miljoen plaats van 2021-2024 naar 2020 voor een meerjarige subsidie ten behoeve van Safety Delta Nederland (SDN) voor de financiering van de oprichting van een programmabureau.

Uitgaven

3 Veiligheid bedrijven en transport

In de tabel Budgettaire gevolgen van beleid bij dit beleidsartikel is in regel 1 een bedrag van € 11,9 miljoen aan subsidieverplichtingen voor het jaar 2020 opgenomen. Dit bedrag heeft betrekking op de mogelijke verlening van een subsidie voor het particulier asbestfonds (verstrekken van leningen aan particulieren die vanwege kapitaalbeperkingen bij de bank niet terecht kunnen voor het saneren van hun asbestdak) aan het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse Gemeenten (SVn). Deze begrotingsvermelding vormt de wettelijke grondslag voor de hier bedoelde subsidieverlening(en) als bedoeld in artikel 4:23, derde lid, onder c, van de Algemene Wet Bestuursrecht.

Opdrachten

De per saldo verlaging van het opdrachtenbudget van € 5,6 miljoen is met name het gevolg van een herschikking binnen artikel 22 van het instrument opdrachten asbest naar het instrument subsidies asbest. Met deze middelen à € 3,5 miljoen worden (meerjarige) subsidies aan het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse Gemeenten (SVn) verstrekt ten behoeve van het instellen van een asbestfonds voor particulieren.

Daarnaast wordt het opdrachtenbudget verlaagd met € 1,3 miljoen door een herschikking binnen artikel 22 waarmee opdrachtmiddelen verschoven worden naar de middelen die bestemd zijn voor subsidies op het onderwerp inrichting en transport. Het betreft een subsidie aan Omgevingdienst NL voor de uitvoering van de interbestuurlijke meerjarenagenda Versterking Omgevingsveiligheid 2021 ‒ 2024.

Subsidies

De per saldo ophoging van het subsidiebudget van € 5,2 miljoen is met name het gevolg van de hierboven benoemde mutaties vanuit het instrument opdrachten en diverse andere herschikkingen binnen artikel 22.

3.11 Artikel 23 Meteorologie, Seismologie en Aardobservatie

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 13 Budgettaire gevolgen van beleid art. 23 (bedragen x € 1.000)

	Vastgestelde begroting	Stand 1e suppletoire begroting (2)	Mutaties 2e suppletoire begroting (3)		Stand 2e suppletoire begroting (4) = (2) + (3)
			Mutaties Miljoenennota	Overige mutaties 2e suppletoire begroting
Verplichtingen	57.530	57.370	2.167	29	59.566
Uitgaven	57.643	57.483	2.167	‒ 11	59.639
waarvan juridisch verplicht		100%			100%
1 Meteorologie en seismologie	35.336	36.285	2.167	‒ 11	38.441
Bijdragen aan agentschappen	34.396	35.345	‒ 233	‒ 11	35.101
Bijdrage aan agentschap KNMI	34.396	35.345	‒ 233	‒ 11	35.101
Bijdragen aan (inter-)nationale organisaties	940	940	2.400	0	3.340
Contributie European Centre for Medium-range Weather Forecasts (HGIS)	0	0	2.400	0	2.400
Contributie World Meteorological Organization (HGIS)	940	940	0	0	940
2 Aardobservatie	22.307	21.198	0	0	21.198
Bijdragen aan agentschappen	22.307	21.198	0	0	21.198
Bijdrage aan agentschap KNMI	22.307	21.198	0	0	21.198
Ontvangsten	0	0	0	0	0

Toelichting

De mutaties in deze tweede suppletoire begroting binnen dit artikel zijn kleiner dan de gehanteerde norm en worden daarom niet toegelicht (zie de leeswijzer).

3.12 Artikel 24 Handhaving en Toezicht

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 14 Budgettaire gevolgen van beleid art. 24 (bedragen x € 1.000))

	Vastgestelde begroting	Stand 1e suppletoire begroting (2)	Mutaties 2e suppletoire begroting (3)		Stand 2e suppletoire begroting (4) = (2) + (3)
			Mutaties Miljoenennota	Overige mutaties 2e suppletoire begroting
Verplichtingen	123.234	126.113	3.867	1.225	131.205
Uitgaven	123.234	126.113	3.867	1.225	131.205
waarvan juridisch verplicht		100%			99%
1 Handhaving en toezicht	123.234	126.113	3.867	1.225	131.205
Bijdragen aan agentschappen	123.234	126.113	3.867	1.225	131.205
Bijdrage aan het agentschap ILT	123.234	126.113	3.867	1.225	131.205
Ontvangsten	0	0	0	0	0

Toelichting

Verplichtingen

De verplichtingenmutaties zijn een weerspiegeling van de onderstaande toegelichte kasmutaties.

Uitgaven

1 Handhaving en toezicht

Bijdrage aan agentschap

De ILT ontvangt vanuit het moederdepartement IenW in 2020 een compensatie voor het in dienst hebben van arbeidsbeperkten (€ 0,6 miljoen). Daarnaast ontvangt de ILT middelen voor de handhaving op energielabels (€ 0,5 miljoen) en voor de vergunningverlening en het toezicht op de Wet ter Bescherming Koopvaardij (€ 150.000).

3.13 Artikel 25 Brede Doeluitkering

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 15 Budgettaire gevolgen van beleid art. 25 (bedragen x € 1.000)

	Vastgestelde begroting	Stand 1e suppletoire begroting (2)	Mutaties 2e suppletoire begroting (3)		Stand 2e suppletoire begroting (4) = (2) + (3)
			Mutaties Miljoenennota	Overige mutaties 2e suppletoire begroting
Verplichtingen	909.220	932.324	0	3.181	935.505
Uitgaven	920.515	953.451	0	0	953.451
waarvan juridisch verplicht		100%			100%
1 Brede doeluitkering	920.515	953.451	0	0	953.451
Brede doeluitkering	920.515	953.451	0	0	953.451
Bijdrage BDU	920.515	953.451	0	0	953.451
Ontvangsten	0	0	0	0	0

Toelichting

Verplichtingen

De verplichtingenruimte 2020 wordt met ruim € 3 miljoen opgehoogd ten behoeve van de ophoging Werkgeversaanpak Metropoolregio Amsterdam en Rotterdam-Den Haag, bijdrage Metropoolregio Rotterdam-Den Haag 2e tranche fiets en de afrekening Mobility as a Service / Intelligente Transportsystemen. Dit leidt tot navenant lagere verplichtingen in 2021.

Uitgaven

Er zijn geen uitgavenmutaties op dit artikel.

3.14 Artikel 26 Bijdrage Investeringsfondsen

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 16 Budgettaire gevolgen van beleid art. 26 (bedragen x € 1.000)

	Vastgestelde begroting	Stand 1e suppletoire begroting (2) incl. ISB	Mutaties 2e suppletoire begroting (3)		Stand 2e suppletoire begroting (4) = (2) + (3)
			Mutaties Miljoenennota	Overige mutaties 2e suppletoire begroting
Verplichtingen	6.981.233	6.343.970	89.238	‒ 84.135	6.349.073
Uitgaven	6.979.233	6.343.121	89.238	‒ 64.935	6.367.424
1 Bijdrage Investeringsfondsen	6.046.994	5.516.570	81.346	‒ 64.825	5.533.091
Bijdrage aan het Infrastructuurfonds	6.046.994	5.516.570	81.346	‒ 64.825	5.533.091
Bijdrage IF	6.046.994	5.516.570	81.346	‒ 64.825	5.533.091
2 Bijdrage Investeringsfondsen	932.239	826.551	7.892	‒ 110	834.333
Bijdrage aan het Deltafonds	932.239	826.551	7.892	‒ 110	834.333
Bijdrage DF	932.239	826.551	7.892	‒ 110	834.333
Ontvangsten	0	0	0	0	0

Toelichting

Verplichtingen

De verplichtingenmutatie is deels een weerspiegeling van de onderstaande kasmutaties. Daarnaast worden voor € 19,2 miljoen verplichtingen aangegaan voor een deelaanbesteding voor het vervolg van de Topsector Logistiek.

Uitgaven

Bijdrage aan het Infrastructuurfonds

De bijdrage vanuit de beleidsbegroting Hoofdstuk XII aan het Infrastructuurfonds voor het jaar 2020 wordt met € 64,9 miljoen verlaagd. Hieronder worden de belangrijkste muaties toegelicht. Voor meer detail wordt verwezen naar het Infrastructuurfonds.

• Overboekingen met andere begrotingen (€ -5,3 miljoen): Dit betreft een overboeking van EZK naar het IF in het kader van energiebesparing (€ 2,5 miljoen) en een overboeking van het IF naar het btw-compensatiefonds voor de btw-afdracht voor de Rotterdamsebaan ( € -7,8 miljoen).

• Overboekingen met de IenW-begroting (€ -59,6 miljoen): Dit betreft de overboekingen naar de IenW-begroting voor onder andere Smartwayz (€ -24,5 miljoen), Energiehaven IJmond (€ -27,6 miljoen), van de IenW-begroting voor CO2-reducerende maatregelen WW (€ 10 miljoen) en diverse andere mutaties.

Bijdrage aan het Deltafonds

De bijdrage vanuit de beleidsbegroting Hoofdstuk XII aan het Deltafonds voor het jaar 2020 wordt met € 0,1 miljoen verlaagd en valt dus onder de grens waarboven mutaties worden toegelicht.

4 Niet-beleidsartikelen

4.1 Artikel 97 Algemeen Kerndepartement

Tabel 17 Algemeen kerndepartement (Bedragen x € 1.000)

	Vastgestelde begroting (1)	Stand 1e suppletoire begroting (2)	Mutaties 2e suppletoire begroting (3)		Stand 2e suppletoire begroting (4) = (2) + (3)
			Mutatie Miljoenennota	Overige mutaties 2e suppletoire begroting
Verplichtingen	43.309	70.644	5.790	98	76.532
Uitgaven	60.451	80.253	4.763	223	85.239
1 Algemeen departement	53.751	73.435	4.822	282	78.539
Opdrachten	30.284	49.375	2.110	282	51.767
Van A naar Beter	1.790	1.973	542	‒ 405	2.110
Onderzoeken KIS	685	1.587	‒ 499	‒ 60	1.028
Ext. Juridische adv.	1.462	1.552	0	0	1.552
Onderzoeken PBL	2.286	3.921	2.081	241	6.243
Onderzoeken ANVS	3.581	3.844	405	459	4.708
Departementaal Coordinatiecentrum Crisisbeheersing	7.169	7.295	0	0	7.295
Regeringsvliegtuig	9.183	25.567	0	1.119	26.686
Overige Opdrachten	4.128	3.636	‒ 419	‒ 1.072	2.145
Subsidies	1.328	1.328	‒ 219	0	1.109
Subsidies KIS	1.328	1.328	‒ 219	0	1.109
Bijdragen aan agentschappen	22.139	22.732	3.040	0	25.772
Waarvan bijdrage aan agentschap ILT	12.737	13.118	0	0	13.118
Waarvan bijdrage aan agentschap KNMI	213	218	2.390	0	2.608
Waarvan bijdrage aan agentschap RWS	2.713	2.806	0	0	2.806
Waarvan bijdrage aan agentschap RIVM	6.476	6.590	650	0	7.240
2 Sanering Thermphos	6.700	6.818	‒ 59	‒ 59	6.700
Subsidies	6.700	6.818	‒ 59	‒ 59	6.700
Sanering Thermphos	6.700	6.818	‒ 59	‒ 59	6.700
Ontvangsten	1.101	2.895	0	0	2.895

Toelichting

Verplichtigen

De wijzigingen bij de Tweede suppletoire begroting 2020 zijn kleiner dan de gehanteerde norm en worden daarom niet uiteengezet (zie de leeswijzer).

Uitgaven

Opdrachten

Regeringsvliegtuig

Het extra incidentele budget dat noodzakelijk is voor het regeringsvliegtuig is onder andere het gevolg van niet-voorziene, noodzakelijke aanpassingen aan het vliegtuig, kosten voor reserveonderdelen en de inzet van extra crew voor lange vluchten.

Overige opdrachten

De verlaging van het budget voor overige opdrachten is met name het gevolg van een aantal onderzoeksprojecten die niet doorgaan of zijn doorgeschoven naar 2021 als gevolg van COVID19.

4.2 Artikel 98 Apparaatsuitgaven Kerndepartement

Tabel 18 Apparaatsuitgaven kerndepartement (bedragen x € 1.000)

	Vastgestelde begroting (1)	Stand 1e suppletoire begroting (2)	Mutaties 2e suppletoire begroting (3)		Stand 2e suppletoire begroting (4) = (2) + (3)
			Mutatie Miljoenennota	Overige mutaties 2e suppletoire begroting
Verplichtingen	308.390	337.195	13.808	‒ 10.625	340.378
Uitgaven	312.445	349.470	13.548	‒ 12.690	350.328
1 Personele uitgaven	226.294	259.608	8.872	1.939	270.419
Eigen personeel	207.373	228.299	2.196	104	230.599
Inhuur externen	12.164	24.361	6.676	2.335	33.372
Overige personele uitgaven	6.757	6.948	0	‒ 500	6.448
2 Materiële uitgaven	86.151	89.862	4.676	‒ 14.629	79.909
ICT	18.383	24.442	5.546	‒ 1.889	28.099
Bijdrage aan SSO's	40.896	45.257	2.467	‒ 8.729	38.995
Overige materiële uitgaven	26.872	20.163	‒ 3.337	‒ 4.011	12.815
Ontvangsten	5.430	13.220	‒ 1.412	1.724	13.532

Toelichting

Verplichtingen

De verplichtingenmutaties zijn hoger dan de uitgavenmutaties, voornamelijk als gevolg van verplichtingenschuiven van 2021 naar 2020 ten behoeve van het aangaan van inhuurcontracten voor Luchtvaart.

Uitgaven

Personele uitgaven 

De hogere inhuur is met name het gevolg het capaciteitsprobleem bij inkoop waarvoor moet worden ingehuurd omdat vacatures niet kunnen worden vervuld met eigen personeel (€ 2 miljoen) op de arbeidsmarkt. Hetzelfde geldt voor de inhuur voor juridische ondersteunend personeel (€ 0,3 miljoen).

Materiële uitgaven

De lagere uitgaven aan ICT betreft voornamelijk een herschikking ten behoeve de bijdrage aan SSC-ICT voor een afgesloten overeenkomst voor dienstverlening met betrekking tot kantoorautomatisering. De middelen hiervoor waren gereserveerd als ICT kosten (€ 1,5 miljoen). Daarnaast zijn er als gevolg van COVID 19 vertragingen opgetreden bij o.a. de aanbesteding voor de nieuwe huisbankier en de upgrade van het archiveringssysteem HPRM (samen € 0,9 miljoen). Daartegenover staan uitgaven voor de opvolging van het huidige bedrijfsvoeringsysteem SAP (OBS) en de onverwachte uitgaven voor een noodzakelijk Windows-upgrade ten behoeve van Intranet.

De bijdragen aan Rijksbrede SSO’s zijn voornamelijk lager omdat, de budgetten voor generieke kosten van dienstverlening door FM Haaglanden (€ 10 miljoen) structureel naar BZK worden overgeheveld. De structurele overboeking volgt bij VJN 2021. Daarnaast heeft er, zoals hiervoor aangegeven, een herschikking vanuit ICT naar SSC ICT plaatsgevonden (€ 1,5 miljoen) en waren de uitgaven aan het Rijksvastgoedbedrijf en FM Haaglanden lagere dan geraamd (€ 0,3 miljoen).

Ontvangsten

Hogere ontvangsten betreft overwegend een bijdrage van BZ in de kosten voor de opvolging bedrijfsvoeringssysteem SAP (OBS) (€ 1,0 miljoen) en de bijdrage van RWS in de overdracht van budgetten voor de generieke dienstverlening door FM Haaglanden aan BZK (€ 0,7 miljoen).

4.3 Artikel 99 Nog onverdeeld

Tabel 19 Nog onverdeelde middelen (bedragen x € 1.000)

	Vastgestelde begroting (1)	Stand 1e suppletoire begroting (2)	Mutaties 2e suppletoire begroting (3)		Stand 2e suppletoire begroting (4) = (2) + (3)
			Mutatie Miljoenennota	Overige mutaties 2e suppletoire begroting
Verplichtingen	0	143826	‒ 143826	3747	3747
Uitgaven	0	137967	‒ 137967	4476	4476
Onvoorzien	0	137967	‒ 137967	4476	4476
Ontvangsten	0	0	0	0	0

Toelichting

Eén van de onderdelen van de recent afgesloten CAO voor de Rijksoverheid voor de tweede helft van 2020 betreft een vergoeding van € 363 netto voor gemaakte kosten in verband met het verplicht thuiswerken. De thuiswerkvergoeding van werknemers die in deeltijd werken, wordt naar rato van de arbeidsduur berekend. Daarnaast wordt de thuiswerkvergoeding van werknemers die later dan 13 maart 2020 in dienst zijn getreden naar rato van de thuisgewerkte maanden berekend.

Omdat de exacte uitgaven nog onbekend zijn wordt een reservering van € 4,4 miljoen aangelegd op dit artikel.

5 Agentschappen

5.1 Rijkswaterstaat

Tabel 20 Exploitatieoverzicht Baten-lastenagentschap Rijkswaterstaat. Suppletoire begroting 2020 (Tweede suppletoire begroting) (Bedragen x € 1.000)

	(1) Vastgestelde begroting	(2) Mutaties 1e suppletoire begroting	(3) Mutaties 2e suppletoire begroting	(4) = (1) + (2) + (3) Totaal geraamd
Baten
Omzet moederdepartement	2.313.974	157.287	244.886	2.716.147
Omzet overige departementen	54.990	16.344	9.334	80.668
Omzet derden	191.758	13.129	3.261	208.148
Omzet nog uit te voeren werkzaamheden	245.055	66.041	‒ 303.316	7.780
Rentebaten	0	0	0	0
Vrijval voorzieningen	0	0	0	0
Bijzondere baten	3.000	0	‒ 1.500	1.500
Totaal baten	2.808.777	252.801	‒ 47.335	3.014.243
Lasten
Apparaatskosten	1.150.064	80.899	11.590	1.242.553
Personele kosten	904.161	68.247	12.383	984.791
waarvan eigen personeel	849.993	32.571	9.860	892.424
waarvan inhuur externen	54.168	35.676	2.523	92.367
waarvan overige personele kosten	0	0	0	0
Materiële kosten	245.903	12.652	‒ 793	257.762
waarvan apparaat ICT	32.478	0	9.238	41.716
waarvan bijdrage aan SSO's	76.114	‒ 8.897	‒ 1.489	65.728
waarvan overige materiële kosten	137.311	21.549	‒ 8.542	150.318
Beheer en Onderhoud	1.616.220	182.846	‒ 73.761	1.725.305
Rentelasten	1.063	‒ 318	‒ 5	740
Afschrijvingskosten	23.430	‒ 2.403	‒ 228	20.799
Materieel	23.020	‒ 2.403	‒ 228	20.389
waarvan apparaat ICT	5.129	481	‒ 752	4.858
waarvan overige materiële afschrijvingskosten	17.891	‒ 2.884	524	15.531
Immaterieel	410	0	0	410
Overige lasten	0	3.800	2.485	6.285
waarvan dotaties voorzieningen	0	3.800	1.985	5.785
waarvan bijzondere lasten	0	0	500	500
Totaal lasten	2.790.777	264.824	‒ 59.919	2.995.682
Saldo van baten en lasten gewone bedrijfsuitoefening	18.000	‒ 12.023	12.584	18.561
Agentschapsdeel Vpb-lasten	9.000	‒ 8.870	12	142
Saldo van baten en lasten	9.000	‒ 3.153	12.572	18.419
Dotatie aan reserve Rijksrederij	9.000	‒ 3.153	‒ 547	5.300
Te verdelen resultaat	0	0	13.119	13.119

Toelichting

Baten

Omzet moederdepartement

De hogere omzet moederdepartement ten opzichte van de eerste suppletoire begroting 2020 ad. € 244,9 miljoen wordt met name veroorzaakt door aanvullend budget voor beheer en onderhoud op het Hoofdwegennet (€ 103,0 miljoen). Op basis van actuele prognoses die gedaan zijn ná de mei-besluitvorming over de Ontwerpbegroting 2021, is gebleken dat in de huidige meerjarige onderhoudsperiode (2018-2021) spanningen bestaan tussen het budgettair kader en de budgetbehoefte. Voor het Hoofdwegennet uit dit zich in 2020 in een spanning van ca. € 103 miljoen. Deze spanning wordt deels verholpen door met de najaarsnota 2020 geld vrij te maken uit de investeringsruimte op artikel 12.05.01. Hiermee wordt de verdere groei van het uitgesteld onderhoud beperkt.

Daarnaast wordt de hogere omzet moederdepartement met name veroorzaakt door de toekenning van middelen voor de versterking van de Cyber Security van RWS (€ 23,4 miljoen), voor het naleven van de geluidsplafonds (SWUNG) (€ 21,3 miljoen), de verhoging van de capaciteit van RWS exclusief tijdelijke opdrachten naar 9.100 FTE in 2020 (€ 16,6 miljoen), de uitvoering van de CO2-reducerende maatregelen in de GWW door decentrale overheden (€ 10,0 miljoen), het uitvoeren van maatregelen in verband met spookrijders (€ 9,5 miljoen), de gemaakte kosten voor tijdelijke parkeervoorzieningen, verkeerscirculatieplannen en communicatie rond de ferrylocaties ter voorbereiding op de Brexit (€ 8,5 miljoen), de vervanging van verouderde verkeersmanagementsystemen (CHARM) (€ 6,9 miljoen) en de gemaakte kosten voor het opruimen van olie na schadevaren in de haven van Rotterdam (5,0 miljoen).

Omzet overige departementen

De hogere omzet overige departementen ten opzichte van de eerste suppletoire begroting 2020 ad. € 9,3 miljoen wordt met name veroorzaakt door de aanvullende bijdrage van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) voor het uitvoeren van de werkzaamheden voor het programma Aan de slag met de Omgevingswet (€ 6,1 miljoen).

Omzet nog uit te voeren werkzaamheden

RWS is een agentschap met een baten-lasten administratie. Bij de instelling van het agentschap is met het ministerie van Financiën afgesproken dat RWS geen resultaat (verlies of winst) mag behalen op de kosten die worden gemaakt voor activiteiten die door de markt worden verricht. De middelen die aan het einde van een boekjaar over zijn of tekort worden gekomen, worden op de balans van RWS verantwoord onder de benaming Nog Uit Te voeren Werkzaamheden (NUTW). Via deze balanspost kunnen middelen eerder of later worden aangewend dan oorspronkelijk voorzien. Deze werkwijze is analoog aan de werkwijze die wordt gevolgd op het Deltafonds en het Infrastructuurfonds. Daar wordt immers een saldo dat in enig jaar ontstaat meegenomen naar of verrekend met het volgende begrotingsjaar. Tijdens de voorbereiding en uitvoering van werkzaamheden kan immers blijken dat deze op een later of eerder moment gerealiseerd zullen worden dan bij het opstellen van de programmering en begroting was voorzien. De omvang van deze balanspost wordt aan het eind van ieder jaar bepaald door de kosten in dat jaar van de omzet af te trekken. Een deel van de kosten beheer en onderhoud wordt dit jaar gefinancierd vanuit de balanspost NUTW. De balanspost NUTW zal dit jaar naar verwachting afnemen met € 23,5 miljoen van € 516,7 miljoen ultimo 2019 naar € 493,3 miljoen ultimo 2020.

Bijzondere baten

De lagere bijzondere baten ten opzichte van de eerste suppletoire begroting 2020 ad. € 1,5 miljoen worden met name veroorzaakt doordat er dit jaar geen verrekening van de btw-suppletie over 2016 wordt verwacht.

Lasten

Apparaatskosten

Personele kosten

De personele kosten bestaan uit de kosten van het eigen personeel en de kosten van de ingehuurde capaciteit voor de uitvoering van kerntaken.

De hogere kosten eigen personeel ten opzichte van de eerste suppletoire begroting 2020 ad. € 9,9 miljoen worden met name veroorzaakt door de verhoging van de capaciteit van RWS als gevolg van de afspraak tussen IenW en RWS om de capaciteit exclusief tijdelijke opdrachten te verhogen naar 9.100 fte in 2020, de extra capaciteit voor Cyber Security en de omzetting van een deel van de inhuur op personeel op kerntaken bij de Rijksrederij naar vaste formatie. Daarnaast zijn de kosten eigen personeel gestegen als gevolg van het akkoord over de CAO Rijk (1 juli 2020 t/m 31 december 2020) waar een loonstijging per 1 juli 2020 van 0,7%, een eenmalige vergoeding van € 225 bruto per fte en een thuiswerkvergoeding van € 363 netto per fte is afgesproken. Tegenover deze hogere kosten staan een aantal kosten eigen personeel die lager zijn dan verwacht als gevolg van de genomen Corona- maatregelen. Het betreft hier met name lagere kosten woon-werkverkeer, lagere reis- en verblijfskosten en lagere kosten voor recepties/jubilea en opleidingen/cursussen.

De hogere inhuur op apparaat (kerntaken) ten opzichte van de eerste suppletoire begroting 2020 ad. € 2,5 miljoen is met name het gevolg van de opdracht Informatiepunt Omgevingswet van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties voor het tweede halfjaar van 2020, waarvoor deels door RWS wordt ingehuurd (€ 1,4 miljoen).

Beheer en onderhoud

De lagere kosten voor beheer en onderhoud ten opzichte van de voorjaarsnota 2020 ad. € 73 miljoen worden met name veroorzaakt doordat onderhoudswerkzaamheden later worden uitgevoerd dan eerder werd verwacht. De totale kosten voor BenO zijn nog wel hoger dan zoals verwacht in de begroting 2020.

Overige lasten

De hogere overige lasten ten opzichte van de eerste suppletoire begroting 2020 ad. € 2,5 miljoen worden met name veroorzaakt door een verhoging van de verwachte dotatie aan de voorziening groot onderhoud vaarwegen (€ 1,3 miljoen) en de verwachte dotatie aan de reorganisatievoorziening (€ 0,7 miljoen). De post bijzondere lasten ad. € 0,5 miljoen bestaat met name uit de verwachte boekwaarde op verschrootte vaste activa.

Tabel 21 Kasstroomoverzicht (Bedragen x € 1.000)

		(1) Vastgestelde begroting	(2) Mutaties 1e suppletoire begroting	(3) Mutaties 2e suppletoire begroting	(4) = (1) + (2) + (3) Totaal geraamd
1.	Rekening courant RHB 1 januari +  depositorekeningen	669.329	89.325		758.654
	Totaal ontvangsten operationele kasstroom (+)	2.563.722	186.760	255.981	3.006.463
	Totaal uitgaven operationele kasstroom (-/-)	‒ 2.776.347	‒ 258.357	65.464	‒ 2.969.240
2.	Totaal operationele kasstroom	‒ 212.625	‒ 71.597	321.445	37.223
	Totaal investeringen (-/-)	‒ 88.832	63.298	6.495	‒ 19.039
	Totaal boekwaarde desinvesteringen (+)	0	0	0	0
3.	Totaal investeringskasstroom	‒ 88.832	63.298	6.495	‒ 19.039
	Eenmalige uitkering aan moederdepartement (-/-)	0	‒ 25.941	0	‒ 25.941
	Eenmalige storting door moederdepartement (+)	8.600	0	0	8.600
	Aflossingen op leningen (-/-)	‒ 18.845	2.552	417	‒ 15.876
	Beroep op leenfaciliteit (+)	84.800	‒ 60.530	‒ 8.655	15.615
4.	Totaal financieringskasstroom	74.555	‒ 83.919	‒ 8.238	‒ 17.602
5.	Rekening courant RHB 31 december (=1+2+3+4)	442.427	‒ 2.893	319.702	759.236

Toelichting

Operationele kasstroom

Hieronder vallen de ontvangsten en uitgaven uit de reguliere bedrijfsvoering.

De hogere ontvangsten operationele kasstroom ten opzichte van de eerste suppletoire begroting 2020 ad. € 237,6 miljoen worden met name veroorzaakt door de hogere ontvangsten van het moederdepartement. De lagere uitgaven operationele kasstroom ten opzichte van de eerste suppletoire begroting 2020 ad. 65,5 miljoen worden met name veroorzaakt door lagere betalingen aan aannemers en ingenieursbureaus. Voor meer toelichting wordt verwezen naar de posten Omzet moederdepartement en Beheer en onderhoud in het exploitatieoverzicht.

Investeringskasstroom

Hieronder vallen de investeringen in nieuwe en bestaande activa en de boekwaarden, boekwinsten en boekverliezen van de verschrootte en verkochte vaste activa.

De lagere investeringen ten opzichte van de eerste suppletoire begroting 2020 ad. € 6,5 miljoen worden met name veroorzaakt doordat de verbouwingen van een aantal droge steunpunten zijn vertraagd.

Financieringskasstroom

Hieronder vallen alle geldstromen die te relateren zijn aan de financiering van RWS.

Het lagere beroep op de leenfaciliteit ten opzichte van de eerste suppletoire begroting 2020 ad. € 8,7 miljoen is met name het gevolg van de hierboven genoemde lagere investeringen

5.2 Inspectie Leefomgeving en Transport

Tabel 22 Exploitatieoverzicht Baten-lastenagentschap ILT. Suppletoire begroting 2020 (Tweede suppletoire begroting) (Bedragen x € 1.000)

	(1) Vastgestelde begroting	(2) Mutaties 1e suppletoire begroting	(3) Mutaties 2e suppletoire begroting	(4) = (1) + (2) + (3) Totaal geraamd
Baten
Omzet moederdepartement	135.971	5.032	4.442	145.445
Omzet overige departementen	831	0	650	1.481
Omzet derden	23.869	0	0	23.869
Rentebaten	0	0	0	0
Vrijval voorzieningen	0	0	0	0
Bijzondere baten	0	13.118	0	13.118
Totaal baten	160.671	18.150	5.092	183.913
Lasten
Apparaatskosten	160.459	18.150	5.092	183.701
- Personele kosten	118.599	11.410	‒ 2.596	127.413
Waarvan eigen personeel	113.328	9.449	‒ 7.723	115.054
Waarvan inhuur externen	5.071	450	6.570	12.091
Waarvan overige personele kosten	200	1.511	‒ 1.443	268
- Materiële kosten	41.860	6.740	7.688	56.288
Waarvan apparaat ICT	200	0	0	200
Waarvan bijdrage aan SSO's	20.374	0	3.361	23.735
Waarvan overige materiële kosten	21.286	6.740	4.327	32.353
Rentelasten	0	0	0	0
Afschrijvingskosten	112	0	0	112
- Materieel	112	0	0	112
waarvan apparaat ICT	0	0	0	0
waarvan overige materiele afschrijvingskosten	112	0	0	112
- Immaterieel	0	0	0	0
Overige lasten	100	0	0	100
- Dotaties voorzieningen	100	0	0	100
- Bijzondere lasten	0	0	0	0
Totaal lasten	160.671	18.150	5.092	183.913
Saldo van baten en lasten	0	0	0	0

Toelichting

Baten

Omzet moederdepartement

De stijging van de omzet moederdepartement met € 4,4 miljoen bestaat uit de volgende onderdelen:

• Kosten voor de uitvoering van een aantal nieuwe taken, zoals toezicht op cybersecurity, toezicht bijzondere bromfiets, vrachtwagenheffing en bijdragen voor vergunningverlening en inspectieview. Daarnaast betreft het bijdragen voor een aantal kleinere nieuwe toezichtstaken en een bijdrage voor het in dienst hebben van arbeidsbeperkten.

Omzet overige departementen:

De hogere omzet van € 0,7 miljoen betreft een bijdrage van BZK voor de handhaving op energielabels en een bijdrage van JenV voor de kosten voor het toezicht op de Wet ter Bescherming Koopvaardij (WtBK).

Lasten

Personele kosten

De personele lasten dalen per saldo met € 2,6 miljoen. De coronamaatregelen leiden tot lagere opleidings- en vervoerskosten (- € 1,4 miljoen) en hebben tevens een negatief effect op het tempo waarmee vacatures kunnen worden vervuld (- € 1,2 miljoen).

Materiële kosten

De materiële kosen stijgen per saldo met € 7,7 miljoen. Dit wordt veroorzaakt door een hogere bijdrage aan shared service organisaties voor ICT, facilitair en huisvesting (€ 3,4 miljoen). Overige materiële kosten die stijgen zijn de kosten voor Caribisch Nederland en kosten op het gebied van informatievoorziening (€ 4,3 miljoen).

Tabel 23 Kasstroomoverzicht (Bedragen x € 1.000)

		(1) Vastgestelde begroting	(2) Mutaties 1e suppletoire begroting	(3) Mutaties 2e suppletoire begroting	(4) = (1) + (2) + (3) Totaal geraamd
1.	Rekening courant RHB 1 januari +  depositorekeningen	54.703	0	0	54.703
	Totaal ontvangsten operationele kasstroom (+)	160.671	3.260	5.092	169.023
	Totaal uitgaven operationele kasstroom (-/-)	‒ 160.459	‒ 18.150	‒ 5.092	‒ 183.701
2.	Totaal operationele kasstroom	212	‒ 14.890	0	‒ 14.678
	Totaal investeringen (-/-)	‒ 200	0	0	‒ 200
	Totaal boekwaarde desinvesteringen (+)	0	0	0	0
3.	Totaal investeringskasstroom	‒ 200	0	0	‒ 200
	Eenmalige uitkering aan moederdepartement (-/-)	0	0	0	0
	Eenmalige storting door moederdepartement (+)	0	0	0	0
	Aflossingen op leningen (-/-)	0	0	0	0
	Beroep op leenfaciliteit (+)	0	0	0	0
4.	Totaal financieringskasstroom	0	0	0	0
5.	Rekening courant RHB 31 december (=1+2+3+4)	54.715	‒ 14.890	0	39.825

Toelichting

Ten opzichte van de 1e suppletoire begroting zijn er geen majeure wijzigingen in het kasstroomoverzicht.

5.3 Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut

Tabel 24 Exploitatieoverzicht Baten-lastenagentschap KNMI. Suppletoire begroting 2020 (Tweede suppletoire begroting) (Bedragen x € 1.000)

	(1) Vastgestelde begroting	(2) Mutaties 1e suppletoire begroting	(3) Mutaties 2e suppletoire begroting	(4) = (1) + (2) + (3) Totaal geraamd
Baten
Omzet moederdepartement	60.299	‒ 3.830	‒ 3.868	52.602
Omzet overige departementen	2.763	0	230	2.994
Omzet derden	25.234	3.300	‒ 3.495	25.039
Rentebaten	0	0	0	0
Vrijval voorzieningen	0	0	0	0
Bijzondere baten	0	3.750	133	3.883
Totaal baten	88.297	3.220	‒ 6.999	84.518
Lasten
Apparaatskosten	62.527	4.129	‒ 4.772	61.884
Personele kosten	37.793	1.899	‒ 738	38.954
waarvan eigen personeel	35.772	1.899	‒ 3.033	34.639
waarvan inhuur externen	1.969	0	2.124	4.093
waarvan overige personele kosten	52	0	98	150
Materiële kosten	24.734	2.230	‒ 4.033	22.930
waarvan apparaat ICT	5.105	0	351	5.456
waarvan bijdrage aan SSO's	3.975	0	725	4.700
waarvan overige materiële kosten	15.654	2.230	‒ 5.109	12.774
Rentelasten	0	0	0	0
Afschrijvingskosten	3.438	200	‒ 638	3.000
Materieel	3.038	200	‒ 742	2.496
waarvan apparaat ICT	1104	0	‒ 204	900
waarvan overige materiële afschrijvingskosten	1934	200	‒ 538	1.596
Immaterieel	400	0	104	504
Overige lasten	22.307	‒ 1.109	‒ 1.564	19.634
waarvan aardobservatie	22.307	‒ 1.109	‒ 1.564	19.634
waarvan dotaties voorzieningen	0	0	0	0
waarvan bijzondere lasten	0	0	0	0
Totaal lasten	88.272	3.220	‒ 6.974	84.518
Agentschapsdeel Vpb-lasten	25	0	0	25
Saldo van baten en lasten	0	0	‒ 25	‒ 25

Toelichting

Baten

Omzet Moederdepartement

De omzet moederdepartement zal lager uitvallen dan begroot als gevolg van:

• een lagere contributie voor aardobservatie (€ 1,6 miljoen), de contributie voor EUMETSAT wordt jaarlijks gedurende het uitvoeringsjaar bijgesteld;

• een lagere realisatie op de projecten Early Warning Centre (€ 1,1 miljoen) en Masterplan de Bilt (€ 0,4 miljoen), vanwege tegenvallende productiviteit door corona;

• een lagere opbrengst dan verwacht uit verschillende maatwerkopdrachten (€ 0,7 miljoen), vooral door achterblijven inzet voor onderzoek zeespiegelstijging;

• en een lagere opbrengst voor Caribisch Nederland (€ 0,3 miljoen) door vertraging bij de start van de projecten AUTOMETAR en opzetten/verbeteren vulkaanmonitoring.

De omzet moederdepartement is niet verlaagd als gevolg van de lagere kosten voor het Masterplan de Bilt. Hiermee wordt de tegenvaller met betrekking tot de reservering openstaande verlofdagen (als gevolg van Corona) opgevangen.

Omzet Derden

De onderschrijding van de baten vanuit derden is met name het gevolg van het achterblijven van maatwerkopdrachten door de coronacrisis en achterlopende werving van personeel. Dit uit zich in een lagere opbrengst van het maatwerk voor luchtvaart (€ 1,8 miljoen) en een lagere opbrengst vanuit subsidieprojecten (€ 1,4 miljoen).

Bijzondere Baten

Bij de voorjaarsnota 2020 is in lijn met de Rijksbegrotingsvoorschriften een aandeel van de post omzet moederdepartement overgeheveld naar de post bijzondere baten. Op deze specifieke projecten is meer resultaat behaald dan verwacht (met name door IT Migratie € 0,8 miljoen en I-strategie € 0,5 miljoen).

Lasten

Personele kosten

De personele kosten vallen lager uit dan begroot door een onder andere een lagere bezetting (€ 0,6 miljoen). Daartegenover staan hogere kosten door het ophogen van de reservering voor openstaande verlofdagen (€ 0,6 miljoen. Deze hogere kosten wordt gedekt door lagere kosten voor het Masterplan De Bilt.

De kosten van inhuur zijn hoger dan begroot, met name door achterstand in de werving van vast personeel zowel op projecten € 1,1 miljoen (Early Warning Centre en I-strategie) als ook in de exploitatie. Hierdoor overstijgt de inhuur de norm van 10% met 0,5%. Dit is een tijdelijke situatie, de norm zal niet structureel overschreden worden.

Materiële kosten

De overige materiële kosten blijven met name achter door het vertraagd opstarten van de werkzaamheden voor het nieuwe luchtvaartcontract (€ 2,9 miljoen). Daarnaast vertragen ook de kosten voor Geoweb (€ 0,8 miljoen), I-strategie (€ 0,4 miljoen), Masterplan (€ 0,7 miljoen), Early Warning Centre (€ 0,25 miljoen), Cabauw (€ 0,25 miljoen), BES (€ 0,3 miljoen) door een vertraging in de uitvoering van de projecten. Daarnaast zijn een aantal overige projecten en activiteiten waar de kosten iets lager zijn dan begroot.

Afschrijvingskosten

Door achterblijven van de investeringsuitgaven door vertraging in de uitvoering van diverse projecten ter vervanging van waarneemapparatuur blijven ook de afschrijvingskosten achter. Met name de modernisering van de waarneeminfrastructuur vertraagt (€ 1,7 miljoen), maar ook investeringen voor Ruisdael (€ 0,5 miljoen), vervanging zichtmeters (€ 0,75 miljoen) en de vervanging van de wolkenradars vertragen (€ 0,4 miljoen).

Overig lasten

De contributie voor EUMETSAT wordt jaarlijks gedurende het uitvoeringsjaar bijgesteld. Dit jaar is de contributie lager uitgevallen dan begroot waardoor de overige lasten lager uitvallen.

Tabel 25 Kasstroomoverzicht (Bedragen x € 1.000)

		(1) Vastgestelde begroting	(2) Mutaties 1e suppletoire begroting	(3) Mutaties 2e suppletoire begroting	(4) = (1) + (2) + (3) Totaal geraamd
1.	Rekening courant RHB 1 januari +  depositorekeningen	9.850	4.262	0	14.112
	Totaal ontvangsten operationele kasstroom (+)	3.438	959	402	4.799
	Totaal uitgaven operationele kasstroom (-/-)	‒ 900	‒ 10.426	5.900	‒ 5.426
2.	Totaal operationele kasstroom	2.539	‒ 9.467	6.302	‒ 627
	Totaal investeringen (-/-)	‒ 1.700	‒ 3.630	3330	‒ 2.000
	Totaal boekwaarde desinvesteringen (+)	0	0	0	0
3.	Totaal investeringskasstroom	‒ 1.700	‒ 3.630	3.330	‒ 2.000
	Eenmalige uitkering aan moederdepartement (-/-)	0	0	0	0
	Eenmalige storting door moederdepartement (+)	300	0	0	300
	Aflossingen op leningen (-/-)	‒ 2.750	933	0	‒ 1.817
	Beroep op leenfaciliteit (+)	1.700	3.630	‒ 3.330	2.000
4.	Totaal financieringskasstroom	‒ 750	4.563	‒ 3.330	483
5.	Rekening courant RHB 31 december (=1+2+3+4)	9.939	‒ 4.272	6.302	11.969

Toelichting

Operationele kasstroom

De uitgaven zijn vooral lager door vertraging bij een tweetal grote projecten (Early Warning Centre en RP3, € 4,5 miljoen) en een betaling van een factuur (SSC Campus) in 2021 (€ 1,6 miljoen).

Investeringenkasstroom

De investeringenkasstroom is lager dan begroot door vertraging in de uitvoering van diverse projecten ter vervanging van waarneemapparatuur. Met name de modernisering van de waarneeminfrastructuur vertraagt (€ 1,7 miljoen), maar ook investeringen voor Ruisdael (€ 0,5 miljoen), vervanging zichtmeters (€ 0,75 miljoen) en de vervanging van de wolkenradars vertragen (€ 0,4 miljoen).

Financieringskasstroom

Door de vertraging bij investeringsproject zal er ook minder beroep worden gedaan op de leenfaciliteit.