35 393 Betrekkingen tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk

Nr. 35 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 12 februari 2021

Op 27 januari jl. verzocht de Vaste Kamercommissie voor Europese Zaken om uw Kamer aanvullend te informeren over hoe andere lidstaten van de Europese Unie omgaan met de EU-only status van de Handels- en Samenwerkingsovereenkomst (HSO) tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. In antwoord op dat verzoek en in aanvulling op mijn brieven van 27 december jl., 4 januari jl. en 26 januari jl.1, bericht ik u als volgt.

Uit de tekst van de Handels- en Samenwerkingsovereenkomst tussen de EU en het VK volgt dat dit een EU-only akkoord is. Het betreft een overeenkomst tussen de EU (en dus niet ook de afzonderlijke lidstaten) enerzijds en het VK anderzijds. Het Raadsbesluit tot ondertekening en voorlopige toepassing2 van de overeenkomst is op 29 december jl. door de Raad met eenparigheid van stemmen van de 27 EU-lidstaten aangenomen. In overweging 6 van dit Raadsbesluit is neergelegd dat, gezien de uitzonderlijke en unieke aard van de Handels- en Samenwerkingsovereenkomst, de Raad gebruik maakt van de mogelijkheid dat de Unie haar externe bevoegdheid ten aanzien van het VK uitoefent. Door het vaststellen van het Raadsbesluit tot ondertekening heeft de Raad met uitdrukkelijk steun van alle EU-lidstaten de keuze gemaakt voor een EU-only akkoord.

Gedurende de onderhandelingen over de terugtrekking van het VK uit de EU heeft het kabinet zich er steeds voor ingespannen om het Nederlandse parlement zo snel en volledig mogelijk te informeren over de stand van zaken. Zo ontving uw Kamer een procesbrief voor de goedkeuring van het bereikte akkoord op dezelfde dag dat het akkoord werd gepubliceerd3 en twee dagen later een kabinetsappreciatie van de HSO4. Daarnaast heeft een technische briefing en een Notaoverleg ter bespreking van de HSO plaatsgevonden op 28 december jl. Deze planning was erop gericht om uw Kamer voorafgaand aan de besluitvorming over het Raadsbesluit tot ondertekening en voorlopige toepassing te informeren. Sinds 1 januari wordt de HSO voorlopig toegepast.

Het kabinet gaat niet over de procedurele dan wel inhoudelijke behandeling van het akkoord in de parlementen van de overige 26 EU-lidstaten. De parlementen in de overige lidstaten gaan net als uw Kamer over hun eigen agenda’s. Voor zover bekend bij het kabinet zijn de parlementen van overige lidstaten in het kerstreces niet bijeengekomen om de HSO te bespreken zoals dat in Nederland is gedaan. Uiteraard kunnen parlementen in de overige 26 EU-lidstaten net als uw Kamer besluiten het akkoord, dat reeds voorlopig wordt toegepast, alsnog te behandelen. Dit laat echter onverlet dat de HSO een EU-only akkoord is en dat met het vaststellen van het Raadsbesluit tot ondertekening alle 27 EU-lidstaten deze status uitdrukkelijk hebben onderschreven, zoals hierboven uiteengezet. Dit betekent dat aan de zijde van de Unie alleen de Unie de HSO zal ratificeren, en niet daarnaast ook de afzonderlijke lidstaten.

Om de ratificatieprocedure aan EU-zijde af te ronden dient de Raad het concept-Raadsbesluit tot sluiting van de HSO ter goedkeuring voor te leggen aan het Europees Parlement. Bij de behandeling daarvan gaat het Europees Parlement over zijn eigen agenda. In de HSO hebben de partijen afgesproken de voorlopige toepassing tot en met 28 februari a.s. te laten duren. Deze voorlopige toepassing kan op grond van de HSO worden verlengd door de Partnerschapsraad, die daar in onderlinge overeenstemming over besluit. Naar verwachting zal de EU voorstellen de voorlopige toepassing te verlengen omdat de authentieke taalversies niet tijdig voor 28 februari as. afgerond zullen zijn. Na goedkeuring door het Europees Parlement kan de Raad het besluit tot sluiting van het akkoord met eenparigheid van stemmen vaststellen ter afronding van de sluitingsprocedure aan EU-zijde. Wanneer zowel de EU als het VK de ratificatieprocedure voltooid hebben, kan het akkoord in werking treden.

De Minister van Buitenlandse Zaken, S.A. Blok

Naar boven