35 420 Noodpakket banen en economie

Nr. 42 BRIEF VAN DE MINISTERS VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID, VAN FINANCIËN EN VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN KLIMAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 28 mei 2020

Vorige week heeft het kabinet de verlenging van het noodpakket gepresenteerd (Kamerstuk 35 420, nr. 38). Sinds deze presentatie heeft het kabinet nader overlegd met de sociale partners over het opvangen van de economische gevolgen van de coronacrisis en de verlenging van het pakket. Het gezamenlijke doel is het zo veel mogelijk behouden van de werkgelegenheid en beperken van de schade voor werkenden en het bedrijfsleven, en daarmee voor het land.

Vanaf het begin van de coronacrisis voert het kabinet wekelijks overleg met de werknemers- en werkgeversorganisaties. Met het eerdergenoemde doel voor ogen vindt het kabinet het van cruciaal belang dat kabinet en sociale partners gezamenlijk blijven optrekken. Verschillen van mening over de (precieze vormgeving van) de maatregelen zullen er altijd zijn, maar juist in de zware periode die voor ons ligt vindt het kabinet het van belang om de overkoepelende eensgezindheid voorop te stellen.

Naar verwachting gaat de coronacrisis nog een langere tijd bij ons blijven. De inschatting op dit moment is dat de economische en maatschappelijke gevolgen van de coronacrisis fors zullen zijn. Dit betekent dat de komende maanden verder moet worden nagedacht over een combinatie van (nood-) maatregelen die de schade voor werkenden en bedrijven ook op termijn zo beperkt mogelijk houden en perspectief bieden op herstel voor de langere termijn. Daar komt bij dat de coronacrisis eens te meer duidelijk heeft gemaakt dat het nodig is om de arbeidsmarkt en sociale zekerheid nader te bezien. Een discussie die al was losgemaakt door de rapporten van de Commissie Borstlap en de WRR.

Daarom zijn we verheugd dat het kabinet met de sociale partners een gezamenlijk weg voorwaarts heeft gevonden. Onder de premisse dat partijen in de Stichting van de Arbeid komen tot afspraken die enerzijds duidelijkheid bieden aan werknemers, en anderzijds het aanpassingsvermogen van bedrijven niet in de weg staan, zijn de volgende afspraken gemaakt:

Het kabinet gaat centraal overleg voeren over een combinatie van kortetermijnmaatregelen ter bestrijding van de crisis, inzetten op toekomstig verdienvermogen en daarop gerichte investeringen, alsmede noodzakelijke structurele hervormingen voor de langere termijn. Concreet kan worden gedacht aan inzetten op het voorkomen van werkloosheid, (om)scholing, van-werk-naar-werk, deeltijd- en WW-arrangementen en de mogelijkheden die de reeds in het Pensioenakkoord gemaakte afspraken over duurzame inzetbaarheid en vervroegde uittreding bieden in deze crisis. Ook het gesprek over hervormingen (o.m. Borstlap en WRR) staat op deze werkagenda.

Het kabinet verlengt bovendien de periode van Noodpakket 2.0 met een extra maand, namelijk tot 1 oktober 2020. Dat betreft:

• de Tijdelijke noodmaatregel overbrugging voor werkbehoud

• de Tegemoetkoming Vaste Lasten MKB

• de Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers

• de Corona Overbruggingsleningen (bedrag beschikbaar voor leningen wordt evenredig verhoogd van 150 miljoen naar 200 miljoen)

• de fiscale noodmaatregelen die zonder nader besluit voor 1 oktober zouden aflopen, waaronder uitstel van betaling van belastingschulden

• de Tijdelijke subsidieregeling loonkosten en inkomensverlies Caribisch Nederland.

Verlenging met een extra maand geeft tijd en ruimte om tot een consistent en uitvoerbaar pakket te komen voor de volgende fase.

In het gesprek met sociale partners is opnieuw bevestigd dat behoud van banen en het ondersteunen van bedrijven het doel is. In dat licht verhoogt het kabinet de maximale Tegemoetkoming Vaste Lasten MKB naar € 50.000 voor de vier maanden tot 1 oktober 2020. In dit bedrag is tevens verdisconteerd dat deze subsidie als omzet wordt meegerekend voor de Tijdelijke noodmaatregel overbrugging voor werkbehoud. Het kabinet zal onderzoeken of ondernemingen in kapitaalintensieve sectoren met hoge vaste lasten, die ook na 1 oktober nog zeer forse omzetdervingen doormaken, en als gevolg van overheidsmaatregelen rond Corona een moeilijk toekomstperspectief hebben, door de overheid ondersteund kunnen worden in een beweging richting een toekomstbestendig verdienmodel. Het kabinet zal hiervoor vooruitkijkend de vinger aan de pols houden en zal zich hierbij laten adviseren door werkgevers en werknemers.

Tot slot wordt er een extra bepaling opgenomen in de NOW om misbruik bij bedrijfseconomisch ontslag tegen te gaan. Bij grotere ontslagaanvragen in het kader van de Wet Melding Collectief Ontslag (WMCO, ontslag om bedrijfseconomische redenen voor 20 of meer werknemers) zal een korting van 5% van de uiteindelijke NOW-subsidie worden opgelegd, tenzij er een akkoord over de ontslagaanvraag is bereikt tussen de werkgever en de belanghebbende vakbonden (of bij gebreke daarvan een andere vertegenwoordiging van werknemers), of, indien dat niet het geval is, er door deze partijen om mediation is gevraagd bij een bij de Stichting van de Arbeid in te richten commissie.

De budgettaire gevolgen van de verlenging met vier in plaats van drie maanden en de aanpassing van de Tegemoetkoming vaste lasten MKB blijken uit de volgende tabel:

Tabel: budgettaire consequenties verlenging met extra maand en aanpassing Tegemoetkoming vaste lasten MKB (TVL) (2020)

Meerkosten TVL (incl verhoging cap, waarmee ook wordt gecompenseerd voor het feit dat de TVL wordt meegerekend als subsidie voor de NOW)	0,4
Meerkosten Corona overbruggingslening (COL)	0,05
Meerkosten NOW (incl. CN)	3,2
Meerkosten TOZO	0,4
Verlenging fiscale maatregelen (grotendeels kasschuif)	0,5
Totaal	4,55

Uw Kamer ontvangt op korte termijn een nadere uitwerking van deze afspraken en verwerking van de budgettaire consequenties in de begroting.

De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, W. Koolmees

De Minister van Financiën, W.B. Hoekstra

De Minister van Economische Zaken en Klimaat, E.D. Wiebes